Odcienie Ziemi - o wykorzystaniu barwników mineralnych

Zapraszamy do Muzeum Ziemi na spotkanie z dr. Michałem Przeździeckim, który opowie o wykorzystaniu przez człowieka w epoce kamienia barwników pochodzenia mineralnego. Nasza uwaga skupiona zostanie na przybliżeniu symbolicznego znaczenia pigmentów, tj. w kontekście rytuałów oraz sztuki.

Omówione zostaną m.in. najstarsze przykłady użycia barwników manganowych (kolor czarny), ochr hematytowych (kolor czerwony) czy limonitu (kolor żółty), których to świadectwa użytkowania znane są już sprzed ok. 300 000 lat. Przypisuje się je gatunkowi Homo heidelberghensis żyjącemu w okresie dolnego paleolitu. Z czasem rola pigmentów wzrastała, na co wskazują odkrycia ze stanowisk środkowopaleolitycznych - na obszarze Afryki związane z archaicznymi formami Homo sapiens, w Europie zaś z neandertalczykiem. W paleolicie górnym oraz mezolicie możemy mówić o masowym wręcz ich wykorzystaniu. Znaleziska archeologiczne wskazują, że barwniki mineralne były stosowane przez wczesnego człowieka współczesnego zarówno do celów obrzędowych, jak i w zastosowaniach czysto utylitarnych. W sferze symbolicznej pigmenty mineralne wykorzystywane były m.in. do wykonywania malowideł naskalnych czy stały element wyposażenia grobowego zmarłych. Z kolei na co dzień kolorowe minerały z racji na swoje właściwości chemiczne i fotochemiczne, służyły do przygotowywania mikstur (lekarstwa) ułatwiających gojenie ran, poparzeń czy jako „filtr” ochronny przed słońcem lub insektami.