Reaktywne formy tlenu a obrona antyoksydacyjna organizmu
W stanie zdrowia istnieje równowaga między produkcją reaktywnych form tlenu (ROS) a obroną antyoksydacyjną organizmu. Uwalnianie reaktywnych form tlenu (ROS), które składają się z wolnych rodników tlenowych i innych substancji chemicznych może zubożać systemy antyoksydacyjne. Stres oksydacyjny prowadzi do wystąpienia zaburzeń równowagi oksydacyjno-przeciwutleniającej na korzyść tych pierwszych, potencjalnie prowadząc do uszkodzenia tkanek i komórek.. Zwiększona generacja ROS w organizmie promuje uszkadzanie komórek i spowalnia powrót pacjenta do zdrowia, prowadząc starzenia się organizmu. Reaktywne formy tlenu wchodzą w interakcje z białkami, lipidami i kwasami nukleinowymi, a tym samym nieodwracalnie niszczą lub zmieniają funkcje komórek organizmu. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 w odpowiedniej proporcji wykazują działanie hepatoprotekcyjne, ale mogą być podatne na peroksydację lipidów ze względu na dużą liczbę podwójnych wiązań, podczas gdy jednonienasycone kwasy tłuszczowe (zawarte w oliwie z oliwek) są uznawane za bardziej odporne na peroksydację. Zatem określenie jakościowych i ilościowych zmian w gospodarce lipidowej może służyć jako biomarker zapalenia lub uszkodzenia związanego ze stresem oksydacyjnym. A powstające przewlekłe stany zapalne i peroksydacja lipidów towarzyszą wielu procesom patofizjologicznym, takim jak nowotwory, choroby neurodegeneracyjne czy starzenie komórkowe i organizmalne. Następuje wtedy utlenienie i fragmentacja nienasyconych kwasów tłuszczowych, które tworzą addukty do białek i kwasów nukleinowych. Informacje na temat konsekwencji obecności takich adduktów oraz mechanizmów eliminujących ich negatywne skutki są jednak ograniczone.
