Nauki humanistyczne

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Oprowadzanie po wystawie „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu”

Głównym tematem wystawy jest działalność konspiracyjnej grupy działającej w getcie warszawskim pod nazwą Oneg Szabat – (hebr. Radość Soboty) oraz losy stworzonego przez nią unikatowego zbioru od jego powstania aż do dziś. Historia zapisana na kartach Archiwum ukazuje też losy jego autorów i to im po 70 latach oddajemy głos. Pomysłodawcą i głównym twórcą Archiwum był historyk dr Emanuel Ringelblum. Dzieło Oneg Szabat, będące świadectwem oporu intelektualnego i duchowego, powstawało zgodnie z naukowymi zasadami, z dbałością o obiektywność i staranność języka.

Oprowadzanie odbywa się w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-27 11:00
Spotkanie festiwalowe Spacer "odkrywanie żydowskiej Pragi"

Historia Żydów na Pradze stanowi jeden z bardziej intrygujących, choć wciąż mało znanych wątków, z dziejów osadnictwa żydowskiego. Do dziś na Pradze zachowało się wiele budynków, które przed wojną służyły społeczności żydowskiej, m.in. były Dom Akademicki Młodzieży Żydowskiej przy ulicy Sierakowskiego, mykwa na Kłopotowskiego, Dom Wychowawczy Michała Bergsona przy ul. Jagiellońskiej (obecnie Teatr Baj). Poznanie historii miejsc związanych z żydowską społecznością Pragi pomaga spojrzeć inaczej na tę piękną, miejscami zaniedbaną, tajemniczą dzielnicę.

Oprowadzanie odbywa się w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 11:00
Spotkanie festiwalowe Gorący kalafior pod oknem, czyli o uczeniu cudzoziemców języka polskiego

Spotkanie pokazujące polszczyznę z perspektywy uczących się jej cudzoziemców. Uczestnicy poznają sposoby, techniki i chwyty stosowane w uczeniu języka polskiego obcokrajowców. Zapoznają się z przykładowymi zadaniami-ćwiczeniami (w tym. m.in. proponowanymi na egzaminach certyfikatowych), rozwiążą je i skomentują. Dzięki temu będą mieli okazję przyjrzeć się swojemu językowi ojczystemu z nieoczywistego punktu widzenia. Zwykle bowiem Polki i Polacy wiedzą, jak coś wyrazić, ale raczej nie umieją tego wyjaśnić cudzoziemcom. Na spotkaniu będzie się można dowiedzieć, jak to robić. Uczestnicy spróbują się też zmierzyć z mitem trudności języka polskiego – bo mówić po polsku każdy (i każda ) może!

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 16:30
Spotkanie festiwalowe Jak uczyć się polskiego–krótki przewodnik dla cudzoziemców, uchodźców i wszystkich zainteresowanych

Języka polskiego jako obcego można się skutecznie nauczyć, szczególnie jeśli pierwszym językiem uczniów/studentów jest język słowiański. Słowianie rozumieją wiele niemal od początku swojego kontaktu z polskim, co daje im satysfakcję, ale przysparza też pułapek. Języki blisko spokrewnione mają bowiem pewien zasób słów i struktur podejrzanie podobnych – niby prawie takich samych, ale znaczących lub wyrażających co innego. Spotkanie będzie próbą pokazania skutecznych sposobów nauczenia się polskiego – pod względem wymowy, przyswojenia słownictwa, wyrażania się w określonych sytuacjach. Przedstawione tez zostaną wskazówki na temat łatwo dostępnych źródeł i materiałów pomocnych w samodzielnej nauce polskiego przez cudzoziemców.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 18:00
  • pt., 2022-09-30 17:00
Spotkanie festiwalowe Czy wystarczy znać 1000 słówek. Ilościowe aspekty znajomości słownictwa języka obcego

Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słownictwa. To ono pozwalają przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika.

Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania:

Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim?

Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu?

Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego?

Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?.

W jaki sposób mierzy się te wartości?

Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 15:00
Spotkanie festiwalowe Sztuczna inteligencja – aplikacje wspierające zarządzanie zasobami ludzkimi

Mimo że narzędzia oparte na sztucznej inteligencji wciąż znajdują się w początkowej fazie rozwoju, już dzisiaj coraz wyraźniej zmieniają naszą rzeczywistość. Wpływ AI na codzienne życie nie kończy się wcale na spersonalizowanych reklamach w internecie czy inteligentnych samochodach. Sztuczna inteligencja po cichu stała się nieodłączną częścią praktycznie każdego aspektu naszej cyfrowej cywilizacji. W tym… a może przede wszystkim, naszego środowiska pracy. Przykładem są aplikacje wspomagające procesy HR.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 15:00
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Jak przyśpieszyć i urozmaicić naukę języka obcego? Przegląd programów i aplikacji

Czy można w tydzień opanować biegle język obcy? Oczywiście nie. Można natomiast przyspieszyć ten proces dzięki różnym nowoczesnym programom, które omówię podczas spotkania. Mogą one przydać się zarówno osobom, które uczą się języka samodzielnie, jak też nauczycielom czy lektorom.

