Wydział Neofilologii
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Przegląd historii ruchu robotniczego w USA |
Tematem wykładu będzie historia ruchu robotniczego w USA od okresu rewolucyjnego do początku XXI w. Rozpoczynając przegląd niechęcią niektórych ojców założycieli do przemysłu i ich agrarnych preferencji, słuchacze będą mogli usłyszeć o pojawieniu się w stanach masowej produkcji, konfliktu między osobami zarządzającymi fabrykami a rzemieślnikami, pierwsze protesty i strajki, uregulowanie statusu organizacji robotniczych. Wspomniane zostaną warunki pracy i kryzysy ekonomiczne przekładające się na silniejszą pozycję tych ruchów i poparcie społeczne, szczególnie w okresie przed Wojną Secesyjną, w Wieku Pozłacanym, czy podczas wielkiego kryzysu. Omówione zostaną też problemy związane z ruchem robotniczym (uprzywilejowanie wybranych grup pracowników, kontakty ze światem przestępczym, różne formy radykalizmu), wykorzystanie prawa przeciwko ruchowi robotniczemu jak i bezprawne próby jego zwalczania. |
Nauki humanistyczne |
|
| Lekcja festiwalowa | Inventing the Future: Frankenstein as the First Science Fiction Novel |
The lesson covers Mary Shelley's canonical novel Frankenstein and the circumstances of its creation, and explains the cultural and historical-literary context that helps in its interpretation. We will discuss whether the Monster was really monstrous, whether Frankenstein is a Gothic novel or the first science fiction story, and what inspired Mary Shelley to create her story. We will travel to the Villa Diodati on Lake Geneva, which witnessed the birth of the work, and we will see what theories about the origin of life prevailed in |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Argumentacja w przestrzeni publicznej |
Zajęcia będą miały formę konwersatorium: prowadzący krótko wprowadzi w temat i zaprezentuje wybrane przykłady argumentów z przestrzeni publicznej – m.in. wypowiedzi polityków, dziennikarzy czy aktywistów – a następnie uczestnicy wspólnie spróbują je omówić, tworząc między innymi kontrargumenty. Zajęcia są otwarte dla wszystkich zainteresowanych kulturą języka, debatą publiczną i sztuką argumentacji. Zapraszamy szczególnie uczniów szkół średnich ciekawych, jak działa język w praktyce społecznej – i jak dzięki temu lepiej go rozumieć i używać. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Argumentacja w przestrzeni publicznej |
Zajęcia będą miały formę konwersatorium: prowadzący krótko wprowadzi w temat i zaprezentuje wybrane przykłady argumentów z przestrzeni publicznej – m.in. wypowiedzi polityków, dziennikarzy czy aktywistów – a następnie uczestnicy wspólnie spróbują je omówić, tworząc między innymi kontrargumenty. Zajęcia są otwarte dla wszystkich zainteresowanych kulturą języka, debatą publiczną i sztuką argumentacji. Zapraszamy szczególnie uczniów szkół średnich ciekawych, jak działa język w praktyce społecznej – i jak dzięki temu lepiej go rozumieć i używać. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Komiksowy mecz towarzyski: Portugalia vs Peru |
22 września o godzinie 15:00 odbędzie się mecz towarzyski w którym komiks portugalski zmierzy się z komiksem peruwiańskim. Komiks portugalski dał się już poznać polskim kibicom sceny komiksowej tytułami takimi jak Kasumai Davida Camposa, Ptaśka Joany Estreli, Salazar. Teraz, i w godzinie jego śmierci duetu J. P. Cotrim / M. Rocha, czy Ballada dla Sophie F. Melo i J. Cavii, i zdążył zdobyć zagorzałych kibiców. Komiks peruwiański jest w Polsce zupełnie nieznanym graczem i zdecydowanie nie będzie grał na swoim boisku. W tegorocznej rozgrywce dr Jakub Jankowski i mgr Katarzyna Wągrodzka podyskutują o podobieństwach i różnicach między komiksami pochodzącymi z kraju Inków i kraju Cristiano Ronaldo, zwracając uwagę zarówno na komiksowe uniwersalizmy oraz na to, co stanowi o odmiennym stylu gry autorów z obu krajów. Która jedenastka okaże się zwycięska? Która taktyka, styl gry i ustawienie bardziej przypadnie do gustu fanom komiksu? ¡No te lo puedes perder! (Nie możesz tego przegapić), bo ¡Ao vivo é outra coisa! (Na żywo to zupełnie co innego!). |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Fińska sztuka życia – sisu |
