Wydział Lingwistyki Stosowanej
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Lingwistyka Stosowana między Wschodem i Zachodem |
Wydział Lingwistyki Stosowanej łączy w sobie dwa nurty badawcze - filologię i lingwistykę, badając bardzo szeroko i dokładnie wiele aspektów komunikacji w środowisku wielojęzycznym oraz, z racji tradycji, łączy lingwistykę z językami i kulturą Europy Środkowo-Wschodniej. Poszczególne jednostki zaprezentują w półgodzinnych blokach wybrane kierunki badawcze, ilustrując je zastosowaniami praktycznymi oraz krótko przedstawią ofertę dla studentów: 14:00 - Instytut Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej - "Nieoczywista strona lingwistyki". 14:30 - Katedra Ukrainistyki - "Kultura ukraińska - Horyzonty europejskie (i globalne)". 15:00 - Instytut Lingwistyki Stosowanej - "Mozaika tłumaczeń - mozaika możliwości". 15:30 - Instytut Rusycystyki - "Unikalne nurty filologii rosyjskiej". 16:00 - Instytut Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej - "Tygiel kultur Europy Środkowo-Wschodniej". 16:30 - Katedra Bialorutenistyki - "Białoruś - współczesne problemy i wyzwania". Co to jest okulograf i technolekt, o czym informują badania pupilometryczne, jak kształci się tłumaczy branżowych czy konferencyjnych i kabinowych, czy mózg może przeszkadzać w nauce języka obcego, jak mimo wojny rozwija się literatura zaangażowana, co jest interesującego w literaturze i kulturze tam, gdzie mówi się po rosyjsku, białorusku i ukraińsku, kim jest leksykograf, gdzie Wschód łączy się z Zachodem, jak cenzura przejawia(ła) się w mediach - to kilka z wielu obszarów badawczych, którymi zajmuje się Wydział Lingwistyki Stosowanej. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy gry wideo tłumaczymy czy lokalizujemy? Nowe wersje językowe gier od kuchni |
Obecnie zyski wiodących producentów gier wideo są wyższe, niż te w innych branżach rozrywki, takich jak muzyka czy film. Sukces ten nie byłby możliwy bez tworzenia, dystrybucji i promocji gier na wielu różnych rynkach. Proces taki jest przez graczy nazywany tłumaczeniem, podczas gdy w branży gier wideo używane jest określenie „lokalizacja”. W trakcie spotkania uczestnicy dowiedzą się nie tylko tego, skąd wzięła się taka nazwa, ale również poznają jej części składowe. Działania ukierunkowane na stworzenie nowych wersji językowych gier obejmują bowiem nie tylko przetłumaczenie elementów językowych tworzących daną grę, ale również modyfikacje warstwy graficznej, dźwiękowej czy nawet fabularnej oraz materiałów promocyjnych i strategii marketingowej. Spotkanie będzie okraszone licznymi przykładami takich rozwiązań nie tylko w lokalizacjach z języka polskiego i na język polski, ale również dotyczącymi innych języków, regionów i kultur. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co „mówi” nam mózg na temat wykorzystania muzyki na zajęciach języka obcego? |
Muzyka i język charakteryzują się określoną strukturą, posiadają rytm oraz oparte są na zbiorze zasad. Obydwa systemy zależą też od przetwarzania neuronowego w obrębie kory słuchowej. Chociaż organizacja struktur dźwiękowych w muzyce nie może być porównywana w stosunku jeden do jednego z hierarchią jednostek w języku, to wykorzystanie podobieństw może okazać się pomocne na zajęciach języków obcych. Muzyka nie jest w dostatecznym stopniu wykorzystywana na zajęciach językowych, a jej wartość edukacyjna jest niedoceniania. Pierwszy powód determinują, często nieuzasadnione, obawy nauczycieli co do poprawności warstwy leksykalnej, na przykład w piosenkach. . Drugi argument jest niejednokrotnie podnoszony w kontekście ograniczonego czasu przeznaczonego na zajęcia i braku przekonania, czy ten cenny czas powinien być przeznaczony na wykorzystanie muzyki –narzędzia dydaktycznego, co do wartości którego nauczyciele nie mają pełnego przekonania. Z pomocą mogą przyjść badania neurolingwistyczne i neurokognitywne, którym przyjrzymy się podczas wykładu interaktywnego i postaramy się przełożyć ich wyniki na praktykę językową. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak w dawnych czasach uczono (się) języka polskiego jako obcego? Cz. 1 – Niemcy. |
