astronomia, fizyka, geofizyka

Narodowe Centrum Badań Jądrowych uważa za niezbędne prowadzenie otwartej dyskusji na tematy
związane z energetyką jądrową na wszelkich spotkaniach organizowanych za lub przeciw niej. Dlatego
w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie zapraszamy wszystkich zainteresowanych na wycieczkę do reaktora
jądrowego MARIA w Świerku oraz laboratoriów NCBJ. Uprzejmie prosimy zapoznać się ze szczegółami
organizacyjnymi dostępnymi na stronie: http://www.ncbj.gov.pl/fn

W programie wizyty przygotowaliśmy:

1. wykład „Perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce”, podczas którego omówione zostaną
   kwestie dotyczące budowy elektrowni jądrowej w Polsce;
2. zwiedzanie jedynego w Polsce, działającego reaktora jądrowego – badawczego reaktora MARIA;
3. wizyty w laboratoriach naukowych.

Dzielone lekcje w czasie których uczniowie poznają budowę wnętrza Ziemi, zbudują z masy solnej model Ziemi, zachowując przy tym proporcje objętości poszczególnych warstw, a także zapoznają się z instrumentami służącymi do badania atmosfery oraz z wielkościami fizycznymi jakie te przyrządy mierzą.

Któż z nas jako dziecko nie chciał polecieć w kosmos? Bohaterami filmu są chłopiec i dziewczynka, którzy we własnoręcznie zbudowanej tekturowej rakiecie i dzięki sile wyobraźni wybierają się w podróż po Układzie Słonecznym. My lecimy razem z nimi. Przed filmem odbywa się pokaz na żywo: „Kosmiczny piknik”. Film przeznaczony dla widzów w wieku 5–12 lat. 

Bez wiedzy o świetle nie można zrozumieć czym jest kolor. Białe światło może zostać rozszczepione na widmo optyczne, postrzegane przez ludzkie oczy – narząd jednego z najważniejszych zmysłów: wzroku. Kolory, które widzimy, dostarczają wielu cennych informacji pomagających zrozumieć świat.

Jednak niektórych długości fal świetlnych nasze oczy nie mogą zobaczyć, np. podczerwieni, która sąsiaduje z czerwienią i ultrafioletu sąsiadującego z fioletem.

W trakcie zainspirowanych Międzynarodowym Rokiem Światła warsztatów w Centrum Nauki Kopernik postaramy się zobaczyć więcej.

W trakcie zajęć, bazując na aparaturze diagnostycznej urządzenia PF-1000, wykorzystywanej na co dzień do diagnostyki neutronów, przeprowadzone zostaną zajęcia interaktywne.

Uczestnicy będą mieli do wytypowania  przedmioty powszechnego użytku takie jak sól kuchenna, glazura, miernik samolotowy, czujka dymu. Będą musieli określić ich przeznaczenie i powszechność stosowania w życiu codziennym. Następnie prowadzący w oparciu o wytypowanych asystentów lekcji festiwalowej przeprowadzą pomiar promieniowania elektromagnetycznego emitowanego z tych przedmiotów. Widzowie będą mogli samodzielnie włączać i wyłączać monitory promieniowania.  Widzowie będą musieli samodzielnie ocenić intensywność tego promieniowania.

Redakcja Polityki zaprasza na pokazy czterech filmów z cyklu „Pionierzy” Karola Jałochowskiego. Dziennikarzowi naukowemu POLITYKI udało się dotrzeć do najwybitniejszych uczonych współczesnego świata i przedstawić ich samych oraz ich poglądy – w nietrywialny, możliwie daleki od uczelnianego gabinetu i sali wykładowej sposób. Filmy prezentują najbardziej frapujących myślicieli naszych czasów, pionierów, ludzi przekraczających granice dziedzin i obszarów nauki, działających na krawędzi poznania, stawiających pytania absolutnie fundamentalne – dotyczące natury rzeczywistości, istoty  umysłu oraz wolnej woli czy relacji między nauką i wiarą.

