Nauki społeczne
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Spotkanie festiwalowe | Sekty destrukcyjne, nowe ruchy religijne, współczesna duchowość – pułapki zagrożenia, manipulacja |
Co to jest sekta destrukcyjna? Czy wiesz, w jaki sposób werbują i uzależniają swoich członków grupy o charakterze parareligijnym, paranaukowym, paramedycznym i parapsychologicznym? O tym, jak nie wpaść w sidła sekt, jak radzić sobie z nieetycznym wpływem osób trzecich opowie w trakcie wykładu socjolog i pedagog, dr Agnieszka Bukowska. Słuchacze zapoznają się z podstawowymi metodami werbunku i sposobami uzależnienia jednostki od lidera oraz od innych współwyznawców |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Szamanizm buriacki w Mongolii |
Wykład przedstawia wyniki badań terenowych dotyczących współczesnego buriackiego szamanizmu w Mongolii realizowanych w ramach grantu NCN Miniatura 2. Badania skupiają się nad problemami odrodzenia i instytucjonalizacji etnicznego systemu wierzeń Buriatów, jednego z ludów mongolskiego kręgu kulturowego, którzy zamieszkują współcześnie w trzech graniczących ze sobą państwach: Rosji, Mongolii i w Chinach (Mongolia Wewnętrzna). We wszystkich tych trzech krajach zachodzą procesy zmiany społecznej mające wpływ nie tylko na tryb życia Buriatów, ale także na ich kulturę i wierzenia religijne (tradycyjne religie buriackie to szamanizm i buddyzm w formie lamaistycznej). W ramach wykładu omówione zostaną wstępne wyniki badań prowadzonych w lipcu i sierpniu 2019 roku, a więc będzie to jedna z pierwszych prezentacji tych badań. Wykład będzie nawiązywał także do wcześniejszych badań dotyczących buriackiego szamanizmu. W ramach wykładu zaprezentowane zostaną materiały wizualne z badań terenowych, ale nie zabraknie też czasu na pytania i dyskusję. Wykład kierowany jest nie tylko do osób zainteresowanych Mongolią, różnorodnością kulturową i religijną współczesnego świata, ale także do osób, które chciałyby dowiedzieć się, w jaki sposób prowadzi się badania antropologiczne i socjologiczne. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Nowy Jork czy Chicago? Miasta i imigranci (także polscy) | Nauki społeczne |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Osobowość a zaburzenia osobowości |
Celem zajęć jest nabycie wiedzy na temat istniejących koncepcji zaburzeń osobowości poprzez ukazanie znaczenia czynników biologicznych, psychologicznych i społeczno-kulturowych, poznanie dynamiki funkcjonowania osobowości, a także zapoznanie z istniejącymi metodami diagnozy zaburzeń osobowości oraz wskazanie sposobów i kierunków oddziaływań terapeutycznych. Grupa wiekowa: osoby dorosłe |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Terapia behawioralna w pracy z trudnymi zachowaniami dzieci |
Podczas zajęć uczestnicy poznają podstawowe założenia terapii behawioralnej w pracy z dziećmi z zachowaniami problemowymi. Omówione zostaną przykłady interwencji oraz skuteczne techniki terapeutyczne m.in. systemy żetonowe, pakiety przywilejów, metody skutecznego wydawania poleceń, zasady i konsekwencje oraz techniki radzenia sobie z dziecięcymi wybuchami złości. Grupa wiekowa: osoby dorosłe pracujące z dziećmi, studenci pedagogiki, psychologii, |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak możemy wykorzystać swoją nieracjonalność? Rzecz o teorii szturchnięcia (nudge) |
Jedną z najważniejszych zmian, jakie zaszły w ekonomii na przełomie XX i XXI wieku był wzrost znaczenia psychologii, co przyczyniło się do narodzin ekonomii behawioralnej. Przedstawiciele ekonomii behawioralnej, posiłkując się intensywnie dorobkiem psychologii, starają się wyjaśnić nieracjonalne zachowania ludzi w różnych sferach życia oraz pomóc im podejmować bardziej optymalne decyzje dla nich samych, a tym samym również dla całego społeczeństwa. W szczególności, na wykładzie tym słuchacze dowiedzą się o najnowszej teorii z obszaru ekonomii behawioralnej, tj. tzw. teorii szturchnięcia (ang. nudge) autorstwa Richarda Thalera, noblisty z ekonomii z 2017 r. Nudge to lekkie szturchnięcie, impuls służący nakierowaniu jednostki w taki sposób, by nie nakazując oraz nie zakazując jej niczego sprawić, by zachowywała się bardziej racjonalnie i tym samym podejmowała lepsze dla siebie i innych ludzi decyzje. Reasumując, słuchacze będą mieli okazję dowiedzieć się nie tylko o najczęstszych przejawach nieracjonalnego zachowania człowieka, ale też posiądą wiedzę o tym, jak będąc świadomym ograniczeń swojej racjonalności, wykorzystać ten fakt do lepszego podejmowania decyzji w życiu codziennym. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak się komunikować, aby się nie ranić? |
Jak się komunikować, aby się nie ranić? Praktyczny warsztat o istocie komunikacji w bliskich, intymnych relacjach. Dlaczego im bardziej nam na kimś zależy, tym trudniej się komunikować? Na co zwrócić uwagę w komunikacji z mężem, żoną czy dzieckiem? Czy się kłócić i jeśli tak, to jak? Co nas rani i jak się przed tym chronić? W trakcie wykładu słuchacze poznają praktyczne wskazówki do zastosowania w bliskich, intymnych relacjach.