Cykl dwóch spotkań – wykładów z prezentacjami multimedialnymi – daje odpowiedź na pytania: gdzie, kto i jak uczył się w dawnych czasach języka polskiego jako obcego? Określenie „dawne czasy” oznacza wieki XVI-XVIII, kiedy uczniami byli głównie Niemcy, oraz wiek XIX, gdy polszczyznę przyswajała ludność wschodniosłowiańska. Uwaga zostanie poświęcona lektorom, metodom i materiałom dydaktycznym oraz motywacji uczenia się. Na pierwszym spotkaniu zostaną przedstawione ośrodki edukacyjne w Berlinie oraz w miastach z ludnością niemiecką, które obecnie znajdują się w granicach Polski (Wrocław, Gdańsk, Toruń, Elbląg). Drugie spotkanie jest poświęcone ośrodkom kulturalnym na ziemiach rosyjskich (Moskwa, Petersburg) i ukraińskich (Charków). Spotkania staną się pretekstem do porównania języka polskiego z językami naszych sąsiadów oraz porównania dawnych i współczesnych lekcji języka obcego, w tym odpowiedzi na szereg dodatkowych pytań i przywołania licznych ciekawostek: - dlaczego warto było uczyć się języka polskiego? - dla kogo i dlaczego język polski jest łatwiejszy, a dla kogo trudniejszy? - co to jest interferencja językowa? - co jest germanizmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku niemieckim? - co jest rusycyzmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku rosyjskim? - kto był autorem pierwszego słownika języka polskiego? - jak wyglądały dawne podręczniki języka polskiego? - czy uczniowie byli tłumaczami? |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Co „mówi” nam mózg na temat wykorzystania muzyki na zajęciach języka obcego? |
Muzyka i język charakteryzują się określoną strukturą, posiadają rytm oraz oparte są na zbiorze zasad. Obydwa systemy zależą też od przetwarzania neuronowego w obrębie kory słuchowej. Chociaż organizacja struktur dźwiękowych w muzyce nie może być porównywana w stosunku jeden do jednego z hierarchią jednostek w języku, to wykorzystanie podobieństw może okazać się pomocne na zajęciach języków obcych. Muzyka nie jest w dostatecznym stopniu wykorzystywana na zajęciach językowych, a jej wartość edukacyjna jest niedoceniania. Pierwszy powód determinują, często nieuzasadnione, obawy nauczycieli co do poprawności warstwy leksykalnej, na przykład w piosenkach. . Drugi argument jest niejednokrotnie podnoszony w kontekście ograniczonego czasu przeznaczonego na zajęcia i braku przekonania, czy ten cenny czas powinien być przeznaczony na wykorzystanie muzyki –narzędzia dydaktycznego, co do wartości którego nauczyciele nie mają pełnego przekonania. Z pomocą mogą przyjść badania neurolingwistyczne i neurokognitywne, którym przyjrzymy się podczas wykładu interaktywnego i postaramy się przełożyć ich wyniki na praktykę językową. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Jak w dawnych czasach uczono (się) języka polskiego jako obcego? Cz. 2 – Słowianie wschodni. |