Bohaterami cyklu są: Roy Glauber (najmłodszy i prawdopodobnie ostatni żyjący naukowy uczestnik projektu Manhattan i noblista z 2005 roku), Daniel Dennett (najważniejszym filozof umysłu naszych czasów), Gregory Chaitin (matematyk, badacz złożoności) i Julian Barbour (niezależny, ale stowarzyszony z uniwersytetem w Oksfordzie fizyk i historyk nauki).  

21 września, poniedziałek, 18.00 – Roy Glauber –  Bomba, która wstrząsnęła światem  

22 września, wtorek, 18.00 –  Daniel Dennett – Czy homary mają wolną wolę? 

23 września, środa, 18.00 –  Gregory Chaitin – Wyspa cudów 

24 września, czwartek, 18.00 Julian Barbour – Koniec czasu, jaki znamy

Dzielone lekcje dotycząca elektryczności, magnetyzmu i cząstek elementarnych. Podczas zajęć uczestnicy zapoznają się generatorem Van de Graaffa, maszyną elektrostatyczną czy kulą plazmową, lewitującą kolejką. Każdy z uczestników będzie mógł własnoręcznie wykonać m.in. silniczek elektryczny oraz miniaturowy elektromagnes. Uczniowie dowiedzą się o najbardziej nieuchwytnych cząstkach - neutrinach, i metodach ich detekcji. Podczas warsztatów pokażemy, że każdy z nas może samodzielnie zbudować prosty detektor, który umożliwi obserwację cząstek promieniowania kosmicznego.

Podczas filmu dowiesz się więcej o codziennych zjawiskach astronomicznych. Co się dzieje na niebie? Dlaczego Słońce świeci i do czego można je wykorzystać? Jak zmieniają się pory dnia i roku? Film opowiada też o gwiazdozbiorach, podróżach kosmicznych i lądowaniu na Księżycu. Przed filmem odbywa się pokaz na żywo „Samotna planeta Ziemia”, a od 20 marca „Astronawigatorzy”. Film z audiodeskrypcją. Przeznaczony dla widzów powyżej 8 lat, trwa 35 min.

Bez wiedzy o świetle nie można zrozumieć czym jest kolor. Białe światło może zostać rozszczepione na widmo optyczne, postrzegane przez ludzkie oczy – narząd jednego z najważniejszych zmysłów: wzroku. Kolory, które widzimy, dostarczają wielu cennych informacji pomagających zrozumieć świat.

Jednak niektórych długości fal świetlnych nasze oczy nie mogą zobaczyć, np. podczerwieni, która sąsiaduje z czerwienią i ultrafioletu sąsiadującego z fioletem.

W trakcie zainspirowanych Międzynarodowym Rokiem Światła warsztatów w Centrum Nauki Kopernik postaramy się zobaczyć więcej.

Któż z nas jako dziecko nie chciał polecieć w kosmos? Bohaterami filmu są chłopiec i dziewczynka, którzy we własnoręcznie zbudowanej tekturowej rakiecie i dzięki sile wyobraźni wybierają się w podróż po Układzie Słonecznym. My lecimy razem z nimi. Przed filmem odbywa się pokaz na żywo: „Kosmiczny piknik”. Film przeznaczony dla widzów w wieku 5–12 lat. 

W trakcie zajęć, bazując na aparaturze diagnostycznej urządzenia PF-1000, wykorzystywanej na co dzień do diagnostyki neutronów, przeprowadzone zostaną zajęcia interaktywne.

Uczestnicy będą mieli do wytypowania  przedmioty powszechnego użytku takie jak sól kuchenna, glazura, miernik samolotowy, czujka dymu. Będą musieli określić ich przeznaczenie i powszechność stosowania w życiu codziennym. Następnie prowadzący w oparciu o wytypowanych asystentów lekcji festiwalowej przeprowadzą pomiar promieniowania elektromagnetycznego emitowanego z tych przedmiotów. Widzowie będą mogli samodzielnie włączać i wyłączać monitory promieniowania.  Widzowie będą musieli samodzielnie ocenić intensywność tego promieniowania.

Spotkanie ma za zadanie przybliżyć zagadnenia związane z prowadzenia śwaitła w różnych ośrodkach. Uczestnicy sami będą wykonywać proste doświadczenia pozwaljące na stwierdzenie, iż to co widzimy nie zwasze jest  tym co nam się wydaje.