|
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Niewidzialne, więc nieistniejące? O bezdomności kobiet w Polsce Mgr Katarzyna Dębska |
Stereotypowa osoba doświadczająca bezdomności to mężczyzna mieszkający na ulicy, zaniedbany, uzależniony od alkoholu, nieposiadający rodziny lub nieutrzymujący z nią kontaktu. Kobieta nie mieści się w tym wyobrażeniu ze względu na wciąż silnie obecne przekonanie o tym, że kluczową sferą życia kobiety jest dom. Tymczasem, jak pokazują badania, „kobieca” bezdomność istnieje, ale pod wieloma względami różni się od tej „męskiej”. Wśród kobiet doświadczających bezdomności są zarówno takie, które musiały opuścić swoje domy czy mieszkania z powodów finansowych czy ich faktycznej utraty (np. spalenia się domu), jak i te zmuszone uciekać z domu (samotnie lub z dziećmi) z powodu przemocy domowej. W trakcie wykładu zaprezentuję wyniki badania prowadzonego w ramach projektu badawczego „Dynamika bezdomności kobiet”, prowadzonego na Uniwersytecie Warszawskim pod kierownictwem dr Magdaleny Mostowskiej, w trakcie którego rozmawiałyśmy zarówno z praktykami (osobami prowadzącymi placówki dla kobiet, decydentami, pracownikami organizacji pozarządowych zajmujących się bezdomności etc.), jak i z kobietami będącymi w sytuacji bezdomności. Na to, kogo uznamy za osobę znajdującą się w kryzysie bezdomności, wpływa przyjęta przez nas definicja bezdomności. Podczas prezentacji wskażę specyfikę Europejskiej Definicji Bezdomności i Wykluczenia Mieszkaniowego (ETHOS), którą posługujemy się w badaniu. Opowiem również o naszych doświadczeniach z terenu oraz trudnościach (praktycznych, metodycznych, etycznych), z jakimi zetknęłyśmy się w trakcie badań. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak rozmawiać z dziećmi o pieniądzach? |
Umiejętność rozsądnego gospodarowania pieniędzmi niejednokrotnie stanowi wyzwanie dla osób dorosłych, a wiedza ekonomiczna staje się niezbędnym elementem życia. Warto zastanowić się jaką wiedzę o świecie ekonomii posiadają nasze dzieci, czy wystarczającą, by odnaleźć się w codzienności współczesnego konsumenta? Nasze pociechy wyrastają w kulturze konsumpcjonizmu, w której to, kim się jest zależy coraz bardziej od tego, co się ma. Dodatkowo, reklamy skierowane do najmłodszych i zabiegi sklepów odpowiednio przystosowane do danej grupy wiekowej, przyczyniają się do myślenia: „muszę to mieć", niezależnie, czy jest mi to rzeczywiście potrzebne, czy nie. Proponowany wykład będzie miał na celu przedstawienie rozwoju wiedzy ekonomicznej polskich dzieci wraz z wiekiem, roli edukacji/socjalizacji ekonomicznej, sposobów uczenia najmłodszych o wartości pieniądza, podstaw ekonomii, oszczędzania i świadomej konsumpcji. Ponadto, podczas spotkania zastanowimy się wspólnie z uczestnikami, kiedy i czy warto poruszyć temat pieniędzy z naszymi dziećmi, jaką wiedzę finansową powinno posiadać dziecko w danym wieku oraz jak nauczyć dziecko oszczędzania. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Kto może mieć mózg matematyczny? |
O niektórych ludziach mówimy: „O! To prawdziwy mózg matematyczny!” Czy „mózg matematyczny” to właściwość tylko niektórych wybrańców losu? Współczesne badania psychologiczne, jak i neuroobrazowe, prowadzone na ludziach i zwierzętach pokazują, że „mózg matematyczny” zaczął się kształtować we wczesnej ewolucji kręgowców, a jednocześnie u ludzi wykazuje zaskakującą ciągłość między przybliżonym spostrzeganiem liczebności zbiorów a symboliczną, zaawansowaną matematyką. Jednocześnie jednak wykształcenie przez człowieka językowych i kulturowych technik liczenia i zapisu liczb wprowadza zmiany w funkcjonowaniu „mózgu matematycznego” i dodaje do niego nowe