wiedza o społeczeństwie

W trakcie warsztatu przyjrzymy się zjawisku migracji międzynarodowych przez socjologiczne okulary i spróbujemy odpowiedzieć na pytania stawiane przez socjologię migracji. Porozmawiamy o faktach i mitach odnośnie migracji i o tym dlaczego jest to ważny temat w dzisiejszych czasach.
Zastanowimy się m.in. nad tym:

- Co to jest migracja? Jak możemy badać migracje?

- Kiedy stajemy się migrantami? Kto i dlaczego migruje? Skąd i dokąd ludzie migrują?

- Ile jest na świecie osób z doświadczeniem migracji?

- Jakie są skutki migracji - dla osób, grup, społeczeństw i państw?

- Jakie są korzyści i wyzwania wynikające z migracji międzynarodowych?

- Czy możemy mówić o "kryzysach" w kontekście migracji?

Niejednokrotnie można spotkać się ze stwierdzeniem, że Komisja Europejska jest odpowiednikiem rządu, a Parlament Europejski jest analogią parlamentu narodowego. Ten sposób postrzegania instytucji unijnych prowadzi m.in. do tworzenia fałszywego obrazu kompetencji poszczególnych organów, jak i procedur tworzenia i egzekwowania unijnego prawa. W konsekwencji spotykamy się ze stwierdzeniami typu „Unia nam kazała…”. Podczas lekcji festiwalowej postaram się wspólnie z uczniami uporządkować wiedzę w tym obszarze. W pierwszej kolejności zaprezentowane będą główne różnice między najważniejszymi instytucjami unijnymi (Komisja Europejska, Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej, Parlament Europejski), jak również ich odmienność od organów krajowych, z którymi bywają utożsamiane (analiza materiałów drukowanych, film). Następnie przedstawiona będzie podstawowa procedura przyjmowania aktów prawnych w UE, tzw. zwykła procedura ustawodawcza, która również istotnie różni się od procedur obowiązujących w państwach członkowskich UE (odgrywanie ról). Na koniec przeprowadzimy dyskusję dotyczącą współpracy instytucji unijnych przy przyjmowaniu nowych przepisów, w tym różnic interesów, które reprezentują. 

Czy prawo zawsze oznacza sprawiedliwość? Czy sędzia może się mylić, a przestępca być niewinny? Czy moralność może być ważniejsza od paragrafu? Podczas zajęć przyjrzymy się, jak prawo jest przedstawiane w literaturze i filmie – nie jako zbiór przepisów, ale jako pole walki wartości, emocji i ludzkich dylematów. Na podstawie wybranych dzieł (m.in. Zabić drozda, Proces, 12 gniewnych ludzi, Skazani na Shawshank) zastanowimy się: Jak kultura wpływa na naszą świadomość prawną? Jakie pytania o prawo i sprawiedliwość stawia literatura? Czy fikcyjne procesy sądowe mogą nas czegoś nauczyć o realnym świecie? Zajęcia mają formę interaktywnego wykładu z elementami dyskusji i analizy fragmentów filmowych oraz literackich. Ich celem jest zachęcenie uczniów do krytycznego myślenia o roli prawa w społeczeństwie i pokazanie, że prawo to nie tylko kodeks, ale także – a może przede wszystkim – człowiek.

Trzy bloki tematyczne - praktyki gospodarczej i społecznej dotyczących zrównoważonego rozwoju w Ekonomii, Finansach i Zarządzaniu.

Zajęcia będą miały formę konwersatorium: prowadzący krótko wprowadzi w temat i zaprezentuje wybrane przykłady argumentów z przestrzeni publicznej – m.in. wypowiedzi polityków, dziennikarzy czy aktywistów – a następnie uczestnicy wspólnie spróbują je omówić, tworząc między innymi kontrargumenty.

Zajęcia są otwarte dla wszystkich zainteresowanych kulturą języka, debatą publiczną i sztuką argumentacji. Zapraszamy szczególnie uczniów szkół średnich ciekawych, jak działa język w praktyce społecznej – i jak dzięki temu lepiej go rozumieć i używać.

