Szkoła średnia

Wybory, referenda, budżety partycypacyjne, samorządy szkolne... Demokracja i obszary obywatelskiego zaangażowania

Doświadczenia ostatnich dziesięcioleci sprawiły, że obowiązującym wzorcem współczesnego państwa stał się system demokratyczny, a spór o jego kształt jest jednym z najbardziej ożywczych w dziejach myśli politycznej. Demokracja przeżywała i przeżywa chwile lepsze i gorsze, a w centrum uwagi zawsze pozostaje obywatel. Jednym ze skutków kryzysu demokracji, a mówiąc ściślej: systemu demokratycznego w takim kształcie, w jakim funkcjonuje on obecnie, jest postulat zwiększenia partycypacji obywateli w procesach politycznych m. in. za pomocą różnych środków demokracji bezpośredniej.

„[...] jeśli demokracja jest sposobem zbiorowego działania, jej wszystkie reformy powinny iść w jednym zasadniczym kierunku: oddania kontroli nad działaniem tym, którzy je przeprowadzają i których ono dotyczy. Chodzi o kontrolę realną, a nie dokonującą się w domniemany sposób za pośrednictwem przedstawicieli” (Jan Sowa 2008: 449–450).

Proces aktywności obywatelskiej rodzi wiele pytań, m. in.:

• Czy partycypacja to obowiązek, czy prawo (uprawnienie)?
• Czy powinno to być uprawnienie jednostkowe, czy grupowe?
• Jakie są relacje pomiędzy pośrednim a bezpośrednim udziałem obywateli w życiu państwa?
• Które formy partycypacji obywatelskiej są najbardziej skuteczne?
• Jakie są zalety oraz wady charakteru rozstrzygnięć – wiążących bądź konsultacyjnych?
• Ale chyba najważniejsze: Czy mogę mieć realny wpływ na rządzenie i na jakim poziomie wydaje się on najbardziej dostrzegalny?

Świadomość możliwości oraz poziom obywatelskiego zaangażowania nie są dla młodego człowieka zagadnieniami abstrakcyjnymi. Z demokratycznymi metodami spotyka się już na poziomie wyborów do samorządu szkolnego. Debaty i dyskusje poświęcone tym zagadnieniom służą przybliżeniu środków oraz ożywieniu wyobrażeń obywatelskich młodzieży, która wchodząc w wiek dorosłości rozszerza sposobność społecznego oddziaływania.

Celem lekcji jest zapoznanie uczniów z praktycznymi aspektami nowych regulacji prawnych określających sposób wykonywania lotów bezzałogowymi statkami powietrznymi. Popularność dronów - liczba urządzeń wykorzystywanych do celów komercyjnych, ale przede wszystkim rekreacyjnych - sprawia, że wiele z młodych osób zetknie się z tą nowoczesną techniką. Także elektromobilność - zarówno ta "duża" w postaci samochodów elektrycznych, ale przede wszystkim środki transportu indywidualnego w postaci elektrycznych hulajnóg - może być ciekawym dla uczniów zagadnieniem mającym doniosły aspekt edukacyjny. Chodzi bowiem nie tylko o popularyzację innowacyjności, ale przede wszystkim zwiększanie świadomości treści regulacji prawnych, poprawiając tym samym bezpieczeństwo młodych uczestników ruch drogowego czy korzystających z dronów.

