Wydział Socjologii UW

Według przewidywań demograficznych w 2050 roku prawie 25% społeczeństwa będzie miało 60 i więcej lat. Nie tylko to ulegnie zmianie. Zdecydowanie więcej osób starszych będzie prowadziło – z wyboru życiowego – jednoosobowe gospodarstwa domowe. Fakt ten może stanowić wyzwanie w kontekście działań opiekuńczych i zdrowotnych. Rozwiązaniem, które pozwala pozostać aktywnym społecznie w bezpiecznym, znanym otoczeniu jest tzw. cohousing. Z powodzeniem istnieje w krajach Zachodu, w Polsce pomysł ten jest wciąż jednak mało znany. Czy miasta o nim wiedzą? Jak powinno wyglądać dobrze przygotowane miejsce mieszkania seniorów? Czy w Polsce istnieją dobre praktyki mieszkalnictwa senioralnego? A może możemy coś podpatrzeć i… skopiować?

Film etnograficzny „450 KILO MARZEŃ” pozwala zajrzeć w kulisy miasteczka wyścigowego na Torze Służewiec w Warszawie. Pokryty graffiti mur między Ursynowem i Mokotowem skrywa nie tylko hipodrom, ale także rozległy całoroczny ośrodek mieszkalno-treningowy. Tory Wyścigów Konnych w okresie PRL-u funkcjonowały jako państwowy zakład pracy. Dziś, obok sprywatyzowanych stajni, nadal zamieszkuje  odizolowana od życia stolicy społeczność sąsiedzko-zawodowa. Niezależnie od problemów organizacyjnych i finansowych, które zaczęły ją dotykać po '89, rytm życia wyznacza tu trening koni. 
Jesienią właściciele przywożą na Służewiec młode konie zwane roczniakami. W dwóch stajniach widz poznaje nowe konie - Diego i Prio.  Na poziomie mikrosocjologicznym dokument opowiada o codziennej pracy, marzeniach oraz troskach ludzi związanych z dwiema stajniami. Pozwala przyjrzeć się relacjom międzyludzkim i międzygatunkowym oraz celom i wartościom, które organizują życie za służewieckim murem. Na poziomie makrosocjologicznym ukazuje historię społeczną Toru Służewiec.  
Dokument jest przykładem filmowej etnografii (Jay Ruby, 1975). Zdjęcie były realizowane przez rok, w ramach większego projektu badawczego z zakresu nauk społecznych, na podstawie którego powstała także książka „Warszawska enklawa. Świat wyścigów konnych na Służewcu” (Oficyna Naukowa, 2020). 

Podczas zajęć uczniowie poznają funkcje szkoły, a także dowiedzą się, jaką rolę szkoła jako instytucja pełni w ich życiu. Spotkanie będzie okazją do wymiany doświadczeń uczniów na temat ich własnych spostrzeżeń dotyczących realizacji nauczania zarówno w formie stacjonarnej, jak i za pośrednictwem metod i technik kształcenia na odległość („szkoła zdalna”). Uczestnicy zastanowią się nad tym, jaką wiedzę, umiejętności i kompetencje zdobywają dzięki temu, że szkoła istnieje. Pod koniec zajęć uczniowie postarają się odpowiedzieć na następujące pytania: Dlaczego szkoła powstała? Czy warto do niej chodzić? Jak wyglądałoby życie dzieci, gdyby szkoły nie było?

Znów wyszli na ulice! Robotnicy strajkują! W niedzielę odbędzie się protest klimatyczny! Protest, strajk – słowa te często pojawiają się w internecie i telewizji. Co to jest protest społeczny i strajk? Czym się różnią? Jak przygotować skuteczny protest i strajk? Czy uczennice i uczniowie mogą strajkować? 
Zapraszam na warsztat, na którym porozmawiamy o tym, czym jest protest i strajk, czemu służą strajki, jak zorganizować skuteczny protest. Podczas spotkania zaprojektujemy też protest szkolny organizowany przez uczniów i uczennice. 

