klasa VI

"Ciepło - zimno" - wybuchowe zajęcia o temperaturze i ciśnieniu. Na lekcji omówione zostaną podstawowe zagadnienia związane z szeroko pojętą termodynamiką. Uczniowie będą mieli okazję zapoznać się ze "wściekłym" ciekłym azotem i zobaczyć prawdziwą "płonącą dłoń". Każdy z uczestników będzie mógł z bliska obejrzeć przeprowadzane eksperymenty a wybrani śmiałkowie dołączą do eksperymentatorów i przeprowadzą część doświadczeń samodzielnie.

Czy nietoperze słyszą nawzajem swoje głosy? A jeśli tak, to czy nie przeszkadzają sobie nawzajem w polowaniu? Czy potrafią ze sobą rozmawiać, jeśli zechcą – i co właściwie mogłyby mieć do powiedzenia? Czy jeden może się od drugiego czegoś nauczyć? I jak właściwie będąc nietoperzem podrywa się dziewczynę? Podczas naszych lekcji spróbujemy zajrzeć do wciąż tajemniczego i kryjącego wiele zagadek świata nocnych ssaków i dowiedzieć się, jak wygląda ich życie społeczne i rodzinne. Przekonamy się także, co my, ludzie, wiemy obecnie o możliwościach porozumiewania się nietoperzy – oraz jak to możliwe, że w ogóle cokolwiek o tym wiemy… Zastanowimy się nad tym, co w ogóle można zrobić w takiej sytuacji, kiedy strasznie chcielibyśmy coś wiedzieć, a tu w żadnej, najgrubszej nawet książce nie da się o tym przeczytać, bo po prostu jeszcze nikt na świecie tego nie wie. Posłuchamy, jak brzmią głosy nietoperzy przekształcone przez elektroniczne urządzenia, pozwalające nam usłyszeć dźwięki zbyt wysokie dla ludzkich uszu. Spróbujemy wreszcie sami odrobinę wczuć się w rolę nietoperzy i sprawdzić, jak dalibyśmy sobie radę w różnych niezwykłych dla nas sytuacjach. 

Ja wiem najlepiej. Ja wiem najlepiej co lubicie, ze mną bedziecie szczęścliwi - gra edukacyjna ma pokazać ucznią różnice pomiędzy gospodarką centralnie planowaną i wolno rynkową. W ciągu 45 minut, na własnej (w całkowicie bezpieczny sposób) uczniowie przekonają się jak działa totalitarne rozdawnictwo dóbr i jak z pozru chaotyczny rynek powala im osiągnąć swoje cele i ambicje.

Impreza przybliży dzieciom cudowny świat białek - molekuł, które laikom kojarzą się z jednym białkiem - jaja kurzego. Tymczasem każdy żywy organizm zawiera ich tysiące. Białka mają unikalną strukturę przestrzenną, która umożliwia im pełnienie różnorodnych funkcji (np. transportu innych molekuł, budowanie naszego ciała,  przyspieszania reakcji chemicznych).  Wyznaczenie struktury białek stało się możliwe dzięki rozwojowi nowoczesnych technik biofizycznych.  Podczas warsztatów dzieci dowiedzą się, czym są białka dla biofizyków, czego chcieliby, a czego mogą dowiedzieć się o ich strukturze, jak wrażliwa na czynniki fizyczne (np. temperaturę, pH) jest struktura białek i poznają świecące na zielono białko, które umożliwia biologom oświetlenie wnętrza komórek.

Grzyby znają wszyscy, wiele osób samodzielnie je zbiera i spożywa. Istnienie grzybów zaobserwowano we wszystkich strefach klimatycznych, ale również w wodach słodkich i słonych. Do tej pory opisano ok. 70 tys. gatunków grzybów. Szacuje się jednak, że co roku odkrywanych jest ok. 1700 nowych gatunków grzybów. Przypuszcza się, że na świecie istnieje ok. miliona gatunków grzybów!

Chodząc na spacerze po lesie czasem napotykamy duże naroślą na pniach drzew tzw. HUBY. Czym jest huba? Jest to popularna nazwa owocników grzybów nadrzewnych, wśród których wyróżniamy zarówno saprotrofy - występujące na martwym drewnie, jak i pasożyty - występujące na żywych drzewach.

Zajęcia te przybliżą młodzieży szkolnej rolę i znaczenie hub w środowisku przyrodniczym oraz możliwości ich wykorzystania przez człowieka.