Niektóre miejsca są bardziej związane z historią, kulturą czy literaturą niż inne. Rzeka Wisła jest takim przykładem przestrzeni, w której krzyżują się losy ludzi i przyrody.  Falistą wstęgą przechodzi wzdłuż całego kraju, przepływała przez Polskę trzech zaborów, i jest dla nas dziś łącznikiem tego, co symboliczne i przyrodnicze. Dlatego w ramach prac badawczych zespołu „Wisły akwakrytycznej” (projekt Narodowego Centrum Nauki realizowany w IBL PAN w latach 2020-2022) chcielibyśmy zaprosić słuchaczy do współtworzenia nowej mapy Wisły. Warsztat, który przygotowaliśmy, w szczególności adresujemy do osób zainteresowanych historią i ekologią, czyli prężnie rozwijającym się nurtem historii środowiskowej.  Warsztat składa się z dwóch modułów. W ramach pierwszego przedstawimy nowe „akwakrytyczne” podejście do znanych źródeł dotyczących Wisły w historii, literaturze i geografii oraz przygotujemy uczestników do „głębokiego mapowania”, czyli poszukiwania w źródłach głosu rzeki żywej. Zobaczymy gdzie i jak historia zapisała konflikt pomiędzy utowarowieniem Wisły i jej żywiołu, gdzie znajduje się przestrzeń dla negocjacji i ochrony rzecznych ekosystemów, a gdzie rzeka milczy. Na drugim etapie oddamy Wisłę uczestnikom, by sami mogli zmierzyć się z naszą nową metodą i narzędziem do mapowania. W trakcie interpretacji i dyskusji zastanowimy się, jakie są kolory Wisły i dlaczego jedne źródła wydają się dziś bardziej zrozumiałe od innych, a może są one dla nas po prostu ważniejsze?  Zobaczymy też, że literatura w historii środowiskowej ma do odegrania ważną rolę, gdyż naszym celem jest refleksyjne patrzenie nie tylko na źródła historyczne, ale i sposoby opowieści, które stosujemy do dziś, choćby w argumentacji politycznej. Interesuje nas zatem, jak nie stracić z oczu rzeki żywej, a jednocześnie umieć rozpoznać w historii złożone procesy naszej ekologicznej tożsamości. Dzięki części interaktywnej zaprojektowanej w taki sposób, aby wszyscy mogli analizować źródła (i zmapować Wisłę!), bez względu na stopień posiadanej wiedzy historycznej i orientację w przyrodniczej kondycji Wisły, interesuje nas co to znaczy, że żyjemy w przestrzeni ciągłej negocjacji pomiędzy interesami ludzi i przyrody. Warsztat ten ma na celu unaocznić ten konflikt, pokazać jego kulturową i społeczną złożoność a także pokazać problemy języka, w którym rzeka – ta najbliższa, Wisła – zafunkcjonowałaby jako aktywna strona tego historycznego sporu w czasie groźnych zmian klimatycznych.

„Komunikacja to umiejętność, której można się nauczyć. To jak jazda na rowerze czy pisanie na maszynie. Jeśli tylko nad nią popracujesz, możesz bardzo szybko poprawić jakość każdej części swojego życia”.

(Brian Tracy) 

Komunikacja to jeden z podstawowych procesów, dzięki któremu możemy nawiązywać relacje i interakcje społeczne. Towarzyszy nam  od czasu narodzin - już od pierwszych dni jest dla nas źródłem wiedzy nie tylko o nas samych, ale też o otaczającej nas rzeczywistości. Wysyłamy komunikaty werbalne jak i niewerbalne, które sygnalizują innym nasze potrzeby. Komunikowanie się to złożony proces wymagający, zarówno od nadawcy, jak i odbiorcy odpowiednich kompetencji, takich jak: aktywne słuchanie, wyrażanie swojego zdania, konstruowanie konstruktywnej krytyki. Wyrażanie swoich potrzeb, myśli, emocji w sposób szczery, a jednocześnie nie krzywdzący drugiej osoby, to nie lada wyzwanie. Dobra komunikacja interpersonalna to niezbędny warunek, by ludzie mogli rozmawiać ze sobą w sposób otwarty. Taka komunikacja kształtuje prawidłowe relacje między ludźmi, sprzyja przyjaźni, pomaga w podejmowaniu współpracy, buduje zaufanie i poczucie bezpieczeństwa, a także zapobiega bądź pozwala na przemyslane rozwiązywanie konfliktów. Często bowiem sposób, w jaki przekazujemy treści, prowadzi do nieporozumień i przedstawienia siebie w opozycji do zamierzonej intencji.

Celem szkolenia będzie:

• Zapoznanie i przybliżenie różnorodnych form komunikacji, utrudnień i barier komunikacyjnych.
• Uświadomienie roli aktywnego słuchania w procesie porozumiewania się
• Przedstawienie znaczenia niewerbalnych komunikatów
• Zachęcenie do rozwoju w sferze umiejętności komunikowania się i rozumienia innych.
• Uzmysłowienie silnego powiązania rozwoju zdolności komunikacyjnych z rozwojem emocjonalnym i społecznym.
• Rozwijanie zdolności nawiązywania i podtrzymywania właściwych relacji z innymi
• Rozwijanie podstawowych umiejętności interpersonalnych

Parki narodowe to ważne elementy pozwalające nam zachować cenne dziedzictwo przyrodnicze. Poznamy polskie parki narodowe ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ochrony elementów przyrody nieożywionej.