Cykl dwóch spotkań – wykładów z prezentacjami multimedialnymi – daje odpowiedź na pytania: gdzie, kto i jak uczył się w dawnych czasach języka polskiego jako obcego? Określenie „dawne czasy” oznacza wieki XVI-XVIII, kiedy uczniami byli głównie Niemcy, oraz wiek XIX, gdy polszczyznę przyswajała ludność wschodniosłowiańska. Uwaga zostanie poświęcona lektorom, metodom i materiałom dydaktycznym oraz motywacji uczenia się. Na pierwszym spotkaniu zostaną przedstawione ośrodki edukacyjne w Berlinie oraz w miastach z ludnością niemiecką, które obecnie znajdują się w granicach Polski (Wrocław, Gdańsk, Toruń, Elbląg). Drugie spotkanie jest poświęcone ośrodkom kulturalnym na ziemiach rosyjskich (Moskwa, Petersburg) i ukraińskich (Charków). Spotkania staną się pretekstem do porównania języka polskiego z językami naszych sąsiadów oraz porównania dawnych i współczesnych lekcji języka obcego, w tym odpowiedzi na szereg dodatkowych pytań i przywołania licznych ciekawostek: - dlaczego warto było uczyć się języka polskiego? - dla kogo i dlaczego język polski jest łatwiejszy, a dla kogo trudniejszy? - co to jest interferencja językowa? - co jest germanizmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku niemieckim? - co jest rusycyzmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku rosyjskim? - kto był autorem pierwszego słownika języka polskiego? - jak wyglądały dawne podręczniki języka polskiego? - czy uczniowie byli tłumaczami? |
|
|
| Lekcja festiwalowa | To na pewno tłumaczenie maszynowe! O błędach w lokalizacji językowej gier i ich przyczynach |
W dzisiejszych czasach gry wideo są wydawane w kilkunastu, a niekiedy nawet kilkudziesięciu różnych wersjach językowych na całym świecie. Nie zawsze jednak gracze są usatysfakcjonowani grą w rodzimej wersji językowej. Wielokrotnie na forach internetowych krytykują oni wydawców za błędy w grach wydawanych po polsku. Najczęściej wymienianymi usterkami są nienaturalna intonacja aktorów udzielających głosów pojawiającym się w grach postaciom, nadgorliwość w przekładaniu nazw własnych, czy nieścisłości gramatyczne lub ortograficzne negatywnie wpływające na odbiór gry. Błędy pojawiające się w polskich wersjach gier przetłumaczonych z innych języków nie zawsze muszą jednak wynikać z nieuwagi tłumaczy. Czasem mogą być one spowodowane strategiami podejmowanymi przez producentów, organizacją procesu tworzenia nowych wersji językowych gry, czy strukturą samych gier. Na spotkaniu przedstawione zostaną najczęściej wskazywane przez odbiorców błędy tego rodzaju oraz możliwe powody ich pojawiania się. Towarzyszyć im będą przykłady pochodzące z gier reprezentujących różne gatunki oraz wydanych zarówno w ostatnich latach, jak i w początkach dystrybucji gier w Polsce. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Nie takie straszne te imiesłowy – praktyczne użycie imiesłowów w języku polskim |
Imiesłowy w języku polskim mają praktyczne zastosowanie. Imiesłowy przysłówkowe nie tylko pozwalają wskazać następstwo czasowe, ale też zastosowanie konstrukcji z imiesłowowym równoważnikiem zdania pozwala często uniknąć błędów stylistycznych polegających na powtórzeniu tych samych konstrukcji składniowych. Pomimo niewątpliwie ważnych zastosowań praktycznych zdarza się, że wykorzystanie imiesłów wzbudza wątpliwości użytkowników języka, szczególnie na etapie edukacji w szkole podstawowej. W ramach lekcji zostanie przedstawiony podział imiesłowów, sposób ich tworzenia a także funkcjonalne wykorzystanie z uwzględnieniem typów zadań pojawiających się na egzaminie ósmoklasisty. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Nie takie straszne te imiesłowy – praktyczne użycie imiesłowów w języku polskim |
