dyskusja
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Plastikowy ślad – jak mikroplastik zmienia naszą rzeczywistość |
Tworzywa sztuczne towarzyszą nam od dekad – wszechobecne, wygodne, trwałe. Ale czy zdajemy sobie sprawę, że ich najmniejsze fragmenty, tzw. mikroplastik, stały się nieodłącznym elementem współczesnego świata – i to niekoniecznie w pozytywnym sensie? W czasie wykładu przyjrzymy się bliżej zjawisku, które jeszcze kilka lat temu było tematem jedynie specjalistycznych badań, a dziś budzi coraz większy niepokój naukowców, środowisk medycznych i organizacji ekologicznych. Czym właściwie jest mikroplastik i jak powstaje? Dlaczego znajduje się nie tylko w oceanach i rzekach, ale także w powietrzu, którym oddychamy, w glebie, w pożywieniu – a nawet w ludzkiej krwi i mleku matki? Wykład przedstawi najnowszą wiedzę na temat źródeł mikroplastiku i jego dystrybucji w środowisku. Porozmawiamy o jego losach – od momentu uwolnienia do otoczenia, przez drogę, jaką pokonuje w ekosystemach, aż po to, w jaki sposób przenika do organizmów żywych. Szczególną uwagę poświęcimy zagrożeniom, jakie niesie mikroplastik dla zdrowia zwierząt i ludzi. Czy mikrocząstki plastiku działają toksycznie? Jak wpływają na układy pokarmowy, hormonalny, odpornościowy? Czy mogą gromadzić się w organizmie? Choć nauka nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa, już dziś mamy wystarczająco dużo danych, by traktować mikroplastik jako realne zagrożenie – nie tylko dla środowiska, ale również dla nas samych. Wykład skierowany jest do wszystkich, którzy chcą lepiej zrozumieć skalę i znaczenie jednego z najważniejszych wyzwań współczesnej cywilizacji.
|
Nauki biologiczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | IX konferencja z cyklu "Educare necesse est.." |
Tegoroczny temat obrad to: "Od polis do megalopolis. Miasto i jego mieszkańcy w dokumencie, historiografii i dydaktyce od starożytności do końca XX w.” Konferencja ma na celu wymianę informacji i doświadczeń na temat możliwości wykorzystania w praktyce szkolnej źródeł archiwalnych, z jednej strony pokazujących miasto w różnych aspektach — miasto jako miejsce do życia (zamieszkania, pracy, kultu, rozrywki), mała ojczyzna, partner władzy państwowej, symbol, twierdza, pod kątem zabudowy, organizacji władz miejskich, statusu, roli i znaczenia, w czasach przełomu, pokoju i wojny. Z drugiej strony skupiających uwagę na ich twórcach, właścicielach oraz mieszkańcach — ich statusie, prawach, sytuacji materialnej, pozycji społecznej orazwzajemnych relacjach między nimi Przedmiotem obrad będą następujące zagadnienia: – źródła archiwalne do historii miast – wartość źródłowa akt miejskich, miasto jako twórca akt, prawa i przywileje miejskie, akta dużych i małych miast, wpływ czynników ustrojowych na zespoły akt miejskich; – miasto i jego mieszkańcy w źródłach archiwalnych — miasto jako konstrukt społeczny i wspólnota społeczna, miasto jako miejsce działalności zawodowej (cechy), religijnej, kulturalnej, edukacyjnej, naukowej; – edukacyjny potencjał źródeł dotyczących miasta i jego mieszkańców oraz projektów na nich opartych — charakterystyka źródeł i możliwości ich praktycznego wykorzystania na lekcjach, warsztatach i zajęciach pozalekcyjnych przykłady dobrych praktyk. |
Nauki humanistyczne |
|
| Lekcja festiwalowa | Po co rolnikowi zdjęcia satelitarne? |
Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Porozmawiajmy o pieniądzach |
Spotkanie będzie miało formę konwersatorium - kierowanej dyskusji bądź wykładu przeplatanego licznymi interakcjami z uczestnikami spotkania. Spróbujemy też wykonać co najmniej jeden eksperyment ekonomiczny - rynkową wycenę wartości określonych przedmiotów, żeby zrozumieć mechanizm ustalania cen rynkowych i paradoks transakcji. Wspólnie poznamy historię pieniądza i podyskutujemy o jego możliwej przyszłości. Zastanowimy się też nad tym, jakie znamy formy pieniądza i jakie funkcje pełni pieniądz w gospodarce. W zależności od wieku i zainteresowań uczestników spotkania możemy też zastanowić się nad zmianą wartości pieniądza w czasie, zrozumieć czym jest inflacja i stopa procentowa, poznać magię procentu składanego (tu znowu możliwy eksperyment), omówić różne formy oszczędzania, zastanowić się nad tym, czym jest ryzyko i porozmawiać o inwestycjach. Nie będzie to naturalnie żadna forma akwizycji, tylko merytoryczna rozmowa o zasadach działania różnych instrumentów finansowych i o ryzyku związanym z korzystania z nich. Zobaczymy na realnych przykładach, do czego prowadzi na przykład drukowanie pieniędzy bez pokrycia, poznamy historię kilku głośnych hiperinflacji. Mam nadzieję, że dojdziemy na koniec do morału, że pieniądze nie są w życiu najważniejsze, że nie ma sensu, by ich posiadanie było celem samym w sobie. Chcę, by spotkanie stanowiło dla każdego bodziec do pomyślenia o tym, co w jego życiu stanowi realną wartość i czy wartość wszystkiego można wyrazić w pieniądzu. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Na tropie danych – zostań statystycznym detektywem! |
Czy wiecie, że liczby można znaleźć wszędzie – nawet w kolorach waszych skarpetek albo w ulubionym smaku lodów? Podczas interaktywnych zajęć dzieci poznają świat statystyki w zabawny i prosty sposób. Wspólnie z prowadzącymi dzieci staną się „statystycznymi detektywami” – będą zbierać dane, analizować wyniki i tworzyć kolorowe wykresy.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Rosjanie w podróżach dookoła świata. Cz. 1 - na morzach i oceanach |
Lekcja o charakterze interdyscyplinarnym, łącząca wiedzę historyczną i kulturoznawczą z geograficzną i przyrodoznawczą. Tematem są dawne rosyjskie wyprawy dookoła świata, organizowane na początku i w połowie XIX wieku (cele, organizatorzy i uczestnicy, przebieg i dokumentalne oraz dokumentalno-literackie świadectwa podróży, środki transportu, warunki podróży, trasa, wrażenia, trudności i sposoby ich przezwyciężania). Podbudowę teoretyczną stanowią koncepcje obcości, swojskości i inności oraz granic między nimi, a także założenia postkolonializmu. Wykłady rzucają światło na specyfikę usytuowania geopolitycznego Rosji i jej kontaktów ze światem. Na morzach i oceanach. Omawiany tekst: Podróż dookoła świata w latach 1803, 1804, 1805 i 1806 na okręcie „Newa” Jurija Lisianskiego. Cel: odtworzenie warunków podróży morskiej oraz dziejów obecności Rosjan na Alasce. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Chemia powierzchni |
