Szkoła średnia

Analizując materiał językowy i teksty literackie, odkrywamy obrazy rzeczy utrwalone w języku i przedstawiane w utworach artystycznych. Objawiają się różne funkcje przedmiotów, rozmaite sposoby ich kategoryzacji oraz powiązania między ludźmi i przedmiotami. Widać więc, iż rzeczy nie są autonomicznymi elementami rzeczywistości, ale niezależnie od tego, czy byłyby to przedmioty pochodzenia naturalnego, czy artefakty, należą one do antroposfery. Ich status zależy od zakodowania w języku i włączenia w porządki pojęciowe oraz schematy poznawcze utrwalone w danej kulturze. Znajdują też odbicie w językowym obrazie świata. Tak zarysowana problematyka obrazu rzeczy w języku i kulturze stała się ostatnio przedmiotem intensywniejszych badań, co w sposób istotny wzbogaca studia literaturoznawcze poświęcone motywom rzeczy, wykorzystujące tradycyjne kategorie poetyki i sięgające po narzędzia semiotyki. Badając relacje nazw w systemie języka i w tekstach danego autora, możemy odkryć pewne rysy świadomości językowej poety, a jedną z istotnych właściwości poezji jest uaktywnienie funkcji metajęzykowej. W rezultacie działania tej funkcji słowo włączone jest w sieć powiązań wewnątrzsystemowych i otwiera dostęp do różnych kontekstów, pojedynczy element języka zdolny jest więc ewokować rozległe obszary uniwersum mowy. Te różne sposoby profilowania rzeczy i ich uobecniania w tekście przedstawione zostaną na licznych przykładach zaczerpniętych z poezji współczesnej.

Często, żeby zdiagnozować chorobę, określić powodowane przez nią zmiany czy zwyrodnienia trzeba je po prostu zobaczyć. Wbrew pozorom może stanowić to poważny problem, bo człowiek, w odróżnieniu od kijanki, nie jest przezroczysty, a zmiany zachodzą wewnątrz organizmu. Siłą rzeczy musimy ograniczyć się do takich obiektów, do których  światło może wejść, a potem wydostać się do układu pomiarowego. Jednak i w tym przypadku obraz może być na tyle rozmyty, że staje się praktycznie nieczytelny. Wykład będzie próbą odpowiedzi jak można sobie z takimi problemami poradzić, dzięki równoczesnemu zastosowaniu najnowszej aparatury optycznej i zaawansowanych metod teorii optyki.

Celem wykładów jest przedstawienie oświeceniowej wizji okolic Moskwy w oparciu o rosyjski materiał literacki (proza i poezja) i publicystyczny (zawartość czasopism społeczno-kulturalnych) oraz z szerokim wykorzystaniem materiałów ikonograficznych (malarstwo, grafika, ilustracje książkowe). Ramy czasowe obejmują drugą połowę XVIII i początek XIX wieku. Materiał ikonograficzny XVIII-XIX wieku zostanie zestawiony ze współczesnym, co stworzy możliwość odtworzenia zmian w wyglądzie miejsc i obiektów oraz porównania ich wyglądu dawnego z obecnym wraz z zaznaczeniem ich roli w dawnym i współczesnym życiu kulturalnym Rosji (muzea, zespoły pałacowo-parkowe). Określenie „okolice Moskwy” należy rozumieć w odniesieniu do XVIII wieku, tzn. przedmiotem zainteresowania staną się także miejsca i obiekty znajdujące się w granicach współczesnej Moskwy (np. Carycyno, Klasztor Simonowski). Wykłady prezentują wyniki badań nad tzw. „tekstem podmiejskim”, zainspirowane studiami Władimira Toporowa o Petersburgu i tekście petersburskim, a także założeniami geopoetyki.

Problematyka cz. 2 wykładu:

1. Geografia i historia.

2. „Tekst podmiejski” w literaturze zachodnioeuropejskiej.

