dyskusja

Spotkanie z Laureatami Nagrody "Złota Róża" za 2017 rok za najlepszą książkę popularnonaukową napisaną po polsku .

Opowieść o wielkiej kontrowersji na temat najpotężniejszych wybuchów we Wszechświecie i o tym jak wielu fizyków nie chciało przyjąć do wiadomości wyników obserwacji oraz jak Jean-Pierre Lasota wyszedł po francusku. Wykład, będący fragmentem pisanej obecnie nowej książki, odbędzie się w formie korespondującej z książką "Czy Wielki Wybuch był głośny?", za którą wykładowcy zostali nagrodzeni "Złotą Różą". 

Warszawa to najszybciej rozwijające się miasto w Polsce. Ciekawi różnorodnością, przyciąga możliwościami. Czy zawsze taka była? Czy Pałac Kultury i Nauki zawsze był symbolem miasta? Czym mieszkańcy przemieszczali się po Warszawie przed wybudowaniem metra? Gdzie mieszkali i jak spędzali czas? Na te i inne pytania odpowiemy na warsztatach pod tytułem „Warszawa - jaka była, jak jest i jaka będzie”. Podczas spotkania porozmawiamy o najważniejszych funkcjach miasta – mieszkalnictwie, transporcie, handlu i rekreacji. Przedstawimy dawne i obecne symbole miasta. Chcemy również, aby dzieci także podzieliły się swoją wiedzą o mieście i sposobem postrzegania miasta. W ramach zajęć zorganizowany będzie quiz, dzięki któremu dzieci będą mogły sprawdzić swoją wiedzę o Warszawie oraz swoje wyobrażenia o dawnej Warszawie. Na koniec zajęć  przedstawimy wyobrażenia mieszkańców Warszawy dotyczące miasta, spisane w latach 60. ubiegłego wieku. Wspólnie z dziećmi ocenimy celność tych pomysłów, a dzieci przedstawią swoją wizję „Warszawy za 50 lat”.

Zajęcia dotyczą roli ognia w życiu codziennym mieszkańców Starej Warszawy oraz sposobów walki z groźnym żywiołem w mieście. W jaki sposób mobilizowano mieszkańców do służby przeciwpożarowej? Jak wyglądały początki zorganizowanej służby pożarniczej? Uczestnicy dowiedzą się również, jak wykorzystywano ogień w życiu codziennym. Zajęcia dla klas V-VIII szkoły podstawowej.

Zajęcia warsztatowe poprzedzone wykładem o rodzajach technik graficznych. Uczestniczki i uczestnicy zapoznają się z rycinami ze zbiorów Muzeum Drukarstwa przedstawiającymi rzekę Wisłę. Ilustracje zostaną omówione pod względem techniki ich wykonania, sposobu ilustrowania oraz przekazu grafcznego. Następnie dzieci poznają technikę grafiki artystycznej – linoryt – i własnoręcznie wykonają ilustrację z wyobraźni lub inspirowaną oglądanymi ilustracjami. Obrazek zostanie własnoręcznie wytłoczony na zabytkowej prasie korektorskiej. 

Półtora roku od zwycięstwa wyborczego Donalda Trumpa to okres szukania odpowiedzi na dwa podstawowe pytania: 1) jak to się stało, że Donald Trump wygrał amerykańskie wybory prezydenckie?, 2) jak to możliwe, że amerykańskie (a za nimi światowe) media głównego nurtu oraz obserwatorzy amerykańskiego społeczeństwa nie zauważyli zawczasu, że zwycięstwo to nadchodzi? Im więcej pojawia się badań o zmianie społecznej w USA, o nastrojach wśród białej ludności dawnych regionów przemysłowych, o źródłach, z których wyborcy czerpią wiedzę o świecie; im więcej pojawia się informacji o wykorzystywaniu danych zbieranych na portalach społecznościowych, o zaangażowaniu innych państw i o reakcji władz amerykańskich na nie i im więcej budowanych jest na ich podstawie teorii, tym bliżej jesteśmy wyjaśnienia nie tylko przyczyn sukcesu wyborczego Donalda Trumpa, ale również zrozumienia tego, w jak wielkim stopniu uległy przekształceniu społeczeństwa państw najwyżej rozwiniętych, w tym Stanów Zjednoczonych. Celem tego wykładu jest przedstawienie społecznego i politycznego tła ostatnich amerykańskich wyborów prezydenckich jako próby wyjaśnienia ich przebiegu i wyników, a także zaprezentowania zmian jakie przechodzi Ameryka.