struktury. Przedstawiając działanie mózgu matematycznego, omówimy podstawowe systemy przetwarzania informacji o liczbie, wspólne dla ludzi i zwierząt, ich mózgowe podstawy oraz jak uczenie się językowych systemów liczenia, a później zapisu liczb w postaci cyfr i innych symboli, zmienia funkcjonowanie mózgowych mechanizmów przetwarzania liczb. Będzie mowa o „neuronach liczbowych”, związkach umysłowych reprezentacji liczby i przestrzeni, o tym, jak spostrzegają i różnicują liczby ryby, kurczaki, szympansy, noworodki, niemowlęta i profesjonalni matematycy, a jak, i dlaczego z liczbami nie mogą sobie poradzić niektóre mózgi skądinąd inteligentnych ludzi. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Miasteczko Wilanów – raj dla lemingów? |
Od czasów rozpoczęcia budowy w roku 2002 Miasteczko Wilanów wzbudza wiele kontrowersji. Z jednej strony przedstawiane jest jako wyjątkowy projekt architektoniczno-urbanistyczny, z drugiej zaś jako miejsce zamieszkania „słoików” i „lemingów”. Według krytyków Miasteczka jego mieszkańcy, ślepo podążający za trendami wyznaczanymi przez międzynarodowe korporacje, przypominają lemingi – zwierzęta, które miałyby bezmyślnie ulegać masowemu pędowi i w ten sposób popełniać zbiorowe samobójstwa. Typowy mieszkaniec Miasteczka Wilanów byłby widziany jako przedstawiciel klasy średniej, przyjezdny do Warszawy z innej miejscowości, skupiony jedynie na karierze konformistyczny pracownik wielkiej korporacji. Miasteczko Wilanów zasłynęło w mediach jako obszar o ograniczonym dostępie do przestrzeni i usług publicznych. W tym zamieszkanym przez 25 tysięcy osób osiedlu funkcjonuje tylko jedna publiczna szkoła podstawowa, nie ma publicznej przychodni internistycznej, brak również publicznego parku. Pierwsza szkoła podstawowa w Miasteczku Wilanów została otwarta w 2016 roku. Placówka planowana była na 500 uczniów, zapisało się do niej zaś 750 dzieci. Obecnie do szkoły uczęszcza prawie 1200 uczniów. Domniemywać można, że problem ten będzie narastać. Wilanów ma najwyższy z dzielnic Warszawy przyrost naturalny; wciąż powstają tam nowe inwestycje mieszkaniowe. Pomimo powyższych niedogodności w badaniach jakości życia mieszkańcy Miasteczka Wilanów deklarują wysoki poziom zadowolenia z miejsca zamieszkania. Podczas wykładu przeanalizuję fenomen Miasteczka Wilanów przez pryzmat relacji pomiędzy sferą publiczną a prywatną z odniesieniem do wybranych teorii socjologii miasta. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Strajk nauczycieli 2019 – przyczyny, przebieg, perspektywy |
Podczas wykładu i dyskusji przyjrzymy się z socjologicznej perspektywy strajkowi nauczycieli w 2019 roku. Odpowiemy na pytania: Jakie były postulaty strajkujących nauczycielek i nauczycieli? Jak udało się zorganizować tak duży strajk? Jak przebiegał strajk? Czy i jak rząd oraz niektórzy dyrektorzy próbowali przeciwdziałać strajkowi? Przyjrzymy się reakcjom polityków i społeczeństwa. Porównamy strajk nauczycieli do innych strajków, m.in. strajku pracowników Polskich Linii Lotniczych LOT oraz strajku akademików w Wielkiej Brytanii w 2016 roku. Porozmawiamy o strategiach stosowanych przez pracownice i pracowników strajkujących w różnych zakładach pracy. Spotkanie poprowadzi doktorantka Instytutu Socjologii badająca prawo do strajku w Polsce. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Czego mogą się o nas dowiedzieć firmy technologiczne |
W czasie spotkania opowiemy o tym, jak urządzenia i aplikacje mogą nas śledzić, jakie dane są zbierane oraz co na ich podstawie można na nasz temat wywnioskować. Po wykładzie odbędzie się debata poświęcona zagrożeniom i korzyściom związanym ze zbieraniem danych o użytkownikach.