Aplikacje i programy do nauki języka nie zastąpią wprawdzie zwykłych lekcji czy podręczników, ale mogą urozmaicić naukę i przyspieszyć przyswajanie nowego materiału. Prezentacja obejmie podstawowe i bezpłatne funkcje takich narzędzi, jak m.in. Anki, Duolingo (wraz z opcją Classroom), Wordwall, Clozemaster czy strony internetowe umożliwiające naukę poprzez seriale, karaoke czy układanie historyjek. Omówię też ich wady i zalety zarówno z perspektywy zwykłego użytkownika, jak też z punktu widzenia glottodydaktyki – nauki o nauczaniu języków obcych.

Anki umożliwia wygodną naukę nowego słownictwa w oparciu o elektroniczne odpowiedniki fiszek. Opiera się na tzw. systemie powtarzania interwałowego, zapewniającym regularne powtórki w odpowiednich odstępach czasowych. Duolingo natomiast przypomina grę komputerową. Opiera się głównie na połączeniu tradycyjnej metody gramatyczno-tłumaczeniowej z zabawą w zbieranie punktów i awansowanie do kolejnych lig. Duolingo oferuje też opcję Classroom przeznaczoną głównie dla nauczycieli i umożliwiającą kontrolowanie postępów uczniów. Wordwall to platforma umożliwiająca tworzenie i korzystanie z różnego rodzaju quizów, krzyżówek czy zgadywanek. Minigry z Wordwall często są niebanalne i mogą opierać się np. na kierowaniu samolotem czy przebijaniu wirtualnych baloników. Częstym błędem jest nauka pojedynczych słówek w oderwaniu od kontekstu. Z takim problemem pomoże uporać się Clozemaster, który oczekuje od użytkownika odgadywania słów osadzonych w dłuższym tekście.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 16:30
Spotkanie festiwalowe Porozmawiajmy o pilotce, chirurżce, gościni i przedszkolanku

Określanie zawodów i funkcji publicznych kobiet sprawia czasem kłopoty. Bywa, że formy językowe zwane feminatywami budzą sporo emocji, dlatego warto im się przyjrzeć chłodnym okiem i przeanalizować. W trakcie spotkania uczestnicy będą mogli podzielić się własnymi spostrzeżeniami o formach nazywania kobiet, wypełnić ankietę, posłuchać komentarza językoznawczego i uruchomić wyobraźnię słowotwórczą. Przy okazji będzie można zwrócić uwagę na drugi biegun tego swoiście asymetrycznego zjawiska i zastanowić się nad określaniem mężczyzn wykonujących zawody mające nazwy żeńskie.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 16:30
Spotkanie festiwalowe Białoruś znana i nieznana

Białoruś – sąsiad, o którym prawie nic nie wiemy. Chociaż jest to kraj niezwykle bliski nam kulturowo i geograficznie, nasza wiedza na jego temat ogranicza się do kilku informacji, które na dodatek nie zawsze są prawdziwe. Podczas spotkania chcielibyśmy przybliżyć Państwu naszego wschodniego sąsiada, odczarować mity na jego temat i może sprawić, że chociaż trochę polubią Państwo Białoruś, bez względu na to, czy kiedyś byli Państwo w Grodnie, Brześciu lub Mińsku, czy nie.

Serdecznie zapraszamy na wirtualną podróż na Białoruś!

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Pionki, kostki i wielka historia na małej planszy – polskie historyczne gry planszowe w XIX wieku

Obowiązek szkolny na ziemiach polskich pojawił się powszechnie dopiero w XIX wieku. Uczniowie, uczęszczający do szkół w czasach zaborów, uczyli się przedmiotów opracowanych na podstawie programów nauczania zatwierdzonych przez ministerstwa oświaty Austrii, Prus i Rosji. Szczególną uwagę poświęcano historii państw zaborczych, która miała przekonać uczniów do posłuszeństwa wobec nowej władzy. Historia ziem polskich była na tych lekcjach prezentowana w sposób, usprawiedliwiający dokonanie rozbiorów. Natomiast polscy działacze narodowi starali się zachęcić młodzież szkolną do poznania prawdziwej historii utraconej ojczyzny. Klementyna Hoffmanowa, Józef Chociszewski oraz Zofia d’Abancourt tworzyli historyczne gry planszowe. Ilustrowane planszówki dostarczały młodzieży rozrywki i informowały o sprawach, o które nie można było zapytać w szkole. Na spotkaniu dowiemy się, jak twórcy zaprojektowali swoje gry, jakie informacje chcieli przekazać uczniom oraz spróbujemy zagrać w jedną z nich.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Sekrety „Władcy Pierścieni”, czyli o pożytkach z opowiadania bajek i wymyślania języków