Zapraszam do udziału w lekcji będącej połączeniem dyskusji z warsztatem. Lekcję rozpocznie krótkie wprowadzenie do tematyki podatków od grzechów żywieniowych z udziałem uczestników lekcji: porozmawiamy o tym, jakie jedzenie jest niezdrowe, jakie są skutki zdrowotne niezrównoważonej konsumpcji, jakie produkty w Polsce i na świecie są obciążone dodatkowym podatkiem (tzw. sin tax lub junk food tax) i gdzie trafiają pieniądze z takich podatków. Następnie uczestnicy zostaną podzieleni na grupy i spróbujemy wypracować różne rozwiązania dla polityki fiskalnej, które wpisywałyby się w model „sin taxu”.

Warsztaty z prawa rodzinnego i spadkowego pozwolą uczestnikom zapoznać się z jednymi z najbardziej życiowych i powszechnie obowiązujących dziedzin prawa. Uczniowie dowiedzą się, czym jest prawo rodzinne i co reguluje, poznają instytucje takie jak małżeństwo czy władza rodzicielska, a także przyjrzą się obowiązkom wynikającym z bycia częścią rodziny. W części poświęconej prawu spadkowemu uczniowie nauczą się rozróżniać dziedziczenie ustawowe i testamentowe, poznają rodzaje testamentów oraz podstawy konstrukcji drzewa genealogicznego. Zajęcia będą prowadzone w formie interaktywnych ćwiczeń, takich jak krzyżówki, kazusy, rozsypanki i dopasowania, co pozwoli uczestnikom aktywnie utrwalać wiedzę i rozwijać umiejętność interpretowania przepisów prawnych, Dzięki analizie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz Kodeksu cywilnego uczniowie zrozumieją, że prawo rodzinne i spadkowe dotyczy każdego z nas- niezależnie od wieku czy miejsca w rodzinie.

Zajęcia będą miały formę konwersatorium: prowadzący krótko wprowadzi w temat i zaprezentuje wybrane przykłady argumentów z przestrzeni publicznej – m.in. wypowiedzi polityków, dziennikarzy czy aktywistów – a następnie uczestnicy wspólnie spróbują je omówić, tworząc między innymi kontrargumenty.

Zajęcia są otwarte dla wszystkich zainteresowanych kulturą języka, debatą publiczną i sztuką argumentacji. Zapraszamy szczególnie uczniów szkół średnich ciekawych, jak działa język w praktyce społecznej – i jak dzięki temu lepiej go rozumieć i używać.

Polska A.D. 2025 stoi przed wieloma wyborami natury nie tylko strategicznej ale i egzystencjalnej. Do tych wyborów należy określenie polskiego interesu narodowego w czasie naszego uczestnictwa w Unii Europejskiej i NATO. Wykład ma na celu podkreślenie, że często istnieje różnica między interesem państwa (interes uprzywilejowanych grup, w tym polityków), a interesem społeczeństwa. Historia Polski pokazuje, że najczęściej polskie państwo nie zdawało egzaminu: rozbiory, wciągnięcie Polski do II wojny światowej, układ z Magdalenki, plan Balcerowicza. Stąd też Polacy, jako całość społeczeństwa, powinni kierować się w relacjach międzynarodowych pragmatyzmem i realizmem, a nie romantyzmem i myśleniem życzeniowym. 

Zapraszamy na warsztaty dla przyszłych maturzystów, które łączą wiedzę z zakresu psychologii z ćwiczeniami praktycznymi. Pokażemy Ci kilka technik, które przydadzą się nie tylko na maturze. Podpowiemy, jak opanować stres, sprawić, by nauka była naprawdę efektywna, dobrze wypaść podczas egzaminów ustnych, a także jak zapanować nad maturalnym chaosem i mądrze zarządzać czasem.

To nie będą nudne wykłady! Stawiamy na działanie i doświadczenie, dlatego na zajęciach będzie trochę psychologicznych ciekawostek, sporo praktycznych ćwiczeń oraz przestrzeń na pytania i… odrobinę śmiechu. Wierzymy, że najlepiej uczy się wtedy, gdy nauka sprawia przyjemność.