2. Piotr Szalikow o okolicach Moskwy. Zawartość „podróżnicza” czasopism „Wiestnik Jewropy” i „Damskij żurnał” – opisy Carycyna i Archangielskiego.

Podczas zajęć uczestnicy i uczestniczki poznają podstawowe pojęcia świata społecznego, takie jak: rola społeczna, norma społeczna, gender, naród. Następnie wspólnie spojrzymy na sytuacje z życia codziennego z perspektywy socjologicznej. Zastanowimy się, co daje nam takie spojrzenie i dlaczego warto na co dzień używać wyobraźni socjologicznej.

Uczniowie podczas wykładu dowiedzą się, na czym polega widzenie przestrzenne, jakie są techniki zobrazowania 3D oraz jak działają wyświetlacze ciekłokrystaliczne. Uczniowie będą  mieli możliwość oglądania filmów w 3D, dzięki dedykowanym do tego celu okularom, dowiedzą się o ułożeniu ciekłych kryształów w swoich smartfonach oraz  zwiedzą laboratorium chemiczne, w którym syntezuje się ciekłe kryształy.

Ludzkość nękana jest ogromną liczbą chorób genetycznych i zakaźnych, na które wciąż nie ma skutecznych leków. Chociaż medycyna radzi sobie coraz lepiej, w wielu przypadkach choroby te nie są eliminowane, a jedynie poprawiany jest komfort życia pacjentów. Nowoczesna technologia, biologia molekularna i inżynieria genetyczna pozwalają coraz dokładniej manipulować materiałem genetycznym. Naukowcy wykorzystują precyzyjne narzędzia, które mogą zmieniać DNA organizmów, co daje nadzieje na naprawienie wadliwych genów, lecząc tym samym wiele chorób. Czy jest to realne? Jeśli tak, to kiedy? Czy jest to etyczne? Jakie nadzieje daje edycja genomu? Jakie niebezpieczeństwa ze sobą niesie? O tym wszystkim dowiedzą się uczestnicy warsztatów. W części praktycznej uczniowie sprawdzą obecność obcego DNA w bakteriach.

W przededniu stulecia odzyskania niepodległości zadajemy pytanie o rolę i znaczenie muzeów w budowaniu tożsamości narodowej Polaków. 

Zbiory muzeów diecezjalnych i kościelnych, będących placówkami niezależnymi, w szczególny sposób definiowały polską kulturę nawet w okresach braku politycznej suwerenności. Zbierając i chroniąc zabytkowe przedmioty sztuki sakralnej, niekiedy drobne a może nawet skromne obiekty - elementy narodowej tożsamości, rozproszone w małych kościółkach parafialnych - muzea kościelne ratowały je przed grabieżą i zniszczeniem przez zaborcę. Swoją działalnością zapewniły trwałość lokalnych tradycji, ciągłość historyczną i kulturową.

Na tym tle Muzeum Archidiecezji Warszawskiej z 80-letnią historią jest instytucją, która przez swoje skomplikowane i dramatyczne dzieje w szczególny sposób przyczyniła się do
stworzenia materialnego zapisu naszego dziedzictwa. 

Wykład ma na celu podkreślanie wkładu Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w utrzymanie kulturowej ciągłości i ukazanie stałych elementów narodowej tożsamości w znanych i nieznanych dziełach z różnych epok.