"Ciepło - zimno" - wybuchowe zajęcia o temperaturze i ciśnieniu. Na lekcji omówione zostaną podstawowe zagadnienia związane z szeroko pojętą termodynamiką. Uczniowie będą mieli okazję zapoznać się ze "wściekłym" ciekłym azotem i zobaczyć prawdziwą "płonącą dłoń". Każdy z uczestników będzie mógł z bliska obejrzeć przeprowadzane eksperymenty a wybrani śmiałkowie dołączą do eksperymentatorów i przeprowadzą część doświadczeń samodzielnie.

Lekcja zaczyna się od 20-minutowego wprowadzenia w tematykę mineralogiczną. Podczas krótkiej prezentacji przekazane zostaną podstawowe informacje dotyczące skał i minerałów ze szczególnym naciskiem na metody ich rozpoznawania.

Po wprowadzeniu uczniowie otrzymają zestawy odpowiednio dobranych próbek skał i minerałów, które  będą próbować rozpoznać przy pomocy specjalnego klucza. Podczas pracy w parach uczestnicy zapoznają się z prostymi metodami oznaczania najważniejszych cech minerałów m.in. twardości, rysy, właściwości chemicznych.

Kolejnym zadaniem uczestników zajęć będzie poskładanie oraz pokolorowanie wyciętego szablonu i stworzenie własnego, papierowego kryształu. Przy okazji ćwiczenia uczniowie zdobędą wiedzę na temat pokroi, symetrii oraz układów krystalograficznych. W tym samym czasie druga grupa uczestników może poczuć się jak na „Dzikim Zachodzie” i nauczyć się płukania złota. Przy specjalnych stanowiskach będzie można otrzymać tzw. szlich, czyli koncentrat minerałów ciężkich z piasku. Uzyskany materiał uczniowie będą mogli obejrzeć pod binokularem i rozpoznać zawarte w nim minerały, w tym drobinki pirytu imitującego złoto.

Zapraszamy uczniów szkół podstawowych klas IV - VI do Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydział Grafiki na warsztaty plastyczne z cyklu: Spotkania ze sztuką. Temat tegorocznych warsztatów to: Graficzne inspircje. Stemple i ryty. Zajęcia odbędą się w Pracowni Grafiki Warsztatowej a uczniowie  zapoznają się ze specyfiką druku wypukłego. Prace graficzne będą realizowane w trzech różnych technikach:  szablonu, stemplowania i linorytu. Odbitki zostaną wykonane metodą tapowania i przy użyciu prasy graficznej.  

Podczas wykładu z pokazem młodzi adepci dowiedzą się, że chemia to nie tylko skomplikowane wzory i równania, ale również cała paleta barw, to gra kolorów. Wyjaśnione zostanie co to właściwie jest kolor i jak powstaje. Podjęta zostanie próba wytłumaczenia dlaczego liść jest zielony, śnieg biały, a węgiel czarny. Omówiony zostanie także wpływ środowiska chemicznego na zmianę barwy różnorodnych substancji.

Zajecia składają się ze wstępu o aspekcie ekologicznym o powstawaniu papieru: drzewo - papier - makulatura - recykling - papier, krótka historia powstania origami oraz części praktycznej, podczas której uczestnicy składają modele zwierząt.

W prawobrzeżnej Warszawie ciągle silne są tradycje rękodzielnicze, działa tu wiele warsztatów rzemieślniczych. To cenne dziedzictwo Pragi, które wiąże się z zawodami wykonywanymi od wieków, jak również inspiruje projektantów. W czasie zajęć uczniowie obejrzą przedmioty wykonane współcześnie przez praskich rzemieślników (rzeczy codziennego użytku, części garderoby, dekoracje), aby odpowiedzieć na pytanie czym różnią się od tych produkowanych masowo?  Na zajęciach uczniowie poznają także nazwy zawodów rzemieślniczych i specyficzne rzemieślnicze narzędzia oraz terminy takie jak: czeladnik, mistrz, majstersztyk, partacz, rzemiosło, rękodzieło.

Podczas filmu wyświetlanego na kopule planetarium Niebo Kopernika uczniowie dowiedzą się więcej o codziennych zjawiskach astronomicznych. Co się dzieje na niebie? Dlaczego Słońce świeci i do czego można je wykorzystać? Jak zmieniają się pory dnia i roku? Film opowiada też o gwiazdozbiorach, podróżach kosmicznych i lądowaniu na Księżycu. Przed projekcją odbywa się pokaz na żywo prowadzony przez prezentera planetarium.

