Szkoła średnia

​Trend ocieplenia w Arktyce jest ponad dwukrotnie wyższy niż średnia światowa w ostatnich dziesięcioleciach. Spitsbergen, gdzie znajduje się jedyna całoroczna polska stacja arktyczna, ogrzewa się nawet 6 razy szybciej niż reszta globu. Utrata lodu morskiego wzmacnia trend ocieplenia, ponieważ powierzchnia oceanu pochłania więcej ciepła słonecznego niż powierzchnia śniegu i lodu. Jak to wpływa na planetę? Czy musimy się martwić lodem topniejącym tysiące kilometrów od nas? Kolejnym zagrożeniem związanym ze zmianą klimatu oraz Arktyką jest rozmarzająca wieloletnia zmarzlina. Rozmarzająca materia organiczna zaczyna się rozkładać, a do atmosfery uwalniane są dodatkowe gazy cieplarniane. W ten sposób rozmarzanie wieloletniej zmarzliny przyspiesza zmiany klimatyczne i staje się niebezpieczne dla całej planety.

Lekcja w ramach europejskiego projektu LIQUIDICE.

Bioblitz to szybka inwentaryzacja przyrodnicza, wykonywana przez specjalistów wspólnie z zainteresowanymi niespecjalistami - mieszkańcami miejsca inwentaryzacji, ochotnikami, pasjonatami. W tym roku prowadzimy akcję BioBlitz  na naszych kampusach - razem z naszymi studentami i gośćmi przeszukujemy tereny naszych kampusów i ich otoczenia. Teren akcji obejmuje również Las Młociny i przylegający do niego fragment Doliny Wisły.  Do zbioru i porządkowania naszych obserwacji używamy aplikacji iNaturalist (https://play.google.com/store/apps/details?id=org.inaturalist.android&hl=pl lub https://apps.apple.com/pl/app/inaturalist-classic/id421397028?l=pl). Akcja trwa cały sezon, jej postępy można śledzić na stronie iNaturalist: https://apps.apple.com/pl/app/inaturalist-classic/id421397028?l=pl.  W czasie akcji, dzięki obecności specjalistów z różnych działów taksonomii oraz wydatnej pomocy algorytmów aplikacji iNaturalist zbieramy obserwacje i  rozpoznajemy wszystkie grupy systematyczne - porosty, rośliny naczyniowe, bezkręgowce, kręgowce. Relacje z niektórych naszych wycieczek  można obejrzeć na stronie bioblitz.pl.

W czasie lekcji podczas Festiwalu Nauki będzie można wspólnie z nami wziąć udział w poszukiwaniach flory i fauny późnego lata i wczesnej jesieni.

Jaka jest Twoja rola gospodarce? Jak Ty postrzegasz swoją rolę w gospodarce? Jak powstała gospodarka? Czym w ogóle gospodarka jest? W jakim kierunku zmierza gospodarka? Zapraszam do wspólnego poszukiwania odpowiedzi na te inne pytania.

Rośliny doniczkowe to ozdoba wielu mieszkań – dodają zieleni, poprawiają nastrój i wpływają na jakość powietrza. Niestety, nie wszystkie są bezpieczne dla naszych pupili. W trakcie tej lekcji przyjrzymy się najczęstszym przypadkom zatruć kotów roślinami domowymi. Dowiemy się, które gatunki są szczególnie niebezpieczne, jakie objawy mogą sugerować zatrucie oraz jak postępować w sytuacji zagrożenia. Pokażemy również, jakie rośliny można bezpiecznie uprawiać w domu, dzieląc przestrzeń z kotem.

Lekcja ma charakter popularnonaukowy – łączy wiedzę z zakresu biologii, weterynarii i toksykologii z praktycznymi wskazówkami dla opiekunów zwierząt. Zajęcia prowadzi lekarz weterynarii z doświadczeniem dydaktycznym i klinicznym, który na co dzień zajmuje się toksykologią zwierząt towarzyszących.