Czy wielojęzyczność jest zjawiskiem wyjątkowym, czy uniwersalnym? Czy w globalnym świecie, w którym dominuje angielski, poznawanie innych języków ma sens? I czemu może służyć, jeśli nie (tylko) komunikacji? Wykład poświęcony będzie różnego rodzaju dyskursom wokół wielojęzyczności: naukowym, komercyjnym, edukacyjnym, aktywistycznym. Przyjrzymy się, jak wielojęzyczność jest prezentowana przez badaczy, którzy zajmują się różnorodnością językową świata i badaniem języków zagrożonych; sprawdzimy, w jaki sposób jest wykorzystywana przez korporacje, które na niej mnożą zyski; zastanowimy się, czy sposób nauczania języków w dzisiejszym szkolnictwie rzeczywiście prowadzi do wielojęzyczności? Wreszcie spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy angielski będzie wkrótce jedynym językiem świata, czy też nowe technologie umożliwią posługiwanie się na równi różnymi językami.

New Metropolitan Mainstream to międzynarodowy projekt z pogranicza nauki i aktywizmu, badający - mapujący - nowe procesy urbanizacji w wybranych miastach globu. Pod egidą sieci INURA (International Network for Urban Research and Action) powstało już kilkadziesiąt map, pokazujących różne aspekty procesów metropolizacji. Począwszy od wykształcających się lokalnych centrów, przez obszary nieformalnej urbanizacji i degradacji środowiskowej, po enklawy biedy i luksusu oraz flagowe inwestycje - wszystkie te zjawiska trafiają na jedną, wirtualną mapę miasta. To nie tylko wielowarstwowa eksploracja przestrzeni Warszawy - pozwalająca spojrzeć na nowo nawet na znane miejsca - ale także rama pozwalająca porównać procesy urbanizacyjne w różnych ośrodkach.

Warszawska edycja New Metropolitan Mainstream powstała przy okazji tegorocznej konferencji sieci INURA w Warszawie, odbywającej się pod hasłem "Footloose Warsaw. Towards a walkable urban theory". Zespół badaczy i badaczek oraz aktywistów i aktywistek miejskich przygotował wirtualną mapę Warszawy jako otwarte kompendium wiedzy o tym mieście. Badania terenowe prowadzone we wszystkich dzielnicach pozwoliły m.in. na inwentaryzację osiedli zamkniętych i przestrzeni, w których nasilają się nierówności. Wyniki własnych badań zostały uzupełnione o dane rozsiane po różnych dokumentach - od ewidencji zreprywatyzowanych kamienic, po obszary narażone na podwyższony hałas od lotniska.

Na spotkaniu przedstawimy mapę - wynik badania, opowiemy o tym jak powstała i podyskutujemy o potencjale wirtualnego mapowania przestrzeni metropolitalnych i procesów metropolizacji.

Zapraszamy na spotkanie z Chile, jego zwariowaną geografią i różnorodną przyrodą, krajem niesamowitych krajobrazów w cieniu drzemiących wulkanów. Poznamy jedne z najstarszych drzew i lasów świata oraz żyjące w ich cieniu najmniejsze zwierzęta. 

W historii przemian państwowości tureckiej, gdy z wielonarodowego imperium przekształcała się w republikę, istotną rolę odegrali nie tylko lokalni przedstawiciele grup religijno-etnicznych, ale także emigranci z Europy.  Ponoć to właśnie rzesze emigrantów z Polski i Węgier po 1848 roku przywiozły ze sobą idee, które przyczyniły się do rozwoju nowych ideologii w Turcji. Nowa „oświeceniowa” koncepcja narodowości oparta na obywatelstwie, a nie na kryteriach etnicznych, rozwinięta w Polsce z tradycji „arystokratycznego” republikanizmu, ukształtowanego w XVIII w., została przetransponowana na grunt Imperium przez polskiego emigranta Konstantego Borzęckiego - późniejszego Mustafę Dżelaleddina Paszę (1826-1876). Swoje koncepcje zawarł on w książce Les Turcs Anciens et Modernes (Konstantynopol,1869), uznanej za pionierską w dziedzinie turkologii, ale też kluczową w formowaniu się koncepcji języka i narodu w ideologii kemalistowskiej późniejszego  Atatürka, twórcy Republiki Tureckiej (1923). Podobną aktywną rolę odegrał były powstaniec styczniowy, generał Marian Langiewicz (Langi Bey, 1827 -1887), nie tylko osmański żołnierz, ale także organizator struktur liberalnego ruchu Młodych Osmanów, którego wiceprzewodniczącym-sygnatariuszem był także polski emigrant Władysław Plater (1808-1889). Z kolei Tadeusz Gasztowtt - Seyfeddin Bey (1881-1936), urodzony w Paryżu dziennikarz, dyplomata i osmański żołnierz-ochotnik, wspierał idee młodotureckiego Komitetu Jedności i Postępu, co ujął w swojej książce La Pologne et l’Islam (Paris, 1907), podkreślając, że interesy Turcji i Polski zawsze były ze sobą powiązane.

