Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Lekcja festiwalowa | Nitki wiążące życie |
Cały otaczający nas świat, żywy i nieżywy, jest związany włóknami. Te, które występują w świecie żywym, roślinnym i zwierzęcym, wiążą komórki. Różny sposób ich połączenia powoduje, że z małych komórek tworzy się albo rozwielitka, albo płetwal błękitny. Albo dąb „Bartek”. To wszystko dzięki nanowłóknom łączącym komórki, umożliwiającym komunikację, dającym wytrzymałość mechaniczną. Takim właśnie włóknom poświęcona będzie prelekcja, zaś podczas pokazu laboratoryjnego będzie się można przekonać, jak łatwo otrzymać takie włókna. Omówię praktyczne zastosowania takich włókien w medycynie. Będzie można zobaczyć tworzenie takich mikro- i nanowłókien.
Lekcja odbędzie się on-line |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Elementy ogólnej teorii względności |
Postulat Einsteina: „Prędkość światła w próżni jest taka sama dla wszystkich obserwatorów, niezależnie od ich względnego ruchu lub ruchu źródła światła” stanowi podstawę szczególnej teorii względności. Teoria ta dotyczy świata wyidealizowanego – świata bez grawitacji. A w świecie rzeczywistym, np. na Ziemi wszystkie ciała spadają w próżni z jednakowym przyspieszeniem, niezależnie od ich masy. Jest to fakt zdumiewający! Tak samo spada słoń jak liść lub piórko. Prowadząc eksperyment myślowy pokażemy, że w rakiecie lecącej z przyspieszeniem ziemskim w świecie bez grawitacji, na ciała działałyby siły takie same, jak siły grawitacji na Ziemi. Równoważność sił grawitacji i sił działających na ciała w układzie przyspieszanym – to podstawa ogólnej teorii względności opisującej świat rzeczywisty, świat zawierający ciała niebieskie. Łatwo także można pokazać, że promień świetlny biegnący po prostej przez przyspieszaną rakietę, względem znajdującego się w niej obserwatora, biegnie po paraboli. W 1915 r. Einstein ogłosił to, co nazywamy ogólną teorią względności: Materia zakrzywia czasoprzestrzeń. Grawitacja jest przejawem tego zakrzywienia. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Magiczne ultradźwięki – co możemy nimi zobaczyć, czego nie widać gołym okiem |
Ultradźwięki to fale akustyczne o częstotliwości powyżej 20 kHz, które są niesłyszalne dla człowieka. Pomimo że ich nie słyszymy, to możemy za ich pomocą wiele zobaczyć! Ultradźwięki są wykorzystywane do obrazowania w medycynie (aparaty USG) oraz do wizualizacji wad w materiałach (badania nieniszczące). Podstawową techniką jest metoda „echa”, w której wysyłamy krótki impuls fali i mierzymy czas docierającej do nas fali odbitej od obiektu (wady, granicy tkanek, itp.). Metodą echa możemy nie tylko określić odległość od obiektu, ale także jego prędkość – co jest podstawą działania sonaru oraz metod pomiaru przepływu krwi w naczyniach. Na naszej prezentacji pokażemy, jak falami ultradźwiękowymi możemy zajrzeć do wnętrza obiektów i ukazać ich strukturę. Zaprezentujemy miniaturowe sensory ultradźwiękowe, które pozwalają na określanie odległości od przeszkody i są stosowane w samochodowych systemach do parkowania. Opowiemy także o innych aplikacjach ultradźwięków w medycynie i przemyśle oraz aparaturze elektronicznej stosowanej do prowadzenia badań.
|
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Regeneracja tkanek z wykorzystaniem podłoży komórkowych |
Wykład będzie obejmować omówienie zagadnień wykorzystania podłoży komórkowych w regeneracji wybranych tkanek: kości, tkanki nerwowej, więzadeł, chrząstki. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem następujących trójwymiarowych struktur polimerowych: elektroprzędzionych nanowłókien, włókien otrzymanych z druku 3D oraz termowrażliwych hydrożeli. Uczestnicy będą mogli obejrzeć jeden z procesów tworzenia tego typu trójwymiarowych struktur polimerowych. Zaprezentowany zostanie proces druku 3D jako wielofunkcyjna metoda produkcji struktur polimerowych przeznaczonych do regeneracji różnych tkanek. Struktury hydrożelowe zostaną przedstawione z wykorzystaniem polimerów pochodzenia naturalnego. (więcej na: polybiolab.ippt.pan.pl, ligamed.ippt.pan.pl) |
Nauki techniczne |
|
| Lekcja festiwalowa | Porowata przyroda – od nanoporów do kości i betonu |
Lekcja organizowana w ramach Festiwalu Nauki w IPPT PAN ma charakter lekcji z przyrody i ma dwa wątki przewodnie. Wątek teoretyczny obejmuje fascynujące zagadnienie różnych ośrodków porowatych, z pustkami występującymi w różnych skalach. Dotyczy to zarówno ośrodków spotykanych w naturze – np. drewno i kości, jak i w technice – np. sztuczne nanostrukury oraz powszechnie znany i stosowany beton. Omówiona zostaje technologia, historia i zastosowanie betonu jako podstawowego materiału konstrukcyjnego współczesności. Pokaz praktyczny obejmuje dynamiczne badanie wytrzymałości mechanicznej materiałów – na przykładzie doświadczenia z uderzeniem wysokoenergetycznej fali mechanicznej w próbkę. Część doświadczalna jest uzupełniona krótkim wprowadzeniem do zagadnienia. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy technologia może być inteligentna? |
W IPPT PAN zajęcia będą podzielone na dwie części: wykład i pokazy doświadczalne. W pierwszej części spotkania omówimy materiały funkcjonalne (tzw. materiały inteligentne), które zmieniają swoje właściwości pod wpływem działania czynników zewnętrznych. Kontrolowanie tych czynników sprawia, że materiały inteligentne znajdują zastosowanie w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. W drugiej części zajęć przeprowadzimy pokazy doświadczalne, m.in. z wykorzystaniem wybranych materiałów inteligentnych.
|
|