Chemia powierzchni - co to takiego? Czy powierzchnia materiału jest inna niż cała jego objętość? Jeśli tak to jakie może mieć to konsekwencje. I skąd to w ogóle wiemy? Zapraszam na dyskusję o nowoczesnej aparaturze. Przedstawię Państwu jak działa, jakie informacje pomaga nam uzyskać i ostatecznie opisać od strony chemicznej strukturę materiałów ze szczególnym uwzględnieniem ich powierzchni. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Ja i moje mikroby |
Wszyscy jesteśmy pokryci mikroorganizmami, mamy też ich pełno w środku. Ich obecność jest bardzo ważna, bo bez nich byśmy nie istnieli. Zabieramy was na wycieczkę do fascynującego świata drobnoustrojów, podczas której poznamy bakterie, wirusy i grzyby – te przyjazne i te groźne. Nauczymy się doceniać naszych sprzymierzeńców i czuć respekt przed „wrogami”. Wszyscy wiemy o ich istnieniu, ale nie możemy zobaczyć ich gołym okiem, dlatego podczas naszego spotkania obejrzymy niektóre z nich pod mikroskopem. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Rosjanie w podróżach dookoła świata. Cz. 2 – po lądzie |
Dwa spotkania (wykłady z prezentacją multimedialną i dyskusją) o charakterze interdyscyplinarnym, łączące wiedzę historyczną i kulturoznawczą z geograficzną i przyrodoznawczą. Tematem są dawne rosyjskie wyprawy dookoła świata, organizowane na początku i w połowie XIX wieku (cele, organizatorzy i uczestnicy, przebieg i dokumentalne oraz dokumentalno-literackie świadectwa podróży, środki transportu, warunki podróży, trasa, wrażenia, trudności i sposoby ich przezwyciężania). Podbudowę teoretyczną stanowią koncepcje obcości, swojskości i inności oraz granic między nimi, a także założenia postkolonializmu. Wykłady rzucają światło na specyfikę usytuowania geopolitycznego Rosji i jej kontaktów ze światem. Po lądzie. Omawiany tekst: Fregata „Pallada” Iwana Gonczarowa (wyd. 1858). Cel: rekonstrukcja podróży powrotnej przez Syberię z wyeksponowaniem kwestii jej postrzegania przez Rosjan (Syberia jest swoja czy obca?). Spotkanie pozwoli (w sposób nieoczywisty) odpowiedzieć na pytania: jakie państwa europejskie miały kolonie i czy należała do nich Rosja? na ilu kontynentach leżała Rosja? gdzie znajduje się Syberia? jak rozumieć słowa „egzotyczny”, „orientalny” i „tropiki”? |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Cząstki, atomy, cząsteczki… |
Cząstki to najmniejsze fragmenty materii. Pierwiastki to podstawowy chemiczny budulec wszechświata. Cząsteczki to już bardziej złożone struktury powstałe przez połączenie pierwiastków. Ale to wszystko elementy nanoświata. Czymm jest skala nano, czy my w ogóle "widzimy" pojedyncze cząsteczki? To będzie tematem naszej dyskusji. Zapraszam! |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Na tropie danych – zostań statystycznym detektywem! |
Czy wiecie, że liczby można znaleźć wszędzie – nawet w kolorach waszych skarpetek albo w ulubionym smaku lodów? Podczas interaktywnych zajęć dzieci poznają świat statystyki w zabawny i prosty sposób. Wspólnie z prowadzącymi dzieci staną się „statystycznymi detektywami” – będą zbierać dane, analizować wyniki i tworzyć kolorowe wykresy.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | O co chodzi z tą syntezą jądrową? |
Zajęcia odbędą się w trybie dyskusji z elementami wykładu i z wykorzystaniem kilku rekwizytów/demonstratorów. Rozpoczną się od zdefiniowania pojęcia energii, wyliczenia znanych rodzajów energii i przykładów możliwych przemian z jednej formy energii w drugą. Następnie skupimy się na energii elektrycznej jako na mającej najwięcej zalet i zastosowań dla człowieka. Zastanowimy się nad obecnie wykorzystywanymi metodami wytwarzania energii elektrycznej, jej magazynowania i transmisji. Wykażemy, że w bardzo wielu przypadkach pierwotnym źródłem energii jest Słońce i reakcja fuzji jądrowej. W drugiej części lekcji zostanie omówiona reakcja syntezy jądrowej przy wykorzystaniu wykresu energii wiązania jądra atomowego w funkcji liczby atomowej pierwiastka (wykres stabilności pierwiastków). Zastanowimy się wspólnie, w jaki sposób energia jest wyzwalana/pochłaniana w reakcjach jądrowych. Spróbujemy oszacować ilość energii pochodzącej z reakcji deuteru i trytu (D-T) i porównamy ją z innymi, obecnie powszechnie używanymi źródłami energii. W trzeciej części dyskusji omówimy możliwość wykorzystania fuzji jądrowej jako źródła energii bezpośrednio na Ziemi. Pokrótce zostaną przedstawione zalety i wady, jak również trudności technologiczne podtrzymania reakcji syntezy na Ziemi. Krótko porównamy reakcję fuzji z reakcją rozszczepienia. Zakończymy bardzo krótkim streszczeniem wyników prowadzonych obecnie badań. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Po co rolnikowi zdjęcia satelitarne? |
Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co nas kontroluje? Neuroprzekaźniki czy receptory? |
Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak zapytać, żeby się dowiedzieć – zróbmy badanie ankietowe! |
Czy łatwo dowiedzieć się, co lubią ludzie? Jak się dowiedzieć jakie produkty kupujemy najczęściej? Jak zaplanować pytania, żeby poznać prawdziwe odpowiedzi? Uczniowie zaproszeni są do udziału w symulacji badania ankietowego, podczas której sami wcielą się w rolę ankieterów i respondentów. Wspólnie zastanowimy się, jak tworzyć dobre pytania, które nie wprowadzają w błąd, zaplanujemy własną miniankietę, przeprowadzimy ją wśród kolegów i koleżanek, a następnie opracujemy i zaprezentujemy wyniki – wszystko po to by pokazać że badania ankietowe to wiedza o nas dla nas!