Publiczne występowanie to jedna z kluczowych umiejętności w XXI. Skuteczne przemawianie stanowi przewagę konkurencyjną. Umożliwia przekonanie do swoich racji innych. Ułatwia również mierzenie się z edukacyjnymi wyzwaniami takimi jak wygłaszanie referatów czy branie udziału w debatach. Zajęcia są przeznaczone dla licealistów chcących poćwiczyć umiejętności publicznego występowania. Warsztat składa się z części teoretycznej i praktycznej. Uczestnicy zajęć dowiedzą się, dlaczego przekonywanie innych do swoich racji jest ważną społeczną umiejętnością. Poznają kluczowe zasady budowania wystąpień publicznych oraz strategie retoryczne. Otrzymają również wskazówki dotyczące m.in. opanowania stresu przed wystąpieniem czy angażowania publiczności. Licealiści będą też mieli możliwość sprawdzenia swoich umiejętności w praktyce. Osią części praktycznej warsztatów będzie analiza umiejętności retorycznych oraz stylu występowania mówców.

Dzieła literackie i filmowe z gatunku science fiction często dotykają kwestii kontaktu z „obcym” – przybyszem z innej planety, który różni się od, przeważnie ludzkich, bohaterów wyglądem, sposobami komunikacji, kulturą czy wartościami. Tym samym utwory fantastyki naukowej poruszają pytania fundamentalne dla refleksji antropologicznej – w jaki sposób możliwy jest kontakt z osobami wychowanymi w zupełnie innej kulturze, czego taki kontakt wymaga od badacza, na jaką ocenę obcej kultury badacz może sobie pozwolić i jakie kryteria takiej oceny przyjąć, czy też wreszcie: czy badacz ma prawo interweniować, gdy dostrzega w innej kulturze zjawiska, które on sam uważa za naganne.

Podczas spotkania zastanowimy się nad tymi kwestiami, wychodząc od wspólnego obejrzenia przykładowego filmu SF. Rozważymy specyfikę kontaktu przedstawicieli różnych kultur, jego uwarunkowania kulturowe, językowe i społeczne, a zwłaszcza dylematy etyczne, które mogą wystąpić przy takim spotkaniu. Porozmawiamy również o tym, jak w książkach i filmach SF tworzone są postacie „obcych” i w czym przypominają one obrazy obcych i innych w kulturach europejskich. Zdefiniujemy także pojęcie etnocentryzmu i zastanowimy się nad tym, jak można unikać tego typu postawy w postrzeganiu innych kultur.

Mikołaj Lewicki, socjolog zajmujący się procesami gospodarczymi oraz Andrzej Waśkiewicz, historyk idei, autor książki o utopiach materialistycznych, będą dyskutować o miejscu ekonomii współdzielenia we współczesnej gospodarce oraz jej znaczeniu dla społeczeństwa, w którym zachodzi rewolucja cyfrowa. Czy Uber, Airbnb, CouchSurfing i inne instytucje zmieniają charakter gospodarki późnego kapitalizmu czy też podporządkowują się jej logice? Czy czynią gospodarkę bardziej przyjazną konsumentowi czy też wzmacniają pozycję wielkich korporacji? Egalitaryzują społeczeństwo czy tylko tworzą nową elitę opartą na kapitale intelektualnym? Czy cyfrowe społeczeństwo przyszłości będzie społeczeństwem postamaterialistycznym? Dyskusję poprowadzi Justyna Pokojska, socjolożka prowadząca w Radiu Kampus audycję "Efekt Sieci".

Każdy człowiek marzy o szczęściu i dąży do jego osiągnięcia. Ale szczęście i jakość życia ludzi zależą od wielu różnych czynników. Podczas wykładu analizowane będę różne uwarunkowania poczucia szczęścia: zarówno te o charakterze społecznym, jak i indywidualnym. Wykład w przystępny sposób pokaże, że nasze poczucie szczęścia i jakość życia uwarunkowane są także przez poziom swobód obywatelskich, wsparcie społeczne i relacje z innymi, szczodrość, styl życia, stan zdrowia, spodziewaną długość życia, poziom korupcji w kraju itp. Dlaczego kraje skandynawskie uznawane są za najszczęśliwsze na świecie? Czy Polacy są szczęśliwym społeczeństwem?