Wykład skupia się na problematyce wypadków związanych z lotnictwem, szczególnie zaś z udziałem człowieka – jego funkcjonowania psychologicznego, które w dużym stopniu determinowało to zdarzenie lotnicze.
W wypadkowości lotniczej jest to związane z tzw. czynnikiem ludzkim (Human Factor) determinującym powstanie katastrofy. Czynnik ten nie musi wcale występować podczas czynności związanych z samym działaniem pilotów w kokpicie, ale równie często znajduje się poza nimi i często dużo wcześniej. Analiza każdego zdarzenia lotniczego rozpoczyna się od przeanalizowania czynników ukrytych mogących mieć istotne znaczenie w wyjaśnieniu przyczyn powstania wypadku lotniczego. Idealną teorią wykorzystywaną w tym procesie wnioskowania jest teoria Jamesa REASONA (Swiss cheese). Każda misja lotnicza, jaką załoga statku powietrznego ma do wykonania, obarczona jest ryzykiem. Szacowanie tego ryzyka odbywa się na każdym poziomie podejmowanej decyzji. Mimo tak sformalizowanych procedur dochodzi jednak do wypadków lotniczych. Niektóre czynniki zewnętrze i wewnętrzne, takie jak: pośpiech, rutyna, aprobowanie nadmiernego ryzyka, brak właściwych nawyków i odpowiedniego przeszkolenia, warunki pogodowe, naciski oraz chęć zaimponowania mogą doprowadzić do tragedii. Każde działanie załogi lotniczej obarczone jest ryzykiem popełnienia błędów, gdyż każdy statek powietrzny przemieszcza się
w przestrzeni trójwymiarowej. Każda misja lotnicza to nie  tylko praca pilota, ale całego zespołu ludzkiego zabezpieczającego ten lot, dlatego tak ważne jest prowadzenie właściwej profilaktyki, odpowiedniego szkolenia oraz dbanie o komfort psychiczny poszczególnych członków personelu lotniczego w „rodzinie lotniczej".

Spotkanie będzie miało na celu wytłumaczenie podstawowych założeń pisma chińskiego i sposobu pisania znaków chińskich. Uczestnicy będą mogli spróbować swoich sił w pisaniu znaków (choć nie będą to zajęcia z kaligrafii chińskiej) oraz zobaczyć, jak wyglądają różne przykłady pisma chińskiego z dawnych i obecnych czasów.

Marcin Jacoby – doktor sinologii (UW, 2008), od 2017 r. wykłada w Katedrze azjatyckiej oraz pracuje jako Dyrektor ds. Współpracy Międzynarodowej w SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym. W latach 2008–2017 kierował Projektem Azja w Instytucie Adama Mickiewicza (realizacja ponad 70 projektów kulturalnych w Azji Wschodniej) oraz wykładał w Zakładzie Sinologii Uniwersytetu Warszawskiego (zajęcia z chińskiego języka współczesnego i klasycznego, tłumaczeń ustnych, historii sztuki i historii literatury). W latach 2002–2008 pracował w Zbiorach Sztuki Orientalnej Muzeum Narodowego w Warszawie.
Autor publikacji naukowych i popularnonaukowych o sztuce i kulturze chińskiej (m. in. Chiny bez makijażu), tłumacz chińskiej literatury klasycznej (m. in. przekłady dzieł Zhuangzi, Liezi), tłumacz ustny z języka chińskiego i angielskiego, od 2009 roku konsultant Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do egzaminów na tłumacza przysięgłego z języka chińskiego (Ministerstwo Sprawiedliwości).

Zmienność znaczeniowa jest jedną z podstawowych kwestii w procesie badań nad językiem. Istnieje wiele czynników, zarówno językowych jak i pozajęzykowych, które w istotny sposób kształtują znaczenie słów, sytuując je w różnorakich kontekstach. Z punktu widzenia językoznawstwa, do podstawowych zmian semantycznych należą: specjalizacja, generalizacja, amelioracja oraz pejoracja znaczenia. Każda z nich stanowi osobny mechanizm niezbędny do zaistnienia zmiany językowej. A jakie zmiany zaszły w angielskich wyrazach fowl ‘ptactwo’, courage, crucial, husband, meat, girl, nice, pretty, knave, silly ? Odpowiedź na nie otrzymasz wkrótce.