Zajęcia mają charakter popularno-naukowy i są będą prowadzone w formie wykładu. Uczestnicy będą mogli obejrzeć fragmenty filmów oraz posłuchać fragmentów utworów muzycznych, które wpływają na funkcje układu odpornościowego.

W trakcie wykładu uczestnicy będą mieli możliwość odczytania ukrytego hasła związanego z postacią kardynała Stefana Wyszyńskiego. Osoby, które poprawnie odnajdą ukryte hasło, otrzymają nagrodę.

W interaktywnej formie uczestnicy warsztatów dowiedzą się w jaki sposób embriolodzy wykonują manipulacje na zarodkach oraz jak zarodki radzą sobie w trudnych sytuacjach. Bazując na krótkich filmikach prezentujących proste doświadczenia uczestnicy będą przewidywać ich wyniki, poznając dzięki temu zjawiska związane z zapłodnieniem, rozwojem zarodka oraz komórkami macierzystymi, które można z niego uzyskać.

Postulat Einsteina: „Prędkość światła w próżni jest taka sama dla wszystkich obserwatorów, niezależnie od ich względnego ruchu lub ruchu źródła światła” stanowi podstawę szczególnej teorii względności. Teoria ta dotyczy świata wyidealizowanego – świata bez grawitacji. W świecie rzeczywistym, np. na Ziemi, w wyniku grawitacji,  wszystkie ciała spadają w próżni z jednakowym przyspieszeniem, niezależnie od ich masy. Jest to fakt zdumiewający! Tak samo spada słoń jak liść lub piórko.

Prowadząc eksperyment myślowy pokażemy, że w rakiecie lecącej z przyspieszeniem ziemskim w świecie bez grawitacji, na ciała działałyby siły takie same, jak siły grawitacji na Ziemi. Równoważność sił grawitacji i sił działających na ciała w układzie przyspieszanym - to podstawa ogólnej teorii względności opisującej świat rzeczywisty, świat zawierający ciała niebieskie. Łatwo  także można pokazać, że  promień świetlny biegnący po prostej przez przyspieszaną rakietę, względem  znajdującego się w niej obserwatora, biegnie po paraboli.

W 1915 r. Einstein ogłosił to, co nazywamy ogólną teorią względności:

Materia zakrzywia czasoprzestrzeń.

Grawitacja jest przejawem tego zakrzywienia.

Skomplikowane, matematyczne  wyrażenia ogólnej teorii względności sprowadzają się do niewinnego wzoru:

G=k*T

G – obiekt matematyczny (tensor Einsteina) określa geometrię czasoprzestrzeni, T – też tensor określający rozkład materii we Wszechświecie.

k - 0,000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 0002

Z tego wynika, że sprzężenie między krzywizną przestrzeni a rozkładem materii jest bardzo słabe.

Potwierdzenie przewidywań ogólnej teorii względności.

1. Odchylenie promienia świetlnego w polu grawitacyjnym,

2. Ruch peryhelium Merkurego,

3. Zależność biegu czasu od pola grawitacyjnego – zasada  da działania GPS (Global Positioning System).

El barroco español no es tan conocido en Polonia, y al mismo tiempo se suele reconocerlo como el máximo y más extremo de todos los barrocos nacionales en Europa. Piotr Sobolczyk va a presentar los rasgos de Siglo de Oro español utilizando la antología de la poesía de Siglo de Oro en polaco en sus traducciones.

Na przełomie er potęga Imperium Rzymskiego nie miała sobie równych, a jednak barbarzyńcy skutecznie rozpalali wyobraźnię Rzymian i nierzadko wywoływali w nich paniczny strach. Jak więc wyglądał barbarzyński wojownik i jego wyposażenie? Czym walczył? Czym się bronił? Po jaką sięgał taktykę? I… jaką nosił fryzurę? Na każde z tych pytań (i nie tylko tych) znajdziemy odpowiedź.

W czasach rozwoju samochodów hybrydowych i walki o czystość środowiska, rotacyjny silnik wykorzystujący jako paliwo wodór może być interesującą alternatywą dla silników tłokowych. Brak elementów wymagających smarowania pozwala na wytwarzanie tylko wody jako produktu spalania.

