biologia
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Lekcja festiwalowa | Owady i pająki naszych lasów |
Uczestnicy zajęć nauczą się rozróżniać owady i pająki występujące w lesie, rozpoznawać podstawowe gatunki, poznają ich biologię oraz ważną rolę, jaką pełnią w ekosystemach leśnych. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Truskawki dla kosmonautów |
Czy kosmonauci jedzą truskawki? Na to pytanie odpowiemy podczas zajęć, w czasie których uczniowie zapoznają się z metodą suszenia stosowaną do produkowania żywności dla kosmonautów. Dowiecie się jak smakują takie kosmiczne truskawki. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Komórka eukariotyczna – złożona maszyna |
Organizm człowieka to zbiór wyspecjalizowanych tkanek, zbudowanych z komórek przystosowanych do pełnienia ściśle określonych funkcji. Komórki przypominają małe maszyny, które nieustannie pracują aby nasz organizm mógł funkcjonować prawidłowo. Części z których składają się komórki – organella muszą nieprzerwanie się komunikować i ze sobą współpracować. Komórka to dynamiczna struktura, której elementy nieustannie odpowiadają na zmieniające się warunki i sygnały dobiegające ze środowiska. Gdy dochodzi do „awarii” i organella nie mogą prawidłowo funkcjonować, a komórce nie udaje się naprawić błędów, może dojść do rozwoju choroby. Zajęcia skierowane są do młodzieży szkolnej i mają na celu zapoznanie uczniów z budową i funkcjonowaniem komórek poprzez poznanie organelli i ich funkcji. W trakcie zajęć wykorzystamy artykuły plastyczne do zbudowania modelu komórki. Uczniowie usłyszą ciekawostki na temat morfologii i biologii komórek eukariotycznych. Dowiedzą się także jak i dlaczego warto prowadzić badania na poziomie komórkowym oraz jakie ma to znaczenie dla naszego zdrowia. Na zajęciach będzie można pracować zespołowo jak również, korzystając ze zdobytej wiedzy przygotować pracę samodzielnie.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Od nasionka do drzewa |
Młodzież podczas zajęć dowie się jak wyglądają, jak kiełkują i czym różnią się nasiona poszczególnych rodzimych drzew leśnych. Uczestnicy warsztatów nabędą umiejętności rozpoznawania i oceny jakości nasion. Podczas wizyty w kiełkowni młodzież pozna zasady kiełkowania najważniejszych gatunków drzew: sosny, świerka, modrzewia, olszy i brzozy. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Przyroda Puszczy Kampinoskiej z historią w tle |
Ponieważ las najlepiej poznaje się w lesie, zabierzemy was na wędrówkę, podczas której zobaczymy jeden z atrakcyjnych przyrodniczo fragmentów zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego. Długość trasy: ok. 9 km, czas trwania: ok. 4 godziny, liczba uczestników: max 30 os. Podczas warsztatów omawiane są zagadnienia: |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Tadeusz Chrostowski w krainie egzotycznych ptaków |
Opowiemy o polskim ornitologu Tadeuszu Chrostowskim (1878-1923) i jego podróżach do Brazylii. Dowiemy się, w jakich warunkach przyrodnik pracował i jakie odkrył gatunki ptaków. Poznamy różnorodny i ciekawy świat ptaków występujących w Brazylii. Dowiemy się, jakie są zwyczaje najmniejszych gatunków ptaków, jak dalekie są ich wędrówki, ile czasu spożywają pokarm i jakich rozmiarów składają jaja. Pokarzemy jak wyglądają karmniki dla takich ptaków i w jaki sposób brazylijskie dzieci samodzielnie je tworzą. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Wirusy – nieproszeni goście |
