Wydział Lingwistyki Stosowanej UW

W ramach lekcji zostanie przywołana biografia poety w tym szczególne dzieciństwo i wczesna młodość, które wpłynęły znaczące na twórczość poety. Zostanie opisany kraj lat dziecinnych – ziemie współczesnej Białorusi, a także utwory, w których białoruski folklor i przyroda pełnią istotną rolę.

Spotkanie dotyczyć będzie wybranych zagadnień z zakresu fonetyki języka angielskiego oraz socjolingwistyki ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska amerykanizowania wymowy w śpiewie przez wykonawców brytyjskich. Zaprezentowane zostaną także inne tendencje stylistyczne zauważalne w anglojęzycznej muzyce popularnej, takie jak stosowanie gwary londyńskiej, czyli cockneya, zwłaszcza w nurcie punkrockowym, czy też akcentu amerykańskiego Południa, zarówno przez wykonawców brytyjskich, jak i amerykańskich. Wszystkie te zjawiska rodzić mogą pewne pytania i wątpliwości wśród uczących się języka angielskiego, wynikające z odmienności wariantu stosowanego w śpiewie w porównaniu z wymową „podręcznikową”. W trakcie spotkania przyjrzymy się omawianemu problemowi z perspektywy socjolingwistyki, wsłuchując się w wybrane przykłady wyżej wymienionych zjawisk.

Dzieła literackie są ciągłymi inspiracjami dla coraz to nowszych produkcji kinowych i telewizyjnych. Celem wykładu/konwersatorium jest zapoznanie uczestników z formami, technikami i strategiami tworzenia adaptacji anglojęzycznych utworów literackich na potrzeby przekazu wizualnego. Uczestnicy poznają strategie i rozwiązania stosowane przez różnych twórców filmowych i telewizyjnych w celu dostosowywania dzieła literackiego do nowej formy przekazu. Na przykładzie wybranych tekstów oraz ich adaptacji omawiane będą takie techniki i strategie jak np. transpozycja, przybliżenie, czy ekwiwalencja. Przedstawione zostaną też konsekwencje wynikające z  zastosowanych zmian, zarówno pozytywne jak i negatywne, wpływające na oryginalny przekaz tekstu i będące efektem zmian powstałych w trakcie procesu adaptacji. Omówiony będą m.in. wpływ na utrzymanie zawieszenia niewiary, zachowanie koncepcji scenicznych i literackich na ekranie, czy wpływ zmian kulturowych na odbiór i przekaz dzieła. 

Zgodnie z uświęconą przez tradycję formułą Amerykanie deklarują, że są „jednym, niepodzielnym narodem”. W rzeczywistości jednak współczesne społeczeństwo amerykańskie jest niezwykle różnorodne i pod wieloma względami spolaryzowane. Podziały i konflikty ujawniają się szczególnie wyraźnie w czasie kampanii i wyborów prezydenckich. Analizując autentyczne materiały źródłowe, mapy i teksty kultury, odkryjemy wspólnie, o co i jak kłócą się Amerykanie, a każdy uczestnik wyrobi sobie własne zdanie o tym, kto ma rację.

Semiotyka nie jest powszechnie uznawana za dyscyplinę naukową, jest to raczej tradycja teoretyczna zwana definicyjnie ogólną teorią znaków. Często zdarza mi się odpowiadać na pytanie – a czym właściwie jest semiotyka? Nazwa ta pojawia się w naszej przestrzeni informacyjnej coraz częściej i to w rozmaitych, nienaukowych obszarach jak reklama, marketing czy kultura. Dlatego warto przyjrzeć się tej tajemniczej teorii, która obejmuje niezwykle szeroki zakres zjawisk – od języka (znaki językowe), poprzez znaki drogowe, symbole, ikony, indeksy aż po symbole religijne, poezję, kino i … kuchnię, która też stanowi system znakowy odzwierciedlający określoną kulturę. Jak pisał znakomity semiotyk i pisarz Umberto Eco: „w kręgu zainteresowań semiotyki znajduje się wszystko, co może być potraktowane jako znak”, a znaki mogą przybierać formę słów, obrazów, dźwięków, gestów czy przedmiotów. Współcześni semiotycy patrzą też na znaki szerzej – analizują je w kontekście całych systemów semiotycznych, którymi mogą być przykładowo media, film, reklama, język poezji czy całe kultury. Interesują ich zwłaszcza procesy tworzenia znaczeń i przedstawiania rzeczywistości. To właśnie dzięki semiotyce dowiadujemy się, że żyjemy w świecie znaków i że znaki te, jak i kody, które tworzą, są niezbędne dla procesu rozumienia świata, który nas otacza.