W ramach zajęć poruszona zostanie tematyka związana z transformacją energetyczną czyli przejściem od energetyki emisyjnej w kierunku ekologicznych źródeł energii. W ramach tego obszaru tematycznego poruszone zostaną takie kwestie jak ochrona klimatu, ekonomika wytwarzania energii elektrycznej oraz uwarunkowania na rynkach energii wynikające z polityki energetyczno-klimatycznej UE.

Wśród znawców europejskiej literatury dawnej barok hiszpański uchodzi za najwybitniejszą a jednocześnie najbardziej ekstremalną odmianę. W literaturze hiszpańskiej epoka Siglo de oro, czyli dosłownie "złoty wiek", obejmuje późny renesans, manieryzm i cały barok i uchodzi za najświetniejszy okres w całej historii literatury hiszpańskiej. Do najwybitniejszych dzieł powstałych wtedy odnosili się stale późniejsi twórcy, w tym wielu pisarzy XX i XXI-wiecznych. Siła i oryginalność baroku hiszpańskiego zaskakuje nie tylko w porównaniu z barokiem włoskim czy francuskim, ale także polskim. W powszechnej świadomości literatura hiszpańskiego Siglo de oro znana była tylko wyrywkowo - każdy słyszał o Don Kichocie, niektórzy także o św. Janie od Krzyża, nieliczni specjaliści o Calderonie. Większość skarbów literackich tej epoki pozostaje jednak nieprzetłumaczona na polski. W 2020 r. w Wydawnictwie IBL PAN ukazał się słynny barokowy traktat Baltasara Graciána pt. Sztuka geniuszu, do którego tłumacz i edytor, Piotr Sobolczyk, dołączył pokaźną Antologię hiszpańskiej poezji Siglo de oro, pierwsze tak szeroko zakrojone przedsięwzięcie przekładowe. Gracián uznaje zasadę "zadziwiania" za jedną z najważniejszych dla literatury barokowej i kategoria ta stanie się naszą przewodniczką. Na kanwie wspomnianej edycji przedstawione zostaną dwa podstawowe prądy poetyckie w hiszpańskim baroku, konceptyzm i kulteranizm, oraz ich wybitni przedstawiciele: Góngora, szeroko uznawany za najwybitniejszego poetę europejskiego baroku oraz konceptysta Quevedo. Nadto omówione zostaną manierystyczne gry Lopego de Vegi, mistyczne medytacje św. Jana od Krzyża, czarny i frywolny humor autorów anonimowych, a także perspektywa kobieca przede wszystkim u Sor Juany Inés de la Cruz.

Działanie leku jest najczęściej wynikiem połączenia jego cząsteczki z właściwym dla niej „miejscem" w organizmie, zwanym receptorem. Leki, łącząc się z receptorem, pobudzają lub hamują odpowiednie reakcje biochemiczne w komórkach lub pomiędzy nimi. Badania nad lekami zaczynają się w naukowych laboratoriach, ale od odkrycia działania do wprowadzenia leku do użytku jest bardzo długa droga (nawet kilkunastoletnia) obejmująca badania biochemii. Na zajęciach opowiemy i pokażemy, jak projektowane są nowe leki i jakie prace prowadzone są w tej chwili na świecie nad współczesnymi lekami, w tym potencjalnym lekiem na COVID-19.

W interaktywnej formie uczestnicy warsztatów dowiedzą się w jaki sposób embriolodzy wykonują manipulacje na zarodkach oraz jak zarodki radzą sobie w trudnych sytuacjach. Bazując na krótkich filmikach prezentujących proste doświadczenia uczestnicy będą przewidywać ich wyniki, poznając dzięki temu zjawiska związane z zapłodnieniem, rozwojem zarodka oraz komórkami macierzystymi, które można z niego uzyskać.

Rynek mieszkaniowy jest jednym z najszybciej dostosowujących się do wyzwań wynikających z pandemii. Ponad roczne uwięzienie w mieszkaniach, w których w krótkim czasie pojawiły się nowe wirtualne funkcje, jak sale lekcyjne czy wykładowe, biura itp., sprawiło, że rynek deweloperski i pośrednicy w obrocie nieruchomościami musieli zadać sobie pytanie, jak powinny wyglądać nowoczesne mieszkania, odporne na nowe epidemie. Deweloperzy odpowiadają na potrzeby nabywców proponując konkretne rozwiązania, pośrednicy – informując o dostępnej ofercie na rynku wtórnym.