Imiesłowy w języku polskim mają praktyczne zastosowanie. Imiesłowy przysłówkowe nie tylko pozwalają wskazać następstwo czasowe, ale też zastosowanie konstrukcji z imiesłowowym równoważnikiem zdania pozwala często uniknąć błędów stylistycznych polegających na powtórzeniu tych samych konstrukcji składniowych. Pomimo niewątpliwie ważnych zastosowań praktycznych zdarza się, że wykorzystanie imiesłów wzbudza wątpliwości użytkowników języka, szczególnie na etapie edukacji w szkole podstawowej. W ramach lekcji zostanie przedstawiony podział imiesłowów, sposób ich tworzenia a także funkcjonalne wykorzystanie z uwzględnieniem typów zadań pojawiających się na egzaminie ósmoklasisty. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Zabawa z językiem: odkrywamy różnorodność językową i uwalniamy moc wyobraźni |
Warsztat obejmuję rozwój interkulturowej kompetencji komunikacyjnej, na którym uczestnicy będą zachęcani do odkrywania różnorodności kulturowej i językowej w celu zdobywania nowych umiejętności językowych i pogłębiania zrozumienia międzykulturowego. Jedną z kluczowych korzyści płynących z nauki języka angielskiego w ten sposób jest to, że zapewnia ona uczniom szerszy wgląd w bogatą różnorodność, która istnieje w anglojęzycznych krajach. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | „Liustra”, „kriesło” i „zażygałka”, czyli fałszywi przyjaciele tłumacza w języku rosyjskim |
Zjawisko fałszywych przyjaciół tłumacza jest znane chyba każdej osobie uczącej się języka obcego. Słowa, które brzmią lub wyglądają podobnie albo identycznie w języku ojczystym i języku uczonym mogą doprowadzić do nieporozumień lub nawet nieprzyjemności. Dlatego też trzeba mieć ich świadomość. Z uwagi na różnicę w systemie zapisu między językiem polskim i rosyjskim (alfabet łaciński i cyrylica) w przypadku tych języków możemy mówić jedynie o słowach o podobnym lub identycznym brzmieniu, czyli homonimach. Przykładowo, w języku rosyjskim słowo „zapominać” ma tak naprawdę zupełnie przeciwne znaczenie niż w języku polskim, ponieważ odnosi się do zapamiętywania. Po spotkaniu uczestnicy nie będą się już bać rosyjskiej „zażygałki”, dowiedzą się, że rosyjska „dynia” na pewno nie przyda się na Halloween, a „but” po rosyjsku nie jest częścią garderoby. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Współczesna literatura białoruska a sytuacja społeczno-polityczna Białorusi – perspektywy i wyzwania |
Cezurą we współczesnej literaturze białoruskiej są lata 90. XX wieku i rozwiązanie ZSRR. Wówczas bowiem na scenie literackiej spotkali się przedstawicieli wielu pokoleń o różnych poglądach, co do kształtu nowej literatury. Na przestrzeni ostatnich 30 lat w twórczości białoruskich autorów pojawiały się motywy typowe dla nurtów europejskich jak np. tematyka przestrzeni, feminizm czy rewizja okresu przełomu. Niewątpliwie obecne uwarunkowania społeczno-polityczne Białorusi skłaniają do ożywionej dyskusji nie tylko w sferze publicznej, ale także są jednym z tematów literatury, tak o charakterze wspomnieniowym, jak i beletrystycznym. Sfałszowane wybory na prezydenta w 2020 r. i brutalnie stłumione protesty są jednym z motywów w literaturze ostatnich trzech lat. Należy jednak podkreślić, że utwory podejmujące aktualne problemy społeczno-polityczne są wydawane poza granicami Białorusi jak np. książki Bacharewicza. W ojczyźnie autora niektóre są już zakazane. Obecna sytuacja na Białorusi w tym zaostrzone represje przeciwko osobom krytykującym reżim, a także obrońcom praw człowieka, brak wolności słowa i stale rosnąca liczba więźniów politycznych jak i emigrantów budzą niepokój i skłaniają do dyskusji na temat perspektyw białoruskiej twórczości. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Złapię cię za słówka: efektywna współpraca w globalnej grze językowej |