Zapraszamy wszystkich miłośników zwierząt – szczególnie tych, którzy mają w domu kota lub planują go przygarnąć. To lekcja, która może uratować życie Twojemu pupilowi!

Wycieczka do Muzeum Sportu i Turystyki – Centrum Olimpijskie, która ma na celu aktywizować uczniów i przekazywać wiedze na temat aktywności fizycznej, sportu i turystyki. Dodatkowymi walorami zajęć terenowych w postaci wycieczki będzie aspekt wychowawczy, integracyjny, edukacyjny  i kształceniowy. Uczniowie będą mieli możliwość zapoznania się od strony praktycznej z historią sportu i turystyki, podziwiać eksponaty, które przekrojowo pokazują rozwój sportu w Polsce i na świecie jak również poznać bliżej rolę muzealnictwa w edukacji turystycznej.

W ramach zajęć uczestnicy będą mieli okazję dowiedzieć się, jak powstają i jak są zbudowane białka, jak wygląda ich trójwymiarowa struktura oraz w jaki sposób wpływa ona na ich funkcje. Omówione zostaną przykłady interesujących kompleksów białkowych, które pełnią kluczowe role w organizmie człowieka lub są zaangażowane w procesy chorobowe. Zajęcia zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem technologii wizualizacji trójwymiarowej.

Na Ziemi układ odpornościowy chroni nas przed infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi i pasożytniczymi. Monitoruje też stan komórek w naszym organizmie i całkiem skutecznie usuwa takie, które mogłyby przekształcić się w komórki nowotworowe. Co się jednak dzieje, kiedy zabieramy go ze sobą w kosmos? Na to pytanie próbujemy odpowiedzieć w ramach eksperymentu Immune Multiomics. Jest to jeden z 13 eksperymentów, który będzie wykonywany przez polskiego astronautę Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Opowiem Wam o tym, co już wiemy na temat funkcjonowania układu odpornościowego w czasie misji kosmicznych, czego jeszcze chcielibyśmy się dowiedzieć i na czym polega eksperyment Immune Multiomics. Na warsztatach spróbujecie przygotować paczkę z probówkami do pobierania krwi, którą można by wysłać na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Zobaczycie, że to wcale nie jest takie proste!

W trakcie warsztatu przyjrzymy się zjawisku migracji międzynarodowych przez socjologiczne okulary i spróbujemy odpowiedzieć na pytania stawiane przez socjologię migracji. Porozmawiamy o faktach i mitach odnośnie migracji i o tym dlaczego jest to ważny temat w dzisiejszych czasach.
Zastanowimy się m.in. nad tym:

- Co to jest migracja? Jak możemy badać migracje?

- Kiedy stajemy się migrantami? Kto i dlaczego migruje? Skąd i dokąd ludzie migrują?

- Ile jest na świecie osób z doświadczeniem migracji?

- Jakie są skutki migracji - dla osób, grup, społeczeństw i państw?

- Jakie są korzyści i wyzwania wynikające z migracji międzynarodowych?

- Czy możemy mówić o "kryzysach" w kontekście migracji?

Chemia powierzchni - co to takiego? Czy powierzchnia materiału jest inna niż cała jego objętość? Jeśli tak to jakie może mieć to konsekwencje. I skąd to w ogóle  wiemy? Zapraszam na dyskusję o nowoczesnej aparaturze. Przedstawię Państwu jak działa, jakie informacje pomaga nam uzyskać i ostatecznie opisać od strony chemicznej strukturę materiałów ze szczególnym uwzględnieniem ich powierzchni. 