Na wykładzie odpowiemy sobie na pytanie, czym jest sisu i dlaczego nazywane jest fińską sztuką życia. Dowiemy się, jak sisu przejawia się w codziennym fińskim życiu, |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Węgierskie kościoły bez krzyży? |
Jedną z charakterystycznych cech społeczeństw środkowoeuropejskich jest głęboko ugruntowane w ich historii zróżnicowanie wyznaniowe, które w przypadku Węgrów jest widoczne po dziś dzień – chociażby w architekturze kościołów. Podczas wykładu przedstawię podstawowe informacje dotyczące poszczególnych wyznań, także w ujęciu historycznym i geograficznym. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Włoskie śniadanie - dlaczego nie jajecznica? |
Mawia się, że śniadanie to najważniejszy posiłek dnia. Wielu z nas rano chętnie je jajecznicę, kanapki czy płatki – za to włoskie śniadanie kojarzy się raczej z kawą i rogalikiem. Czy faktycznie wszyscy Włosi jedzą taki zestaw rano? I czy zawsze tak było? Jak oni wytrzymują do obiadu? Czy to prawda, że Jan III Sobieski wymyślił rogaliki? A co na Półwyspie Apenińskim pito do śniadania, zanim pojawiła się kawa? I właściwie skąd możemy się dowiedzieć, co ludzie jedli w przeszłości? Na te i inne pytania spróbuję odpowiedzieć w trakcie wykładu. W jego pierwszej części zajmiemy się historią włoskiego śniadania, a w drugiej dowiemy się o tym, co jada się współcześnie. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Piekielna sprawiedliwość: Dante między średniowieczem a współczesną popkulturą |
Wyobraź sobie piekło z precyzyjnie zaprojektowanym systemem kar: złodzieje tracą ludzką postać i zamieniają się w wijące się węże, samobójcy zostają uwięzieni w ciałach drzew, które szarpią harpie, a hipokryci wędrują w lśniących złotem szatach, ciężkich od ołowiu. Nie mówimy tu o nowym horrorze ani grze komputerowej, lecz o Boskiej Komedii Dantego. Choć minęło ponad siedem stuleci od jego powstania, arcydzieło włoskiego poety wciąż fascynuje, porusza i inspiruje autorów komiksów i powieści kryminalnych, zespoły muzyczne czy twórców gier wideo. Podczas naszego spotkania zejdziemy razem do piekła. Przejdziemy przez dziewięć kręgów, przyjrzymy się najbardziej niezwykłym karom i spróbujemy zrozumieć, w jaki sposób odpowiadają one przewinieniom potępieńców. Zobaczymy, jak Dante z niesamowitym wyczuciem dramaturgii buduje świat, który nie tylko przeraża, ale i skłania do refleksji. To jednak nie wszystko. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ta średniowieczna wizja wciąż przemawia do naszej wyobraźni i przyjrzeć się temu, jakie formy przybiera ona we współczesnej popkulturze. Jak to możliwe, że dzieło sprzed wieków nie traci aktualności? I co mówi nam dziś o grzechu, winie i sprawiedliwości? Jeśli lubisz, gdy rozrywka łączy się z refleksją i nie masz nic przeciwko podróży do piekła (na własną odpowiedzialność!), zapraszamy! Dante to więcej niż lektura. To uniwersum, które wciąż żyje, i ma się zaskakująco dobrze. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Palio di Siena: szaleńczy wyścig o wszystko |
Siena, nazywana „sercem Toskanii”, uchodzi za jedno z najpiękniejszych miast świata. O jej wyjątkowości decyduje nie tylko urokliwe położenie, niezaprzeczalne walory artystyczne i wyśmienita kuchnia, ale przede wszystkim słynny wyścig konny, Palio delle Contrade, który od wieków wyznacza rytm życia miasta. Przynależność do dzielnicy, tzw. contrady jest mocno wpisana w tożsamość sieneńczyków; każda contrada posiada własny symbol, motto, świętego patrona, kościół oraz małe muzeum. Atmosfera szaleńczej rywalizacji między contradami wyczuwalna jest tu na każdym kroku i aby ją zrozumieć trzeba po prostu przyjechać do Sieny albo … posłuchać tego wykładu. Skąd pochodzi słowo palio? Dlaczego koń jest ważniejszy od dżokeja? Które contrady są zaciekłymi wrogami, a które sprzymierzeńcami? Czy kobiety-dżokejki mogą brać udział w Palio? Co łączy Jamesa Bonda z Palio? To tylko niektóre z pytań, na które poznacie odpowiedź podczas wykładu. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Święte remedium: sauna w społecznościach majańskich |