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co nas kontroluje? Neuroprzekaźniki czy receptory? |
Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Zero waste - koło ratunkowe rzucone Planecie. Czy możesz zostać ratownikiem? |
Lekcja ma charakter warsztatowy. Jej celem jest zapoznanie uczniów nie tylko z ogólną filozofią cyrkularności i zero waste polegającą głównie na zasadach 5„R” [odrzuć (refuse), ogranicz (reduce), użyj ponownie (reuse/repair), poddaj recyklingowi (recycle), pomóż w zgniciu (rot)], ale ze sposobami, w jakie każdy z nas może skutecznie wdrażać je w codzienności. Zasady zero waste to bowiem (leżące po części w rękach każdego konsumenta) odzyskiwanie i przetwarzanie zamiast zakopywania, składowania i spalania. Pierwszym, widocznym efektem GOZ jest odwrócenie zeszpecenia przyrody, krajobrazów wskutek wyrzucanych i zalegających śmieci, ale tych korzyści – które poznamy na lekcji - jest ogromna liczba. Uczniowie poznają też inne aspekty zero waste, jak np. wystrzeganie się żywności wysoko przetworzonej, zatruwanej chemicznymi substancjami na każdym etapie produkcji. Żywności, która – zamiast odżywiać – jest źródłem wielu chorób (otyłość, nowotwory) i przyczynia się do skracania ludzkiego życia. Poznają też wybrane wynalazki, dzięki którym można przerobić najróżniejsze śmieci, przywracając je do produkcji zamiast obciążania nimi przyrody. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co nas kontroluje? Neuroprzekaźniki czy receptory? |
Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | ODWOŁANE_Czemu Ukraińcy tak często mówią po rosyjsku i czym jest surżyk, czyli o sytuacji jęz. n |
Spotkanie poświęcone jest problemom językowych na Ukrainie oraz Ukraińców mieszkających w Polsce. Prowadzące opowiedzą krótko o sytuacji językowej na Ukrainie, wyjaśnią, czemu w dalszym ciągu z ust Ukraińców tak często słyszy się język rosyjski. Pokażą, czym jest surżyk i jak sobie z nim radzić. Opowiedzą też o różnicach między rosyjskim na poziomie fonetycznym, graficznym, leksycznym. Spotkanie będzie też okazją do zapoznania się z cyrylicą, tak by móc zacząć czytać po ukraińsku, a także poznania podstawowych słów w języku ukraińskim.
|
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Rosyjskie i ukraińskie rosyjskojęzyczne media rozrywkowe - związki i czasy "operacji specjalnej" |
Rosyjskie i ukraińskie rosyjskojęzyczne media rozrywkowe po rozpadzie ZSRR rozwijały się i funkcjonowały w środowisku wolnorynkowym Rosji i Ukrainy, konkurując o widzów rosyjskojęzycznych z terenów dawnego ZSRR. Istotne w całym procesie produkcyjnym były i są, nie tyle przygotowywane materiały, ale związki pomiędzy poszczególnymi artystami. Oczywiście treści, szczególnie w rosyjskich mediach, są coraz mocniej uzależnione od zaleceń propagandowych. Do momentu stworzenia osobnej ligi kabaretów studenckich na Ukrainie większość artystów wywodzi się z tzw. "Ligi KWN", stworzonej w ZSRR w latach 60-tych XX wieku. Co ciekawe, artyści pozostawali w stałych kontaktach i dopiero zajęcie Krymu, Doniecka i Ługanska, a szczególnie "operacja specjalna" na Ukrainie, wymusiła polaryzację światopoglądową tego środowiska. Przy czym świat polityki, kultury, mediów i celebrytów pozostaje ze sobą w silnych związkach, a zaogniony w 2021 roku wymagał podjęcia od artystów decyzji zawodowych i prywatnych, których konsekwencje będą jeszcze odczuwać przez wiele lat. Znajomość genezy i stanu obecnego rynku rosyjskojęzycznych mediów rozrywkowych stanowi ważny element wiedzy o społeczeństwie i kulturze Rosji i Ukrainy. Pozwoli także na świadome weryfikowanie informacji płynących ze świata tych mediów i zrozumienia także wielu procesów polityczno-społecznych. Hipoteza "sześciu stopni oddalenia" znajomych w tej sieci znajduje tu potwierdzenie, przy czym prezydent Ukrainy (jako były uczestnik ligi KWN) osobiście zna swoich obecnych oponentów, z którymi wcześniej współpracował. A czy hipoteza powiązań znajomych w sieci dotyczy także uczestników kursu - sprawdzimy. Spotkanie obejmuje prześledzenie wpływu "KWN" na środowisko artystyczne, zapoznanie z wiodącymi postaciami świata mediów i polityki Rosji i Ukrainy oraz analizę społeczno-językową wybranych postaci. Wybrane fragmenty audycji telewizyjnych także będą podlegały analizie tłumaczeniowej. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Struktura nabłonka i faza heksatyczna |
Nabłonek (epithelium) lub tkanka nabłonkowa to cienka, ciągła, ochronna warstwa komórek z niewielką ilością macierzy pozakomórkowej. Procesy biologiczne, takie jak embriogeneza, gojenie się ran i powstawanie nowotworu, opierają się na zdolności komórek nabłonkowych do koordynowania swojej aktywności mechanicznej w skalach długości, które są o rzędy wielkości większe niż rozmiar komórki. Chociaż proces ten jest regulowany przez różne ścieżki sygnałowe, niedawno stało się oczywiste, że tę koordynację można zrozumieć za pomocą narzędzi fizycznych, z których wybitnym przykładem jest porządek ciekłokrystaliczny. Są epithelia zawierające tylko jedną warstwę, złożoną z 4-, 5-, 6-, 7-, 8-kątów. F.T. Lewis wykazał eksperymentalnie, że siedmiokąt jest średnio dzielącą się komórką, zaś płaszczyzna dzielenia (ang. division plane) dotyka środka granicy sąsiedniego pięciokąta i sześciokąta,. A. Lissowski i N. Rivier podali matematyczne uzasadnienie związku wykrytego doświadczalnie przez Lewisa: między przeciętną powierzchnią Przemiana heksatyczna (Nobel 2016) to fazowa przemiana dwuwymiarowa z cieczy do kryształu. L. Giomi ze współpracownikami napisał szereg prac na temat: "hexatic-epithelium-cancer". Modele obliczeniowe sugerują, że porządek heksatyczny może służyć do opisu zbiorowej migracji komórek..W fazie hexatic zostają tylko nieliczne gęstości dyslokacji pięcio- i siedmiokątów pośród przeważających sześciokątów. Po zapoznaniu z tymi pracami proponujemy własne uwagi. Kolorowe obrazy pozwalają lepiej zrozumieć fazę heksatyczną: z izotropowej cieczy powstają kryształy o strukturze sześciokątnej, |
Nauki fizyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | O zgubnych skutkach nieodróżniania megawatów od megawatogodzin |
Przywykliśmy do tego, że energia elektryczna jest powszechnie dostępna. Jednak ostatnie wydarzenia związane z potężnymi awariami systemów elektroenergetycznych, np. w Cechą specyficzną energii elektrycznej jest to, że trudno ją magazynować, a jednocześnie konieczne jest zapewnienie równowagi pomiędzy ilością energii dostarczanej do sieci oraz Jak planować rozwój systemu elektroenergetycznego aby zapobiegać dużym awariom? Jak na system elektroenergetyczny wpływają źródła energii zależne od czynników atmosferycznych (wiatr, zachmurzenie)? Na te i inne pytania spróbujemy sobie odpowiedzieć w czasie dyskusji. Uczestnicy: prof. dr hab. inż. Paweł Domański (Politechnika Warszawska) Prowadzenie: prof. dr hab. inż. Jarosław Arabas (Politechnika Warszawska) |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Pożar lasu – czy to żywioł, któremu można zapobiegać? |