|
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Born gay? Co wiadomo na temat biologicznych podstaw orientacji seksualnej |
Charakter czynników kształtujących orientację seksualną jest przedmiotem wielu kontrowersji w dyskursie publicznym. Wiele z tych dyskusji toczy się w oderwaniu od aktualnego stanu wiedzy na ten temat. Tymczasem, w ciągu ostatnich trzydziestu lat zebrano liczne dowody na rzecz biologicznego charakteru różnic w zakresie orientacji. W trakcie wystąpienia opiszę trzy dominujące kierunki badań dotyczących tej problematyki – analizy podstaw genetycznych, hipotezę prenatalnego wpływu androgenów oraz efekt starszych braci i towarzyszącą mu hipotezę immunizacji. Pokażę, co już wiadomo, a co jeszcze wymaga dalszych analiz (przykładowo – nadal niewiele wiadomo na temat konkretnych genów związanych z orientacją seksualną). Wystąpienie będzie także okazją do przedstawienia Projektu Orientacja – pierwszego polskiego badania dotyczącego biologicznych podstaw orientacji seksualnej u mężczyzn. Projekt ma na celu między innymi pogłębienie wiedzy na temat zmienności genetycznej związanej z orientacją oraz ewentualnych różnic pomiędzy gejami i mężczyznami heteroseksualnymi w zakresie struktury i funkcji mózgu. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Socjologia (z)użyta? O (nad)używanych pojęciach, które słyszysz na co dzień |
Spotkanie ma charakter alternatywnego, zanurzonego w kulturze popularnej i doniesieniach medialnych, „mikrowprowadzenia” do socjologii wraz z omówieniem istotnych, nierzadko nadużywanych pojęć i teorii socjologicznych. Wspólnie podejmiemy próbę rekonstrukcji wybranych zagadnień, w sposób twórczy i humorystyczny. Punktem wyjścia jest obserwacja nieświadomego użycia pojęć socjologicznych. Wspólnie zastanowimy się nad „utartymi zwrotami”, obecnymi w przestrzeni publicznej, które swe źródło mają właśnie w socjologii. Wykorzystamy materiały naukowe, popularnonaukowe, wizualne (np. filmy, blogi, komiksy, piosenki, artykuły prasowe). Główną metodą pracy będzie dyskusja poprzedzona wprowadzeniem, prowadzona na podstawie wybranych materiałów. Dzięki uczestnictwu w zajęciach słuchacze zyskają podstawy wyobraźni socjologicznej – orientację w życiu społecznym i rozumienie współczesnych zjawisk życia zbiorowego oraz będą gotowi do pogłębiania wiedzy socjologicznej na własną rękę. Spotkanie przeznaczone jest w sposób szczególny dla pasjonatów świata społecznego i osób lubiących twórcze dyskusje, także tych, które studiowanie mają jeszcze przed sobą. Dla osób, które ukończyły studia/studiują na kierunku socjologia/politologia/dziennikarstwo lub pokrewne, spotkanie może być „wtórne”, nie odkrywcze. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Epidemia mowy nienawiści. Jak hejt nas zmienia i czy możemy temu przeciwdziałać? |
Internet jest w coraz większym stopniu przesycony nienawistnym językiem. Hejtują politycy, celebryci, nienawiść sączy się z mediów prywatnych i publicznych. Jak środowisko to zmienia użytkowników internetu, a w szczególności mediów społecznościowych? Jak wpływa to na ofiary mowy nienawiści? I w końcu: czy są jakieś sposoby by przeciwdziałać tym zjawiskom? Psychologia społeczna dostarcza tu wielu odpowiedzi, o których będzie mowa w trakcie wystąpienia. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Slow school, czyli wolniej, szkoło! |
