Sekretariat FN

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Neutralność klimatyczna - paląca sprawa

Debata skupi się na kluczowych wyzwaniach oraz możliwych rozwiązaniach związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej, czyli równowagi między emisją gazów cieplarnianych a ich pochłanianiem. Jest ona niezbędna do ograniczenia globalnego ocieplenia i uniknięcia groźnych dla nas wszystkich skutków.

Temat debaty jest niezwykle istotny z kilku powodów. Po pierwsze, zmiany klimatyczne są coraz bardziej odczuwalne na całym świecie. Ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak fale upałów, powodzie, huragany czy susze, stanowią poważne zagrożenie dla życia ludzkiego, ekosystemów oraz gospodarek. Osiągnięcie neutralności klimatycznej jest kluczowe, aby zatrzymać ten niebezpieczny trend i zapewnić stabilność klimatyczną.

Po drugie, neutralność klimatyczna wiąże się z transformacją wielu sektorów gospodarki, takich jak energetyka, transport, rolnictwo i przemysł. Konieczne są innowacyjne technologie oraz zmiany w sposobie produkcji i konsumpcji, które pozwolą na redukcję emisji gazów cieplarnianych. Transformacja energetyczna, polegająca na przejściu z paliw kopalnych na odnawialne źródła energii, jest jednym z najważniejszych elementów tego procesu. W debacie zostaną omówione najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii energetycznych oraz wyzwania związane z ich wdrażaniem na szeroką skalę.

Po trzecie, rolnictwo i produkcja żywności również odgrywają kluczową rolę w osiąganiu neutralności klimatycznej. Sektor ten jest zarówno źródłem emisji, jak i potencjalnym pochłaniaczem dwutlenku węgla. W debacie zostaną poruszone tematy związane z zrównoważonym rolnictwem, ochroną bioróżnorodności oraz innowacyjnymi metodami produkcji żywności, które mogą przyczynić się do redukcji emisji i poprawy zdrowia ekosystemów.

Podsumowując, debata dotycząca neutralności klimatycznej ma na celu zgłębienie analizy problemów i szans związanych z jednym z najważniejszych wyzwań naszych czasów. Dyskusja pozwoli na wymianę wiedzy i doświadczeń w zakresie budowania zrównoważonej i odpornej na zmiany klimatyczne przyszłości.

 

PANELIŚCI

Dr hab. inż. Wojciech Bujalski, prof. PW - Instytut Techniki Cieplnej, Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa PW

Dr hab. Marcin Gołębiewski, prof. SGGW - Instytut Nauk o Zwierzętach SGGW

Prof. dr hab. Joanna Kargul - Centrum Nowych Technologii UW

Prof. dr hab. Szymon Malinowski - Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki UW

Dr hab. Ewa Zaraś (prowadzenie) - Instytut Nauk Ogrodniczych SGGW

  • pt., 2024-09-20 18:00
Spotkanie festiwalowe Biologia wśród gwiazd – czym zajmują się astrobiolodzy?

Zapraszamy na fascynującą debatę o astrobiologii podczas Festiwalu Nauki w Warszawie. Czy istnieje życie poza Ziemią? Jakie są najnowsze odkrycia w poszukiwaniu egzoplanet?
Jakie wyzwania stoją przed naukowcami badającymi możliwość istnienia życia w kosmosie? To tylko niektóre z pytań, na które odpowiedzi poszukamy w trakcie tego wyjątkowego
wydarzenia.
Interdyscyplinarny panel ekspertów zabierze uczestników debaty w podróż po najdalszych zakątkach wszechświata. Przedstawimy najnowsze badania, omówimy hipotezy dotyczące
życia poza Ziemią, a także zbadamy możliwości, jakie niesie przyszłość eksploracji kosmosu. W trakcie debaty poruszymy kluczowe zagadnienia:

  • Jakie warunki muszą być spełnione, by życie mogło powstać na innych planetach?
  • Jakie są najnowsze metody i technologie używane w poszukiwaniu śladów życia?
  • Jak odkrycie życia pozaziemskiego wpłynęłoby na nasze rozumienie wszechświata i miejsce człowieka w kosmosie?

Debata będzie doskonałą okazją do zadania pytań ekspertom i uczestnictwa w inspirującej dyskusji.

Prelegenci
dr hab. Łukasz Kaczmarek (UAM w Poznaniu) – biologia
dr Anna Łosiak (Instytut Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu) – geologia
dr Janusz Pętkowski (Massachusetts Institute of Technology) – biochemia
dr Grzegorz Słowik (Uniwersytet Zielonogórski) – inżynieria biomedyczna
Prowadząca
Weronika Boguś (Polskie Towarzystwo Astrobiologiczne, założycielka AstroYouth)

  • sob., 2024-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE_NATO przyszłości: debata w 25. rocznicę przystąpienia Polski do NATO

Przystąpienie Polski do NATO w 1999 roku miało dać Polsce gwarancje bezpieczeństwa międzynarodowego. Czy po okresie bezprecedensowo długiego pokoju w Europie te
gwarancje okażą się wiążące? Czy historyczna pozycja USA w NATO może ulec osłabieniu, bez zmniejszenia potencjału obronnego samego NATO? Czy i w jakim stopniu nasza historia wchodzenia i obecności w samym NATO pomaga zrozumieć następne 25 lat? W debacie wezmą udział historycy badające tamte zdarzenia, naukowcy analizujący dzisiejsze stosunki międzynarodowe oraz aktywni uczestnicy akcesji Polski do NATO.