Na spotkaniu zostaną przedstawione zagadnienia związane z rodzajami pożarów lasów. Przeanalizujemy przyczyny powstawania pożarów, zastanowimy się jak walczyć i przeciwdziałać żywiołowi, odpowiemy na pytanie czy zmiany klimatu wpływają na liczbę pożarów oraz określimy jakie znaczenie ma woda dla bezpieczeństwa lasu. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Chemia powierzchni |
Chemia powierzchni - co to takiego? Czy powierzchnia materiału jest inna niż cała jego objętość? Jeśli tak to jakie może mieć to konsekwencje. I skąd to w ogóle wiemy? Zapraszam na dyskusję o nowoczesnej aparaturze. Przedstawię Państwu jak działa, jakie informacje pomaga nam uzyskać i ostatecznie opisać od strony chemicznej strukturę materiałów ze szczególnym uwzględnieniem ich powierzchni. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | DNA – istota życia |
Gdy w drugiej połowie XX wieku J. Watson i F. Crick odkryli podstawowy element dziedziczności i nośnik informacji genetycznej - strukturę DNA, wypowiedzieli słowa "Odkryliśmy istotę życia...". DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy, jest chemiczną makrocząsteczką, która w swojej budowie ma zapisane informacje dotyczące budowy organizmu. Występuje on zarówno u wirusów, bakterii, roślin, zwierząt oraz ludzi. Celem zajęć jest zapoznanie uczniów z ogólną budową i właściwościami materiału genetycznego. Na wielu ciekawych przykładach dowiedzą się dlaczego każdy z nas jest inny – inaczej wygląda, rośnie, zachowuje się, a nawet choruje. W części praktycznej, uczniowie będą samodzielnie izolować DNA. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak zapytać, żeby się dowiedzieć – poznaj znaczenie badań ankietowych! |
Czy łatwo dowiedzieć się, co lubią ludzie? Jak zaplanować pytania, żeby poznać prawdziwe odpowiedzi? Jak wyniki badań ankietowych mogą wpływać na decyzje w biznesie, polityce i codziennym życiu? W tej lekcji online dowiesz się, dlaczego są one tak ważne i jak mogą pomóc w zrozumieniu potrzeb i oczekiwań różnych grup ludzi.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Na tropie etykiet żywności |
Czy wiesz, co tak naprawdę jesz? Czyli o tym, co musi znaleźć się na etykiecie produktu spożywczego. Kupując żywność, często patrzymy na cenę, markę czy atrakcyjność opakowania. Ale czy zwracasz uwagę na etykietę? To właśnie tam kryją się najważniejsze informacje o produkcie, który trafia na Twój talerz. Etykieta żywności to nie tylko zbiór drobnego druku – to prawny obowiązek i Twoje prawo do wiedzy. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Cząstki, atomy, cząsteczki… |
Cząstki to najmniejsze fragmenty materii. Pierwiastki to podstawowy chemiczny budulec wszechświata. Cząsteczki to już bardziej złożone struktury powstałe przez połączenie pierwiastków. Ale to wszystko elementy nanoświata. Czymm jest skala nano, czy my w ogóle "widzimy" pojedyncze cząsteczki? To będzie tematem naszej dyskusji. Zapraszam! |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Mikrobiota jelitowa a bariera jelitowa – jak bakterie wpływają na nasze zdrowie? |
W naszych jelitach żyją miliardy bakterii, które tworzą tzw. mikrobiotę jelitową. Choć są mikroskopijne, mają ogromny wpływ na nasze zdrowie – pomagają trawić pokarm, produkują witaminy i wspierają odporność. Jednym z ich najważniejszych zadań jest wytwarzanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), które wzmacniają barierę jelitową i regulują stan zapalny. Gdy mikrobiota jest w równowadze, jelita działają prawidłowo. Ale zła dieta, stres czy antybiotyki mogą ją zaburzyć – mówimy wtedy o dysbiozie. To może prowadzić do „nieszczelnych jelit”, przez które do organizmu przedostają się szkodliwe cząsteczki, wywołując stany zapalne, insulinooporność, a nawet otyłość. Badania pokazują, że osoby z otyłością mają inny skład mikrobioty niż osoby szczupłe – mają mniej bakterii Bacteroidetes, a więcej Firmicutes. Te różnice wpływają na to, jak organizm przyswaja energię z jedzenia. SCFA nie tylko dostarczają energii, ale też wpływają na apetyt i metabolizm tłuszczów. Nowoczesne metody, takie jak chromatografia gazowa ze spektrometrią mas (GC/MS), pozwalają dokładnie badać SCFA i lepiej rozumieć rolę mikrobioty. Dzięki temu naukowcy mogą szukać nowych sposobów leczenia chorób metabolicznych, np. przez stosowanie probiotyków czy prebiotyków, które wspierają „dobre” bakterie. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | O co chodzi z tą syntezą jądrową? |
Zajęcia odbędą się w trybie dyskusji z elementami wykładu i z wykorzystaniem kilku rekwizytów/demonstratorów. Rozpoczną się od zdefiniowania pojęcia energii, wyliczenia znanych rodzajów energii i przykładów możliwych przemian z jednej formy energii w drugą. Następnie skupimy się na energii elektrycznej jako na mającej najwięcej zalet i zastosowań dla człowieka. Zastanowimy się nad obecnie wykorzystywanymi metodami wytwarzania energii elektrycznej, jej magazynowania i transmisji. Wykażemy, że w bardzo wielu przypadkach pierwotnym źródłem energii jest Słońce i reakcja fuzji jądrowej. W drugiej części lekcji zostanie omówiona reakcja syntezy jądrowej przy wykorzystaniu wykresu energii wiązania jądra atomowego w funkcji liczby atomowej pierwiastka (wykres stabilności pierwiastków). Zastanowimy się wspólnie, w jaki sposób energia jest wyzwalana/pochłaniana w reakcjach jądrowych. Spróbujemy oszacować ilość energii pochodzącej z reakcji deuteru i trytu (D-T) i porównamy ją z innymi, obecnie powszechnie używanymi źródłami energii. W trzeciej części dyskusji omówimy możliwość wykorzystania fuzji jądrowej jako źródła energii bezpośrednio na Ziemi. Pokrótce zostaną przedstawione zalety i wady, jak również trudności technologiczne podtrzymania reakcji syntezy na Ziemi. Krótko porównamy reakcję fuzji z reakcją rozszczepienia. Zakończymy bardzo krótkim streszczeniem wyników prowadzonych obecnie badań. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Środowisko a zdrowie |
Czym jest zdrowie? Jakie są związki z otoczeniem? Jak można mierzyć zdrowie.? Podejście społeczne. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Zarządzanie projektami w codziennym życiu |
Spotkanie ma na celu wprowadzenie młodzieży w teorię i koncepcje zarządzania projektami oraz pokazanie, jak można praktycznie zastosować koncepcje i techniki do lepszego organizowania i przygotowywania zadań szkolnych. Wydarzenie składa się z dwóch części: prezentacji oraz ćwiczeń w formie odgrywania ról.