Na lekcji festiwalowej dowiecie się, jak zmieniają się oba rynki i czy nadąża za tymi zmianami informacja o dostępnej ofercie mieszkaniowej. Poznacie nowinki technologiczne, które dopiero zaczynają się pojawiać w mieszkaniach inteligentnych, oraz te, których zastosowanie jest już bardzo łatwe.

Na jakie wysiłki zdobyć się musi ludzki umysł, przebywając drogę od formy wyrażenia do jego znaczenia? Mimo że sceną główną, na której rozgrywa się pełen ekspresji spektakl spajania znaczeń w teksty, jest ludzki mózg, neurobiologia nie zna odpowiedzi na postawione wyżej pytanie. Drogę przez nieznane toruje nam teoria mieszanin pojęciowych, sformułowana na styku lingwistyki i kognitywistyki. Ujmuje ona znaczenia wyrażeń jako mieszaniny pojęciowe – hybrydy będące świadectwem dynamiki ludzkich mechanizmów poznawczych. Funkcjonowanie ludzkich mechanizmów poznawczych – które podczas wykładu zrekonstruujemy na konkretnych przykładach – dowodzi, że nasz umysł z natury dąży do redukcji złożoności problemów. Czyni to w sposób zdumiewający. Redukcja złożoności sprawia, że w codziennym doświadczeniu formułowania tekstów utożsamiamy formę wyrażeń z ich znaczeniem. Wrażenie to redukuje wysiłek wkładany w myślenie i komunikację. Teoria mieszanin pojęciowych demaskuje tę skądinąd pożyteczną iluzję. Znaczenia wyłaniają się bowiem w konfrontacji z kontrfaktycznością, we współbrzmieniu analogii i podobieństwa, w zmaganiach z relacją rozbieżności i ograniczeniami, jakie narzucają nam przestrzeń i czas. Percepcja wyrażeń językowych (np. przeczytanie książki, wysłuchanie czyjejś opowieści) jest – zaledwie i aż – bodźcem, iskrą inicjującą powstawanie i przeobrażenia znaczeń. Poprzez zaskakujące współoddziaływanie relacji strukturyzujących znaczenia (relacji analogii, rozbieżności itp.), nasza wyobraźnia sprawia, że dane wyrażenie zaczyna „mienić się” zupełnie nową barwą.

Na wykład zapraszam wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się, dlaczego wyrażenie child-safe bazuje na scenariuszu zagrożenia dla dzieci oraz jak pracuje nasza wyobraźnia, kiedy myślimy o ewolucji dinozaurów w ptaki.

Celem wykładu jest pokazanie obecnych przeciwności i barier, z którymi mierzą się kobiety na różnych szczeblach kariery: od rekrutacji po osiąganie wysokich stanowisk zarządczych.

Wykład rozpocznie prezentacja podstawowych statystyk dotyczących nierówności płci na rynku pracy, w organizacjach i w życiu domowym. Przedstawione zostaną kluczowe dane, statystyki i miary, aby pokazać obecną sytuację kobiet i jej zmiany na przestrzeni ostatnich lat. Kolejna część wykładu będzie poświęcona pokazaniu uprzedzeń i stereotypów, które wciąż istnieją w organizacjach i wpływają na pracę zawodową kobiet. Ta część będzie oparta na aktualnych badaniach naukowych związanych z uprzedzeniami i stereotypami płciowymi.

Przedstawione zostaną różne aspekty nierówności płci na różnych poziomach organizacji. Kolejna część wykładu będzie poświęcona pokazaniu korzyści budowania różnorodnych zespołów dla organizacji.

Ostatnią częścią jest przedstawienie najlepszych praktyk organizacji. Omówione będą praktyczne przykłady i rekomendacje, aby pokazać, w jaki sposób organizacje mogą projektować bardziej inkluzywne i równościowe środowisko pracy.

Zajęcia przybliżać będą zagadnienia związane z funkcjonowaniem wiertni i prowadzeniem prac poszukiwawczych złóż węglowodorów. Omówiony zostanie między innymi wykorzystywany sprzęt, również w zależności od specyfiki litologicznej skał. Szczególny nacisk położony zostanie na kwestie zachowania bezpieczeństwa: od czego zależy bezpieczeństwo na wiertni, jak jest zapewniane i jakie procedury przewiduje się dla sytuacji zagrożenia.