  • sob., 2024-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Falujące społeczeństwo obywatelskie

Zjawisko specyficznej fluktuacji aktywności obywateli Polski w sprawach zasadniczych, politycznych, wydaje się być szczególnym fenomenem. Możemy to obserwować na przestrzeni mniej więcej ostatniego roku, kiedy to wraz ze zbliżającym się terminem jesiennych wyborów parlamentarnych od wiosny 2023r. zaczęły się ujawniać obywatelskie inicjatywy, narastające w trakcie lata 2023 roku, tworząc swego rodzaju obywatelską akcję propagandową na rzecz konieczności uczestnictwa w wyborach i głosowania na demokratyczną opozycję, by ratować system demokratycznego państwa polskiego. Przyniosło to zaskakujący efekt w postaci bardzo wysokiego uczestnictwa obywateli w wyborach 15 października. Obecnie, po pół roku rządów demokratycznej koalicji, zaangażowanie obywateli w działania społeczne, ogólnopolskie wyraźnie słabnie, a wynik wyborów do Parlamentu Europejskiego może być uznany za ilustrację tego procesu, acz nie jedyną.

Pytanie podstawowe dotyczy tego, jak można by określić kondycję polskiego społeczeństwa obywatelskiego? Jak wiadomo, trzeba tu się odwołać do badań i rozważań socjologów, przez lata debatujących o niedostatecznym rozwoju „społeczeństwa obywatelskiego”, ale zarazem trudno nie pamiętać o tym, jak bardzo poważne protesty obywatelskie i wręcz ruchy społeczne tworzyły się pod rządami autokratycznego rządu PiS w obronie Konstytucji RP, praw człowieka i demokracji. Pytanie aktualne i dzisiaj brzmi: jakie są przyczyny aktywizacji i słabnięcia obywatelskiej aktywności? Można powiedzieć o falowaniu aktywnością obywateli, zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego. Warto się zastanowić, co odpycha ludzi od zajmowania się sprawami publicznymi (nie tylko, rzecz jasna, wyborami!), a jakie sytuacje skłaniają obywateli do podejmowania wspólnych działań? 

dr Jacek Kucharczyk - Prezes Instytutu Spraw Obywatelskich

p. Katarzyna Jaślar - aktywistka

dr Robert Sobiech - Collegium Civitas

  • ndz., 2024-09-22 17:00
Spotkanie festiwalowe Życie na Ziemi - od początku do końca

Życie na Ziemi trwa już prawie cztery miliardy lat. Snujemy hipotezy jak powstało życie, jak wyglądały pierwsze organizmy, coraz lepiej wiemy, jak przebiegała ich późniejsza ewolucja.
Od samego początku organizmy żywe zmieniały swoje środowisko, wszystkie procesy na powierzchni Ziemi, w głębinach oceanów i w atmosferze. Mniej więcej 2,5 mld lat temu -
ponad miliard lat po pojawieniu się życia - doszło do pierwszej katastrofy ekologicznej, spowodowanej przez organizmy, które zaczęły wydzielać do atmosfery trujący gaz – tlen.
Dalsza historia życia obfituje w mniejsze i większe katastrofy. Nie zawsze potrafimy ustalić ich przyczyny, ale wiemy, że wielokrotnie dochodziło do masowych wymierań wielu
gatunków. Jak wiele innych organizmów gatunek Homo sapiens też wpływa na swoje środowisko. W wyniku jego działań doszło do wielkich zmian fauny zwierząt lądowych: dziś
niemal każdy ziemski ssak to świnia, krowa lub owca, prawie każdy ptak to kurczak. W wyniku działalności człowieka wymarło lub znalazło się na skraju wymarcia wiele
gatunków. Człowiek, jak ruch górotwórczy, zmienia litosferę, ilość wyprodukowanej przez niego skały (betonu) ma już skalę geologiczną. W geologicznej skali czasu tempo zmian
wywołanych przez człowieka jest błyskawiczne. Nie wiemy, jak potoczą się dalej losy życia na Ziemi, ale wiele danych pozwala snuć hipotezy. Różne zjawiska (ruch kontynentów,
zmiany klimatu, zmiany aktywności Słońca) mogą spowodować katastrofę w ciągu kilkuset mln lat, na pewno życie na Ziemi nie przetrwa dłużej niż 1 miliard lat: to zaledwie jedna
czwarta czasu, jaki upłynął od początku życia, ale więcej niż cała historia życia wielokomórkowego. Najbardziej interesuje nas kwestia przetrwania naszej cywilizacji. Czy
historia życia na Ziemi od początku aż do epoki antropocenu może nam udzielić wskazówek? Co wiemy o skutkach globalnych zmian w przeszłości? Czy zatrzymamy
współczesne zmiany klimatyczne i jakie będą skutki dla życia na Ziemi, jeśli nie? Czy człowiek spowoduje wielkie wymieranie, a może już je spowodował? I wreszcie - czy
człowiek potrafiłby zniszczyć życie na Ziemi?