Zapraszam do udziału w lekcji będącej połączeniem dyskusji z warsztatem. Lekcję rozpocznie krótkie wprowadzenie do tematyki podatków od grzechów żywieniowych z udziałem uczestników lekcji: porozmawiamy o tym, jakie jedzenie jest niezdrowe, jakie są skutki zdrowotne niezrównoważonej konsumpcji, jakie produkty w Polsce i na świecie są obciążone dodatkowym podatkiem (tzw. sin tax lub junk food tax) i gdzie trafiają pieniądze z takich podatków. Następnie uczestnicy zostaną podzieleni na grupy i spróbujemy wypracować różne rozwiązania dla polityki fiskalnej, które wpisywałyby się w model „sin taxu”.

Uczestniczy poznają historię zwyczajnej-niezwyczajnej kamienicy przy ul. Strzeleckiej 8 w Warszawie oraz będą mogli zobaczyć zabytkowe inskrypcje, które zachowały się po działającym w tym miejscu w latach 1945-1948 aresztu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Uczestniczy zajęć będą też rozszyfrowywać wyryte w tym miejscu na ścianach napisy.

Czy wiesz, ile naprawdę kosztuje „raty 0%”? Czy opłaca się brać kredyt? Jak obliczyć rzeczywisty zysk z lokaty lub inwestycji? W czasie tej lekcji uczniowie odkryją, jak matematyka rządzi światem finansów osobistych. Wspólnie rozpracujemy popularne triki marketingowe, nauczymy się analizować oferty bankowe i obliczać rzeczywiste oprocentowanie kredytu. Zajęcia pokażą, jak dzięki prostym działaniom matematycznym możemy podejmować lepsze decyzje finansowe – nie tylko jako konsumenci, ale i przyszli inwestorzy. Zrozumienie procentu składanego, inflacji czy ryzyka inwestycyjnego może być prostsze niż myślisz – trzeba tylko znać kilka wzorów i zasady logicznego myślenia.

Co znajduje się w powietrzu, którym oddychamy? Choć może ono wydawać się przejrzyste, często zawiera bardzo małe cząstki stałe lub/i kropelki. Te cząstki zawieszone w powietrzu tworzą układy zwane aerozolami. W trakcie tej prezentacji pokażę, czym dokładnie są zanieczyszczenia aerozolowe, skąd się biorą i dlaczego stanowią realne zagrożenie dla naszego zdrowia i środowiska.
Słuchacz będzie miał okazję dowiedzieć się, jak drobiny pyłów, sadzy czy metali ciężkich mogą wpływać na układ oddechowy, krwionośny, a nawet nerwowy człowieka. Zobaczymy też, jak jakość powietrza zmienia się w miastach, przy drogach czy w pobliżu zakładów przemysłowych. Opowiem o tym, jak inżynierowie środowiska mierzą się z tymi wyzwaniami i jakie technologie stosują, by oczyścić gazy – zarówno przemysłowe, jak i te z codziennego otoczenia.
Przedstawię wybrane metody oczyszczania, takie jak filtry mechaniczne, cyklony, elektrofiltry czy urządzenia mokre. Pokażę, które rozwiązania są najbardziej efektywne i gdzie znajdują zastosowanie. Porozmawiamy też o przyszłości – o inteligentnych systemach monitoringu jakości powietrza i roli, jaką młodzi inżynierowie mogą odegrać w walce o czyste środowisko.

Podczas lekcji wyjaśnione zostanie czym jest, a czym nie jest usługa. Opisane zostanie to, dlaczego tak trudno odróżnić usługę od dobra. Uczestnicy lekcji dowiedzą się jak dokonuje się oceny jakości usługi. Jednym z tematów będzie przedstawienie zasad funkcjonowania rynku usług oraz różnych modeli konkurencji, jakie występują między usługodawcami. Opisane zostaną zmiany w zachowaniu konsumenta usług i ich wpływ na strategię działalności firm usługowych. Wyjaśnione zostanie czym jest przewaga strategiczna podmiotu działającego na globalnym rynku usług i jak jest ona budowana.  Wśród poruszonych na lekcji zagadnień znajdzie się temat marketingu usług. Opisana zostanie ponadto specyfika ekspansji zagranicznej na jednolitym rynku wewnętrznym usług UE. Omówione zostaną cechy współczesnych modeli międzynarodowego biznesu przedsiębiorstw usługowych. Uczestnicy lekcji dowiedzą się, w jakim kierunku ewoluuje rynek usług, jaka może być przyszłość sektora w najbliższych latach i z jakimi wyzwaniami poradzić sobie będą musieli usługodawcy. Lekcja ma mieć charakter interaktywny, uczestnicy będą zachęcani do zadania pytań, przedstawiania opinii i krytycznych komentarzy.