Warsztat obejmuję rozwój umiejętności radzenia sobie w sytuacjach wymagających współpracy z osobami z różnorodnych środowisk kulturowych i językowych. Uczestnicy warsztatu dowiedzą się jak różnice kulturowe wpływają na oczekiwania i podejście do komunikacji, punktualności czy hierarchii w ramach różnych kultur. Uczestnicy będą analizować incydenty krytyczne, pracować w małych grupach i porównywać perspektywy na poszczególne zjawiska, które pozwalają na poznawanie przyczyn ludzkich zachowań i unikanie niektórych nieporozumień, wynikających z niezrozumienia niuansów kulturowych i językowych panujących w różnych krajach. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Rosyjskie i ukraińskie media rozrywkowe - wspólne początki i rozłam czasów "operacji specjalnej" |
Rosyjskie i ukraińskie rosyjskojęzyczne media rozrywkowe po rozpadzie ZSRR rozwijały się i funkcjonowały w środowisku wolnorynkowym Rosji i Ukrainy, konkurując o widzów rosyjskojęzycznych z terenów dawnego ZSRR. Istotne w całym procesie produkcyjnym były i są nie tyle przygotowywane materiały ale związki pomiędzy poszczególnymi artystami. Oczywiście treści, szczególnie w rosyjskich mediach są coraz mocniej uzależnione od zaleceń propagandowych. Do momentu stworzenia osobnej ligi kabaretów studenckich na Ukrainie większość artystów wywodziła się z tzw. "Ligi KWN", stworzonej w ZSRR w latach 60-tych XX wieku. Co ciekawe, artyści pozostawali w stałych kontaktach i dopiero zajęcie Krymu, Doniecka i Ługanska, a szczególnie "operacja specjalna" na Ukrainie wymusiła polaryzację światopoglądową tego środowiska. Przy czym świat polityki, kultury, mediów i celebrytów pozostaje ze sobą dalej w kontakcie, natomiast zaogniony w 2021 roku wymagał podjęcia od artystów decyzji zawodowych i prywatnych, których konsekwencje będą jeszcze odczuwać przez wiele lat. Znajomość genezy i stanu obecnego rynku rosyjskojęzycznych mediów rozrywkowych stanowi ważny element wiedzy o społeczeństwie i kulturze Rosji i Ukrainy. Pozwoli także na świadome weryfikowanie informacji płynących ze świata tych mediów i zrozumienia wielu procesów polityczno-społecznych. Hipoteza "sześciu stopni oddalenia" znajomych w tej sieci znajduje tu potwierdzenie, przy czym prezydent Ukrainy (jako były uczestnik ligi KWN) osobiście zna swoich obecnych oponentów, z którymi wcześniej współpracował. A czy hipoteza powiązań znajomych w sieci dotyczy także uczestników - sprawdzimy. |
Nauki społeczne |
|
| Lekcja festiwalowa | Meandry umysłu. Na drodze od wyrażenia do znaczenia |
Na jakie wysiłki zdobyć się musi ludzki umysł, aby przebyć drogę od formy wyrażenia do jego znaczenia? Sceną główną, na której rozgrywa się pełen ekspresji spektakl spajania znaczeń w teksty, jest ludzki mózg. Neurobiologia nie zna jednak odpowiedzi na postawione wyżej pytanie. Drogę przez nieznane toruje nam teoria mieszanin pojęciowych, sformułowana na styku lingwistyki i kognitywistyki. Ujmuje ona znaczenia wyrażeń jako mieszaniny pojęciowe – hybrydy będące świadectwem dynamiki ludzkich mechanizmów poznawczych. Funkcjonowanie tych mechanizmów – które podczas wykładu zrekonstruujemy na konkretnych przykładach – dowodzi, że nasz umysł z natury dąży do redukcji złożoności problemów. Czyni to w sposób zdumiewający. Redukcja złożoności sprawia, że formułując teksty, utożsamiamy formę wyrażeń z ich znaczeniem. Wrażenie to redukuje wysiłek wkładany w myślenie i komunikację. Jest to iluzja skądinąd pożyteczna, którą jednak teoria mieszanin pojęciowych bezlitośnie demaskuje. Znaczenia wyłaniają się bowiem w konfrontacji z kontrfaktycznością, we współbrzmieniu analogii i podobieństwa, w zmaganiach z ograniczeniami, jakie narzucają nam przestrzeń i czas. Przeczytanie książki, wysłuchanie czyjejś opowieści jest – zaledwie i aż – bodźcem, iskrą inicjującą powstawanie i przeobrażanie się znaczeń. Poprzez zaskakujące współoddziaływanie relacji strukturyzujących znaczenia (relacji analogii, rozbieżności itp.), nasza wyobraźnia sprawia, że dane wyrażenie zaczyna „mienić się” zupełnie nowymi barwami. Na wykład zapraszam wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się, dlaczego wyrażenie child-safe bazuje na scenariuszu zagrożenia dla dzieci oraz jak pracuje nasza wyobraźnia, kiedy myślimy o ewolucji dinozaurów w ptaki. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy łatwo uczyć się ukraińskiego? Podobieństwa i różnice, czyli jak się dogadać? |