Podczas prezentacji uczestnicy dowiedzą się, czym jest projekt i zarządzanie projektami, a także poznają kluczowe obszary wiedzy z zakresu zarządzania projektami. Omówione zostanie, jak te obszary odnoszą się do realizacji zadań szkolnych. Celem warsztatów jest zwiększenie umiejętności organizacyjnych uczniów, rozwój umiejętności komunikacyjnych i pracy zespołowej, nauka znaczenia terminowego wykonywania zadań i odpowiedzialności, a także rozwój umiejętności koordynacji i zarządzania zasobami wspierającymi.
W drugiej części wydarzenia, poprzez grę w formie odgrywania ról, uczniowie będą mieli okazję zastosować poznane koncepcje w praktyce. Gra ma na celu nauczenie uczniów, jak używać technik zarządzania projektami w praktycznych zastosowaniach. Uczniowie będą mogli doświadczyć, jak zmiany i innowacje mogą być pozytywnym elementem w fazach realizacji i kontroli projektu.
Warsztaty mają na celu przygotowanie uczniów do radzenia sobie z wyzwaniami, które mogą napotkać w przyszłości, zarówno w szkole, jak i w pracy zawodowej. Uczniowie i nauczyciele będą mogli wspólnie ocenić proces nauki, zastanowić się nad tym, co można było zrobić lepiej, oraz co zmieniliby następnym razem. Wydarzenie ma na celu nie tylko edukację, ale także inspirację do dalszego rozwoju i zastosowania zdobytej wiedzy w różnych aspektach życia. |
Nauki techniczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Najświeższe wieści sprzed dwóch stuleci: pieśni kramarskie w Europie Środkowej |
Podczas wykładu przeniesiemy się do świata druków kramarskich – historycznego odpowiednika dzisiejszych tabloidów i plotkarskich portali internetowych. Te przeznaczone dla masowego odbiorcy publikacje sprzedawane były tanio na jarmarkach, odpustach i pielgrzymkach, a zawierały wierszowane utwory informujące o niezwykłych i ciekawych zdarzeniach: miłości i zbrodniach, cudach i katastrofach, polityce, najnowszych modach i przełomowych wynalazkach. W różnych regionalnych odmianach zjawisko to było znane w całej nowożytnej Europie, ale w kręgu narodów słowiańskich wyjątkową popularnością cieszyło się na ziemiach czeskich. Wysoki poziom alfabetyzacji pozwolił tu na rozwój czytelnictwa wśród ludu już na przełomie XVIII i XIX wieku, a w wielu muzeach do dziś zachowały się tysiące kramarskich ulotek. Podczas spotkania dowiedzą się Państwo, jak wyglądały i co zawierały druki kramarskie, jak brzmiały umieszczane w nich pieśni i czy naprawdę były one źródłem wiadomości o świecie, czy raczej sposobem zaspokojenia oczekiwań odbiorców, którzy podobnie jak dziś „najbardziej lubili te piosenki, które już znali”. Wystąpienie, ilustrowane przykładami z Czech i Polski, oparte jest na wieloletnich badaniach pieśni kramarskich, których zwieńczeniem była opublikowana w minionym roku książka „Mapa świata z jarmarcznej ulotki. Czeska dziewiętnastowieczna twórczość kramarska w perspektywie etnolingwistycznej”. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Warsztaty z fotografii przyrody |
Autorzy zdjęć przyrodniczych muszą mieć dużo cierpliwości, a także - jakże często - wykazać się sporym sprytem, by zarejestrować w kadrze - po wielu godzinach wyczekiwania - rzadko spotykane dzikie zwierzę lub płochliwego ptaka. Jak osiągnąć sukces w tej dziedzinie? Warsztaty poprowadzi Krzysztof Podgórzak, członek PTMA Warszawa i Polskiego Związku Fotografów Przyrody. |
Obszar sztuki |
|
| Spotkanie festiwalowe | Łowcy cząstek promieniowania kosmicznego |
Jak wykryć cząstki, które przylatują do nas z Kosmosu? Detekcja wielkich pęków promieniowania kosmicznego, które średnio raz na godzinę obsypują nasze ciała i otoczenie wymaga specjalistycznej aparatury. Niewidoczne promieniowanie docierające z kosmosu można obserwować także za pomoca niedrogich urządzeń. Bedziemy uczyć, jak zamienić zwykły smartfon w detektor mionów. Zaprezentujemy również bardziej zaawansowane stacje do detekcji promieniowania kosmicznego — projektowane i składane przez młodych odkrywców z Łodzi: uczniów szkół średnich i studentów Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej UŁ. Projekt nosi nazwę CREDO-Maze. |
Nauki fizyczne |
|
| Lekcja festiwalowa | Dlaczego tyjemy, co to zmienia i jak z tym walczyć |
Spożywanie śmieciowego jedzenia oraz napojów wysokosłodzonych w połączeniu z niedostateczną ilością ruchu prowadzi do rozwoju nadwagi, a nawet otyłości. Nadwaga i otyłość mają nie tylko wpływ na niską samoocenę młodego człowieka oraz narażenie na brak akceptacji w grupie rówieśniczej, ale również niosą ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne w późniejszym wieku. Otyłość jest głównym czynnikiem prowadzącym do rozwoju cukrzycy typu drugiego, stłuszczenia wątroby, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy oraz szeregu innych schorzeń łącznie z wieloma rodzajami nowotworów. Nawyki żywieniowe oraz nasze przyzwyczajenia ruchowe kształtujemy od najmłodszych lat. Dlatego tak ważne jest wyposażenie młodych ludzi w odpowiednią wiedzę i narzędzia do zadbania o swoje zdrowie oraz dobre samopoczucie. Nasz wykład/dyskusja będzie poświęcony rozwojowi otyłości i sposobom na zapobieganie jej. W formie dostosowanej do wieku dzieci przedstawimy pokrótce mechanizmy rozwoju otyłości, jej wpływ na fizjologię poszczególnych organów oraz sposoby na ukształtowanie zdrowszych nawyków żywieniowych i ruchowych. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak zapytać, żeby się dowiedzieć – poznaj znaczenie badań ankietowych! |
Czy łatwo dowiedzieć się, co lubią ludzie? Jak zaplanować pytania, żeby poznać prawdziwe odpowiedzi? Jak wyniki badań ankietowych mogą wpływać na decyzje w biznesie, polityce i codziennym życiu? W tej lekcji online dowiesz się, dlaczego są one tak ważne i jak mogą pomóc w zrozumieniu potrzeb i oczekiwań różnych grup ludzi.