Niesłabnąca popularność spuścizny literackiej J.R.R. Tolkiena, jej kulturowa ranga oraz inspirująca aktualność od lat intrygują nie tylko publiczność kulturalną, ale także przedstawicieli krytyki literackiej i środowisk akademickich. Wielu z nich doszło do wniosku, że sukces Tolkiena dowodzi jedynie upadku kultury czytelniczej. Inni jednak, wywodzący się często z kręgu miłośników tej twórczości, a wśród nich także reprezentanci nauki polskiej, uznali dzieło za godne pogłębionych badań, które pozwoliły na wyodrębnienie trzech kluczowych perspektyw interpretacyjnych: filologicznej, mitologicznej i religijnej. Pasja filologiczna bowiem, co podkreślał sam pisarz z Oksfordu, była podstawą zarówno jego kariery uniwersyteckiej, jak i – przede wszystkim – stworzonego przez niego literackiego uniwersum. Wbrew kierunkom rozwoju studiów lingwistycznych w jego czasach, Tolkien postrzegał język nie jako abstrakcyjny system o złożonej strukturze, lecz jako szczególną dyspozycję istot rozumnych, która współtworzy ich tożsamość i jest medium tradycji i pamięci. Dlatego w jego ujęciu język jest tworzywem opowieści o tym, co najważniejsze, czyli mitu. Tolkienowska rekonstrukcja narracji mitycznej nie wyrasta z intensywnych w XX wieku badań teoretycznych nad mitem, ale z fascynacji przekazami mitycznymi, z gruntownej ich znajomości i przekonania, że są to przekazy prawdziwe, jeśli za takie uznamy opowieści o genezie, wartościach, relacji z sacrum i sensie egzystencji. W utkanej z inspiracji mitycznych kompozycji narracyjnej wyraźnie wybrzmiewa jednak temat główny – przesłanie chrześcijańskie, stanowiące ideowy fundament  twórczości Tolkiena.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Sztuczna inteligencja – aplikacje wspierające zarządzanie zasobami ludzkimi

Mimo że narzędzia oparte na sztucznej inteligencji wciąż znajdują się w początkowej fazie rozwoju, już dzisiaj coraz wyraźniej zmieniają naszą rzeczywistość. Wpływ AI na codzienne życie nie kończy się wcale na spersonalizowanych reklamach w internecie czy inteligentnych samochodach. Sztuczna inteligencja po cichu stała się nieodłączną częścią praktycznie każdego aspektu naszej cyfrowej cywilizacji. W tym… a może przede wszystkim, naszego środowiska pracy. Przykładem są aplikacje wspomagające procesy HR.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 15:00
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Teologia, fantastyka i lingwistyka. Kiedy piszesz fantastykę z pozycji religijnych...

Teologia, fantastyka i lingwistyka. Dziedziny pozornie odległe, ale w życiu człowieka wszystko splata się w jeden węzeł. Jeśli teologia przestaje być słowem życia, to traci rację bytu. Jeśli nim pozostaje – określa całą resztę. Jeśli człowiek jest wolny od schizofrenii moralnej, to nawet w swoich fantazjach stara się być konsekwentnym i nie zaprzeczać określonemu dogmatami  obrazowi rzeczywistości. Do jakiego stopnia to może się udać? To ciekawa kwestia. Przy tłumaczeniu tekstu z języka na język tłumacz nieraz musi dokonywać interpretacji, do których nie zawsze jest stuprocentowo przekonany. Kiedy piszesz fantastykę z pozycji religijnych też nie możesz być stuprocentowo pewny, czy nie dokonujesz nadinterpretacji.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 16:40
Spotkanie festiwalowe Jak uczyć się polskiego–krótki przewodnik dla cudzoziemców, uchodźców i wszystkich zainteresowanych

Języka polskiego jako obcego można się skutecznie nauczyć, szczególnie jeśli pierwszym językiem uczniów/studentów jest język słowiański. Słowianie rozumieją wiele niemal od początku swojego kontaktu z polskim, co daje im satysfakcję, ale przysparza też pułapek. Języki blisko spokrewnione mają bowiem pewien zasób słów i struktur podejrzanie podobnych – niby prawie takich samych, ale znaczących lub wyrażających co innego. Spotkanie będzie próbą pokazania skutecznych sposobów nauczenia się polskiego – pod względem wymowy, przyswojenia słownictwa, wyrażania się w określonych sytuacjach. Przedstawione tez zostaną wskazówki na temat łatwo dostępnych źródeł i materiałów pomocnych w samodzielnej nauce polskiego przez cudzoziemców.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 18:00
  • pt., 2022-09-30 17:00

©2022 Festiwal Nauki