Nasze spotkanie składa się z 2 części: krótkiego wykładu w formie prezentacji i warsztatów językowych. Opowiemy o wspólnym słowiańskim pochodzeniu języka ukraińskiego i polskiego, a także o historyczno-kulturowym kontekście wzajemnych kontaktów. Przybliżymy charakter polsko-ukraińskich wpływów językowych, wrócimy też uwagę na najważniejsze podobieństwa i różnice między językiem ukraińskim i polskim. Powiemy, które z cech językowych pomagają w nauce języka ukraińskiego, a które mogą okazać się „fałszywymi przyjaciółmi”. Warsztaty posłużą zapoznaniu z alfabetem cyrylickim i nabyciu umiejętności zapisu swoich imion, nazwisk oraz miejsc zamieszkania po ukraińsku. Nauczymy też naszych słuchaczy podstawowych zwrotów grzecznościowych w języku ukraińskim. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Tłumaczenie konferencyjne - laboratorium |
Jakich predyspozycji wymaga tłumaczenie symultaniczne (kabinowe), a jakich konsekutywne (następcze)? Jakie odczucia towarzyszą tłumaczowi, kiedy jednocześnie słucha tekstu, analizuje go, tłumaczy ustnie i kontroluje output? Co umożliwia mu dekalaż, salami, antycypacja i kondensacja? Wszystkich, których w tej kwestii nie satysfakcjonują jedynie domysły, zapraszam do laboratorium kabinowego na zajęcia z tłumaczenia symultanicznego i konsekutywnego z języka niemieckiego na język polski. Będą Państwo tłumaczyć teksty o tematyce ogólnej pod opieką wykwalifikowanej tłumaczki konferencyjnej. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | ‘Ten Makbet niby taki sam, ale jakiś inny’, czyli o adaptacjach szekspirowskich słów kilka |
Makbet Williama Szekspira jest jedną z najsłynniejszych tragedii angielskiego dramatopisarza, regularnie przenoszoną w różnej formie na ekrany kin i telewizji. Jest też doskonałym przykładem tego, jak wielorakie artystyczne wizje autorów szekspirowskich adaptacji oraz ich interpretacje wydarzeń i postaci przedstawionych w oryginalnych sztukach pozwalają rozszerzyć przekaz każdej z nich o dodatkowe wątki, elementy i konteksty, trafiając tym samym do kolejnych pokoleń odbiorców. Podczas wykładu uczestnicy będą mogli zapoznać się ze sposobami tworzenia adaptacji dzieł scenicznych na potrzeby innego medium, jak np. filmu, telewizji czy animacji oraz w jaki sposób i w jakim celu dana wizja reżysera modyfikuje lub odwraca znaczenia obecne w oryginalnym tekście sztuki. Na przykładach analizowanych adaptacji szekspirowskich uczestnicy poznają techniki i rozwiązania stosowane przez twórców w trakcie dostosowywania dzieła scenicznego do nowej formy przekazu oraz wprowadzania ich własnej wizji i interpretacji oryginalnego tekstu. Przybliżone będą też wybrane konwencje i techniki adaptacyjne, np. transpozycja czy amplifikacja, formy ich zastosowania oraz efekty interpretacyjne. Przedstawione będą też konsekwencje takich ingerencji, zarówno pozytywnie jak i negatywnie wpływające na oryginalny przekaz dzieła. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | O Śląsku po śląsku – literatura jako odzwierciedlenie wydarzeń na Górnym Śląsku |