Wirus - w dosłownym tłumaczeniu z łaciny virus - jad, oznacza, że wirusy są czynnikami wyłącznie patogennymi. Jednak warto dodać, że są to nie tylko niebezpieczni wrogowie, lecz również współtowarzysze, najdyskretniejsi współpracownicy. Są wszędzie, wewnątrz nas i na zewnątrz, zadziwiają skutecznością działania do tego stopnia, iż można ich uznać za doskonałą formę życia. Ale, czy można powiedzieć, że wirusy żyją? Wirusy określa się przecież jako pogranicze materii żywej i nieożywionej. Celem warsztatów będzie wprowadzenie młodych uczestników w ważny i ekscytujący świat wirusów. Pierwszym etapem będzie zapoznanie słuchaczy z budową wirusów oraz procesem zakażenia komórek ludzkich, zwierzęcych i bakteryjnych. Pokazane zostaną sposoby namnażania wirusów in vitro oraz metody ich wykrywania – praca z mikroskopem. Następnie, zaprezentowane zostanie ich działanie chorobotwórcze na przykładach chorób ludzi i zwierząt. W kolejnym etapie wspólnie z uczestnikami opisane zostaną sposoby radzenia sobie z wirusami. Pokazana zostanie, walka z inwazją wirusów jaką toczy każdego dnia układ odpornościowy człowieka, i w jakim stopniu organizm skutecznie odrzuca atak niechcianych gości. Analizując rodzaje odpowiedzi przeciwwirusowej uczestnicy zobaczą, że kiedy wirus przeniknie przez pierwsze bariery ochronne i wniknie do komórek, to jedną z ostatnich desek ratunku jest niszczenie samego siebie – własnych komórek. Młodzi uczestnicy warsztatów dowiadując się o „sile” wirusów i o trudnościach jakie sprawia walka z nimi, być może docenią banalne przestrogi dorosłych i zrozumieją wysiłek jaki, w różnych aspektach codziennego życia, wkłada się w ochronę przed zakażeniem organizmu. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Powlekanie żywności |
Celem warsztatów jest zapoznanie uczniów z charakterystyką procesu powlekania żywności, materiałami powłokotwórczymi, metodami powlekania i zastosowaniem w przemyśle spożywczym. Tematyka spotkania obejmuje takie zagadnienia jak: ogólna charakterystyka procesu powlekania; rodzaje powłok jadalnych i ich funkcje technologiczne; wymagania stawiane powłokom jadalnym; materiały powłokotwórcze, w tym nowe surowce wpisujące się w system zrównoważonego rozwoju; właściwości żywności powlekanej; metody powlekania; charakterystyka urządzeń służących do powlekania; zastosowanie procesu powlekania w przemyśle spożywczym; kreowanie nowego produktu poprzez powlekanie; innowacje w powlekaniu żywności. Podczas warsztatów przewidziana jest degustacja produktów powlekanych. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Anatomia porównawcza zwierząt domowych i dziko żyjących |
Prowadząca lekcję festiwalową zaprezentuje wyizolowane kości oraz szkielety wybranych gatunków zwierząt domowych i dziko żyjących. Omówione zostaną zagadnienia z zakresu anatomii i fizjologii. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak nietoperz z nietoperzem |
Czy nietoperze słyszą nawzajem swoje głosy? A jeśli tak, to czy nie przeszkadzają sobie nawzajem w polowaniu? Czy potrafią ze sobą rozmawiać, jeśli zechcą – i co właściwie mogłyby mieć do powiedzenia? Czy jeden może się od drugiego czegoś nauczyć? I jak właściwie będąc nietoperzem podrywa się dziewczynę? Podczas naszych lekcji spróbujemy zajrzeć do wciąż tajemniczego i kryjącego wiele zagadek świata nocnych ssaków i dowiedzieć się, jak wygląda ich życie społeczne i rodzinne. Przekonamy się także, co my, ludzie, wiemy obecnie o możliwościach porozumiewania się nietoperzy – oraz jak to możliwe, że w