Nauki humanistyczne

Przedstawienie rezultatów badań archeologicznych pierwszego sezonu wykopaliskowego w Zaborowie gm. Leszno. Rozpoznanie kompleksu osadniczego z terenu mazowieckiego centrum metalurgicznego (osada hutnicza i cmentarzysko kultury przeworskiej) z okresu wpływów rzymskich.

Migranci prowadzący własne firmy to liczna, szczególnie innowacyjna grupa w krajach przyjmujących. Na przykładzie Polaków w Wielkiej Brytanii zostanie pokazane, jakie strategie przyjmują migranci-przedsiębiorcy w sytuacji dwóch kryzysów - brexitu oraz pandemii koronawirusa.

Co łączy średniowieczne wyobrażenia chrześcijańskiego Ziemskiego Raju i krainy wróżek? Upływ czasu. A właściwie jego brak. Sięgniemy do irlandzkiej mitologii, aby dowiedzieć się, co przytrafiło się wielkiemu bardowi Oisínowi, gdy pokochał złotowłosą wróżkę, i jak poznał św. Patryka… trzysta lat później. Pochylimy się nad średniowiecznym romansem rycerskim Sir Orfeo (XIII/XIV w.) będącym reinterpretacją greckiego mitu: Orfeusz jest królem, a jego żona, Heurodis, zostaje uprowadzona przez wróżki do ich królestwa, gdzie czas stoi w miejscu, a porwani śmiertelnicy trwają w zawieszeniu. Wreszcie zastanowimy się nad wizją Ziemskiego Raju w Żegludze św. Brendana Opata. Czy to możliwe, że wizja raju na ziemi i pogańskiego królestwa wróżek mają ze sobą coś wspólnego?

Uchodzisz za znawcę myśli filozoficznej? Jesteś ekspertem od zadawania pytań, na które nie ma łatwych odpowiedzi? A może dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z filozofią? Niezależnie od stopnia zaawansowania – wszystkich miłośników myślenia zapraszamy do udziału w Filozoficznej Grze Terenowej. W niecodzienny, aktywny sposób będziecie mogli poszerzyć swoją wiedzę filozoficzną oraz sprawdzić się w logicznym myśleniu i argumentacji. Podzieleni na drużyny odkryjecie zakamarki Kampusu Głównego Uniwersytetu Warszawskiego, spotykając po drodze filozofów z różnych epok i mierząc się z rozmaitymi filozoficznymi wyzwaniami.

Badania wykopaliskowe w Zaborowie  – efekty badań, archeologia, kontakty Rzym-Barbaricum

1. ABC archeologii – warsztaty (zaaranżowany wykop archeologiczny, rysowanie i fotografowanie zabytków, sklejanie ceramiki)
2. Badania w Zaborowie – stanowisko posterowe, zabytki 
3. Nowe technologie w archeologii
4. Zajęcia animacyjne – wyklejanie pucharka  
5. Gladiatorzy - stanowisko rekonstrukcyjne
6. Wojownik epoki żelaza - stanowisko rekonstrukcyjne

W trakcie wykładu omówiona zostanie „wędrówka”  piramid od starożytności po czasy współczesne.  Znaczenia symboliczne piramid.

Na liście niepowetowanych strat polskich zbiorów naukowych i artystycznych znajdują się zbiory Towarzystwa   Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk. Mało kto wie, że w Pałacu Staszica znajdował się oryginalny karton Rafaela. Po upadku powstania listopadowego zbiory bezpowrotnie opuściły dedykowany im gmach. W okresie międzywojennym w wyniku traktatu ryskiego udało się część z nich rewindykować. Współcześnie są one rozproszone, wiele z nich poszukiwane nadal.