Podczas zajęć uczniowie zapoznają się z przestrzenią miasta przed i po poszerzeniu granic w 1916 roku. Uczestnicy porównają dzisiejszy plan Warszawy z ówczesnym układem ulic, mostów oraz terenów zielonych. Odszukają miejsca związane z postaciami i wydarzeniami historycznymi na ekspozycji czasowej. Dowiedzą się, w jaki sposób działania wojenne wpłynęły na strukturę miasta i ważne punkty komunikacyjne. Będziemy szukać powiązań między wydarzeniami historycznymi, a funkcjonowaniem miasta i życiem codziennym mieszkańców Warszawy. 

Lekcja jest okazją do zapoznania uczestników z projektem "Wykonane na prawym brzegu. Rzemieślnicy", który jest realizowany w Muzeum Warszawskiej Pragi od 2015 roku. W trakcie zajęć zostaną zaprezentowane materiały filmowe dokumentujące zainicjowaną przez muzeum współpracę między praskimi rzemieślnikami oraz młodymi projektantami z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Będą one punktem wyjścia do dyskusji na temat szans i zagrożeń wynikających z międzypokoleniowej współpracy, a także roli instutucji kultury w procesie rewitalizacji Pragi.

Podczas zajęć uczniowie zapoznają się z przestrzenią miasta przed i po poszerzeniu granic w 1916 roku. Uczestnicy porównają dzisiejszy plan Warszawy z ówczesnym układem ulic, mostów oraz terenów zielonych. Odszukają miejsca związane z postaciami i wydarzeniami historycznymi na ekspozycji czasowej. Dowiedzą się, w jaki sposób działania wojenne wpłynęły na strukturę miasta i ważne punkty komunikacyjne. Będziemy szukać powiązań między wydarzeniami historycznymi, a funkcjonowaniem miasta i życiem codziennym mieszkańców Warszawy. 

Spotkanie poświęcone postaci wybitnego pedagoga i pisarza, Janusza Korczaka, i ostatnim odkryciom dotyczącym jego rodziny. Zaprezentowana zostanie kolekcja cyfrowa Korzenie Janusza Korczaka zawierająca m.in. interaktywne drzewo genealogiczne (ok. 60 osób) i dokumenty metrykalne jego najbliższych. Następnie odbędzie się dyskusja z udziałem badaczy stosunków polsko-żydowskich.

Dyskusja będzie się toczyć wokół podwójnej tożsamości Żydów wyemancypowanych w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX wieku. Ojciec i stryj Janusza Korczaka: Józef i Jakub Goldszmitowie należeli do tego środowiska. Ilustruje to wybór ich pism w wydanej niedawno książce O prawo do szacunku. Teksty tam zebrane odzwierciedlają główne tendencje tego ruchu  emancypacyjnego stanowiącego część naszej wspólnej kultury. Propagują integrację Żydów z Polakami oraz reformę  wewnętrzną żydowskiej społeczności. Mówią też o podwójnej tożsamość: więzi z polską kulturą i polskimi aspiracjami oraz poczuciu przynależenia do wspólnoty ojców. Tę tradycję przejął Janusz Korczak. Przez całe życie chciał być i Żydem, i Polakiem. Wierzył, że można pogodzić te dwa obszary - uczuciowo i intelektualnie. Dowodzi tego jego dzieło, mocno osadzone w dążeniach rodziny.

Spotkaniu będzie towarzyszyć wystawa planszowa zatytułowana Goldszmitowie w Warszawie prezentująca losy i działalność przodków Henryka Goldszmita w stolicy Królestwa Polskiego. 

Panel dyskusyjny będzie poświęcony sposobom prezentacji najnowszej historii Polski we współczesnych muzeach. Wezmą w nim udział dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro, kierownik działu Historii i Badań Naukowych  Muzeum Niepodległości Jolanta Załęczny, kierownik działu naukowego Muzeum Historii Żydów Polskich Polin Michał Trębacz oraz były wicedyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Piotr M. Majewski. Spotkanie moderować będzie prof. Marcin Zaremba z Instytutu Historycznego UW.

Tytułowe zagadnienie – niepodległość w muzeach – to przede wszystkim pytanie o misję tych instytucji, ich rolę edukacyjną i funkcje społeczne. Jakich muzeów i wystaw historycznych potrzebuje nowoczesna Polska? Jakimi środkami przekazu powinny się one posługiwać? Jak uczynić je atrakcyjnymi dla zwiedzających? Czy muzea historyczne skutecznie propagują wiedzę historyczną? W jakim stopniu mogą uczestniczyć w dialogu z innymi narodami, przezwyciężać urazy i stereotypy? Uczestnicy panelu będą również dyskutować o autonomii muzeów jako publicznych instytucji kultury oraz o problemie pluralizmu treści i interpretacji we współczesnym muzealnictwie historycznym.