Problem nabywania oporności na antybiotyki przez bakterie i jej rozprzestrzeniania w środowisku jest w ostatnich latach szczególnie niepokojący. Coraz częściej antybiotyki stosowane do leczenia ludzi są nieskuteczne. Dlaczego bakterie stają się niewrażliwe na antybiotyki? Na spotkaniu z uczniami szkół średnich odpowiemy na to pytanie oraz poruszymy zagadnienie rozprzestrzeniania się wśród bakterii genów kodujących oporność na antybiotyki. Opowiemy też o zjawiskach, które do tego prowadzą, i o nośnikach takich informacji, i o tym, co z tego wszystkiego wyniknąć może.

Warsztaty mają na celu przybliżenie uczniom metod oznaczania zawartości cukru oraz alkoholu w wybranych produktach spożywczych. Poprzez samodzielne wykonanie pomiarów densymetrycznych, refraktometrycznych uczniowie dokonają oceny, ile cukru znajduje się w produktach takich jak napoje oraz czy deklarowana zawartość alkoholu przez producenta jest zgodna z rzeczywistą zawartością tego składnika w napojach alkoholowych. Dodatkowo uczniowie będą mogli za pomocą metod miareczkowych samodzielnie wykonać analizę dotyczącą kwasowości produktu spożywczego i wywnioskować czy próbki żywności są odpowiedniej jakości czy też zostały zafałszowane lub ich jakość uległa pogorszeniu w wyniku np. nieodpowiedniego przechowywania surowca (na przykładzie próbek mleka). Zapraszamy serdecznie do wzięcia udziału w naszych lekcjach festiwalowych! 

Często krąży opinia o uczniach w kontekście fizyki, że „umieją oni fizykę ale nie potrafią rozwiązywać zadań z fizyki”. Jakoś nie słyszy się opinii dotyczącej matematyki, że „umieją oni matematykę ale nie potrafią rozwiązywać zadań z matematyki”. Dlaczego - ponieważ wydaje się, że matematyka jest nierozłącznie związana z zadaniami. A fizyka w potocznym rozumieniu przedmiotu (potwierdzanym często coraz niższą wymagalnością z tego przedmiotu) to nauka o otaczającej nas rzeczywistości fizycznej a rozwiązywanie zadań czy problemów nie leży w głównym nurcie fizyki… Nic bardziej mylnego. Zdanie „umieją oni fizykę ale nie potrafią rozwiązywać zadań z fizyki” jest wewnętrznie sprzeczne. Zdanie to ma tylko dwie prawdziwe wersje: „umieją oni fizykę dlatego potrafią rozwiązywać zadania z fizyki”, lub „nie umieją oni fizyki dlatego nie potrafią rozwiązywać zadań z fizyki”. Tym niemniej rozwiązywanie zadań z fizyki wymaga specjalnego podejścia i twórczego wykorzystania swojej wiedzy i o tym będzie w tym wykładzie…

Czy wiecie, że pomysłodawcą tej formy tłumaczenia filmowego był Polak, a jego początki sięgają czasów przedwojennych? Rozkwit dubbingu przypada na lata 60 i 70. Działała wówczas „caryca” tej wersji tłumaczenia filmowego – Zofia Dybowska-Aleksandrowicz. Stworzyła ona „polską szkołę dubbingu”. Dzięki niej polskiej adaptacji doczekało się wiele zagranicznych filmów, teatrów oraz seriali. To zaledwie początek niezwykłej historii dubbingu, warto poznać ją od podszewki.

O pyłkach mówimy najczęściej w aspektach związanych z różnego typu alergiami. Ale z naukowego punktu widzenia pyłki i spory roślin są cenną informacją o paleośrodowiskach. Poznamy szeroką charakterystykę morfologiczną pyłku i spor roślin dokumentowanych w plejstoceńskich osadach interglacjalnych , wraz z charakterystyką paleoflor w minionych interglacjałach , charakterystykę metodyki, możliwości interpretacyjne i ograniczenia metod badawczych. Wykład uzupełniony jest o warsztat analizy pyłkowej  pod mikroskopem, wraz z prezentacją wybranych taksonów z dostępnej kolekcji preparatów.