Zapraszamy uczniów szkół średnich na dynamiczne warsztaty radiowo-podcastowe, podczas których wspólnie przejdziemy przez cały proces tworzenia podcastu radiowego – od pomysłu po publikację. W trakcie zajęć uczestnicy dowiedzą się czym różni się podcast od audycji radiowej, jak planować odcinek, pracować głosem i przyciągać uwagę słuchacza.
Warsztat prowadzony jest w profesjonalnym studiu radiowym, co pozwala nie tylko poczuć prawdziwą atmosferę pracy z mikrofonem, ale też nauczyć się podstaw obsługi sprzętu i techniki nagraniowej. Uczestnicy przejdą przez etapy pracy koncepcyjnej (wymyślenie tematu, tytułu, formy), stworzą zarys scenariusza, a następnie nagrają fragment podcastu (chętni). 
Na zakończenie omówimy możliwości montażu, dystrybucji i promocji podcastu w internecie. To świetna okazja, by zdobyć praktyczne doświadczenie, oswoić się z mikrofonem i być może… zacząć własną przygodę z podcastingiem. 
Nie wymagamy wcześniejszego doświadczenia – wystarczy ciekawość, otwartość i chęć tworzenia form audio.

W trakcie zajęć uczestnicy nabędą wiedzę na temat budowy, preparowania i etykietowania postaci imaginalnych owadów. Samodzielnie spreparują, oznaczą i zaetykietują jeden okaz chrząszcza. W efekcie posiądą umiejętność zakładania i prowadzenia entomologicznych kolekcji naukowych.

Czy można zaprojektować własny przedmiot i wydrukować go z tworzyw sztucznych, metalu, a nawet... betonu? Tak! Podczas tej wyjątkowej lekcji uczniowie poznają kulisy druku  i skanowania 3D, zobaczą jak powstają przedmioty z tworzywa sztucznego, metalu i innych materiałów przyszłości, a nawet zaprojektują swój własny mini-model.

Lekcja przeznaczona jest dla uczniów zainteresowanych nowymi technologiami, inżynierią, projektowaniem lub po prostu dla ciekawych świata. Podczas zajęć wejdziemy w świat nowoczesnych technologii, gdzie nauka spotyka się z kreatywnością!

Projektuj, ucz się i drukuj razem z nami!

„Wirtualne Muzeum Geologiczne” to serwis internetowy popularyzujący nauki geologiczne, stworzony przez pracowników Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jednym z jego głównych elementów są trzy wirtualne wycieczki: (1) Skały magmowe i metamorficzne, (2) Skały osadowe i skamieniałości, oraz (3) Wody podziemne. Podczas interaktywnych spacerów użytkownicy poznają najistotniejsze zagadnienia dotyczące tematyki danej wycieczki. Serwis jest bogato ilustrowany materiałami graficznymi oraz fotografiami i skanami 3D okazów geologicznych (skały, minerały, skamieniałości). Zajęcia stacjonarne, które proponujemy, to zwiedzanie „Wirtualnego Muzeum Geologicznego” w towarzystwie przewodnika-geologa, który oprowadzi uczestników po wirtualnych przestrzeniach, wyjaśniając i pomagając zrozumieć poszczególne zagadnienia (tematyka wycieczki do wyboru). Podczas zajęć uczestnicy będą mieli okazję obejrzenia okazów geologicznych, których zdjęcia i skany 3D zostały umieszczone w serwisie. Będzie również możliwość zwiedzenia Muzeum Geologicznego im. S.J. Thugutta.

