Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW

Niebagatelną rolę w odkrywaniu naukowym świata odegrali wysyłani przez ogrody botaniczne, muzea przyrodnicze, a także stowarzyszenia ogrodników czy prywatne firmy ogrodnicze profesjonalni kolekcjonerzy. Ich zadaniem było odnajdywanie nowych gatunków roślin ozdobnych do ogrodów i oranżerii, gatunków o znaczeniu gospodarczym czy nowych ziół i leków. Poznamy historię kilku fascynujących postaci botaników i jeszcze ciekawsze, często zawiłe drogi dotarcia do naszych ogrodów kilku gatunków ozdobnych roślin.

Ocieplenie klimatu jest najbardziej widoczne w strefach okołobiegunowych, szczególnie w Arktyce i w Antarktyce Zachodniej oraz w górach wysokich. Degradacja wieloletniej zmarzliny skutkuje szybkimi przekształceniami rzeźby terenu oraz problemami z utrzymaniem infrastruktury (budynków, dróg, rurociągów). Ponadto, z topniejącej wieloletniej zmarzliny wydzielają się gazy cieplarniane wzmacniając dalsze ocieplenie. Równocześnie Arktyka jest areną ekspansji przemysłu, co niestety skutkuje skażeniem wód, gleby i powietrza. Zmniejszanie się masy lodowców powoduje rozwój jezior proglacjalnych, intensyfikację osuwisk, spływów błotnych, lawin, które zagrażają mieszkańcom obszarów górskich. Podnosi się poziom morza, rośnie prędkość przemieszczania się lodowców, a lodowce szelfowe Zachodniej Antarktydy rozpadają się. Szybko kurczy się zlodzenie Oceanu Arktycznego powodując wzrost pochłaniania promieniowania słonecznego i dalsze ocieplanie naszej planety. Zanik wieloletniej zmarzliny, lodowców oraz lodu morskiego niesie jednak także pewne korzyści dla gospodarki. Z ocieplania bardzo zadowoleni są rolnicy na Grenlandii, skracają się północne szlaki żeglowne. Arktyka się zazielenia, co może spowolnić dalszą degradację zmarzliny. Obszary polarne, w szczególności Arktyka, są katalizatorem zmian klimatu, gdyż to co dzieje się z lodem ma wielki wpływ na krążenie wody w oceanach i klimat całej kuli ziemskiej.

Warsztaty mają na celu zapoznania uczniów z metodą eye tracking. Metoda ta będzie przez nich wykorzystana do pomiaru, który pokaże na jakie miejsca i jak długo patrzyli na mapę, podczas jej czytania.

Informacje o otaczającym nas świecie mogą być odbierane różnymi zmysłami, a wzrok jest zmysłem, którym odbieramy najwięcej informacji. Informacje te mogą być przekazywane w różnej postaci, np. w postaci znaków stosowanych na mapach. Kartografowie prowadzą wiele badań służących poznaniu, jak użytkownicy map radzą sobie z ich czytaniem, jakie znaki są najsprawniej odczytywane, a jakie barwy lub kroje pisma są preferowane przez odbiorców map. Takie analizy mogą być przeprowadzane z wykorzystaniem najnowszych narzędzi, np. z wykorzystaniem eye-trackera, czyli urządzenia, które umożliwia w sposób bezdotykowy śledzenie ruchu gałki ocznej, dokonując pomiaru miejsca koncentracji wzroku użytkownika czytającego mapę.

Podczas warsztatów zostanie omówiona metoda eye tracking, metoda która wykorzystywana jest w wielu różnych branżach np. w trakcie projektowania stron www czy półek sklepowych. Następnie uczniowie samodzielnie sprawdzą, jak działa eye tracker: dokonają pomiaru swojego wzroku w trakcie czytania mapy. Zebrane dane zostaną zaprezentowane w formie animowanej (pokazującej zmiany miejsc koncentracji wzroku w czasie), jak i statycznej, np. jako tak zwane heatmapy. Uzyskane wyniki zostaną omówione z punktu widzenia (sic!) zasad redakcji czytelnej mapy.

Podjęcie decyzji o pokazaniu lub nie obiektu na mapie jest bardzo skomplikowanym procesem decyzyjnym, stanowiącym kluczowy element redakcji map nazywany generalizacją kartograficzną. Doświadczeni kartografowie podejmują decyzje w oparciu o tak liczne warunki i zależności oraz subiektywna wiedzę i doświadczenie, że opisanie tego procesu jest niezwykle trudnym zadaniem. Dzięki zaawansowanym analizom i technologii komputerowej możemy jednak badać i opracowywać algorytmy oparte na sztucznej inteligencji pozwalające na uzyskanie wyników zbliżonych do pracy kartografa. W ramach lekcji opowiemy jak zautomatyzować proces opracowania map z wykorzystaniem elementów sztucznej inteligencji oraz pokażemy jak wyniki uzyskane automatycznie mają się do pracy manualnej kartografa.

Uzdrowiska w Polsce stanowią ogromny potencjał rozwojowy. Ze względu na procesy demograficzne zachodzące w krajach Europy Zachodniej związane ze starzeniem się społeczeństw turystyka medyczna cieszy się coraz większą popularnością w Polsce i w Europie. Polska posiada ogromny potencjał 45 polskich uzdrowisk oferujących szeroką gamę możliwości leczenia wielu schorzeń. Polskie uzdrowiska są doceniane nie tylko przez polskich turystów, ale również przez cudzoziemców. Podczas wykładu zostanie ukazane znaczenie ekonomiczne tego segmentu turystyki, potencjał jego dalszego rozwoju, a także zostanie wskazane, w jaki sposób budować markę turystyczną w oparciu o zasoby naturalne (np. wody mineralne, czyste powietrze i mikroklimat sprzyjający leczeniu). Ukazane zostaną przykłady polskich uzdrowisk nizinnych, górskich, a także tych zlokalizowanych nad morzem. Pojawią się również odwołania do zagranicznych przykładów.

W najbliższych latach rozwój polskich uzdrowisk będzie związany ze wzrostem zainteresowania wyjazdami w celach zdrowotnych, a frekwencja będzie zależeć od grupy osób chcących podreperować swoje zdrowie po przebytej chorobie COVID-19.

Niestety gminy uzdrowiskowe oraz gminy z obszarami ochrony uzdrowiskowej poniosły szczególnie dotkliwe finansowe straty w wyniku pandemii COVID-19 wynikające ze spadków wpływów pochodzących z opłaty klimatycznej. Na wykładzie zostanie poruszany także wątek opłaty klimatycznej oraz opłaty miejscowej oraz przykłady opodatkowania turystycznego funkcjonujące w innych krajach, gdzie są zlokalizowane uzdrowiska.