Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego

Czy zastanawialiście się kiedyś, co dzieję się w waszym mózgu, kiedy się uczycie? Jak to jest, że pewne rzeczy pamiętamy, a pewne nie? Jeśli chcecie dowiedzieć się czym jest pamięć, to ta lekcja jest dla was! Razem poznamy mechanizmy jej funkcjonowania. Dowiemy się, jakie struktury mózgu są szczególnie ważne dla pamięci, jakie ćwiczenia je rozwijają i zachowują w dobrej kondycji. Przyjrzymy się też zjawisku plastyczności synaptycznej i dowiemy się, jaki typ uczenia jest dla was najbardziej korzystny. 

Tematem spotkania Klubu Festiwalowego będą interakcje biologii molekularnej oraz sztuk wizualnych. W czasie spotkania zostaną wygłoszone wykłady prof. dr hab. Adama Szewczyka (Instytut Nenckiego PAN) oraz dr Joanny Dudek (Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie). W czasie prezentacji zostaną przedstawione przykłady możliwych inspiracji wizualnych i konceptualnych obecnych we współczesnej biologii molekularnej ze szczególnym uwzględnieniem technik mikroskopowych. Zostaną omówione także korzyści jakie mogą odnosić naukowcy i artyści sztuk wizualnych w ramach projektów naukowo-artystycznych (Art & Science). Zostanie zaprezentowana idea kolekcji sztuki współczesnej w Instytucie Nenckiego PAN. W drugiej części Klubu Festiwalowego zostanie przedstawiona wystawa prac studentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie inspirowana wizytami w laboratoriach naukowych m.in. w Pracowni Obrazowania Mózgu Instytutu Nenckiego PAN.

Treści poruszane w trakcie tych warsztatów stanowią wyjątkową okazję dla uczestników do zgłębienia się w fascynujący świat biologii molekularnej w kontekście dwóch powszechnych problemów zdrowotnych stanowiących miarę „Epidemii XXI wieku” – cukrzycy i otyłości.

Podczas zajęć uczestnicy poznają nie tylko rolę komórek trzustki w wydzielaniu insuliny, ale także zrozumieją, jak tkanki docelowe w organizmie reagują na ten kluczowy hormon, kontrolując poziom glukozy we krwi. Prześledzą także strukturę receptora insuliny i jego znaczenie w mechanizmie insulinooporności, a także zgłębią zagadnienia związane z hormonalną regulacją apetytu i metabolizmem lipidów. Dodatkowo, uczniowie zapoznają się z epigenetycznymi aspektami cukrzycy i otyłości oraz z najnowszymi osiągnięciami terapii molekularnych.

Te warsztaty nie tylko dostarczą solidnej dawki wiedzy, lecz także zainspirują uczestników do poszukiwania innowacyjnych rozwiązań w zwalczaniu tych schorzeń na poziomie komórkowym.

Elektrofizjologia, to dziedzina zajmująca się elektryczną aktywnością naszego organizmu, oraz mierzeniem jej. W medycynie można za jej pomocą diagnozować wiele chorób serca i układu nerwowego, takich jak na przykład padaczka czy zaburzenia snu. Wykład skupi się na aktywności elektrofizjologicznej mózgu. Dowiemy się, jak komunikują się ze sobą neurony i do czego ta komunikacja może doprowadzić. Podane zostaną przykłady badań naukowych, które używają tej metodologii aby lepiej zrozumieć żywe organizmy. Omówimy także różne metody elektrofizjologiczne aby zrozumieć, dlaczego jedne są wykorzystywane w nauce, a inne w medycynie. Choć elektrofizjologia jest powszechnie używana do diagnozy niektórych chorób, jest wiele innych (na przykład zaburzenia depresyjne), do których to diagnostyki również ma potencjał i choć nie jest obecnie wykorzystywana do diagnozowania tcyh chorób, są prowadzone badania naukowe aby do tego doprowadzić.

Układ nerwowy jest niezwykle skomplikowanym układem, umożliwiającym odpowiednie reagowanie organizmu na bodźce, orientację oraz przeprowadzenie wysoce wyspecjalizowanych procesów poznawczych, odczuwanie i wyrażanie emocji. Poszczególne części układu nerwowego ulegały długiej i zróżnicowanej ewolucji. Bez wątpienia, struktura ta umożliwiła nam jako ludziom przetrwanie w zmiennych warunkach oraz stworzenie technologi. Zajęcia rozpoczną się krótkim wykładem, przypominającym budowę oraz funkcjonowanie mózgu w znaczeniu ewolucyjnym. Spojrzymy na różnorodność komórek budujących układ nerwowy oraz na funkcje poszczególnych struktur. Poruszone zostaną zagadnienia związane z ewolucją układu nerwowego zwierząt kręgowych. Następnie prześledzimy historię rozwoju mózgu od minoga do człowieka, skupiając się na najważniejszych różnicach adaptacyjnych i ich skutkach. Dla lepszego zrozumienia użyjemy modeli porównawczych obrazujących ewolucję mózgu kręgowców. Uczestnicy będą także mogli jeszcze lepiej poznać budowę ludzkiego mózgu, samodzielnie składając eksponaty.

Neuroprzekaźniki oraz receptory, z którymi się wiążą, są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma ich wiele. Dopamina, poza szczęściem, powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.

Neuroprzekaźniki oraz receptory z którymi się wiążą są odpowiedzialne za funkcjonowanie naszego organizmu. Pewnie wszyscy słyszeliśmy o serotoninie, dopaminie czy noradrenalinie. Ale neuroprzekaźników jest całe mnóstwo i umożliwiają naszym ciałom poprawne funkcjonowanie. Często pewne neuroprzekaźniki kojarzą nam się z jedną funkcją, ale tak naprawdę każdy ma wiele. Dopamina poza szczęściem powiązana jest z ruchem. Serotonina pomaga regulować sen. Często, to nie sam przekaźnik jest odpowiedzialny za daną funkcję, a raczej receptor, z którym się wiąże. Podczas tej dyskusji porozmawiamy sobie o neuroprzekaźnikach i ich receptorach, oraz jak tak naprawdę wpływają na nasze codzienne funkcjonowanie.

"Ewolucja mózgu" to fascynujące wydarzenie, które przeniesie uczestników w podróż przez miliony lat ewolucji ludzkiego mózgu. Odkryjemy, jak prymitywne struktury neurologiczne ewoluowały w skomplikowane narządy, które dzisiaj definiują naszą świadomość, myślenie i zachowanie. W trakcie spotkania przyjrzymy się różnym etapom rozwoju mózgu, od prostych układów nerwowych pierwszych organizmów, przez mózgi ssaków, aż po złożony mózg człowieka. Omówimy kluczowe momenty, takie jak pojawienie się kory mózgowej czy włókien łączących obie półkule, rozwój funkcji poznawczych oraz adaptacje, które umożliwiły nam przetrwanie i dominację na Ziemi.

W trakcie wykładu dowiecie się, dlaczego każdy mózg jest na swój sposób niesamowity i unikatowy. Prelekcja będzie wzbogacona o interaktywne prezentacje, modele 3D oraz najnowsze odkrycia naukowe, które rzucą światło na tajemnice funkcjonowania naszego umysłu.

Dołącz do nas, aby zrozumieć, jak ewolucja mózgu wpłynęła na to, kim jesteśmy dzisiaj. Jest to zarówno okazja, by poszerzyć swoją wiedzę i spojrzeć na mózg różnych zwierząt z zupełnie nowej perspektywy.

Serdecznie zapraszamy uczniów LICEÓW PLASTYCZNYCH do udziału w BIO-Mikroplenerze zorganizowanym przez Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego. Celem warsztatów jest poszukiwanie inspiracji dla prac plastycznych w mikroskopowych obrazach tworzonych przez naukowców. Ze względu na ograniczenia wielkości pracowni możemy przyjąć maksymalnie 24 uczestników warsztatów. Uczniowie wezmą udział w pokazie różnych preparatów mikroskopowych oraz zdjęć z mikroskopii fluorescencyjnej wykonanych przez naukowców z Instytutu Nenckiego PAN. Następnie zapoznają się ze zdjęciami mikroskopowymi próbek organicznych i mineralnych, które zaprezentują pracownicy Zakładu Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP.

W drugiej części zajęć uczestnicy wykonają własne prace w pracowni sitodruku, linorytu lub ciemni fotograficznej na Wydziale Grafiki ASP. Po zakończeniu warsztatów prace będą omówione z prowadzącymi oraz wybrane będę prace, które zostaną wystawione w Showroom ASP (północna kordegarda Pałacu Czapskich przy Krakowskim Przedmieściu 5), Tuż po warsztatach uczniowie są proszeni o wzięcie udziału w wystawie wieńczącej Bio-Mikroplener (wydarzenie 357), żeby będą mogli porozmawiać z publicznością o inspiracjach swoich prac. Potrwa to około godziny po warsztatach. WYDARZENIE PRZEZNACZONE WYŁĄCZNIE DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PLASTYCZNYCH!