Podczas spotkania odkryjemy, w jaki sposób skrzydlaci podróżnicy pokonują tysiące kilometrów bez mapy czy nawigacji GPS. Omówimy:

- nawigację według ciał niebieskich – jak gwiazdy i pozycja Słońca wskazują ptakom kierunek,

- magnetyczny kompas w mózgu – tajemnicze czucie pola magnetycznego Ziemi,

- zmysł węchu i szczegóły terenu – jak zapachy, rysy krajobrazu i dźwięki pomagają w orientacji,

- częściowo wrodzone, a częściowo wyuczone trasy – skąd ptaki wiedzą, które szlaki obrać.

W przystępny sposób połączymy najnowsze badania naukowe z barwnymi opowieściami o bocianach, jaskółkach i rybitwach. Będzie to podróż przez niebo i ziemię pełna ciekawostek, eksperymentów oraz okazji do zadawania pytań. Przekonajcie się, jak wygląda prawdziwa przygoda w ptasim świecie nawigacji!

Zajęcia z prawa karnego będą miały okazję przybliżyć uczestnikom najważniejsze instytucje prawa karnego. Po zapoznaniu się z podstawowymi zagadnieniami, takimi jak m.in. zasady prawa karnego, uczniowie przyjrzą się różnicom pomiędzy przestępstwami a wykroczeniami oraz między zbrodniami a występkami. Dzięki dogłębnej analizie polskiej ustawy karnej, czyli Kodeksu karnego, uczestnicy dowiedzą się kogo, w jakim miejscu oraz w jakim czasie obowiązuje ten akt normatywny. Uczniowie będą mieli szansę posiąść wiedzę z zakresu kar występujących w Kodeksie karnym i Kodeksie wykroczeń, a także spróbować zmierzyć się z zadaniami, którymi na co dzień zajmuje się władza ustawodawcza.

Podczas lekcji muzealnej uczniowie zdobędą podstawową wiedzę na temat życia anatomicznie współczesnych ludzi w Europie od momentu ich przybycia na Stary Kontynent do końca ostatniej epoki lodowcowej. Nacisk zostanie położony na łowiectwo wielkich ssaków, w szczególności mamuta włochatego (Mammuthus primigenius), a także na to, jak ważną rolę odgrywało ono w gospodarce ówczesnych Europejczyków. Ponadto uczniowie dowiedzą się, jak prehistoryczni artyści inspirowali się otaczającym ich światem zwierzęcym oraz jaką rolę zwierzęta mogły odgrywać w ich duchowości. 

Energia cieplna zawarta w otaczającym nas środowisku jest mało użyteczna ze względu na to, że znajduje się na zbyt niskim poziomie temperatury. Niemniej energia ta w praktyce może zostać wykorzystana, o ile jej potencjał energetyczny zostanie wzniesiony na wyższy poziom temperaturowy. Pompa ciepła jest jedynym dotychczas znanym urządzeniem pozyskującym ciepło ze źródeł o niskiej temperaturze (np. powietrza, gruntu, ścieków) i przekazującym je do odbiornika źródła ciepła (np. instalacji grzewczej w budynku), przy czym proces ten wymaga doprowadzenia energii z zewnątrz. Pompy ciepła są coraz popularniejszym rozwiązaniem grzewczym w nowoczesnym budownictwie. Korzystają one z powszechnie dostępnych źródeł energii, takich jak ciepło zawarte w powietrzu, wodzie czy gruncie. Emitują mniej dwutlenku węgla niż systemy grzewcze opalane paliwami kopalnianymi lub ich emisja jest zerowa, gdy energia potrzebna do zasilania pompy pochodzi np. z paneli fotowoltaicznych.
Laboratorium Aparatury Procesowej zainstalowano stanowisko dydaktyczne przeznaczone do demonstracji zasady działania pompy ciepła, pozwalającej na wykorzystanie energii cieplnej zmagazynowanej w środowisku. Na spotkaniu uczestnicy poznają zasadę działania i budowę sprężarkowych pomp ciepła, poznają w praktyce podstawowe zjawiska i procesy z zakresu termodynamiki i kinetyki procesowej, automatyki oraz procesów podstawowych inżynierii chemicznej. Uruchomimy stanowisko doświadczalne do badania pompy ciepła, aby zademonstrować jej działanie w wybranych konfiguracjach źródeł ciepła.