Podczas filmu wyświetlanego na kopule planetarium Niebo Kopernika uczniowie dowiedzą się więcej o codziennych zjawiskach astronomicznych. Co się dzieje na niebie? Dlaczego Słońce świeci i do czego można je wykorzystać? Jak zmieniają się pory dnia i roku? Film opowiada też o gwiazdozbiorach, podróżach kosmicznych i lądowaniu na Księżycu. Przed projekcją odbywa się pokaz na żywo prowadzony przez prezentera planetarium.

Zajęcia poświęcone historii oraz roli tramwajów i autobusów w życiu mieszkańców Warszawy. Na starych fotografiach poznamy pierwsze historyczne tramwaje i autobusy, okoliczności powstawania pierwszych tras a także szczegóły podróżowania na przestrzeni lat. Skąd wywodzi się nazwa tramwaj i na ilu mostach w Warszawie możemy je spotkać? Dlaczego po Warszawie jeździł tramwaj zwany „ropuchą” oraz autobus zwany „ogórkiem”? Na te i inne pytania wspólnie poszukamy odpowiedzi. W drugiej części zajęć każdy zaprojektuje własny model trójwymiarowego tramwaju lub autobusu.

Zajęcia poświęcone dawnym zawodom i warsztatom rzemieślniczym. Rozpoczną się krótkim spacerem, podczas którego wspólnie poszukamy śladów dawnych profesji na szyldach zdobiących kamieniczki Starego Miasta. Następnie, w sali edukacyjnej, poznamy niespotykanych już dziś rzemieślników, którzy w dawnych czasach zamieszkiwali miasto i przedmieścia, zaopatrując rynek w swoje wyroby. Na zakończenie każdy uczestnik zajęć będzie mógł sporządzić szyld wybranego warsztatu rzemieślniczego.

"Chemia okiem fizyka". Podczas zajęć zaprezentowane zostaną najciekawsze doświadczenia chemiczne w interpretacji fizyków. Uczestnicy poznają zjawisko samozapłonu, dowiedzą się jakie kolory może przyjmować ogień oraz jak zamienić wodę w "sok winogronowy". Zaprezentowane zostaną alternatywne formy miniaturowych wulkanów oraz substancje, które niespodziewanie zmieniają swój kolor, objętość i temperaturę.

Lekcja muzealna wraz z zajęciami warsztatowymi poprzedzonymi wykładem, ilustrowanym prezentacją multimedialną, z historii technik graficznych. Wykład jest wzbogacony również poprzez artefakty (obiekty muzealne), które uczestnicy otrzymują do bezpośredniego obejrzenia. W trakcie zajęć uczniowie poznają proces twórczy artysty grafika – od fazy projektowej, poprzez przygotowanie matrycy linorytniczej do wykonania odbitki. Zapoznają się z różnymi rodzajami materiałów (papiery drukarskie, farby drukarskie), narzędzi (wałki, prasy drukarskie, dłutka linorytnicze) oraz uczą się  właściwego ich stosowania. W czasie zajęć warsztatowych uczniowie, pod okiem specjalistów mogą zaprojektować i własnoręcznie wykonać linoryt, a później zrobić odbitkę linorytniczą na zabytkowej prasie pochodzącej ze zbiorów Muzeum Drukarstwa.

Powietrze, które jest niezbędne do życia (bez oddechu możemy przeżyć zaledwie kilka minut) zamyka naszą opowieść o żywiołach ziemi i ich ujarzmianiu w pradziejach. Poznamy wierzenia i rytuały związane z bóstwami wietrznymi, rozwiniemy na wietrze żagle wikińskich drakarów, a w podziemnych korytarzach neolitycznej kopalni, szukać będziemy świeżego powietrza do oddychania. Zajmiemy się również pradziejową medycyną, wykorzystującą w leczeniu dym ognisk i zapach ziół. Spotkamy się więc w warsztacie ceramicznym, oraz w pracowni szkutniczej. Będziemy eksperymentować z przepływem powietrza w kominach, oraz wykonamy wonną pomadę pomocną w leczeniu różnych dolegliwości

Lekcja zaczyna się od 20-minutowego wprowadzenia w tematykę mineralogiczną. Podczas krótkiej prezentacji przekazane zostaną podstawowe informacje dotyczące skał i minerałów ze szczególnym naciskiem na metody ich rozpoznawania.