W naszym laboratorium wytwarzamy i testujemy dwa rodzaje urządzeń ważnych dla technologii pozyskiwania energii odnawialnych: ogniwa słoneczne, które zamieniają energię słoneczną na elektryczną i ogniwa litowe, które pozwalają energię elektryczną zmagazynować i wykorzystać, gdy słońce nie świeci. Odwiedzający będą mogli obejrzeć komory suche, w których powstają te ogniwa. Następnie pokażemy im (opisowo i doświadczalnie), jak te ogniwa działają. Ze względu na późną porę zapewnimy sztuczne słońce, ale można też przynieść własną latarkę.

Spotkanie pomyślana jest jako niesformalizowana rozmowa z naukowcami zajmującymi się na co dzień optyką w zakresie bliskiej i średniej podczerwieni w ich miejscu pracy: laboratorium Zakładu Optyki Informacyjnej IGF WF UW. Prowadzone są w nim m.in. badania nad wytwarzaniem i wykorzystaniem bliskiej i średniej podczerwieni.
Przedstawimy układy laboratoryjne, przyrządy oraz techniki pomiarowe stosowane w pracy w zakresie światła podczerwonego.
Zademonstrujemy między innymi:
* źródło typu supercontinuum,
* elementy optyki podczerwonej,
* podstawy wykorzystania podczerwieni do detekcji gazów,
* inne urządzenia bazujące na świetle w zakresie bliskiej i średniej podczerwieni.

Impreza portalu popularno-naukowego naukaoklimacie.pl, którego działalność wspierają i nadzorują naukowcy, między innymi z Instytutu Geofizyki UW. Będzie można wziąć udział w quizie dotyczącym klimatu, zapytać o sprawy związane ze zmianami klimatu, globalnym ociepleniem, rolą ludzi w procesach klimatycznych, obejrzeć najnowsze animacje przedstawiające wyniki pomiarów i obserwacji systemu klimatycznego z całego świata.

Skąd biorą się kolory tęczy? Dlaczego niebo jest niebieskie? Jaką tajemnicę kryją okulary? Czym właściwie jest ultrafiolet? Rozwiązań nie tylko tych optycznych dylematów poszukamy wspólnie eksperymentując. Przekonacie się, że optyka jest dziecinnie prosta.

Jak przeprowadzić symulowany rozruch reaktora? Pod opieką doświadczonego pracownika zapoznasz się z programem przeznaczonym do szkolenia zawodowych operatorów reaktorów jądrowych.

Stereoskopia, czyli grupa technologii pozwalających uzyskać złudzenie trójwymiarowości wyświetlanych obrazów, staje się coraz popularniejsza i z sal kinowych trafia do domów, zapewniając spektakularne efekty przy oglądaniu filmów czy graniu w gry komputerowe. W czasie warsztatów poznasz tajniki takiego oszukiwania ludzkiego mózgu, aby "widział" on trzeci wymiar, a nawet zbudujesz swoje własne urządzenie do oglądania obrazów 3D - tzw. stereoskop z barierą paralaksy.

Dwa zestawy doświadczalne i co niemiara zabawy. Przy tym dowiesz się, jak się chronić przed promieniowaniem i gdzie w medycynie i przemyśle jest ono wykorzystywane.

Jak co roku, dzieci i ich rodziców zapraszamy na Wydział Fizyki, Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych  oraz na teren campusu głównego Politechniki Warszawskiej na tradycyjny już IX Festiwal Małego Człowieka.

