Rola zwierząt gospodarskich w biomedycynie
Zwierzęta gospodarskie oprócz swojej podstawowej funkcji czyli dostarczania ludziom pokarmu od wieków spełniają jeszcze jedną bardzo ważną rolę. Otóż zawsze odgrywały ogromną rolę w procesie rozwoju nauk medycznych. Pierwsze doniesienia na temat badań eksperymentalnych na zwierzętach datuje się na ok. 305-245 rok p.n.e. W kolejnych wiekach naszej ery obserwowaliśmy intensywny rozwój nauki oraz medycyny, który dzięki zwierzętom pozwolił opanować wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii zarówno zwierząt jak i ludzi.
Pomimo bardzo intensywnego rozwoju biotechnologii i technologii medycznych, badania na zwierzętach są w dalszym ciągu niezastąpionym narzędziem do opracowywania nowych metod diagnostycznych, terapii oraz wyrobów medycznych i leków dla ludzi. Najbardziej znanymi modelami zwierzęcymi są gryzonie, jednak w ostatnich latach, coraz większe uznanie w badaniach przedklinicznych zdobywają modele zwierząt gospodarskich, takich jak świnia, owca czy krowa.
Badania przedkliniczne mają na celu potwierdzenie skuteczności i bezpieczeństwa badanej substancji przed rozpoczęciem badań klinicznych z udziałem człowieka. Pozwalają one również poznać mechanizmy molekularne powodujące daną jednostkę chorobową.
Badania kliniczne z udziałem ludzi, można rozpocząć po charakterystyce profilu bezpieczeństwa cząsteczki „kandydującej”. Określa się go w nieklinicznych badaniach toksyczności w odniesieniu do narządów docelowych, w zależności od dawki oraz potencjalnej odwracalności. Ten etap pozwala zdefiniować potencjalne działania niepożądane, których ryzyko wystąpienia mogłoby przewyższyć zaplanowane korzyści dla docelowych pacjentów.
Oprócz samej istoty badań przedklinicznych coraz większą wagę przykłada się do dobrostanu zwierząt biorących udział w badaniach. Doświadczenia na zwierzętach muszą być przeprowadzane zgodnie z prawem krajowym i Europejskim. W trosce o dobrostan zwierząt Laboratorium Dużych Modeli Zwierzęcych uzyskało jak pierwsze w Polsce pełną akredytację Association for Assessment and Accreditation of Laboratory Animal Care International (AAALAC International) ośrodków dla świń i przeżuwaczy. AAALAC International jest organizacją non-profit, która promuje humanitarne traktowanie zwierząt w nauce poprzez dobrowolne programy akredytacji i oceny.