W trakcie wykładu zaprezentowane zostaną dawne i obecne sposoby wykorzystania łaźni parowej w rdzennych społecznościach na kontynencie północnoamerykańskim. Praktyka łaźni parowej jest wykorzystywana przez ludy rdzenne Ameryki Północnej i Środkowej od około 2500 lat. Polega ona na wystawieniu ciała na działanie pary wodnej wytwarzanej przez spryskiwanie rozżarzonych kamieni wodą w zamkniętej przestrzeni. Łaźnie parowe budowano i buduje się w rozmaity sposób: są to stałe konstrukcje z kamienia lub cegły wypalanej na słońcu, na planie prostokąta lub okręgu, ale także tymczasowe konstrukcje z długich, giętkich patyków, w postaci tuneli lub kopuł, pokryte kocami lub plandekami. Praktyka łaźni parowej pełniła wiele funkcji: stanowiła ważny element publicznych ceremonii, towarzyszących objęciu władzy przez nowego władcę. W kulturach mezoamerykańskich kobiety korzystały z niej w trakcie porodu. W łaźni leczono wiele chorób. Uznawana była za miejsce narodzin i śmierci bóstw. Podczas wykładu przedstawiony zostanie rezultat badań terenowych przeprowadzonych w meksykańskim stanie Chiapas na przełomie 2024 i 2025 roku. W górzystym regionie Altos, w społecznościach Tsotsili i Tseltali, wiele gospodarstw posiada przydomowe łaźnie i cała rodzina zażywa w nich potnej kąpieli, aby zrelaksować się po ciężkim dniu, wzmocnić swoją odporność albo wyleczyć się z grypy. Młodsze pokolenie korzysta z nich w mniejszym stopniu niż robili to babcie i dziadkowie, a jednak, w ostatnich latach praktyka znajduje zastosowanie w przypadkach nowych chorób, takich jak cukrzyca czy COVID. Jako że kobiety w wielu miejscach wciąż rodzą w domach, kiedy poród wydłuża się, kąpiel w łaźni parowej w towarzystwie położnej przynosi ulgę rodzącej i przyśpiesza poród. Łaźnia parowa w społecznościach Tsotsili i Tseltali jest niezwykle istotnym elementem ich kulturowego dziedzictwa. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Antyklerykalizm w literaturze średniowiecznej |
We współczesnym wyobrażeniu epoka średniowiecza jest nadal postrzegana jako „czas katedr” – okres dominacji religii chrześcijańskiej, w którym wszelkie próby podważenia roli Kościoła i duchowieństwa nie były tolerowane. W rzeczywistości jednak obraz ten jest znacznie bardziej złożony. Przedstawiciele duchowieństwa stawali się bowiem nierzadko obiektem satyry i werbalnych ataków, przy czym głosy krytyki pochodziły nie tylko – jak można by sądzić – ze środowisk świeckich, lecz także z kręgów wewnątrzkościelnych. Na wybranych przykładach z włoskiej literatury XIII i XIV wieku postaram się pokazać, w jaki sposób należy rozumieć pojęcie „antyklerykalizmu” w kontekście kultury średniowiecznej. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | "Sto lat samotności" – pół wieku magii literackiej w oryginale i polskim przekładzie |
Wykład poświęcony będzie jednej z najważniejszych powieści XX wieku, jaką jest Sto lat samotności Gabriela Garcíi Márqueza, oraz jej niezwykłej podróży przez pięć dekad w polskim wydaniu. Podczas spotkania przyjrzymy się zarówno oryginałowi, jak i jego tłumaczeniu na język polski, analizując miejsce, jakie historia rodu Buendiów i mitycznego Macondo zajmuje w kontekście światowej literatury, a także jej wpływ na kolejne pokolenia czytelniczek i czytelników. Ponadto porozmawiamy o wyzwaniach związanych z tłumaczeniem estetyki realizmu magicznego, specyfice języka Garcíi Márqueza i kulturowych niuansach, które kształtowały recepcję powieści. Zastanowimy się również, dlaczego, mimo upływu lat, książka wciąż zachwyca, niezmiennie rezonuje z odbiorczyniami i odbiorcami oraz skłania do refleksji i kolejnych, coraz bardziej zaskakujących interpretacji. Zapraszamy na fascynującą podróż przez magiczny świat Stu lat samotności! |
Nauki humanistyczne |
|