Czy można trenować biegi nie widząc toru? Skakać w dal kierując się tylko dźwiękiem? Trafić do celu bez użycia wzroku? Sporty osób z niepełnosprawnością wzrokową to nie tylko rywalizacja, ale także przykład współpracy, zaufania i precyzji działania. Zajęcia rozpoczną się od krótkiej prezentacji, w której uczestnicy dowiedzą się, czym jest Adaptowana Aktywność Fizyczna (APA), w jakich dyscyplinach sportowych biorą udział osoby z dysfunkcją wzroku oraz jak wygląda ich trening i rywalizacja. 

Następnie uczestnicy wezmą udział w serii aktywności ruchowych inspirowanych lekkoatletyką paraolimpijską: 1). Bieg w parach: jeden z uczestników wciala się w rolę osoby niewidomej, a drugi w przewodnika. 2). Ćwiczenia biegowe z naprowadzaniem na dźwięk: sprint w kierunku źródła dźwięku, uczą koncentracji i szybkiej reakcji bez udziału wzroku. 3). Skok w dal: ćwiczenie rozwijające zaufanie i orientację przestrzenną. Osoba niewidoma biegnie do rozbiegu prowadzona przez przewodnika głosem, następnie po ustalonej komendzie oddaje skok w dal do piaskownicy. 4). Rzut woreczkiem do celu dźwiękowego /Boccia – test celności i orientacji w przestrzeni. Przewodnicy starają się po każdym rzucie naprowadzić głosowo i zwiększyć trafność rzutów. 5). Goalball: gra drużynowa dla osób z dysfunkcją wzroku. Krotki mecz na zakończenie – wszyscy grają z zasłoniętymi oczami i kierują się tylko słuchem.

Na zakończenie podsumujemy zdobyte doświadczenia, zwracając uwagę na wyzwania związane z aktywnością fizyczną osób z dysfunkcją wzroku, a także sposobach komunikacji w sporcie. Zastanowimy się także, jak uczestnictwo w takich formach ruchu wpływa na rozwój – empatii, zaufania i współdziałania – zarówno w sporcie, jak i w życiu codziennym.

Niejednokrotnie można spotkać się ze stwierdzeniem, że Komisja Europejska jest odpowiednikiem rządu, a Parlament Europejski jest analogią parlamentu narodowego. Ten sposób postrzegania instytucji unijnych prowadzi m.in. do tworzenia fałszywego obrazu kompetencji poszczególnych organów, jak i procedur tworzenia i egzekwowania unijnego prawa. W konsekwencji spotykamy się ze stwierdzeniami typu „Unia nam kazała…”. Podczas lekcji festiwalowej postaram się wspólnie z uczniami uporządkować wiedzę w tym obszarze. W pierwszej kolejności zaprezentowane będą główne różnice między najważniejszymi instytucjami unijnymi (Komisja Europejska, Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej, Parlament Europejski), jak również ich odmienność od organów krajowych, z którymi bywają utożsamiane (analiza materiałów drukowanych, film). Następnie przedstawiona będzie podstawowa procedura przyjmowania aktów prawnych w UE, tzw. zwykła procedura ustawodawcza, która również istotnie różni się od procedur obowiązujących w państwach członkowskich UE (odgrywanie ról). Na koniec przeprowadzimy dyskusję dotyczącą współpracy instytucji unijnych przy przyjmowaniu nowych przepisów, w tym różnic interesów, które reprezentują. 

Zastanawiasz się, co Twoja mowa ciała mówi o Tobie w sytuacjach formalnych – na rozmowie kwalifikacyjnej, prezentacji w szkole lub podczas spotkania? Na tym warsztacie dowiesz się, jak świadomie z niej korzystać, żeby budować autentyczne relacje i dobrze się przy tym czuć.

Podczas tego warsztatu poznasz podstawowe zasady zarządzania metodyką zwinną. Razem z uczestnikami zasymulujemy realizację mini-projektu, gdzie kluczowe będą najważniejsze parametry projektu, zasady współpracy oraz komunikacji w zespole.