Po wprowadzeniu uczniowie otrzymają zestawy odpowiednio dobranych próbek skał i minerałów, które  będą próbować rozpoznać przy pomocy specjalnego klucza. Podczas pracy w parach uczestnicy zapoznają się z prostymi metodami oznaczania najważniejszych cech minerałów m.in. twardości, rysy, właściwości chemicznych.

Kolejnym zadaniem uczestników zajęć będzie poskładanie oraz pokolorowanie wyciętego szablonu i stworzenie własnego, papierowego kryształu. Przy okazji ćwiczenia uczniowie zdobędą wiedzę na temat pokroi, symetrii oraz układów krystalograficznych. W tym samym czasie druga grupa uczestników może poczuć się jak na „Dzikim Zachodzie” i nauczyć się płukania złota. Przy specjalnych stanowiskach będzie można otrzymać tzw. szlich, czyli koncentrat minerałów ciężkich z piasku. Uzyskany materiał uczniowie będą mogli obejrzeć pod binokularem i rozpoznać zawarte w nim minerały, w tym drobinki pirytu imitującego złoto.

"Chemia okiem fizyka". Podczas zajęć zaprezentowane zostaną najciekawsze doświadczenia chemiczne w interpretacji fizyków. Uczestnicy poznają zjawisko samozapłonu, dowiedzą się jakie kolory może przyjmować ogień oraz jak zamienić wodę w "sok winogronowy". Zaprezentowane zostaną alternatywne formy miniaturowych wulkanów oraz substancje, które niespodziewanie zmieniają swój kolor, objętość i temperaturę.

Las najlepiej poznaje się… w lesie. Dlatego chodźmy na wspólny spacer! Zabierzemy was na wędrówkę, podczas której postaramy się spojrzeć na to wyjątkowe miejsce z trochę innej perspektywy. Czy dacie się namówić na spacer z głową w chmurach? Czy odważycie się podążać w głąb lasu za dźwiękiem? Las to dużo więcej niż drzewa, a własne obserwacje jego mieszkańców mogą być niesamowitą przygodą. Spróbujemy poczuć go wszystkimi zmysłami. Przyroda ma nam mnóstwo do zaoferowania, w tym również wiele zabawy, jednak w zamian powinniśmy okazać jej szacunek i zapewnić ochronę. Zastanowimy się, co zawdzięczamy lasom, za co możemy je polubić i jak powinniśmy o nie dbać.
Podczas spotkania zwiedzimy również ekspozycję stałą „Przyroda i historia Puszczy Kampinoskiej”.

Zajęcia z wykorzystaniem ekspozycji Powozowni, prezentacji zdjęć, pasz, którymi karmimy konie, akcesoriów jeździeckich i zaprzęgowych. Wspólnie m.in. definiujemy konia (anatomia, eksterier, rola na tle innych gatunków zwierząt udomowionych)

Dzieci m.in. poznaja rózne środowiska i tryb życia niektórych gatunków zwierząt. Dowiadują się jakie podstawowe czynniki wpływają na wygląd ptaka oraz poznają cechy ulatwiające im życie w ich środowisku.

Czy kiedykolwiek chcieliście dowiedzieć się czegoś więcej o DNA, ale baliście się zapytać? Planowane warsztaty pozwolą odpowiedzieć na pytania: Czym jest cząsteczka DNA i jaką rolę pełni? Dzieci dowiedzą się czy DNA można zobaczyć „gołym” okiem oraz czy wszystko posiada DNA?  Podczas warsztatów uczniowie zapoznają się z metodą jego izolacji,  analogiczną do procedury wykorzystywanej w laboratoriach.

Lekcje mają formę warsztatów, na których dzieci przeprowadzą samodzielnie doświadczenia. Uczniowie pracując w małych grupach, pod okiem doświadczonych naukowców, będą mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę na temat pozornie trudnego świata „biologii molekularnej”. Warsztaty pozwolą uczestnikom wcielić się w rolę badacza. Na podstawie własnych obserwacji uczniowie przygotują Dziennik Laboratoryjny, który umożliwi powtórzenie doświadczeń w warunkach domowych. Eksperymenty przeprowadzane będą z wykorzystaniem ogólnodostępnych produktów. Dodatkowo przewidziany jest konkurs podsumowujący lekcję festiwalową! Przygotowane zajęcia w przystępny sposób łączą zabawę z nauką.

Tematyka badań związana jest z obszarami badawczymi Instytutu.