Nauka, wychowanie, czy formowanie nowego człowieka? O źródłach izraelskiej kultury i tożsamości

Bruno Bettelheim odwiedzając na początku lat siedemdziesiątych jeden z izraelskich kibuców stwierdził: „Nigdy nie widziałem pokolenia tak różniącego się od swoich rodziców”. Projekt syjonistyczny, którego początki sięgają dziewiętnastego wieku, zakładał nie tylko utworzenie niezależnego państwa żydowskiego, ale także nowej tożsamości, której elementami był odradzający się język hebrajski oraz etos daleki od dotychczasowych, tradycyjnych wzorców diaspory. Stworzenie „nowego człowieka” wymagało, radykalnego czasem, zerwania z dotychczasowym podejściem do wychowania młodych ludzi, ich edukacji oraz tradycyjnych sposobów przekazywania wiedzy. Postulat odrodzenia języka hebrajskiego jako języka mówionego, a następnie – spajającego tożsamość izraelską języka narodowego – niósł ze sobą wyzwania w postaci szeroko zakrojonego projektu
nauczania tego języka – którego adresatami były zarówno dzieci jak i dorośli. Koncepcje monolingualizmu i monokulturowości ścierały się z barwną różnorodnością przybywających w
kolejnych falach nowych obywateli młodego państwa. Na wykładzie porozmawiamy o tym jak tradycyjne rozumienie nauki, wychowania i tożsamości w judaizmie ścierało się z nową wizją „izraelskości” w początkach formowania się społeczeństwa Izraela oraz jak współczesna kultura Izraela reinterpretuje idee, które ją ukształtowały.