Co łączy inhalator z substancją zamkniętą pod ciśnieniem w puszce, elektrociepłownię, e-papieros oraz osobę, która za moment kichnie? Wszyscy wymienieni stanowią źródła aerozolu. Aerozol powstaje, gdy cząstki materiału w postaci kropel czy rozdrobnionej fazy stałej przechodzą do powietrza i pozostają w nim rozproszone. Wpływ cząstek aerozolowych może być negatywny, stąd wyrafinowane metody odpylania gazów odlotowych np. z elektrociepłowni, czy podejmowane działania w kierunku poprawy skuteczności maseczek filtracyjnych w ograniczaniu transmisji COVID-19. Krople powstające w e-papierosach powinny być tak małe, aby opuszczały układ oddechowy wraz z wydechem (jednak tak się nie dzieje). Cząstki aerozolowe mogą stanowić dogodny nośnik leków podawanych drogą wziewną, stąd poszukiwane są możliwości wytworzenia i właściwego podania aerozolu leczniczego w odpowiedniej dawce. Niezależnie od tego, który aerozol bierzemy pod uwagę, potrzebne jest zrozumienie podstawowych praw fizyki, które rządzą mechaniką aerozoli.
Potrzebne jest zdobycie informacji na temat cząstek aerozolowych, czyli ich scharakteryzowanie przy użyciu urządzeń pomiarowych. Stężenie i skład chemiczny mają wpływ na oddziaływanie cząstek z komórkami organizmu człowieka. Wielkość i morfologia (kształt) cząstek wpływają bezpośrednio na ich transport i osadzanie w układzie oddechowym.
Celem lekcji jest zapoznanie uczniów z technikami pomiaru aerozoli leczniczych (podawanych z inhalatorów) lub obecnych w zanieczyszczonym powietrzu (PM10, PM2.5). Planowana jest demonstracja budowy i działania urządzeń pomiarowych stosowanych w laboratorium mechaniki aerozoli.

Jakie tajemnice kryją się za błoną komórkową – "furtką" a może „sekretnym przejściem” kontrolującym życie komórki? Czy zastanawialiście się kiedyś, jak komórki „decydują” co wpuścić, a co zatrzymać na zewnątrz? Na tych zajęciach dowiecie się, jak błony komórkowe działają niczym strażnicy, chroniąc wnętrze komórki przed światem zewnętrznym. Odkryjecie, jak błona sprytnie zarządza ruchem substancji niczym strażnik, pilnując dostępu do wnętrza komórki i co się dzieje, gdy mechanizm ten zostaje zakłócony. Zmierzycie wyciek elektrolitów z tkanek roślinnych poddanych działaniu różnych czynników fizycznych, co pozwoli ocenić integralność struktury i funkcjonalność błon komórkowych. Będziecie mieli okazję zobaczyć zjawisko plazmolizy, gdy protoplast komórki zaczynają „kurczyć się” i walczyć o przetrwanie w niesprzyjających warunkach. Stworzycie również „drzewka osmotyczne” – interesujące struktury przypominające miniaturowe drzewa rosnące dzięki różnicom stężeń. Jeśli interesuje was, jak funkcjonuje 'niewidoczna straż graniczna' każdej komórki i chcecie zobaczyć te procesy na własne oczy, te zajęcia są właśnie dla was!"