W programie:

 W Auli Wydziału Fizyki

• Szpital pluszowego Misia, Dominika Koper, IFMSA Poland. Warszawa, 26 IX- 27 IX
• Fascynujący świat przyrody, dr hab. Barbara Kot, Uniwersytet przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, 26 - 27 IX
• Co się kryje w twoim brzuszku?, dr inż. Ewa Fürstenberg, SGGW Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, 26 IX, godz. 10-13.
• Jedz kolorowo, żyj na sportowo!, dr inż. Olga Januszko, SGGW, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, 27 IX, godz. 10-13.
• Mikroby w żywności, dr inż. Monika Trząskowska, SGGW, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, 26 IX, godz. 13-16.
• W krainie smaków i zapachów, dr inż. Eliza Kostyra, SGGW, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, 27 IX, godz. 13-16.
• Zobacz swój DNA!, Agnieszka Chołuj, BioCentrum Edukacji Naukowej, 26 IX
• O drożdżach słów kilka, Agnieszka Chołuj, BioCentrum Edukacji Naukowej, 26 IX
• Chemia, światło i makaron, Roman Luboradzki, Instytut Chemii Fizycznej PAN, 26 IX
• Piaskownica Chemiczna, Krzysztof Stolarczyk, Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, 26 IX
• Przedziwny świat nauk przyrodniczych., Agnieszka Portacha, Zespół Szkół Nr 106, ul. Vincenta van Gogha 1, Warszawa, 26 - 27 IX
• Zabawki fizyczne, Rafał Jakubowski, Gimnazjum w Gorzycach Wielkich, 26 IX
• Różne energie wokół nas, Irena Słowik, Społeczna Szkołą Podstawowa nr 10 i Społeczne Gimnazjum nr 27 STO, 26 - 27 IX
• Mgła w butelce, Lewitujące bańki mydlane, Michał Perchuć, Społeczna Szkoła Podstawowa nr 10 Społeczne Gimnazjum nr 27 STO, 26 - 27 IX
• Układanie świata..., Katarzyna Osińska-Skotak, Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej, 26 - 27 IX
• Zobacz jakie to ciekawe, Maria Dobkowska, Zespół Szkół Integracyjnych nr 62 im. Raoula Wallenberga, 26 - 27 IX
• Lewitacja magnetyczna z nadprzewodnikami do góry nogami, Mgr Vegard Stornes Farstad, Simplicatus Research and Development, 26 - 27 IX
• Kosmiczna nauka, Angelika Augustowska, Stowarzyszenie Studentów Wydziału Geodezji i Kartografii GEOIDA, 26 - 27 IX
• (Nie)zwykłe tajemnice dźwięków, Piotr Wróbel, Centrum Nauki Kopernik, 26 - 27 IX
• Lustereczko powiedz…, dr Katarzyna Kołacz, Instytut Optyki Stosowanej imienia prof. Maksymiliana Pluty, 26 - 27 IX
• Światło – przyrządy optyczne i „zabawy” ze światłem, Mirosław Łoś, Gimnazjum im. Prezydenta Gabriela Narutowicza w Cząstkowie Mazowieckim, 26 - 27 IX
• Świat w skali od mikrometrów do parseków, Dariusz Mazek, Delta Optical, 26 - 27 IX
• Graj i planuj z Gospodarką Przestrzenną, Karolina Jarosz, Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej PW, 26 - 27 IX
• Atramentowe czary i inne doświadczenia Ewa Grącka, Społeczna Szkoła Podstawowa nr 10 i Społeczne Gimnazjum nr 27 im Kardynała Stefana Wyszyńskiego STO mj, 26 - 27 IX
• Warsztaty z budowania robotów, Elżbieta Bednarek,Mały Inżynier - Firma, 26 - 27 IX
• Kropelka, Natalia Strawa, Studenckie Koło Aerodynamiki Pojazdów, 26 - 27 IX
• "Od Smyka do lotnika", Robert Naumiuk, hangar Wydział MEiL, 26 - 27 IX
• Cyfrowe Planetarium Multimedialne Delta Optical: "Wyprawa po Układzie Słonecznym", Dariusz Mazek, Damian Demendecki, Delta Optical, 26-27 IX
• "Cóż to? No wy_druk! 3D?", Rafał Szembelan, Fundacja NA DOBRE, 26-27 IX
• "Kuloodporna ciecz", Kornelia Ufniarz, Małgorzata Żebrowska, Koło Naukowe Fizyków PW, 26-27 IX