ogóle cokolwiek o tym wiemy… Zastanowimy się nad tym, co w ogóle można zrobić w takiej sytuacji, kiedy strasznie chcielibyśmy coś wiedzieć, a tu w żadnej, najgrubszej nawet książce nie da się o tym przeczytać, bo po prostu jeszcze nikt na świecie tego nie wie. Posłuchamy, jak brzmią głosy nietoperzy przekształcone przez elektroniczne urządzenia, pozwalające nam usłyszeć dźwięki zbyt wysokie dla ludzkich uszu. Spróbujemy wreszcie sami odrobinę wczuć się w rolę nietoperzy i sprawdzić, jak dalibyśmy sobie radę w różnych niezwykłych dla nas sytuacjach. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Przyroda Puszczy Kampinoskiej z historią w tle |
Ponieważ las najlepiej poznaje się w lesie, zabierzemy was na wędrówkę, podczas której zobaczymy jeden z atrakcyjnych przyrodniczo fragmentów zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego. Długość trasy: ok. 9 km, czas trwania: ok. 4 godziny, liczba uczestników: max 30 os. Podczas warsztatów omawiane są zagadnienia: |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Znaczenie kolorów w świecie zwierząt |
Podczas wykładu prezentowane są wyniki badań dotyczące znaczenia kolorów w świecie zwierząt, ponieważ barwy zwierząt nie są przypadkowe. Mają one istotne znaczenie dla przeżycia, komunikowania się i rozpoznawania osobników. Odgrywają ważną rolę w doborze partnerów i wyborze ofiary podczas polowania. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak nietoperz z nietoperzem |
Czy nietoperze słyszą nawzajem swoje głosy? A jeśli tak, to czy nie przeszkadzają sobie nawzajem w polowaniu? Czy potrafią ze sobą rozmawiać, jeśli zechcą – i co właściwie mogłyby mieć do powiedzenia? Czy jeden może się od drugiego czegoś nauczyć? I jak właściwie będąc nietoperzem podrywa się dziewczynę? Podczas naszych lekcji spróbujemy zajrzeć do wciąż tajemniczego i kryjącego wiele zagadek świata nocnych ssaków i dowiedzieć się, jak wygląda ich życie społeczne i rodzinne. Przekonamy się także, co my, ludzie, wiemy obecnie o możliwościach porozumiewania się nietoperzy – oraz jak to możliwe, że w ogóle cokolwiek o tym wiemy… Zastanowimy się nad tym, co w ogóle można zrobić w takiej sytuacji, kiedy strasznie chcielibyśmy coś wiedzieć, a tu w żadnej, najgrubszej nawet książce nie da się o tym przeczytać, bo po prostu jeszcze nikt na świecie tego nie wie. Posłuchamy, jak brzmią głosy nietoperzy przekształcone przez elektroniczne urządzenia, pozwalające nam usłyszeć dźwięki zbyt wysokie dla ludzkich uszu. Spróbujemy wreszcie sami odrobinę wczuć się w rolę nietoperzy i sprawdzić, jak dalibyśmy sobie radę w różnych niezwykłych dla nas sytuacjach. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | 1. Czy żywność żyje, jakie mikroorganizmy zawiera? 2. O ruchu w brzuchu |
Część 1. Zaprezentujemy szeroki asortyment różnych produktów, głównie żywnościowych, wytworzonych z wykorzystaniem mikroorganizmów. Szczególną uwagę zwrócimy na dwie grupy produktów, zawierających żywą mikroflorę, a obecnych w naszym codziennym życiu - wytworzone przy udziale bakterii oraz grzybów (drożdży i pleśni). Uczniowie przekonają się, z jak dużą liczbą takich produktów stykają się na co dzień. W części praktycznej uczniowie poznają podstawowe techniki laboratoryjne i sprzęt mikrobiologiczny, wykonają posiew mikrobiologiczny żywej kultury mikroorganizmu, który został wyizolowany z jednego z zaprezentowanych produktów żywnościowych, zaobserwują wzrost danego mikroorganizmu w postaci kolonii na płytce Petriego, wykonają