Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Hymny z tatarskich zaścianków Króla Sobieskiego |
Autorska prezentacja wystawy w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie poświęconej unikalnej i zadziwiającej kulturze Tatarów dawnej Rzeczypospolitej, którzy w swych orientalnych księgach zapisywanych pismem arabskim – kresową polszczyzną – przechowali przez stulecia swe tradycje, obrzędy i wierzenia, poszukując przy tym tego, co łączyło ich wyznanie z religią chrześcijańskich sąsiadów. W ten sposób w muzułmańskich księgach Tatarów obok średniowiecznych hymnów z Azji i arabskich wersetów z Koranu pojawiły się staropolskie fragmenty Pisma św., protestanckich polemik z czasów renesansu i średniowiecznych pieśni z katolickich kancjonałów. Wszystko to ubrane w staropolski kostium wyobrażeń i mowy kresowych zaścianków opowiadających legendy o prorokach, o pustyniach Arabii, o aniołach i dżinach na rozstajach leśnych dróg. Po raz pierwszy w historii na wystawie muzealnej zobaczyć będzie można unikalne dawne księgi Tatarów z Wileńszczyzny, Podlasia, Nowogródczyzny – i dzięki specjalistycznej prezentacji poznać ich niepowtarzalny nastrój i orientalny koloryt. Posłuchać będzie można też ostatnich ludzi, którzy potrafią je odczytywać i recytować zapisane w nich hymny ukryte od wieków pod szatą arabskich liter. Po wystawie oprowadza jej kurator dr hab. Andrzej Drozd z Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego.
|
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Orientalna Sarmacja: o wschodnim stylu dawnej Rzeczypospolitej |
Autorski wykład dr. hab. Andrzeja Drozda z Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego, orientalisty i badacza kultury Orientu w dawnej Rzeczypospolitej, połączony z prezentacją wybranych eksponatów Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Wydarzenie poświęcone będzie obecności sztuki muzułmańskiego Wschodu w kulturze staropolskiej. Ten niezwykły fenomen ukształtował – w sposób dziś już nieuświadamiany przez wielu mieszkańców naszego kraju, i niestety coraz bardziej zapomniany – wiele głębokich skojarzeń, cały system kodu wizualnego, przy pomocy którego identyfikujemy po dziś dzień „staropolskość”, a w gruncie rzeczy „polskość”. Kod ten opiera się przecież na takich artefaktach, jak kontusz i karabela – obydwa te „całkowicie polskie” rekwizyty sprowadziliśmy z Turcji i Krymu. Tak samo zresztą, jak wiele innych, dzięki którym chcieliśmy być rozpoznawalni i odróżniać się od sąsiadów. I nie chodziło tu o paradność, urodę stroju, lecz o manifestowanie własnego poglądu na świat i życie narodu, poglądu opartego w szczególności na uznaniu państwa za rzecz wspólną – Rzeczpospolitą, a nie za rzecz własną monarchów absolutnych, jak było to w wielu państwach ówczesnej Europy. Dlatego też później, ratując się przed niewolą w czasie Sejmu Wielkiego przywdziano ten strój polski, o orientalnych korzeniach i skojarzeniach, jako polityczną manifestację oporu wobec przemocy i tyranii sąsiadów, podobnie jak i jeszcze później, w czasach zaborów. Opowieść o tych meandrach kodu polskiej tożsamości historycznej będą ilustrowały eksponaty we wnętrzach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie – rezydencji króla-zwycięzcy spod Wiednia, ostatniego monarchy heroicznego w naszych dziejach, a zarazem miłośnika stylu Orientu i kreatora wizerunku sarmaty-wojownika. Wizerunku, który wraz ze splendorem zwycięzcy spod Wiednia usiłowali po śmierci Sobieskiego przejąć konkurenci do korony polskiej w swej europejskiej grze o trony.
|
Nauki humanistyczne |
|
| Lekcja festiwalowa | Na tropie królewskiego pupila |
Król Jan od rana chodzi markotny. Co się stało... może się nie wyspał albo coś mu dolega? Nic podobnego – jeden z jego najdroższych pupili zaginął! Co tu począć? |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Ostatnia sprawa kustosz Wątróbki | gra edukacyjna |
To był początek mojej pracy w Wilanowie i, wstyd się przyznać, pan Aleksander Kokular, ówczesny kustosz, przyłapał mnie na czytaniu Zabójstwa przy Rue Morgue. Niezdarnie próbowałam ukryć zamiłowanie do sensacyjnych historii, mówiąc, że uczę się języka angielskiego. Pan Kokular rzucił okiem od niechcenia, przewracając karty inwentarza, i rzekł: „Tak, sprawa tego obiektu jest godna najsłynniejszego detektywa świata”, po czym, uśmiechając się od ucha do ucha, dodał: „Pani też dała się oszukać!”. Byłam oburzona. Przecież tak dobrze znam kolekcję! O który przedmiot może chodzić? Czy jest falsyfikatem? A może zamiast szlachetnych materiałów użyto imitacji? Czyżby sportretowana postać była kimś innym, niż się zdaje? Jak to wszystko sprawdzić? Te myśli nie dawały mi spokoju. Dziś, kiedy znam rozwiązanie zagadki, jestem bardzo wdzięczna panu Aleksandrowi za tamte słowa. To dzięki nim… zresztą, sami się przekonacie.
|
|