Język, którego używamy na co dzień jest czymś tak powszednim, jak powietrze, którym oddychamy. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że jest to skomplikowany system znakowy, bez którego nasza komunikacja byłaby praktycznie niemożliwa, albo sprowadzałaby się do pary tylko gestów i nieartykułowanych dźwięków. Bez języka nie istnieje kultura, a zatem jakość języka, sposób jego używania determinuje naszą kulturę. Czy mamy zatem świadomość, że język nie tylko odzwierciedla rzeczywistość, ale wręcz ją konstruuje. Językiem możemy posłużyć się, aby mówić zarówno o tym, co istnieje, jak i o tym, co nie istnieje. A ponieważ poznajemy świat poprzez pryzmat języka, jaki od urodzenia nas otacza, można stwierdzić, iż to nasz język kształtuje rzeczywistość, a nie odwrotnie. Dlatego warto wiedzieć, jakie funkcje pełni język, jakie daje możliwości, i wreszcie, czy słowem rzeczywiście można zabić …..

Kinematografia rosyjska ma bogatą i długą tradycję. Przez wielu krytyków uznawana jest za jedną z najlepszych. Filmy rosyjskie mają swoją specyfikę i osobliwy charakter, określają ducha kultury i narodu. Czy literatura miała i ma wpływ na kinematografię? Co powoduje, że jeden obraz filmowy jest uwielbiany przez pokolenia, a inne popadają w rychłe zapomnienie? Jaki rodzaj humoru odnajdziemy w rosyjskich komediach? Spotkanie pozwoli usystematyzować wiedzę oraz nakreślić mapę historyczną produkcji legendarnej wytwórni filmowej – Mosfilmu.

W gramatyce języka angielskiego znane są kategorie gramatyczne, takie jak liczba pojedyncza, liczba mnoga, rzeczownik policzalny oraz rzeczownik niepoliczalny. Zjawiska językowe, których kategorie te dotyczą są ze sobą ściśle związane. Jeszcze większy związek istnieje pomiędzy wyżej wymienionymi kategoriami gramatycznymi a czynnikami zewnętrznymi, motywującymi użycie danego rzeczownika. Zastanowimy się nad tym, co może powodować, że dany rzeczownik jest używany w takiej, a nie innej formie. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy „policzalność” lub „niepoliczalność” rzeczownika coś „znaczy”. Dla uczących się języka angielskiego istotne jest, czy rzeczowniki policzalne i niepoliczalne stanowią coś w rodzaju dwóch oddzielnych list słów, które należy zapamiętać. Zwrócimy uwagę na to, że wiele rzeczowników jest używanych w obu formach, co powoduje, że tworzenie oddzielnych list do zapamiętania jest problematyczne. Oprócz zapamiętywania list wyrazów, innym sposobem jest zrozumienie zmodyfikowanych znaczeń rzeczowników występujących w obu kategoriach. Sprawdzimy, czy rzeczowniki policzalne, to takie, które można policzyć, natomiast niepoliczalne, to te, których policzyć się nie da. Samo „liczenie” danego rzeczownika może być również kłopotliwe. Zrobimy to w oparciu o przykłady użyte w naturalnym kontekście na podstawie tzw. badań korpusowych. Głównym celem tej dyskusji jest sprawdzenie, czy mamy do czynienia z bałaganem wśród angielskich rzeczowników, czy też panuje wśród nich porządek i jesteśmy w stanie ustalić zasady „gry”. 