preparat mikroskopowy, zaobserwują pod mikroskopem komórki mikroorganizmów, z którymi pracowali i poznają różne kształty i ugrupowania bakterii oraz grzybów. Część 2. Podczas prezentacji multimedialnej i układania puzzli dzieci poznają budowę i działanie układu pokarmowego człowieka, m.in. śledząc drogę jaką przebywa w nim kęs pożywienia. W części praktycznej przekonają się jak trawione są najważniejsze składniki pokarmu - wykonają doświadczenia chemiczne i wcielą się w enzymy trawienne człowieka oraz obliczą długość własnego przewodu pokarmowego. Swoją wiedzę dzieci będą mogły sprawdzić i utrwalić podczas quizu.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak nietoperz z nietoperzem |
Czy nietoperze słyszą nawzajem swoje głosy? A jeśli tak, to czy nie przeszkadzają sobie nawzajem w polowaniu? Czy potrafią ze sobą rozmawiać, jeśli zechcą – i co właściwie mogłyby mieć do powiedzenia? Czy jeden może się od drugiego czegoś nauczyć? I jak właściwie będąc nietoperzem podrywa się dziewczynę? Podczas naszych lekcji spróbujemy zajrzeć do wciąż tajemniczego i kryjącego wiele zagadek świata nocnych ssaków i dowiedzieć się, jak wygląda ich życie społeczne i rodzinne. Przekonamy się także, co my, ludzie, wiemy obecnie o możliwościach porozumiewania się nietoperzy – oraz jak to możliwe, że w ogóle cokolwiek o tym wiemy… Zastanowimy się nad tym, co w ogóle można zrobić w takiej sytuacji, kiedy strasznie chcielibyśmy coś wiedzieć, a tu w żadnej, najgrubszej nawet książce nie da się o tym przeczytać, bo po prostu jeszcze nikt na świecie tego nie wie. Posłuchamy, jak brzmią głosy nietoperzy przekształcone przez elektroniczne urządzenia, pozwalające nam usłyszeć dźwięki zbyt wysokie dla ludzkich uszu. Spróbujemy wreszcie sami odrobinę wczuć się w rolę nietoperzy i sprawdzić, jak dalibyśmy sobie radę w różnych niezwykłych dla nas sytuacjach. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jaki mózg jest najlepszy – czyli o ewolucji, budowie i funkcji mózgu. |
Układ nerwowy jest bardzo skomplikowanym układem, umożliwiającym prawidłowe reagowanie organizmu na bodźce, właściwe orientowanie się w przestrzeni i przystosowanie się do środowiska. Poszczególne części układu nerwowego ulegały zróżnicowanej ewolucji czego efektem jest większa koncentracja neuronów w określonych częściach tego układu, a dzięki temu większa efektywność i szybkość jego funkcjonowania. Podczas lekcji poruszone zostaną zagadnienia związane z ewolucją układu nerwowego kręgowców z uwzględnieniem ryb kostnoszkieletowych, ryb chrzęstnoszkieletowych, płazów, gadów, ptaków i ssaków. Przybliżone będą także tajniki anatomii mózgu i funkcji poszczególnych jego struktur. Pokazana zostanie różnorodność mózgu ssaków. Będzie możliwość zapoznania się ze sposobami badania układu nerwowego prowadzonymi przez neurobiologów. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Przyroda Puszczy Kampinoskiej z historią w tle |
Ponieważ las najlepiej poznaje się w lesie, zabierzemy was na wędrówkę, podczas której zobaczymy jeden z atrakcyjnych przyrodniczo fragmentów zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego. Długość trasy: ok. 9 km, czas trwania: ok. 4 godziny, liczba uczestników: max 30 os. Podczas warsztatów omawiane są zagadnienia: |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Księżycowe bezdroża |