  • czw., 2024-09-26 18:00
Spotkanie festiwalowe Zmiany geopolityczne a przyszłość Unii Europejskiej
We współczesnym świecie zachodzą coraz głębsze zmiany geopolityczne. Słabnie relatywna pozycja krajów bogatego Zachodu, wzmacnia się rola państw tzw. Globalnego Południa.
Najwięcej słyszymy o coraz większym znaczeniu Chin na arenie światowej, ale wzmacnia się również pozycja innych dużych gospodarek, zwłaszcza Indii oraz Brazylii, Indonezji i
Nigerii, co ma istotne implikacje dla zmiany układu sił ekonomicznych i wpływów politycznych. Nieodwołanie słabnie pozycja Rosji w ślad za agresją na Ukrainę. W takim kontekście inaczej rysuje się globalne miejsce Unii Europejskiej, która będąc niezbywalną częścią zarówno układu euroatlantyckiego, jak i euroazjatyckiego, nie powinna opowiadać się
po żadnej ze stron w konfliktogennej rywalizacji USA – Chiny. Unia Europejska, pogłębiając i poszerzając swoją integrację oraz troszcząc się o wzmacnianie konkurencyjności
gospodarczej w stosunku do Chin i USA, ma przed sobą dobrą przyszłość gospodarczą, o ile tylko uda się utrzymać pokojowe warunki do zrównoważonego rozwoju społeczno-
gospodarczego.
 

Uczestnicy debaty:

Dr Grzegorz Malinowski, Akademia Leona Koźmińskiego  

prof. Witold Orłowski, Akademia Vistula i Politechnika Warszawska

prof. Marta Postuła, Uniwersytet Warszawski

dr Paweł Wojciechowski, Wiceminister Spraw Zagranicznych 2009-2010; stały przedstawiciel RP przy OECD 2010–2014

prof. dr hab. Grzegorz W. Kołodko, Akademia Leona Koźmińskiego (prowadzenie)

  • pt., 2024-09-27 18:00
Spotkanie festiwalowe ChatGPT, Gemini i reszta: maszynki do generowania napisów czy wypowiadający się inteligentny byt?

Sztuczna inteligencja potrafi pisać teksty, komponować muzykę, malować obrazy. W ramach debaty skupimy się na tekście – na algorytmach służących jego generowaniu oraz tłumaczeniu. Umiejętność pisania tekstów osiąga się poprzez odpowiednie matematyczne zakodowanie tekstu oraz przygotowanie algorytmu, który bada powiązania pomiędzy słowami i wykorzystuje je do tworzenia nowych tekstów. Algorytm piszący teksty musi zostać nauczony poprzez dostarczenie ogromnych ilości tekstu wytworzonego przez ludzi.

 

Podczas debaty zajrzymy do środka niektórych algorytmów piszące teksty. Zastanowimy się nad kwestią zgodności tworzonego tekstu z prawdą. Zajmiemy się potencjalnymi zastosowaniami algorytmów piszących teksty. Zastanowimy się nad możliwością odróżnienia tekstów tworzonych przez człowieka i przez komputer.

Uczestnicy debaty

dr inż. Piotr Andruszkiewicz, Politechnika Warszawska

dr hab. Katarzyna Budzyńska, prof. uczelni, Politechnika Warszawska

dr inż. Marek Kozłowski, Politechnika Warszawska oraz Ośrodek Przetwarzania Informacji

Prowadzenie

prof. dr hab. inż. Jarosław Arabas, Politechnika Warszawska

  • sob., 2024-09-28 17:00
Spotkanie festiwalowe Czy uczony jest artystą? Jaka jest relacja między nauką a sztuką?
Czym różni się uczony od artysty? Czy w nauce kryterium piękna (teorii) odgrywa rolę, a w sztuce kryterium naukowej prawdy? Jakie są źródła inspiracji uczonych? Czy uczeni wpływali na twórczość artystów, a artyści na uczonych? Czy te związki jeszcze istnieją i czy są lub byłyby potrzebne? Jakie są kryteria oceny w nauce, a jakie w sztuce? O tych (i innych) problemach będzie ta debata.
 
Prelegenci:

- dr Stanisław Bajtlik, Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika, PAN, Warszawa;

- prof. Ewa Bartnik, Instytut Genetyki i Biotechnologii UW;

- prof. Andrzej Wysmołek, Wydział Fizyki UW (prowadzenie);

- dr Andrzej Bielawski

  • ndz., 2024-09-29 17:00

©2024 Festiwal Nauki