Na  Wydziale Matematyki i Nauk Informacyjnych

• Magia Matematyki, Barbara Roszkowska-Lech, Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych PW oraz Zespół Szkól im Ignacego Domeyki nr.51 w Warszawie, 26 IX
• Jak grać, żeby wygrać?, Jolanta Wałachowska, Publiczne Gimnazjum Nr 3 w Pułtusku, 26 - 27 IX
• Kolorowa matematyka, Jerzy Tyszkiewicz, Uniwersytet Warszawski i Zespół Szkół Bednarska, 26 - 27 IX
• Ciekawa Matematyka na Matplanecie, Agnieszka Kryńska, Matplaneta S.A. 27 IX
• Haft matematyczny, Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki Oddział Warszawski, 26 - 27 IX
• Origami, Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki Oddział Warszawski, 26 - 27 IX
• Aktywności Matematyczne, Irena Słowik, Społeczna Szkołą Podstawowa nr 10 i Społeczne Gimnazjum nr 27 IX STO, 26 - 27 IX
• Tangramy., Anna Porzucek-Kowalczyk, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki Oddział Warszawski, 26 - 27 IX
• Szach Mat, Krystian Kużmicz, Społeczna Szkoła Podstawowa nr 10 i społeczne Gimnazjum nr 27 IX STO, 26 - 27 IX
• Niezwykła matematyka, Małgorzata Lesisz, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki / Zespół Szkół Nr 106, 26 - 27 IX
• Modele szkieletowe brył i ich cienie, Wacław Zawadowski, Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, 26 - 27 IX
• Papieroplastyka, Małgorzata Paluszkiewicz, Zespół Szkół Nr 106, 26 - 27 IX
• Simply Clever Cards - Matematyczne karty do gry!, dr inż. Joanna Celińska, Simplicatus Research and Development, 26 - 27 IX

Na dziedzińcu przed Wydziałem Fizyki

• Fascynująca chemia, Michał Fedoryński, Politechnika Warszawska, Wydział Chemiczny, 26 - 27 IX
• Podnieś swoją mamę, Leszek Pawlicki, Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej. 26-27 IX
• W krainie zimna - pokaz z suchym lodem. Interaktywny pokaz zabawek fizycznych,  Elżbieta Bednarek, Mały Inżynier - Firma, 26 - 27 IX
• Pokazy pierwszej pomocy, Bartosz Zawadzki, Paramediko, 26 - 27 IX
• W osadzie starożytnych hutników. Robert Wereda, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie, 27 IX
• Światło w lesie, Maciej Pawłowski, Zbigniew Kamiński, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie, 26 - 27 IX
• Stanowisko Policji
• Stanowisko Straży Pożarnej

Koordynator: dr Jan Grabski, Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej.

Współpraca: dr Barbara Roszkowska Lech, Wydział Matematyki i Informatyki Stosowanej Politechniki Warszawskiej.

Wirtualny molekularny świat 3D

Trójwymiarowa wizualizacja połączona z technologią wirtualnej rzeczywistości (virtual reality, VR) pozwala badaczowi nie tylko obserwować przestrzenną strukturę układów molekularnych i atomowe ruchy które w nich zachodzą, ale także poprzez manipulatory odczuwać siły działające w tych układach. Szczególnie molekuły z których zbudowane są układy ożywione stanowią swoisty kosmos, o złożoności i rozmaitości oddziaływań przekraczającej to co obserwujemy w otaczającym nas makroskopowym świecie. W pokazie zaprezentowane zostaną nowe możliwości technologii VR.

Czy przemiany fazowe występują tylko w układach fizycznych? Czym jest ryzyko systemowe? Jak fizycy mogą pomóc dbać o stabilność systemu finansowego? Na te i wiele innych pytań usłyszą Państwo odpowiedzi na tym wykładzie.

W pierwszych chwilach swego istnienia Wszechświat przechodził przez fazę tak zwanej plazmy kwarkowo-gluonowej. Ten szczególny rodzaj materii jądrowej, będący bardzo gorącą i gęstą mieszanką kwarków i gluonów, próbuje się wytworzyć zderzając ciężkie jądra atomowe przy bardzo wysokich energiach. W czasie wykładu zaprezentowane zostaną wyniki z eksperymentów badających tego typu zderzenia.