Z publicznej dyskusji w czasie i po strajku nauczycieli wynika, że większość dyskutujących doskonale rozumie, że obecnie obowiązujący model szkoły prowadzi uczniów na manowce. Stoimy więc przed niełatwym zadaniem ruszenia z posad wielkiego, ociężałego gmachu narodowej edukacji, co wydaje się niemal niemożliwością. Mimo to warto się zastanowić, co mogłoby być tymi pierwszymi kilkoma krokami, od których zacznie się długa, wspólna podróż do lepszej edukacji publicznej. Zapraszam! |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Dlaczego w tolerancyjnym społeczeństwie tworzą się getta? Gra socjologiczna |
Na mapach współczesnych miast można z łatwością znaleźć granice rozdzielające różne grupy czy kategorie społeczne, np. osoby o różnych rasach. W wielu miastach znajdziemy dzielnice bogate i biedne, „stare” i „młode”. Taki stan rzeczy może zaistnieć nie tylko tam, gdzie jest wiele uprzedzeń i niechęci między różnymi grupami, ale też w społeczeństwie tolerancyjnym wobec odmienności. Gra posłuży nam do znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego w tolerancyjnym społeczeństwie tworzą się getta. Bazuje ona na modelu zaproponowanym przez Thomasa Schellinga, laureata Nagrody Nobla z ekonomii, i ilustruje mechanizmy prowadzące do segregacji przestrzennej. Gracze wcielą się w przedstawicieli 2 plemion: pomarańczowego i fioletowego, i będą szukać odpowiedniego miejsca do życia. Uczestnicy, tworząc wspólnie bardzo prostą symulację przestrzeni miejskiej, będą podejmować decyzje o przeprowadzce i obserwować, jak mało potrzeba, żeby się "odseparować" od innych. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Niech czas będzie z Tobą! Pozytywna psychologia czasu i jej znaczenie w nauce, biznesie i związkach |
Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość to trzy tzw. horyzonty czasowe. Współistnieją w naszym umyśle, a sposób w jaki je postrzegamy i częstotliwość, z jaką koncentrujemy uwagę na każdym z nich w przemożny sposób wpływa na nasze myśli, emocje i motywacje. Podczas wykładu, w oparciu o najważniejsze wyniki badań psychologii temporalnej, przyjrzymy się temu, jak przyjmowanie poszczególnych perspektyw czasowych może wpływać na nasze życie. Zastanowimy się również, jak uczynić z naszej niezwykłej zdolności do mentalnego podróżowania w czasie atut, który pozwoli nam bardziej cieszyć się życiem i umożliwi osiąganie sukcesów w różnych jego obszarach. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Na dystans. Czyli socjolog na sali bokserskiej |
Co ma wspólnego socjologia z boksem? Na pozór, niewiele. Chyba, że socjolog użyje technik „obserwacji uczestniczącej” do opisu danej społeczności. W tym przypadku małej grupy pięściarzy boksu olimpijskiego, którzy trenują w Warszawie. Można grać w piłkę, mówił Mike Tyson, ale w boks nie można „grać”. Ten sport kojarzy się z przemocą. Czy rzeczywiście tak jest? Postaram się na to pytanie i opowiedzieć o specyfice dyscypliny, trudach przygotowań na sali i podczas walk na ringu. Centralną kategorią moich rozważań będzie „dystans”: w walce (walka „na dystansie” albo w „półdystansie”), dystans geograficzny, społeczny oraz międzypokoleniowy. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Kto tworzy crowdfunding? Kilka słów o aktorach internetowej społeczności |
Finansowanie społecznościowe zwane też jako crowdfunding jest jednym z popularnych sposobów pozyskiwania środków na realizację przedsięwzięć. Kim są osoby wspierające crowdfunding? Kim jest owy tłum? Jakie są społeczne aspekty crowdfundingu? |
Nauki społeczne |
|