Z chorobami zakaźnymi przez wieki. Pandemie, populacje i demografia
Choroby zakaźne towarzyszyły populacjom ludzkim od dawien dawna i przez większość naszej historii na Ziemi stanowiły główną przyczynę zgonów. Wydłużanie się przeciętnego trwania życia, obserwowane na przestrzeni ostatnich 200 lat, zawdzięczamy głównie znacznemu ograniczeniu umieralności spowodowanej właśnie chorobami zakaźnymi. Zjawisko to, znane demografom jako przejście epidemiologiczne, przyczyniło się nie tylko do wydłużania trwania życia, ale także do dynamicznego wzrostu liczby ludności. Główna zmiana polegała tu na stopniowym ograniczaniu umieralności wynikającej z chorób zakaźnych i zastąpieniu jej umieralnością wynikającą z przewlekłych chorób cywilizacyjnych. I właśnie tu na scenę wkracza pandemia wirusa SARS-CoV-2.
Sytuacja w jakiej się znaleźliśmy jest unikalnym w historii ludzkości doświadczeniem dającym szansę demograficznej analizy konsekwencji rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej na taką skalę po raz pierwszy od pandemii grypy zwanej hiszpanką. Co więcej, choroby rozprzestrzeniającej się w zupełnie innym otoczeniu społecznym i cywilizacyjnym niż dotychczas zarejestrowane pandemie i epidemie.
W odróżnieniu od pandemii z przeszłości, ryzyko zgonu lub ciężkiego przebiegu choroby spowodowanej wirusem SARS-CoV-2 było zdecydowanie podwyższone dla osób, które są typowymi przedstawicielami współczesnych populacji, a więc osób w wieku podeszłym lub osób obciążonych chorobami cywilizacyjnymi (otyłość, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze). Stąd, konsekwencje przemian ludnościowych i cywilizacyjnych okazały się czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo zgonu lub ciężkiego przebiegu Covid-19.
W trakcie spotkania uczestnicy będą mieli sposobność zapoznać się z tym, jak wyglądały pandemie w przeszłości w porównaniu z pandemią wirusa SARS-CoV-2. Jakie są i były konsekwencje demograficzne, ekonomiczne i społeczne. Postaramy się także odpowiedzieć na pytanie, dlaczego pandemie zawsze uderzają w najczulsze punktu populacji i dlaczego są bardzo selektywne ze względu na wiek oraz stan zdrowia ludności.