Literatura jest odzwierciedleniem wszelkich wydarzeń, szczególnie jeśli są to wydarzenia dotyczące regionu o skomplikowanej historii, a jego mieszkańcy posługują się specyficznym językiem. Górny Śląsk to region, którego historia odznacza się wieloma zwrotami. Konsekwencją tego jest jego wielokulturowe dziedzictwo, zarówno to materialne (między innymi specyficzna architektura) jak również to niematerialne (różne formy kultury). Szczególnym wyznacznikiem kultury/tożsamości śląskiej jest język, w którym w ostatnich latach zaczęły być publikowane teksty klasyfikowane do literatury pięknej („Kubuś Puchatek”, „Alicja w krainie czarów”). Sytuacja taka zachęciła wielu autorów do próby analizy specyfiki tego regionu. Od wielu lat pojawiają się powieści, opowiadania, eseje, reportaże o Śląsku, coraz częściej pisane po śląsku, które próbują ukazać wieloaspektową i niejednoznaczną specyfikę tego regionu. Obcowanie z taką literaturą pozwoli chociaż w niewielkim stopniu zrozumieć mały wycinek historii tej postindustrialnej krainy. W czasie spotkania uczestnicy zapoznają się z fragmentami wybranych utworów dotyczących tematyki śląskiej (szczególnie tych pisanych po śląsku), a tym samym poznają elementy historii oraz kultury poprzemysłowego Górnego Śląska. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy łatwo uczyć się ukraińskiego? Podobieństwa i różnice, czyli jak się dogadać? |
Nasze spotkanie składa się z 2 części: krótkiego wykładu w formie prezentacji i warsztatów językowych. Opowiemy o wspólnym słowiańskim pochodzeniu języka ukraińskiego i polskiego, a także o historyczno-kulturowym kontekście wzajemnych kontaktów. Przybliżymy charakter polsko-ukraińskich wpływów językowych, wrócimy też uwagę na najważniejsze podobieństwa i różnice między językiem ukraińskim i polskim. Powiemy, które z cech językowych pomagają w nauce języka ukraińskiego, a które mogą okazać się „fałszywymi przyjaciółmi”. Warsztaty posłużą zapoznaniu z alfabetem cyrylickim i nabyciu umiejętności zapisu swoich imion, nazwisk oraz miejsc zamieszkania po ukraińsku. Nauczymy też naszych słuchaczy podstawowych zwrotów grzecznościowych w języku ukraińskim. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | "Co mi pan tu imputuje!" - co komputer zmierzy w tekście stworzonym przez człowieka i SI |
Spotkanie zawiera w sobie wstęp dotyczący podstaw lingwistyki korpusowej, analizy tekstów przez oprogramowanie, zapoznaje z pojeciami stylometrii i modalności i wyjasnia praktyczne zastosowania dla tego typu badań. Dalej nastąpi prezentacja wyników analiz różnorodnych tekstów od muzyki countru poprzez blogi i literature piękną do przemowień, artykułów naukowych i tekstów prasowych oraz tekstów generowanych przez sztuczną inteligencję. Które media są bardziej ekspresyjne? Jaka moda króluje w amerykańskim rapie? Co jest lepsze: hip-hop czy disco polo? Które przemówienia są treściwe i przyjemne w odbiorze? No i jak odróżnić teksty ludzi o generowanych komputerowo. Badania korpusowe w praktyce dla każdego wraz z garścią wskazówek do samodzielnego stosowania.
|
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Czemu Ukraińcy tak często mówią po rosyjsku i czym jest surżyk, czyli o sytuacji językowej na Ukrain |
Spotkanie poświęcone jest problemom językowych na Ukrainie oraz Ukraińców mieszkających w Polsce. Prowadzące opowiedzą krótko o sytuacji językowej na Ukrainie, wyjaśnią, czemu w dalszym ciągu z ust Ukraińców tak często słyszy się język rosyjski. Pokażą, czym jest surżyk i jak sobie z nim radzić. Opowiedzą też o różnicach między rosyjskim na poziomie fonetycznym, graficznym, leksycznym. Spotkanie będzie też okazją do zapoznania się z cyrylicą, tak by móc zacząć czytać po ukraińsku, a także poznania podstawowych słów w języku ukraińskim. |
Nauki humanistyczne |
|