Konstytucja to najważniejszy dokument w państwie. Jej celem jest ochrona praw człowieka. Zabezpiecza ludzi przed kaprysami władzy. Konstytucja powstaje jednak w określonym czasie i miejscu. W jaki sposób Konstytucja uchwalona sto albo 30 lat temu może dziś chronić prawa człowieka? Czy jest jak stary film, czy serial w odcinkach pisany na nowo przez kolejne pokolenia? 

Kwestia migracji to jeden z wiodących tematów we współczesnych debatach publicznych i politycznych. Przekonują o tym choćby kampanie wyborcze minionych lat ale także to, jak wiele uwagi poświęcają migracjom media. 

Niestety, analizy mediów i przekazu politycznego pokazują, że bardzo często owe dyskusje polityczne odnoszą się raczej do świata wyobrażeń i całego katalogu mitów migracyjnych a nie do realnych zdarzeń, procesów i ich wiarygodnej, pogłębionej interpretacji. W tym kontekście celem zajęć jest zderzenie wybranych mitów migracyjnych z wiedzą na temat procesów mobilności a także próba odpowiedzi, w jaki sposób możemy poprawiać stan wiedzy na temat zjawisk, które są codziennością w większości krajów europejskich (w tym także w Polsce). 

Wspólnie zastanowimy się m.in. nad następującymi kwestiami:

- czy jesteśmy w stanie policzyć migrantów? jaka jest skala zjawiska i z czego może wynikać to, że – niemal zawsze – się w tej mierze mylimy

- jak definiować migrantów, czyli na ile zasadne jest odwoływanie się do kategorycznych podziałów (np. migranci vs uchodźcy, migranci o statusie uregulowanym vs migranci o statusie nieuregulowanym)

- jaki jest bilans obecności migrantów w krajach, do których docierają? czy i jak można mierzyć efekty społeczne i ekonomiczne ich obecności?

- czy jesteśmy zdani na niechęć i strach przed migracją?

- czy możliwe jest stworzenie dobrych/efektywnych a jednocześnie akceptowalnych polityk migracyjnych?

W trakcie zajęć zwrócimy uwagę na kopaliny, których wykorzystanie pozwoliło na dokonanie kolejnych skoków cywilizacyjnych przez ludzkość. Oswoiliśmy się z ich obecnością w naszym otoczeniu i nie doceniamy ich roli dla ludzkości. Bohaterami lekcji będą: sól kamienna, krzemienie, żelazo, węgiel, siarka, ropa naftowa, miedź, pierwiastki ziem rzadkich i kilka innych. Forma warsztatowa zajęć pozwoli na bezpośredni kontakt z próbkami surowców mineralnych. Będzie można ich dotknąć, powąchać, posmakować i poznać ich niektóre specyficzne właściwości (kowalność, magnetyzm, zjawiska optyczne generowane przez nie, odporność chemiczną). Zapoznamy z ich wykorzystaniem w przemyśle i jak zmieniły historię świata. Czy zawsze w dobrym kierunku? Na to pytanie odpowie sobie każdy sam po naszej lekcji.

ChatGPT jest modelem AI, który został opracowany na podstawie dużych zbiorów danych, tak aby mógł prowadzić rozmowę i angażować się w różne tematy, od ogólnych rozmów po określone obszary wiedzy. ChatGPT podobnie jak inne modele AI był trenowany na ogromnych ilości danych tekstowych, obrazów, dźwięków itd., które to treści objęte były prawem autorskim np. książki, artykuły, strony internetowe. Tak więc powstaje pytanie czy ChatGPT naruszył prawa autorskie np. tzw. dozwolony użytek w procesie trenowania modelu językowego GPT, a także czy AI posiada prawa autorskie do wygenerowanej przez siebie treści? Boom modeli AI działających w oparciu o generatywną sztuczną inteligencję tj. duże modele językowe doprowadził do szeregu sporów prawnych w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Chinach, Kanadzie czy Unii Europejskiej dotyczących czy modele AI mogą wykorzystywać materiały chronione prawem autorskim do tego, aby się na nich trenować. Firmy będące twórcami modeli AI jak np. firma OpenAI twórca ChatGPT opierają swoją działalność i obronę przed zarzutami nielegalnego wykorzystywania materiałów chronionych prawem autorskim na doktrynie tzw. dozwolonego użytku. Dozwolony użytek to jedno z kluczowych pojęć w prawie autorskim i dotyczy sytuacji, w których można legalnie korzystać z cudzych utworów bez zgody autora – ale tylko w jasno określonych przypadkach.