Zapoznamy się  ze zjawiskiem sekt destrukcyjnych, nowych ruchów religijnych i innych grup o charakterze parareligijnym, paranaukowym, paramedycznym i parapsychologicznym. Na spotkaniu przekazana będzie wiedza dotycząca powstawania oraz funkcjonowania wyżej wymienionych grup oraz przeprowadzona analiza potrzeb psychologicznych ich członków, zaspokajanych przez udział w wyżej wymienionych grupach. Słuchacze zapoznają się z podstawowymi metodami werbunku i sposobami uzależnienia jednostki od lidera oraz od innych współwyznawców.

 D. Goś , P. Dołowy, 28 IX godz. 18, D, P, Wa, W,W, Zw  

Wieczór będzie miał autorski charakter kawiarni naukowych dla dorosłych i dzieci. Formuła ta oparta jest na zajęciach na te same tematy, lecz w różnych, dopasowanych do potrzeb każdej z grup formach.

Uwaga: Zapisy od 17 IX:www.iimcb.gov.pl

Nie sposób przeoczyć, że w tym roku Polska obchodzi stulecie niepodległości. Tak się składa, że rok 1918 w podobny sposób zapisał się w historii jeszcze kilku krajów regionu, w tym Czechosłowacji. Po prawie trzystu latach powstało państwo niezależne od monarchii habsburskiej, która rozpadła się na skutek I wojny światowej. Na czele nowego kraju stanął naukowiec – profesor filozofii, Tomáš Garrigue Masaryk, który jeszcze całkiem niedawno nie był specjalnie lubiany przez rodaków. Enfant terrible polityki krajowej i zagranicznej, człowiek, którego Terry Pratchett mógłby opisać słowami, że to, co ważne, wcale nie znaczyło dla niego tego samego, co osobiste. Co jednak ma do tego wszystkiego Pan Bóg? I czy naprawdę można powiedzieć, że kocha Czechów, skoro to rzekomo najbardziej ateistyczny naród świata? W czasie wykładu zastanowimy się wspólnie nad tym, jak to właściwie jest z tymi Czechami, przywołując na plan pierwszy właśnie postać Masaryka. Zostając prezydentem, nie przestał on bowiem być filozofem, a jego idea przenikającej czeską historię myśli humanistycznej jest ciekawą wskazówką, jak radzić sobie z rzeczywistością, która niejednego w trudnych czasach przerasta. Dla Masaryka bowiem jedną z kluczowych zasad była otwartość: nie tylko w znaczeniu tolerancji wobec drugiego człowieka, ale także dopuszczenia możliwości istnienia siły wyższej, która prowadzi wydarzenia tak, by układały się w pewną logiczną całość. Na wykładzie nie zabraknie również odpowiedzi na pytania, jaki wpływ na czeską historię miała pewna niestabilna łódka w niemieckim Lipsku, dlaczego czasami warto w trakcie obiadu nie założyć krawata i czemu czasami pisanie anonimów jest jedyną możliwą metodą uprawiania polityki.

Podczas zajęć uczestnicy i uczestniczki poznają podstawowe pojęcia świata społecznego, takie jak: rola społeczna, norma społeczna, gender, naród. Następnie wspólnie spojrzymy na sytuacje z życia codziennego z perspektywy socjologicznej. Zastanowimy się, co daje nam takie spojrzenie i dlaczego warto na co dzień używać wyobraźni socjologicznej.

Dowiedz się, czym jest filozofia i jak zadać pytanie, by uzyskać filozoficzną odpowiedź. Zmierz się z największymi filozofami, sprawdź, czy istnieją pytania, o których nie śniło się filozofom.

Migracje wewnętrzne w Polsce, choć słyszymy o nich znacznie rzadziej, są ważnym rodzajem przemieszczeń ludności, które trwale zmieniają polski krajobraz i społeczeństwo. Jak często i dlaczego przemieszczamy się wewnątrz kraju? Czy chętniej wybieramy Londyn, czy Lądek Zdrój? Czy jesteśmy bardziej mobilni niż reszta świata, czy zdecydowanie mniej?

2004 rok to ważna data, która, co pokaże historia, zmieniła trwale polskie społeczeństwo pod wieloma względami. Mobilność międzynarodowa Polaków, uwolniona wówczas z wizowych restrykcji, wybuchła na nowo, a Polacy, tak rzadko widziani dotychczas w Londynie, Dublinie czy na samotnej Islandii, pojawili się tam na masową skalę. Czym cechowała się polska emigracja tego czasu? Czy była różna od tej historycznej i dlaczego?