wykład

Woda stanowi najważniejszy składnik materii zawierający rozpuszczalne sole, substancje organiczne i gazy. Przy określonych parametrach stanu woda wyróżnia się spośród innych substancji odmiennością właściwości fizyczno-chemicznych, co wpływa w decydujący sposób na naturę świata fizycznego i biologicznego. W każdej dziedzinie życia znajomość właściwości wody jest niezmiernie istotna. Podczas wykładu z pokazem omówione zostaną fizyczne i chemiczne właściwości wody. Przedstawione zostaną stany skupienia wody, spróbujemy określić gęstość wody względem innych substancji. Uczniowie uzyskają informację nt. zasobów wody na świecie i dowiedzą się czym różni się woda słona od słodkiej. Spróbujemy uświadomić dzieciom, jakie jest znaczenie wody dla życia i zdrowia ludzi oraz przypomnimy o konieczności jej oszczędzania. Zajmiemy się także zanieczyszczeniami wody i sposobami ich usuwania.

Na wykładzie zostanie przedstawiony ogólny sposób prowadzenia reakcji z udziałem anionów organicznych, znany pod nazwą kataliza międzyfazowa. Ta metodologia została odkryta na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej i jest szeroko stosowana zarówno w przemyśle, jak i praktyce laboratoryjnej. Wyjaśnimy też o co chodzi ze strip-teasem.

Pojęciem kultur komórkowych określa się proces hodowli komórek wyizolowanych z organizmów roślinnych i zwierzęcych w odpowiednio dobranym środowisku, umożliwiającym ich przeżycie oraz namnażanie się – czyli utrzymanie funkcji życiowych komórek poza organizmem, w sztucznym środowisku. Hodowle komórkowe stały się obecnie podstawowym narzędziem pracy w biotechnologii i inżynierii biomedycznej. Wykorzystuje się je do badania biologii komórek zwierzęcych przy użyciu wygodnego modelu wzrostu in vitro, ale także do testowania wpływu nowych związków syntetycznych i naturalnych na organizmy żywe. Dzięki temu możliwe jest zastąpienie doświadczeń na zwierzętach metodami in vitro. Obecnie prowadzone są badania nad specjalnymi rusztowaniami (tzw. scaffoldami) do hodowli komórkowych, które mogą wspólnie tworzyć sztuczne narządy.

Słuchacze wykładu poznają podstawy biologii komórki, a także zapoznają się z krótkim rysem historycznym hodowli komórkowych. Dowiedzą się jakie wyróżniamy rodzaje hodowli komórkowych, jak wygląda tzw. clean-room, laboratorium do pracy z komórkami, a przede wszystkim co można osiągnąć stosując hodowle komórkowe w laboratorium.

Niektóre polimery po odpowiednim usieciowaniu tworzą hydrożele poprzez zaabsorbowanie dużej ilości wody. Dzięki temu posiadają właściwości i cieczy, i ciał stałych. Posiadają jeszcze inną interesującą cechę: pod wpływem zmiany warunków zewnętrznych mogą ulegać odwracalnej przemianie fazowej (objętościowemu przejściu fazowemu) i wyrzucać z siebie wodę. Mogą więc w zależności od warunków zewnętrznych istnieć w dwóch stanach: napęczniałym i skurczonym. Związana z tym zmiana objętości może być nawet tysiąckrotna. Ta cecha hydrożeli spowodowała, że zaliczają się one do materiałów inteligentnych.

Odpowiednia funkcjonalizacja żeli polimerowych powoduje że nabierają one zdolności do samonaprawiania i samoporządkowania się. Zachowania takie powodują, że zrobione z nich materiały upodabniają się do tkanek miękkich w ssakach. Znane jest wykorzystanie zjawiska przejścia fazowego żeli przez niektóre organizmy do regulacji ich gospodarki wodnej oraz obrony przed drapieżnikami.

Zjawisko objętościowego przejścia fazowego, samonaprawiania i samoporządkowania się oraz możliwości praktycznych ich zastosowań będą szczegółowo omówione w trakcie wykładu.

Dzięki ciekawym eksperymentom chemicznym będzie można dowiedzieć się, jak w prosty sposób wykryć cukier w soku jabłkowym, czy też wyizolować zapachowe olejki eteryczne z przypraw kuchennych.

Przedmiotem spotkania będzie wycieczka po stolicy Chin - Pekinie, Szanghaju tzw. chińskim Nowym Jorku, Kantonie oraz Wyspie Hajnan określanej chińskimi Hawajami.