Zapraszamy na niepowtarzalne warsztaty „Chodzi mi o to, aby język giętki, powiedział wszystko, co pomyśli głowa” – rosyjskie łamańce językowe”.

Poprawna wymowa w języku obcym stanowi często jedną z największych trudności w nauce języka. Rozwiązaniem jest zanurzenie się w języku, kontakt z nim. Jak powiada stare przysłowie: „Trening czyni mistrza”. I w tym przypadku również to się sprawdza. Ćwiczenie wymowy rosyjskiej wcale nie musi być trudne i nudne, co pokażemy Wam na warsztatach. W pierwszej części spotkania dowiecie się, czym są łamańce języka oraz będziecie mieć możliwość obejrzenia lub wysłuchania popularnych łamańców w języku rosyjskim, prezentowanych przez native speakerów i nie tylko. Następnie wspólnie połamiemy sobie języki, ćwicząc tylko z pozoru skomplikowane zdania i wiersze. Zapraszamy też do udziału w konkursie na najszybciej i najpoprawniej wypowiedziany łamacz – przewidziane atrakcyjne nagrody! Gwarantujemy dobrą zabawę i to, że pod koniec warsztatów będziecie mistrzami „łamijęzyków”!

Prowadzące warsztaty to dydaktyczki z zamiłowaniem i ogromną pasją do języka rosyjskiego – na co dzień pijają „czaj”, zajadają się „blinami”, nucąc „Kalinkę” lub „Biełyje rozy”, czasem nawet „Kanikuły”. Kolekcjonują „matrioszki”, czytają Czechowa, a ich wymarzonym kierunkiem na urlop jest „Rossija – strana czudies”.

Biografia Miguela de Cervantesa, jednego z najbardziej znanych pisarzy świata, jest owiana tajemnicami. Wielu faktów z jego burzliwego życia możemy się tylko domyślać, albo rekonstruować je na podstawie wątpliwych nieraz poszlak, co stwarza podstawy do daleko posuniętych spekulacji. Wydane przed kilkoma laty (2014) nowe tłumaczenie księgi o komicznych przygodach rycerza z Manczy to dobry pretekst, by przybliżyć sylwetkę jego autora. Kim był ten jednocześnie znany i nieznany twórca? Jaka była jego droga literacka? Dlaczego swoje artystyczne spełnienie znalazł tak późno? Czym ono przyciąga i fascynuje czytelników przez ponad cztery stulecia? Czym nieustannie inspiruje twórców – pisarzy, malarzy, rzeźbiarzy, kompozytorów, choreografów – w różnych krajach i w różnych epokach?  Wreszcie – dlaczego wciąż jest interesujące dla współczesnego młodego polskiego czytelnika? Spotkanie festiwalowe będzie okazją do wspólnego poszukiwania odpowiedzi na te pytania.

Zaprezentowani zostaną wybrani twórcy XX-wieczni jak np. W. Bykau, I. Szamiakin, I. Mieleż, U. Karatkiewicz, U. Arłou, A. Bacharewicz, A. Klinau, S. Aleksijewicz i ich wpływ na rozwój literatury białoruskiej, a także znajomość wyżej wymienionych pisarzy poza granicami Białorusi. Omówione zostaną tendencje w literaturze białoruskiej XX wieku wraz z kierunkami rozwoju z uwzględnieniem kontekstu historyczno-kulturowego, w tym przemian politycznych po 1991r. Szczególna uwaga zostanie poświęcona S. Aleksijewicz, laureatce Literackiej Nagrody Nobla – pierwszej dla Białorusi w kategorii literatury.

Celem spotkania jest zapoznanie z najnowszą historią Ukrainy, opowiedzienie o dwóch ukraińskich rewolucjach i zmianach, które dokonują się w tym kraju, także w perspektywie językowej. Wszystko to ubarwione ciekawostkami, zdjęciami, muzyką, a także odrobiną wiedzy językowej, która może ułatwić komunikację z Ukraińcami mieszkającymi w Polsce.