Niszczący ojciec. Przemoc rodzinna w twórczości i biografiach polskich romantyków

Powstanie w 2 poł. XX w. pojęcia „dziecka krzywdzonego” i gromadzona od tego czasu wiedza o stosowanej w historii naszej kultury różnego rodzaju przemocy wobec dziecka i jej skutkach indywidualnych i społecznych,  połączona z odkryciami psychoanalitycznymi, dotyczącymi szczególnych właściwości psychiki dziecka i wagi przeżyć dziecięcych dla całego późniejszego życia, pozwalają pogłębić spojrzenie na literaturę okresu romantyzmu i na biografie jej twórców. W świetle tej wiedzy rozpoznać można niedostrzegane dotychczas reperkusje zaznanej w dzieciństwie  przemocy rodzinnej (oraz przemocy instytucjonalnej w szkołach i internatach zakonnych) oraz dotkliwych braków emocjonalnych okresu dzieciństwa w twórczości polskich romantyków: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a także Antoniego Malczewskiego i Stanisława Morawskiego. Spostrzega się wtedy, że twórczość romantyczna skierowana „przeciw tyranom” kryje w sobie wątki analogiczne również w dziedzinie najściślej osobistych stosunków rodzinnych. Wiedza ta pozwala też dostrzec i zrozumieć wiele niezauważanych, pomijanych czy lekceważonych elementów  biografii romantycznych twórców,  w tym  Mickiewicza.