Geneza wypraw na Księżyc, pierwsze udane loty oraz rola Mieczysława Bekkera, konstruktora osobowego pojazdu terenowego. Łazik LRV, którym astronauci poruszali się po powierzchi naszego naturalnego satelity, zawierał szereg nowatorskich rozwiązań. Ich autorem był polski inżynier, Mieczysław Bekker. Pośrednio też, jako twórca terramechaniki, Bekker przyczynił się do rozwoju wojskowych i cywilnych pojazdów terenowych. W czasie lekcji muzealnej poznamy jego dorobek i zbadamy, z jakimi problemami musi się uporać konstruktor pojazdu, którego żywiołem są ziemskie i księżycowe bezdroża. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak nietoperz z nietoperzem |
Czy nietoperze słyszą nawzajem swoje głosy? A jeśli tak, to czy nie przeszkadzają sobie nawzajem w polowaniu? Czy potrafią ze sobą rozmawiać, jeśli zechcą – i co właściwie mogłyby mieć do powiedzenia? Czy jeden może się od drugiego czegoś nauczyć? I jak właściwie będąc nietoperzem podrywa się dziewczynę? Podczas naszych lekcji spróbujemy zajrzeć do wciąż tajemniczego i kryjącego wiele zagadek świata nocnych ssaków i dowiedzieć się, jak wygląda ich życie społeczne i rodzinne. Przekonamy się także, co my, ludzie, wiemy obecnie o możliwościach porozumiewania się nietoperzy – oraz jak to możliwe, że w ogóle cokolwiek o tym wiemy… Zastanowimy się nad tym, co w ogóle można zrobić w takiej sytuacji, kiedy strasznie chcielibyśmy coś wiedzieć, a tu w żadnej, najgrubszej nawet książce nie da się o tym przeczytać, bo po prostu jeszcze nikt na świecie tego nie wie. Posłuchamy, jak brzmią głosy nietoperzy przekształcone przez elektroniczne urządzenia, pozwalające nam usłyszeć dźwięki zbyt wysokie dla ludzkich uszu. Spróbujemy wreszcie sami odrobinę wczuć się w rolę nietoperzy i sprawdzić, jak dalibyśmy sobie radę w różnych niezwykłych dla nas sytuacjach. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Lekcja jak się patrzy |
To jest lekcja o tym, jak się patrzy. To znaczy o naszym wzroku i o tym, do czego on się nam przydaje. I troszkę o tym, jak działa. A także o tym, jakie nam potrafi sprawiać niespodzianki, bo zapoznamy się z kilkoma dziwacznymi złudzeniami - i przy okazji zastanowimy się, czy do wszystkich pasuje określenie "optyczne". I jeszcze przyjrzymy się innym niż my zwierzętom, które jakoś widzą i zorientujemy się, co my o tym ich widzeniu wiemy (i jak to się dzieje, że w ogóle wiemy o tym cokolwiek). No i pewnie starczy nam czasu, żeby się na własnej skórze przekonać, czemu właściwie mamy dwoje oczu, a nie jedno. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Przyroda Puszczy Kampinoskiej z historią w tle |
Ponieważ las najlepiej poznaje się w lesie, zabierzemy was na wędrówkę, podczas której zobaczymy jeden z atrakcyjnych przyrodniczo fragmentów zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego. Długość trasy: ok. 9 km, czas trwania: ok. 4 godziny, liczba uczestników: max 30 os. Podczas warsztatów omawiane są zagadnienia: |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Lekcja jak się patrzy |
To jest lekcja o tym, jak się patrzy. To znaczy o naszym wzroku i o tym, do czego on się nam przydaje. I troszkę o tym, jak działa. A także o tym, jakie nam potrafi sprawiać niespodzianki, bo zapoznamy się z kilkoma dziwacznymi złudzeniami - i przy okazji zastanowimy się, czy do wszystkich pasuje określenie "optyczne". I jeszcze przyjrzymy się innym niż my zwierzętom, które jakoś widzą i zorientujemy się, co my o tym ich widzeniu wiemy (i jak to się dzieje, że w ogóle wiemy o tym cokolwiek). No i pewnie starczy nam czasu, żeby się na własnej skórze przekonać, czemu właściwie mamy dwoje oczu, a nie jedno. |
|