Białka są składnikami wszystkich żywych komórek, a ich nieustanna praca zapewnia prawidłowe funkcjonowanie całych organizmów. Naukowcy starają się zgłębić tajniki białek, aby jak najlepiej zrozumieć mechanizmy komórkowe, w tym te odpowiedzialne za procesy chorobowe. Z drugiej strony, białka są wykorzystywane jako leki (np. insulina), a dzięki swoim zróżnicowanym właściwościom znajdują zastosowanie także w przemyśle, np. spożywczym i chemicznym. Zarówno niektóre cele badawcze (coraz lepsze poznawanie białek), jak i praktyczne zastosowania przemysłowe wymagają uzyskania wyizolowanych białek, oczyszczonych od innych składników komórkowych. W trakcie zajęć opowiemy o tym, jak skłonić bakterie, by produkowały dowolne (nawet ludzkie) białko oraz zaprezentujemy wybrane metody, które naukowcy stosują na co dzień do otrzymywania białek, ich oczyszczania i podstawowej analizy. W trakcie lekcji uczniowie będą również mogli przeprowadzić własnoręcznie (w kilkuosobowych zespołach) prostą procedurę eksperymentalną.

Na dwóch lekcjach (pierwsza skupiająca się wokół tematu psa, druga wokół tematu kota) poruszymy problem kontaktu między człowiekiem-właścicielem a jego podopiecznym psem lub kotem. Padną pytania typu: Czy pies lub kot powinien występować w Internecie i przynosić dochody finansowe? Czy pies lub kot jest traktowany jak rzecz, jak człowiek, czy może jakoś inaczej? Jak nazwałeś swoje zwierzątko i dlaczego? Czy to prezent, kłopot, czy przyjaciel? Kto się nim opiekuje?

Zajęcia w języku rosyjskim. Pierwsza część, to prezentacja fragmentów tekstów, z ilustracjami i informacją o psach i kotach i naszym do nich stosunku, a następnie uczniowie opowiedzą o swoich zwierzętach.

Warsztaty na temat władzy sądowniczej w Polsce. 

Geoportale to złożone aplikacje umożliwiające dostęp do informacji przestrzennej. Podczas warsztatów w sali komputerowej uczniowie poznają tajniki funkcjonowania geoportali. Korzystając z Geoportalu krajowego, odnajdą wybrane miejsca na kilkudziesięciu warstwach informacyjnych, dokonają pomiarów, nauczą się korzystać z danych udostępnianych w Internecie w technologii WMS. Korzystając z geoportalu M. st. Warszawy, zapoznają się z rozwojem terytorialnym miasta, mapą hałasu, zdjęciami historycznymi, na geoportalu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska sprawdzą rozmieszczenie form ochrony przyrody, sprawdzą, w jaki sposób jest opisany wybrany obiekt w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody.

Zarówno gdy przebywamy w Polsce  lub  jesteśmy w trakcie podróży zagranicznej spotykamy się z ludźmi wywodzącymi się z  odmiennych kultur  i używających różnych języków,  norm wyrażania się  i komunikowania się przy pomocy słów, ale też  i mowy ciała. Zdarza się, że nie potrafimy się z owymi  obcymi porozumieć, gdyż błędnie interpretujemy ich słowa, gestykulację, ruchy ciała. Zapraszamy na wykład, podczas którego dowiecie się, co należy zrobić, aby zdobyć umiejętność rozszyfrowywania  kodów  innych kultur,  rozumieć  to, co  my  i oni  chcemy sobie wzajemnie  przekazać i jak  rozwiązywać  nieporozumienia  i spory.

W trakcie zajęć dokonamy sekcji mózgu. Dokonamy praktycznych przekrojów w różnych płaszczyznach. Poznamy różne jego rejony oraz funkcje, za które odpowiada.

Ucząc się języka angielskiego, nabywamy sprawności językowej w różnych dziedzinach języka: w zakresie bogactwa słownictwa oraz w zakresie różnorodności struktur gramatycznych, w zakresie wymowy, ale i w zakresie pragmatyki.

W niniejszym warsztacie spojrzymy na te cztery obszary poprzez pryzmat dowcipów językowych, to znaczy każdy z tych obszarów będzie zilustrowany przykładami pochodzącymi z zabawnych użyć języka. Uczestnicy będą zachęcani do wspólnego rozwiązywaniu zagadek językowych; na przykład do wyjaśnienia reguły, która rządzi danym dowcipem. Taka wspólna analiza zabawnych form językowych pomoże nam uświadomić sobie bogactwo języka (którego się uczymy) oraz wskazać obszary, o których mogliśmy wcześniej nie myśleć (w czasie uczenia się języka).