Celem naszej „podróży” po różnych zakątkach tego pięknego oraz niezwykle zróżnicowanego kraju będzie poznanie przyrody i różnic kulturowych oraz nauka kilku chińskich zwrotów.

Dodatkowo rozwinięte zostaną poniższe sformułowania:

- Panda - żyć by jeść -
- Ślub - miłość na sprzedaż -
- WeChat - życie bez Facebooka -
- Pekin - droższy od Manhattanu -
- Pies - czworonożny przyjaciel na talerzu -

Na spotkaniu zostaną zaprezentowane różne sposoby "czytania" Wisły związane zarówno z locją, jak i ze znajomością geograficznego, całościowego i aksjologicznego spojrzenia na rzekę oraz jej dolinę. Poznamy  różnorodność form, zjawisk i procesów  występujących w korycie Wisły, jak też zróżnicowanie gatunków roślin i zwierząt żyjących w rzece i na jej brzegach. Spojrzymy z różnych punktów widzenia na społeczno-kulturowe wartości rzeki i związane z nią krajobrazy. Zwrócimy uwagę na wieloaspektowe, geograficzne badania rzeki, jak też na edukację o tej rzece. Edukację prowadzoną permanentnie – nie tylko w 2017 r.– Roku Wisły!

Na spotkaniu zostaną zaprezentowane aplikacje webGIS umożliwiające wirtualne zwiedzanie ciekawych miejsc nad Wisłą.  Uczestnicy spotkania wezmą udział w quizie polegającym na odgadnięciu miejsca pokazanego na fotografiach, mapach i zdjeciach lotniczych.

Chęć poznania, co kryje Ziemia w swoim wnętrzu, towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Spoglądając pod stopy zadajemy sobie pytanie jakie tajemnice kryje nasza planeta. Głębokie kopalnie czy wiercenia geologiczne pozwalają jedynie uchylić rąbka tajemnicy. Większość hipotez opiera się na interpretacji badań geofizycznych. Podczas wykładu postaramy się odpowiedzieć na pytanie dlaczego wybuchają wulkany i trzęsie się ziemia oraz co powoduje wypiętrzanie się łańcuchów górskich.

Wielokrotnie w dziejach powracało przekonanie, że piękne minerały (kamienie szlachetne) mają moc uzdrawiania – zastanowimy się, czy jest ono prawdziwe. Poznamy też minerały – źródła pierwiastków, niezbędnych do życia i rolę tych pierwiastków w nas.

Tematem lekcji są największe pustynie na Ziemi oraz ich mieszkańcy. Uczniowie dowiedzą się jak powstają pustynie i jak w tak trudnych warunkach radzą sobie zwierzęta i rośliny.

Odległe od Ziemi obiekty gwiezdne są niedostępne dla bezpośrednich badań  mineralogicznych i chemicznych. Jednakże dzięki zachowanym w najbardziej prymitywnych odmianach meteorytów cząstkom materii uważanej bona fide za starszą niż Układ Słoneczny, możliwe jest odczytywanie procesów zachodzących w czerwonych olbrzymach i nadolbrzymach, czy też w trakcie spektakularnych zjawisk eksplozji supernowych.

W wykładzie zaprezentowano historię odkrycia tych niezwykłych i najstarszych nam znanych minerałów. Przedstawiono także aktualne interpretacje ich składu chemicznego, form krystalicznych oraz pokazane zostały powiązania genetyczne pierwotnej materii Układu Słonecznego z rozwojem i schyłkowymi etapami aktywności obecnie już nieistniejących gwiazd.

W 1996 roku paleontolog Gerard Gierliński zidentyfikował ślady piór półpuchowych analizując płytę skalną z zachowanym odciskiem tylnych kończyn i brzucha drapieżnego dinozaura. Było to pierwsze znalezisko przemawiające za obecnością upierzenia u dinozaurów, które w kolejnych latach zostało potwierdzone nowymi skamieniałościami. Rok po odkryciu, w 1997 w ramach odbywającego się wówczas pierwszego Festiwalu Nauki w Warszawie, powstała rekonstrukcja opierzonego dinozaura, żyjącego w okresie jurajskim na terenie Polski. Dinozaur ten pieszczotliwie ochrzczony został Dyziem.

We wrześniu tego roku Dyzio kończy 20 lat i serdecznie zaprasza na swoją imprezę urodzinową, która odbędzie się w niedzielę 24 września. Zapraszamy wszystkich do Muzeum Geologicznego PIG-PIB na piknik rodzinny.

