Instytut Anglistyki UW

Czy zdarza się, że good morning można przetłumaczyć na polski jako do widzenia? Czy słowo good zawsze znaczy to samo co dobry i czy second floor to na pewno drugie piętro? Celem proponowanych przez nas warsztatów tłumaczeniowych jest zaprezentowanie przypadków, w których zastosowanie najbardziej oczywistego „ekwiwalentu” może okazać się złym pomysłem, a otrzymane zdanie, nawet jeśli dobrze brzmi, może mieć zupełnie inne znaczenie niż oryginał. Przyjrzymy się również sytuacjom, w których trudno zdecydować co oznacza zawarte w tekście słowo, mimo że bez kontekstu jego znaczenie wydaje się nie budzić wątpliwości. Zajęcia kładą nacisk na fakt, że, po pierwsze, słowa rzadko są jednoznaczne; po drugie, ich sens zawsze zależy od kontekstu, w którego rozszyfrowaniu nie zawsze pomagają słowa towarzyszące; po trzecie, od dwóch różnych języków nigdy nie należy oczekiwać, że będą do siebie podobne; a po czwarte, słowniki tylko czasem są w stanie pomóc tłumaczowi w znalezieniu ostatecznego rozwiązania. Uczestnicy warsztatów będą tłumaczyć krótkie fragmenty tekstów z języka angielskiego na polski, po czym wspólnie omówimy napotkane problemy oraz porównamy propozycje wersji polskich. Przewidujemy pracę indywidualną, w parach i grupach, w zależności od preferencji uczestników. 

Czy zastanawiasz się czasem, dlaczego musimy uczyć się języków obcych? Czy nie byłoby dużo wygodniej i oszczędniej, gdyby cały świat posługiwał się jednym, wspólnym językiem? W ramach naszego wykładu przyjrzymy się tym pytaniom i zastanowimy się:

• jak powstał język
• czy historia wieży Babel ma coś wspólnego z aktualnym stanem wiedzy naukowej
• jak to się dzieje, że języki należące do jednej rodziny tak się od siebie różnią
• jak powstają słowa
• jaka jest przyszłość języków świata
• dlaczego sztuczne języki cieszą się tylko umiarkowanym sukcesem

Tłumaczenie na potrzeby teatru z reguły kojarzone jest z czynnością tożsamą z tłumaczeniem literackim, jednak jego problematyka jest dużo bardziej złożona. Tekst teatralny funkcjonuje bowiem jako punkt wyjścia do stworzenia całego systemu znaków teatralnych i niejednokrotnie zawiera wskazówki dotyczące elementów przestrzennych, ruchowych, dźwiękowych itd. Celem wystąpienia jest przedstawienie owej złożoności, a także uświadomienie uwikłania tego typu przekładu w szereg różnorakich czynników związanych z materią przedstawienia teatralnego. Podczas spotkania zostanie zaprezentowany zarys teorii znaków teatralnych i ukazany proces ich interpretacji podczas tłumaczenia. Ponadto przedstawione będą zagadnienia związane z zastosowaniem technik przekładu audiowizualnego, tj. przygotowaniem napisów w teatrze oraz z ustnym tłumaczeniem spektakli. Kolejnym elementem wykładu będzie problematyka związana ze znaczeniami ukrytymi w języku muzycznym, które znacząco wpływają na pracę tłumacza libretta operowego. Zagadnienia te zostaną ukazane w kontekście wybranych fragmentów z tekstów dramatycznych oraz fragmentów oper, pokazujących realne trudności praktyczne, z którymi musi mierzyć się tłumacz pracujący z tego typu tekstem źródłowym.

Ciągle nowe postaci, ale podobna historia? Lekcja oraz dyskusja o podobieństwach między bohaterami z filmów i książek. Ile postaci o podobnych przygodach z ulubionych filmów, seriali i książek jesteście w stanie wymienić?

Fantasy? Sci-fi? Disney? So different, but the hero’s journey seems similar. How the archetype of a hero gets repeated: an introduction and a discussion. Can you name a hero we haven’t thought of who fits the archetype? We dare you.

Podczas warsztatu łączącego analizę fragmentów wybranych przekładów i zadania translatorskie uczestnicy zapoznają się z wybranymi wątkami badań nad językowymi, socjologicznymi i kulturowymi aspektami tłumaczenia literatury dziecięcej, a także będą mogli podyskutować i spróbować swoich sił w przekładzie Na przykładzie kilku polskich wersji Anne of Green Gables /Ani z Zielonego Wzgórza Lucy Maud Montgomery zastanowimy się, czy naprawdę przekłady się ‘starzeją’, dlaczego powstają nowe tłumaczenia klasyki literatury dziecięcej, czy teksty takie są interesujące dla współczesnego młodego czytelnika, czy w nowych tłumaczeniach klasyki potrzebny jest jakiś rodzaj modernizacji ze względu na oczekiwania i doświadczenie językowe i kulturowe współczesnego czytelnika, i jakimi środkami można ją potencjalnie osiągnąć.

Na spotkaniu uczniowie będa mogli zapoznać się z elementami geografii Stanów Zjednoczonych, ze szczególnym uwzgędnieniem geografii kulturowej. Wspomnimy o tym, jak różni się kultura wielkich miast od kultury małych miejscowości, jak Amerykanie widzą swój kraj, oraz pokażemy kilka cudów natury, z uwzględnieniem ich roli w kulturze USA.

Over the centuries, the legend of Conaire has occupied a lowly place in the pantheon of Irish heroes for the simple reason that like Arthur his reign turned from fair-weather to catastrophic. It therefore comes as no surprise that there is very little mention of his name in Irish literary tradition, particularly if we consider that Conaire as a cautionary tale stirred up little feeling in a country where to be forewarned and forearmed was hardly ever enough to stave off impending disaster. But Conaire’s fall also contextualizes the bitter end to Arthur’s reign, wherein we may come to understand that even the best of leaders may find themselves victims to circumstances which lie outside of their control.

Ucząc się języka angielskiego nabywamy sprawności językowej w różnych dziedzinach języka: w zakresie bogactwa słownictwa oraz w zakresie różnorodności struktur gramatycznych, w zakresie wymowy, ale i w zakresie pragmatyki.

W niniejszym warsztacie spojrzymy na te cztery obszary poprzez pryzmat dowcipów językowych, to znaczy każdy z tych obszarów będzie zilustrowany przykładami pochodzącymi z zabawnych użyć języka. Uczestnicy będą zachęcani do wspólnego rozswiązywaniu zagadek językowych; na przykład, do wyjaśnienia reguły, która rządzi danym dowcipem. Taka wspólna analiza zabawnych form językowych pomoże nam uświadomić sobie bogactwo języka (którego się uczymy), oraz wskazać obszary, o których mogliśmy wcześniej nie myśleć (w czasie uczenia się języka).