Wydział Biologii i Biotechnologii

Podczas zajęć zbadamy wpływ temperatury, stężenia jonów wodorowych (pH) oraz inhibitora (czynnika hamującego) na szybkość reakcji przebiegającej z udziałem enzymu, na przykładzie fosfatazy kwaśnej. Aktywność fosfatazy kwaśnej silnie wzrasta w niektórych chorobach nowotworowych, w chorobach wątroby i kości. Stąd też jest wykorzystywana w diagnostyce medycznej jako tzw. enzym wskaźnikowy. Z kolei rolą fosfatazy u roślin jest uwalnianie fosforanu ze związków organicznych m.in. w warunkach stresu środowiskowego np. zasolenia, deficytu wody czy ataku patogenów.

 Jak zmienia się szybkość reakcji gdy enzym znajduje się w mniej sprzyjających warunkach? Na to i inne pytania postaramy się opowiedzieć podczas naszych wspólnych działań eksperymentalnych w laboratorium.

Rośliny nieodłącznie kojarzą się z kolorem zielonym, który zawdzięczają obecności chlorofilom – barwnikom odpowiedzialnym za absorpcję promieniowania świetlnego podczas fotosyntezy. Wyróżnia się kilka typów chlorofili, różniących się strukturą, co wpływa na długość pochłanianych fal świetlnych i przyjmowanych przez nie odcieni zieleni. Oprócz chlorofili, w roślinach występują także inne barwniki fotosyntetyczne, takie jak karotenoidy – pomarańczowe karoteny i żółte ksantofile, które wspomagają absorpcję światła, a także zapewniają ochronę przed nadmiarem energii. Rośliny wytwarzają także barwniki niefotosyntetyczne, odpowiedzialne za intensywne zabarwienie kwiatów, owoców oraz jesiennych liści. Do tej grupy należą antocyjany – rozpuszczalne w wodzie związki nadające roślinom odcienie od czerwieni, przez fiolet, aż po niebieski, ale i również pełniące rolę antyoksydacyjną. Choć obecne przez cały sezon, w liściach ujawniają się dopiero jesienią, gdy rozkładowi ulegają dominujące ilościowo chlorofile.

Podczas zajęć uczniowie poznają właściwości chemiczne barwników roślinnych. Wykonają rozdział barwników fotosyntetycznych metodą Krausa. Ponadto, oznaczą spektrofotometrycznie zawartość antocyjanów w materiale roślinnym. W ramach zajęć, podkreślone zostanie znaczenie barwników w podstawowych procesach fizjologicznych, ale również ich rola w strategiach, dzięki którym rośliny zwiększają swoją tolerancję na zmieniające się warunki środowiskowe.

Rośliny nieodłącznie kojarzą się z kolorem zielonym, który zawdzięczają obecności chlorofilom – barwnikom odpowiedzialnym za absorpcję promieniowania świetlnego podczas fotosyntezy. Wyróżnia się kilka typów chlorofili, różniących się strukturą, co wpływa na długość pochłanianych fal świetlnych i przyjmowanych przez nie odcieni zieleni. Oprócz chlorofili, w roślinach występują także inne barwniki fotosyntetyczne, takie jak karotenoidy – pomarańczowe karoteny i żółte ksantofile, które wspomagają absorpcję światła, a także zapewniają ochronę przed nadmiarem energii. Rośliny wytwarzają także barwniki niefotosyntetyczne, odpowiedzialne za intensywne zabarwienie kwiatów, owoców oraz jesiennych liści. Do tej grupy należą antocyjany – rozpuszczalne w wodzie związki nadające roślinom odcienie od czerwieni, przez fiolet, aż po niebieski, ale i również pełniące rolę antyoksydacyjną. Choć obecne przez cały sezon, w liściach ujawniają się dopiero jesienią, gdy rozkładowi ulegają dominujące ilościowo chlorofile.

Podczas zajęć uczniowie poznają właściwości chemiczne barwników roślinnych. Wykonają rozdział barwników fotosyntetycznych metodą Krausa. Ponadto, oznaczą spektrofotometrycznie zawartość antocyjanów w materiale roślinnym. W ramach zajęć, podkreślone zostanie znaczenie barwników w podstawowych procesach fizjologicznych, ale również ich rola w strategiach, dzięki którym rośliny zwiększają swoją tolerancję na zmieniające się warunki środowiskowe.