Dr Waleria Szydłowska (IFiS PAN) prowadzi na żywo spotkanie dyskusyjne i prezentację publikacji: Polska szkoła filozofii z inspiracji Martina Heideggera: Wodziński, Tischner, Michalski i inni; połączone z prezentacją/promocją książki "Cezary Wodziński. In memoriam" oraz tom drugi "Wokół Heideggera i metafizyki", który przygotowujemy do druku.  Będzie wydany jeszcze w tym roku.

Prezentujemy historię Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1800-1832) oraz dokonania jego członków - polskich i obcych uczonych, pisarzy, poetów, artystów i działaczy. Celem TPN było popieranie twórczości i aktywności we wszystkich dziedzinach nauki i kultury polskiej, wymiana informacji o wydarzeniach naukowych w kraju i za granicą, utrzymywanie kontaktów z zagranicznymi instytucjami naukowymi , gromadzenie zbiorów muzealnych  i bibliotecznych, organizowanie rocznic narodowych i popularyzacja wiedzy, TPN dbało o zachowanie języka polskiego oraz literatury i tradycji narodowych w czasach, kiedy Polski nie było na mapach świata

Porównanie trzech wydań młodzieńczej powieści Elizy Orzeszkowej Pan Graba, które ukazały się za życia autorki (pierwodruk prasowy 1869-1870, pierwsze i drugie wydanie książkowe: 1872, 1884) oraz zachowanego fragmentu rękopisu (1868-1869), ukazuje warsztat początkującej pisarki – jej pracę nad przygotowaniem tekstu i doskonaleniem stylu, a także wpływ redaktorów i zecerów na ostateczną postać utworu. Poprawki na autografie są świadectwem zmian dokonywanych przez samą Orzeszkową (także o charakterze autocenzury), co potwierdza jej korespondencja. Analiza różnic między kolejnymi wydaniami na przestrzeni zaledwie 14 lat pokazuje też ingerencje kolejnych redakcji, które nierzadko modyfikują cechy języka autorki, zmieniają układ fabuły, sens poszczególnych fragmentów czy ocenę postaci, a także zacierają odwołania do bardzo konkretnych elementów dziewiętnastowiecznej rzeczywistości, przywoływanych w świecie fikcyjnym, i czynią je niezrozumiałymi dla następnych pokoleń czytelników.

W czasie spotkania będzie można zapoznać się z niektórymi tajnikami warsztatu pisarskiego młodej Orzeszkowej, zastanowić nad granicami wpływu redaktora i/lub zecera na tekst utworu oraz poznać przykłady zapomnianych realiów, utrwalonych w powieści.

Fan translation is not a new phenomenon; unofficial translations by dedicated fans have been produced for decades. However, the phenomenon has begun to be closely observed in recent years due to the rise of the Internet; the appearance of online communities as well as translation software has caused fan translation to grow in scale. Fan translation can pertain to different kinds of media and works; however, a particularly interesting occurrence of this phenomenon has been occurring within comics. The act of fan translating comics is colloquially referred to as “scanlation”- a portmanteau of the words “scans” and “translation”. While the term is mostly used to refer to the translation of Japanese serialized comics known as manga, over the past decade the term has been used to refer to the act of amateur scanning, editing and translating of any chosen comic titles. While scanlation was, and continues to be, a violation of copyright laws, it is seen as a solution to the lack of licensing and release of foreign language titles that mainstream publishers deem unpopular to officially translate. Interestingly, the appearance of official online comics platforms has not caused the disappearance of scanlation, which was especially popular in the first decade of the 21 st century, but continues to thrive; scanlation continues to be done by single fan translators and online communities on a lesser but significant scale. The reasons for this range from keeping a sense of online community to producing faster, simultaneous translations.
Scanlation has been credited with popularizing foreign language titles in many countries, and has positively impacted the accessibility of media and cultural exchange. However, it has also brought up the question of legality, copyright and translation quality, as often “scanlators” are amateur translators who are often culturally conscious, but lack the necessary language skills to produce high-quality translations. Therefore, the following lecture will take a closer look at this recent phenomenon, outlining a brief history and examples of practices. A discussion will follow after the lecture.