W programie:

- spotkanie z paleontologami

- wykłady popularnonaukowe

- pokazy zdjęć z wykopalisk paleontologicznych polskich i zagranicznych

- mini-wykopaliska dla najmłodszych

- gry i zabawy edukacyjne w Muzeum

- warsztaty plastyczne

- rozpoznawanie skał i skamieniałości

- geologiczne i paleontologiczne konkursy z nagrodami

- słodki poczęstunek

         ................. i wiele wiele innych

Mazowsze nie jest nudne – poznamy niezwykłe krajobrazy wydmowe, różnorodność przepływów wody w rzekach, „przechowalnie wody” – mokradła. Poznamy skały wszelkiego pochodzenia, sprawdzimy, czy naprawdę lodowiec pozwolił przez stulecia jeść mąkę, jakie są inne jego upominki. Całość przyprawimy słoną wodą z dużych głębokości...

Neolityczne kopalnie krzemienia w dzisiejszych Krzemionkach Opatowskich przez ponad 2000 lat były dostawcą i eksporterem krzemienia. Poznamy sposób występowania tego wówczas ważnego surowca, metody wydobycia, obróbki i jego użytkowanie.

Czym jest piasek, co mają z nim wspólnego kryształ górski, ametyst, cytryn, morion, praz? Jak piasek zachowuje się w na wietrze, w rzekach, w morzu? Co z nim się stanie, gdy znajdzie się głęboko pod powierzchnią Ziemi. I do czego nam się przydaje na co dzień?

Wszyscy wiemy jak bardzo jest ważna woda w naszym życiu, ale czy wiemy jak skutecznie ją oszczędzać i czy warto to robić. W czasie lekcji postaramy się odpowiedzieć na wszystkie trudne pytania związane z wodą.

Odtworzymy sposób przełamania przez Ziemię kryzysu środowiskowego na początku ery mezozoicznej i odtworzymy drogi jej rozwoju, które doprowadziły do stanu dzisiejszego. Poznamy kolejne „eksplozje życia”, okresy wymierania, pojawienie się ptaków i ssaków.

Życie na naszej planecie istnieje od co najmniej 3,4 miliarda lat. W tym czasie przechodziło ono zarówno okresy intensywnego rozwoju, kiedy to w krótkim czasie powstawało wiele różnorodnych nowych form, jak okresy, gdy - często w wyniku nałożenia się na siebie kilku czynników środowiska - dochodziło do masowej zagłady.

Wykład przybliży historię badań nad masowymi wymieraniami, przedstawi przyczyny, skutki i ofiary największych z nich oraz jak zmieniły one późniejsze losy życia na Ziemi.

Zapraszam do odwiedzin kamiennych budowli – najstarszych, starych i trochę młodszych, które ludzie wznosili dla potrzeb materialnych i duchowych. Poznamy zwłaszcza te dość mało znane obiekty z różnych kontynentów i niektórych wysp.

Czy bagna są brzydkie i nieużyteczne? Dostrzeżmy ich urok, wielką rolę środowiskową i pożytki praktyczne. Sprawdźmy, dlaczego powstają, co na nich rośnie i jakie zwierzęta znajdują w nich schronienie.

Popularny wykład prezentujący piękno podziemnego świata - szatę naciekową w jaskiniach - głównie na przykładach dostępnych prawie dla każdego jaskiń turystycznych w Polsce. Podstawowe informacje dotyczące genezy powstawania jaskiń, procesów krasowych, a także wykorzystania tych miejsc przez człowieka - od czasów prehistorycznych po dzień dzisiejszy...

W czasie lekcji dyskutowane są szanse bramkarza na obronę rzutu karnego w przypadku dwóch dyscyplin: piłki ręcznej i piłki nożnej. W czasie lekcji korzystając z prostych zjawisk fizycznych, mierzy się czas reakcji oraz skoczność uczestników zajęć. W czasie zajęć wykorzystuje się podstawowe wiadomości z kinematyki (ruch jednostajnie przyśpieszony) i dynamiki (energia kinetyczna i potencjalna). Lekcja jest pomyślana jako powtórzenie materiału z I klasy gimnazjum oraz zachęta do praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy.

Impreza portalu popularno-naukowego naukaoklimacie.pl, którego działalność wspierają i nadzorują naukowcy, między innymi z Instytutu Geofizyki UW. Będzie można wziąć udział w quizie dotyczącym klimatu, zapytać o sprawy związane ze zmianami klimatu, globalnym ociepleniem, rolą ludzi w procesach klimatycznych, obejrzeć najnowsze animacje przedstawiające wyniki pomiarów i obserwacji systemu klimatycznego z całego świata