|
|
|
| Lekcja festiwalowa | Zniewolenie wirtualne, człowiek realny. O wolności w czasach AI |
W dobie rosnącej automatyzacji i algorytmizacji rzeczywistości technologie coraz częściej kształtują nasze wybory – od decyzji konsumenckich po polityczne. Jak mechanizmy manipulacji wpływają na procesy demokratyczne i czy nasza wolność wyboru jest iluzją? Wykład obejmie analizę psychologicznych mechanizmów uzależnienia od technologii, podatności na dezinformację oraz skuteczności nowoczesnych technik wpływu. Zostaną przedstawione wyniki międzynarodowych badań dotyczących percepcji zagrożeń w sieci oraz rzeczywistego poziomu ryzyka, na które narażeni są użytkownicy. Omówione zostanie również zjawisko cyfrowego zniewolenia i pytanie, czy cena za postęp technologiczny może oznaczać utratę dominacji człowieka jako najbardziej inteligentnego gatunku. Spotkanie będzie miało formę wykładu z elementami dyskusji, zachęcając do refleksji nad przyszłością społeczeństwa w erze technologii. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Drewno-jego unikatowe właściwości i zastosowania |
Podczas zajęć uczestnicy poznają zasady makroskopowego rozpoznawania rodzajów drewna oraz kilka unikatowych historycznych i współczesnych możliwości jego zastosowania. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Środowisko a zdrowie |
Czym jest zdrowie? Jakie są związki z otoczeniem? Jak można mierzyć zdrowie.? Podejście społeczne. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak odstraszyć demencję, czyli jak pomóc naszemu mózgowi się zdrowo zestarzeć |
Demencja jest złożonym zjawiskiem patologicznego starzenia się mózgu, które objawia się powolnym zanikiem pamięci, zaburzeniami emocjonalnymi oraz brakiem kontroli nad niektórymi odruchami fizycznymi. Na szczęście nie każdy musi doświadczyć demencji. Podczas procesu starzenia się, nasz mózg może starzeć się patologicznie (demencja) lub w sposób zdrowy. Możliwe jest dożycie nawet i 100 lat ze sprawnie funkcjonującym mózgiem! Wszystkie zależy od bardzo wielu czynników, z których część możemy kontrolować podczas naszego życia. Podczas tego wykładu dowiemy się czym jest demencja i co wiemy o jej powstawaniu. Dowiemy się również co możemy zrobić, niezależnie od tego w jakim wieku jesteśmy, aby zadbać o nasz mózg i jego poprawne funkcjonowanie w starszym wieku. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Wybór tożsamości narodowej - przypadek Nowowiejskiego |
Warmiak, Niemiec, Polak? Te dylematy kształtowały świadomość człowieka i kompozytora w kilku dekadach jego życia i działalności zawodowej. Przyjrzyjmy się tej drodze, bo wybór nie był oczywisty. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Migranci w miastach UE |
Niestabilna sytuacja polityczna w wielu zakątkach świata, jak i rosnące dysproporcje w poziomie rozwoju ekonomicznego, w połączeniu z ułatwionymi możliwościami podróżowania, przyczyniają się do wzrostu skali procesów migracji. Miasta, szczególnie te największe ze względu na oferowane możliwości na rynku pracy, są tradycyjnym miejscem docelowym dla migrantów. Obecność migrantów w miastach to z jednej strony szansa dla na lepszy rozwój, z drugiej wyzwania związane z ich integracją i zapobieganiem potencjalnym niepokojom społecznym. Zjawisko migracji, choć obecne od zawsze, nigdy nie odbywało się w tak szerokiej skali i nie budziło tak wiele kontrowersji jak współcześnie. Migracje mają wiele zróżnicowanych oblicz: mogą mieć charakter przymusowy (gdy migranci uciekają przed wojną lub prześladowaniami politycznymi) lub ekonomiczny – gdy migranci zmieniają miejsce zamieszkania w poszukiwaniu lepszych zarobków i warunków życia. Migrują zarówno kadry wysokokwalifikowane (wtedy mowa o klasie metropolitalnej lub ekspatach) jak i osoby o niższych kwalifikacjach. Społeczność migrantów jest więc bardzo zróżnicowana pod względem kulturowym i zawodowym, a tym samym ma różne potrzeby i w inny sposób może też oddziaływać na społeczność przyjmującą. Społeczeństwa w krajach członkowskich UE starzeją się, napływ migrantów może spowolnić ten proces oraz powstrzymać jego negatywne konsekwencje, np. zapełnić powstające niedobory na rynku pracy. Jednak czy migranci „wpiszą się” w społeczności przyjmujące? czy będą razem z nimi budowali dobrobyt? Zależy nie tylko od nich samych i od podejścia społeczności przyjmującej, ale też od polityki integracyjnej prowadzonej przez władze centralne i lokalne (czyli działań mających pomóc się zintegrować). Analizowany w ten sposób proces migracji jest więc szansą na powstrzymanie niekorzystnych procesów demograficznych, a zarazem wyzwaniem. Proponowane spotkanie będzie miało formę konwersatorium, czyli wykładu przeplatanego dyskusją z uczestnikami. Dyskusji na temat własnych doświadczeń i obserwacji sprzyja fakt, że polskie miasta są zamieszkiwane przez coraz większe grupy migrantów różnej narodowości, a sama Polska zmieniła swój status z kraju emigracyjnego na emigracyjno-imigracyjny (co oznacza, że wielu Polaków wyjeżdża za granicę, ale równocześnie do Polski przyjeżdża coraz więcej migrantów z innych krajów). |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Od aktywizmu ekologicznego po ekoterroryzm: prawo wobec polityki środowiskowej i ekologizmu |