Skąd tyle kontrowersji wokół masonerii, czarnych legend i hejtu wobec pradawnej organizacji o królewskich i arystokratycznych korzeniach. Podczas zajęć zastanowimy się dlaczego społeczeństwo polskie tak bardzo boi się braci i sióstr tego zakonu hermetycznego?

Prawa i obowiązki uczestników postępowania karnego w filmach VR. Na zajęciach wcielisz się w rolę prokuratora, policjanta i podejrzanego w sprawie karnej.

Lewica i prawica to dziś bardziej temat emocji niż zrozumiałych pojęć. Nie wiadomo już, czym dokładnie charakteryzują się te prądy ideowe, za czym się opowiadają, jakie wartości reprezentują i czego właściwie chcą.Doszło do takiego pomieszania i poplątania idei, że trudno jednoznacznie odróżnić te obozy od siebie.Na przestrzeni dziejów za lewicę uważano tych, którzy odrzucali lub przynajmniej ograniczali wpływy religii, poszerzając granice wolności na korzyść człowieka, którego stawiano w centrum.Zwolennicy tych koncepcji opowiadali się za radykalnymi i gwałtownymi rewolucjami we wszystkich dziedzinach życia. Lewica początkowo była związana z liberalizmem.Odpowiadała jej prawica, rozumiana jako konserwatyści—osoby opowiadające się za stopniowym postępem, polegającym na ulepszaniu istniejących rozwiązań. TZ czasem, oprócz aspektu społecznego, do tych obozów dołączyła także sfera gospodarcza.Liberałowie i konserwatyści zaczęli mieć odmienne wizje rynku.Do tej mieszanki dołączyła również komuna jako forma ustroju społeczno-gospodarczego.Po upadku socjalizmu w Polsce to właśnie przedstawiciele sił związanych z tym systemem zaczęli być postrzegani jako lewica.Stało się tak mimo faktu, że ich program i działania miały konserwatywny charakter.Wraz z rozwojem społecznym w ostatnich latach sytuacja dotycząca identyfikacji politycznych postaw stała się jeszcze bardziej skomplikowana.Prawica przejęła wiele liberalnych aspektów gospodarki kapitalistycznej i opowiada się za minimalnym wpływem władzy publicznej na rynek, przy jednoczesnym silnym zaangażowaniu państwa w kontrolę społeczną jednostek.Z kolei lewica stała się ruchem dążącym do ograniczenia niektórych wolności w celu zwiększenia bezpieczeństwa obywateli i zapewnienia im większej opieki socjalnej.

Omówienie czym jest budżet obywatelski, jakie są jego cele oraz dlaczego jest tak istotny w demokracji. Będą też przykłady różnych form budżetów obywatelskich stosowane na różnych poziomach - od szkolnego do krajowego - podkreślając ich unikalne cechy i wyzwania.Planujemy też omówić, w jaki sposób młodzi ludzie mogą zaangażować się w procesy budżetowe w swoich społecznościach; jak mogą wykorzystać budżet obywatelski jako narzędzie do wprowadzania zmian, które są dla nich istotne.

Wykład o tym, czy słowa w prawie karnym mają wagę złota, czy żelaza, czy liczba mnoga oznacza też liczbę pojedynczą i czy usunięcie słowa "jej" z przepisu karnego może spowodować katastrofalne rezultaty.

Dyskusja z uczestnikami spotkania na temat sądownictwa, prawa karnego i udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwość.