Ośrodek Badań nad Migracjami

Czy da się żyć tam, gdzie przez wiele miesięcy nie spada ani jedna kropla deszczu? Co robią ludzie, by przetrwać w najbardziej suchych miejscach świata? I czy pustynia naprawdę może się rozrastać? Zapraszamy uczniów klasy 5 w wyjątkową podróż tropem wydm, oaz i pustynnych wędrówek – w serce Sahary i innych pustyń Afryki Północnej. Podczas lekcji poznamy różne typy pustyń, dowiemy się, co to są wydmy, skały grzybowe i inne formy terenu wyrzeźbione przez wiatr.

Pokażemy pustynię nie tylko jako krainę piasku i gorąca, ale przede wszystkim jako miejsce, gdzie toczy się prawdziwe życie – często w zaskakujący sposób. Zajrzymy do oaz, poznamy codzienność ludzi zamieszkujących te tereny, dowiemy się, jak wygląda ich architektura, styl życia, sposoby zdobywania wody i radzenia sobie z ekstremalnym klimatem. Będzie też mowa o zjawisku pustynnienia i o tym, dlaczego pustynia z roku na rok „wchodzi” coraz dalej w tereny zamieszkane i co to znaczy.

Zajęcia będą oparte na prawdziwych badaniach terenowych prowadzonych na Saharze – ze zdjęciami, opowieściami z wypraw i zagadkami geograficznymi. To lekcja dla tych, którzy chcą poznać świat daleki, egzotyczny i fascynujący – oraz ludzi, którzy nauczyli się w nim żyć.

Lekcja dotyczyć będzie emocji związanych z migracjami. Przyjrzymy się emocjom doświadczanym przez dwie grupy: ludzi w drodze, czyli migrantów i tych, którzy są na miejscu, czyli społeczeństwo przyjmujące.

Zastanowimy się wspólnie, co kształtuje te emocje. Postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jaka jest rola mediów tradycyjnych i cyfrowych. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, dlaczego innym może zależeć na kształtowaniu naszych odczuć wobec migracji.

Lekcja ma formę warsztatu. Po krótkim wprowadzeniu uczniowie zostaną podzieleni na grupy, w których zapoznają się z fragmentami wywiadów zrealizowanych przez badaczy migracji. W grupach uczniowie przygotują mapę emocji, która następnie zaprezentują reszcie klasy. W drugiej części lekcji wspólnie obejrzymy film animowany autorstwa kolektywu Positive Negatives, w oparciu o który uzupełnimy mapę emocji. Na koniec porozmawiamy o tym, co kształtuje emocje społeczeństwa przyjmującego w odpowiedzi na migracje. Wspólnie zastanowimy się, jak możemy krytycznie myśleć o wpływie mediów na to, co myślimy o migrantach.

Kwestia migracji to jeden z wiodących tematów we współczesnych debatach publicznych i politycznych. Przekonują o tym choćby kampanie wyborcze minionych lat, ale także to, jak wiele uwagi poświęcają migracjom media. 

Niestety, analizy mediów i przekazu politycznego pokazują, że bardzo często owe dyskusje polityczne odnoszą się raczej do świata wyobrażeń i całego katalogu mitów migracyjnych, a nie do realnych zdarzeń, procesów i ich wiarygodnej, pogłębionej interpretacji. W tym kontekście, celem zajęć jest zderzenie wybranych mitów migracyjnych z wiedzą na temat procesów mobilności, a także próba odpowiedzi, w jaki sposób możemy poprawiać stan wiedzy na temat zjawisk, które są codziennością w większości krajów europejskich (w tym także w Polsce). 

Wspólnie zastanowimy się m.in. nad następującymi kwestiami:

- czy jesteśmy w stanie policzyć migrantów? jaka jest skala zjawiska i z czego może wynikać to, że – niemal zawsze – się w tej mierze mylimy

- jak definiować migrantów, czyli na ile zasadne jest odwoływanie się do kategorycznych podziałów (np. migranci vs uchodźcy, migranci o statusie uregulowanym vs migranci o statusie nieuregulowanym)

- jaki jest bilans obecności migrantów w krajach, do których docierają? czy i jak można mierzyć efekty społeczne i ekonomiczne ich obecności?

- czy jesteśmy zdani na niechęć i strach przed migracją?

- czy możliwe jest stworzenie dobrych/efektywnych a jednocześnie akceptowalnych polityk migracyjnych?