Nazwa „ekoterroryzm” nie miała szczęścia w historii. Jej powstanie było raczej formą dokuczliwego działania, niż próbą opisania groźnego problemu. Została wymyślona w latach 60. XX w. przez antyśrodowiskowego działacza Rona Arnolda, aby opisać pokojowe, choć stanowcze działania aktywistów ekologicznych, mające na celu zmianę prawa w Stanach Zjednoczonych, na bardziej chroniące środowisko. Współcześnie wiele się nie zmieniło i choć faktycznie działacze środowiskowi w swojej historii posługiwali się skrajnymi i drastycznymi formami działania, takimi jak akty sabotażu czy zamachy bombowe, to często w mediach używa się określenia ,,ekoterroryzm” do działań nieproporcjonalnie lżejszych gatunkowo, jak protesty, zmiany w prawie mające na celu poprawę jakości środowiska itp. Można zaobserwować jednoznaczne przypisanie „ekoterroryzmowi” kierunków ideologicznych i politycznych, jakie ma reprezentować co powoduje, że postulaty zgodne z tymi kierunkami ideowymi uznawane są za potencjalne niebezpieczne. Jednak czy w związku z zagrożeniem dezinformacją, chaosem pojęciowym istniejącym nawet na gruncie literatury naukowej i silnego upolitycznienia samego pojęcia, możemy mówić o istnieniu ,,ekoterroryzmu”? Warsztaty mają na celu analizę pojęcia i przedstawienie jego genezy oraz grup aktywistów i działań z jakimi było kojarzone, dzisiejszą skalę problemu, a także jego istotność względem prawa. Zostaną rozważone podstawy ideologiczne „ekoterroryzmu”, nastąpi próba weryfikacji jakie twarze może on przybrać i czy zawsze jego podstawy muszą być oparte na ekologizmie. Wreszcie całość warsztatów odbędzie się na gruncie refleksji prawnej - czy to pojęcie może być istotne dla prawa oraz jak prawo odpowiada na ten problem, w szczególności, gdzie przebiega granica między obywatelskim nieposłuszeństwem, a ekoterroryzmem. |
Nauki prawne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Czy technologie kwantowe mają realny wpływ na nasze życie? |
Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2025 Międzynarodowym Rokiem Nauki i Technologii Kwantowej, upamiętniając stulecie opracowania mechaniki macierzowej przez Heisenberga, Borna i Jordana oraz mechaniki falowej przez Schrödingera. Niezależnie od tego, z wielu źródeł dochodzą do nas głosy, że w XXI wieku technologie kwantowe stały się jednym z najgorętszych tematów w nauce i przemyśle. Choć jeszcze niedawno były domeną specjalistów i teoretyków, dziś coraz częściej pojawiają się w kontekście innowacji, które mogą zmienić oblicze naszej codzienności. Komputery kwantowe, kryptografia kwantowa, czy nawet kwantowe czujniki – to tylko niektóre z przykładów, które mogą zrewolucjonizować wiele dziedzin nauki i technologii. Ale czy rzeczywiście mają one wpływ na nasze życie już teraz? Czy jednak jesteśmy na etapie wczesnego rozwoju tych technologii, co rodzi pytania: Czy kwantowa rewolucja nie jest jeszcze w sferze abstrakcji? Jakie wyzwania stoją przed naukowcami, inżynierami i przedsiębiorcami w realizacji tej wizji? A może to tylko szum medialny, który w rzeczywistości nie wpłynie na nasze codzienne życie? Jeśli jednak, technologie kwantowe mogą znacząco poprawić jakość naszego życia – chociażby w postaci szybszych i bardziej efektywnych komputerów, które będą w stanie rozwiązywać problemy nieosiągalne dla dzisiejszych urządzeń, to nie możemy zapominać o ryzykach związanych z ich rozwojem, takich jak zmiany w systemach bezpieczeństwa i prywatności, które mogą wpłynąć na nasze codzienne funkcjonowanie w świecie wciąż borykającym się z zagrożeniami cybernetycznymi. Czy rzeczywiście powinniśmy się bać? W trakcie debaty, zajmujący się technologiami kwantowymi, naukowcy i eksperci z firm wysokiej technologii odpowiedzą na te i inne pytania, w szczególności pochodzące od uczestników debaty. Uczestnicy: prof. Teodor Buchner - Wydział Fizyki PW, ekspert ds. projektów badawczo-rozwojowych w firmie EXATEL dr Anna Kamińska - Dyrektor pionu Technologii Kwantowych w firmie Creotech Instruments dr hab. Barbara Piętka, prof. UW - Wydział Fizyki UW Prowadzący: prof. Andrzej Wysmołek - Wydział Fizyki UW |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Woda i złoto |
Co wspólnego mają ze sobą złoto i woda? Króre z nich jest cenniejsze? Czy możemy stworzyć wodę? A złoto? Złoto fascynowało alchemików i uczonych od czasów starożytnych. Przez stulecia próbowano je wytwarzać poprzez przekształcanie różnych innych pierwiastków. Dwór cesarza Rudolfa II w Pradze stał się szczególnie znany pod tym względem, ponieważ aktywnie wspierał alchemię i zapraszał najbardziej znanych alchemików swojej epoki. Wśród nich był Edward Kelley, który starał się zdobyć przychylność cesarza, twierdząc, że może zamienić każdy metal w złoto. Możliwe jednak, że ten szarlatan był w rzeczywistości agentem królowej Elżbiety. Z kolei woda może wydawać się zupełnie zwyczajną substancją. Jednak pozory mogą mylić. Dzięki geometrii swojej cząsteczki, woda posiada unikalne właściwości fizyczne i chemiczne. I choć jest wszędzie dookoła nas, jej właściwości są w rzeczywistości niezwykle rzadkie. Przyjdź i dowiedz się więcej podczas tego fascynującego pokazu naukowego, połączonego z porywającą podróżą w przeszłość. Pokazowi towarzyszyć będzie kilka eksperymentów, z których każdy dr Londesborough przeprowadził wiele razy. Ma on doświadczenie w ich bezpiecznym przebiegu. Dr. Michael Londesborough jest urodzonym w Wielkiej Brytanii naukowcem, który w 2002 r. przeprowadził się do Czech. Oprócz swojej pracy naukowej zajmuje się również popularyzacją nauki. Współpracuje przy projektach popularyzatorskich Czeskiej Akademii Nauk, Czeskiej Telewizji i Narodowego Muzeum Techniki. Jest szczególnie zaangażowany w udostępnianie nauki szerokiej publiczności, nauczanie młodych ludzi i wzmacnianie międzynarodowych relacji między młodymi naukowcami. Po pokazie odbędzie się dyskusja z dr Londesborough, w której przedstawi on nie tylko własną pracę naukową, ale także wyniki czeskiej nauki i popularyzację nauki w ogóle. Pokaz naukowy odbędzie się w języku angielskim z tłumaczeniem na język polski. |
Nauki chemiczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Nie bój się, to tylko Muzeum Komunizmu |
„Bajki o komunizmie” Slavenki Drakulić (polskie wydanie w 2025) to książka niezwykła i wyjątkowa. Autorka podejmuje tutaj dominujący w swojej twórczości temat komunizmu, ale podchodzi do niego w nowy i niecodzienny sposób: opowiada nam bajki i mówi głosem zwierząt. Nieprzypadkowe zwierzęta są czasami narratorami, czasami bohaterami opowieści osadzonych w różnych krajach komunistycznych, m.in. Polsce, Czechosłowacji, Jugosławii, Bułgarii, Albanii. Zwierzęta niczym przewodnicy prowadzą nas przez meandry i specyfikę komunistycznej historii danego państwa. Przykładowo, kret opowiada o Demokratycznej Republice Niemiec i Murze Berlińskim, mysz zamieszkująca szafę Muzeum Komunizmu zagłębia się w historię Czechosłowacji, kot generała Jaruzelskiego dzieli się swoimi dylematami związanymi z wprowadzeniem stanu wojennego w Polsce, a papuga Tity Koki, do dziś mieszkająca na wyspach Brioni, przeprowadza czytelnika przez dzieje socjalistycznej Jugosławii. Warsztaty będą podzielone na dwie części. W pierwszej wspólnie zanurzymy się w jednej z historii opowiedzianych przez bohatera bajki Drakulić. Pragniemy sprawdzić, na ile wspólna lektura ujawni różnorodne perspektywy odczytywania znaczeń. Chcemy, aby zbiorowe czytanie wpłynęło na akt interpretacji, w którym wiedza staje się nie tylko czymś przekazywanym, lecz tworzonym na bieżąco przez grupę. A więc posłuchamy z jednej strony papugi Kokiego (wiernego towarzysza Tity), a z drugiej siebie – swoich doświadczeń, wspomnień i wyobrażeń związanych z komunizmem/-ami. Porozmawiamy też o tym, co daje nam, a czym grozi słuchanie o historii z papuziego dzioba. W drugiej części każdy uczestnik i uczestniczka spróbuje odnaleźć zwierzę (albo inny byt), które – w zgodzie z jego i jej sposobami odczuwania dziedzictwa komunizmu – najlepiej opowie jego/jej historię komunizmu. Niech zwierzęcy narratorzy pozwolą nam zmienić perspektywę i nieco inaczej spojrzeć na nieodległą przeszłość Europy Środkowo-Wschodniej. Mamy nadzieję, że bajki zachęcą nas do pogłębionej refleksji nad dziedzictwem komunizmu i transformacją ustrojową, których konsekwencje do dziś mają przemożny wpływ na życie nas wszystkich. Dla trzech najciekawszych i wykonanych na czas opowieści będą czekać egzemplarze „Bajek o komunizmie” Slavenki Drakulić. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Po czyjej stronie jesteś? Dlaczego socjologia boi się mówić o przemocy wobec kobiet? |
Przemoc wobec kobiet to jedno z powszechnych, choć przemilczanych, tabuizowanych i lekceważonych zjawisk społecznych. Temat ten często pozostaje na marginesie naukowych Podczas rozmowy z zaproszonymi socjolożkami (dr Patrycja Sosnowska-Buxton z Uniwersytetu w Stavanger i dr Justyna Tomczyk z UKEN w Krakowie) odwołując się do Zapraszamy do udziału wszystkie osoby zainteresowane refleksją nad rolą nauki w kształtowaniu świata bardziej sprawiedliwego i bezpiecznego. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Is Poland a good place to set up a family nest? Migrants’ parenting challenges and conditions |
There is a lot of talk about the dramatically low birth rate in Poland and possible reasons for the reluctance of Polish women and men to have children. Meanwhile, thousands of people, predominantly of childbearing age, have arrived to Poland from various countries. It is therefore worth considering how newcomers to Poland perceive the country as (potential) parents. What conditions are necessary to decide to start a family from the perspective of people with different migration histories and cultural backgrounds? What are the advantages and disadvantages of Poland for parents, compared to other countries? I invite you to a discussion inspired by the results of my research on conditions for having children and parenting plans conducted among immigrants from Ukraine and Polish return migrants. The meeting will take place at the Multicultural Centre with the possibility of sub-group discussions in different languages. Dużo mówi się o dramatycznie niskiej liczbie urodzeń w Polsce i możliwych powodach niechęci Polek i Polaków do posiadania dzieci. Tymczasem z różnych krajów do Polski przybywają tysiące osób, głównie w wieku odpowiednim by założyć lub powiększyć rodzinę. Warto więc zastanowić się, jak osoby przybyłe do Polski oceniają ten kraj jako (obecni lub potencjalni) rodzice. Jakie warunki są niezbędne by zdecydować się założyć rodzinę w nowym miejscu z perspektywy osób z różną historią migracji i przybyłych z różnych krajów? Jak pod kątem rodzicielstwa wypada Polska w porównaniu z innymi krajami? Zapraszam do dyskusji inspirowanej wynikami moich badań nad warunkami dla posiadania dzieci i planami rodzicielskimi przeprowadzonymi wśród osób z Ukrainy i polskich migrantów powrotnych. Spotkanie odbędzie się w Centrum Wielokulturowym z możliwością dyskusji w podgrupach w różnych językach. З точки зору людей з різною міграційною історією та прибулих з різних країн, які умови необхідні для прийняття рішення про створення сім'ї на новому місці? Як Польща порівнюється з іншими країнами з точки зору батьківства? Я запрошую вас до дискусії, натхненної результатами мого дослідження умов для народження дітей та батьківських планів, проведеного серед вихідців з України та польських мігрантів, які повернулися до Польщі. Зустріч відбудеться в Мультикультурному центрі з можливістю обговорення в підгрупах різними мовами. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Labirynt Filozoficzny |
Pracownicy naukowi Instytutu Filozofii i Socjologii PAN uosabiają wielkich filozofów z przeszłości. Będzie można porozmawiać prywatnie z Platonem, Kartezjuszem, Heglem i innymi postaciami. Każdy z filozofów będzie przyjmował rozmówców indywidualnie lub grupowo w swoim pokoju w Instytucie, na poszczególnych piętrach Pałacu Staszica. Rozmowa może dotyczyć zagadnień filozoficznych typowych dla każdego z tych filozofów, ale można też stawiać pytania, które odwiedzający uważają za ważne. Każdy z filozofów będzie mógł odpowiedzieć bezpośrednio, ale będzie też mógł zaprosić uczestników do zwrócenia się do innego filozofa. Celem jest pokazanie, że filozofia rodzi się z pytań, jest ciekawością, poszukiwaniem, odwagą, a nawet śmiałością. Labirynt jest skierowany przede wszystkim do młodych osób, ale z przyjemnością witamy i słuchamy osób w każdym wieku. |
Nauki humanistyczne |
|


komórki dwuwymiarowej a liczbą n krawędzi tej komórki zachodzi związek
, przy czym
, zaś tkanka zawiera f komórek zajmujących pole
.