Przedsiębiorstwo jest głównie przedmiotem zainteresowania nauk ekonomicznych, ale może być badane również z perspektywy innych dyscyplin, w tym filozofii. Założenia filozoficznej koncepcji przedsiębiorstwa przedstawił wybitny XX-wieczny logik, Józef Maria Bocheński OP, profesor i rektor uniwersytetu we Fryburgu szwajcarskim. Rozprawę opublikowano dotychczas w językach niemieckim i polskim (Uwagi filozoficzne o przedsiębiorstwie przemysłowym), a jej angielski przekład ukaże się w 162 numerze czasopisma „Prakseologia”. Zaproponowana przez J. M. Bocheńskiego koncepcja przedsiębiorstwa jako „systemu” obejmuje zagadnienia jego struktury (analiza statyczna) i celów (analiza dynamiczna). Inaczej niż w dominujących ujęciach, zysk nie jest tu głównym celem przedsiębiorstwa, a jedynie jednym z celów, którego realizacja warunkuje osiągnięcie celu głównego. Centralnym elementem systemu jest przedsiębiorca (który nie musi być tożsamy z właścicielem kapitału).  Prezentowana koncepcja dotyczy: filozofii przedsiębiorstwa, teorii celu i hierarchii celów przedsiębiorstwa, etyki przedsiębiorcy, prakseologii, metaekonomii.

Autor wykładu – profesor historii filozofii w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN działający w Towarzystwie Naukowym Prakseologii – przedstawi podstawowe założenia koncepcji filozofii przedsiębiorstwa, jej znaczenie oraz możliwości jej twórczego rozwinięcia. 

Równe prawa, różne potrzeby (zdrowotne). O społeczno-prawnych kontekstach wyzwań stojących przed (polską) ochroną zdrowia w XXI wieku

Różnorodność społeczna stawia rozmaite wyzwania przed systemami ochrony zdrowia. Prawo gwarantuje równość, jednak osoby o różnorodnych cechach napotykają na rozmaite bariery w dostępie do opieki zdrowotnej. Jakie to bariery? Jak je przezwyciężać? Jak sprawić, żeby system ochrony zdrowia odpowiadał na wszystkie, w tym mniejszościowe i specyficzne potrzeby zdrowotne? Jak zapewnić wszystkim, bez względu na wiek, płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, kulturę, pochodzenie etniczne czy jakąkolwiek inną cechę, równe traktowanie przez instytucje ochrony zdrowia?

Na te i wiele innych pytań spróbują odpowiedzieć zaproszeni eksperci i ekspertki – badacze i badaczki oraz aktywiści i aktywistki na rzecz zdrowia.

Wydarzenie jest organizowane w ramach Projektu HCPubS: "Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: Integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie" realizowanego przez Centrum Bioetyki i Bioprawa na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Historii, Filozofii i Etyki Medycznej Uniwersytetu w Ulm, Instytut Historii Medycyny Uniwersytetu w Lublanie i Katedrę Nauk Społecznych i Humanistyki Medycznej na Wydziale Medycyny Uniwersytetu w Rijece.
Projekt jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (Polska, nr projektu 2018/28/Z/HS1/00554), Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji/Chorwacką Akademię Nauk i Sztuk (Chorwacja) i Słoweńskie Ministerstwo Nauki i Sportu (Słowenia) ze środków HERA – Humanities in the European Research Area (http://heranet.info) Public Spaces i Komisji Europejskiej w ramach programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej „Horyzont 2020”, umowa nr 769478.

Spacer śladami twórców Konstytucji 3 Maja i tych, którzy wcześniej i potem walczyli o obywatelskie prawa i swobody. O znakach wydarzeń sprzed lat na ulicach Warszawy opowiada licencjonowany przewodnik i historyk Adrian Sobieszczański.