W tradycyjnym postępowaniu karnym, to pracownicy wymiaru sprawiedliwości nadają kształt temu, w jaki sposób sprawcy i ofiary przestępstw doświadczają procesu rozwiązywania konfliktu. Teoria sprawiedliwości naprawczej proponuje bezpośrednie spotkanie pomiędzy stronami konfliktu. Czy taka praktyka ma szansę powodzenia w wymiarze sprawiedliwości? Czy warto zatem przebaczać przestępcom?

Regeneracja to niezwykły proces prowadzący do odbudowy prawidłowej struktury mięśni szkieletowych po uszkodzeniu mechanicznym lub wynikającym z miopatii. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane najnowsze doniesienia naukowe dotyczące regeneracji mięśni i badań nad wspomaganiem tego procesu oraz mobilizacji komórek macierzystych do uszkodzonej tkanki.

Na wykładzie zostanie zaprezentowana wiedza wprowadzająca w tajniki budowy układu ruchu człowieka. Anatomia jest nauką o makroskopowej budowie organizmu żywego. Nazwa pochodzi od greckiego słowa anatemnej – rozcinać, rozczłonkowywać i jest to podstawowa metoda poznania budowy. Metoda preparowania jest głównym środkiem poznania budowy, jednak musi zostać uzupełniona zrozumieniem budowy i funkcji żywego organizmu. W trakcie wykładu zostanie omówiony podział ciała ludzkiego na głowę (caput), szyję (collum), tułów (truncus) i dwie pary kończyn (membra), górną i dolną. W skład tułowia zaliczone zostaną: klatka piersiowa (torax), grzbiet (dorsum), brzuch (abdomen) i miednica (pelvis). Po krótkim wprowadzeniu zaprezentowane będą prawidłowe ruchy w stawach człowieka z demonstracją i wykonywaniem ich przez uczestników wykładu. Będą także omówione podstawowe mięśnie wykonujące ruchy w stawach. Wykład nastawiony będzie na zapoznanie słuchaczy z prawidłowym funkcjonowaniem układu ruchu człowieka i na przybliżenie tajników jego  budowy. Wykład będzie zawierał nie tylko demonstrację ruchów, ale także pokaz filmów prezentujących prawidłowe ruchy człowieka oraz najczęstsze błędy popełniane przez osoby aktywne fizycznie - błędy, które prowadzą do przeciążeń układu ruchu i konieczności interwencji medycznej. Zaprezentowane zostaną także metody pozyskiwania informacji z anatomii funkcjonalnej za pomocą systemu Vicon w postaci nagrań kinematycznych ruchów człowieka i ich analiza. Podsumowanie wykładu będzie wprowadzeniem w złożoność budowy i czynności ciała człowieka oraz zachęceniem do pogłębiania wiedzy anatomicznej jako bardzo przydatnej dla każdego człowieka.

Prof. Władysław Bartoszewski (od niego ściągnęliśmy pierwszą część tytułu) i ks. prof. Józef Tischner (autor podstawowej definicji prawdy) pokazali, że nader często obiegowe, powszechnie uznane prawdy nie do końca są prawdziwe. Na kilku przykładach z historii chemii wykażemy słuszność tego stwierdzenia. Kto pierwszy zaproponował cykliczną strukturę benzenu - czy na pewno Kekule? Czy regułę Markownikowa wymyślił Markownikow? Czy Fritz Haber to potwór, czy dobroczyńca ludzkości? itd.

Pismo chińskie składa się z około 50 000 znaków, wypracowanych w toku długiej ewolucji. W języku współczesnym ponad 95% objętości tekstów w codziennej prasie i popularnych książkach jest pisane przy użyciu 5-6 tysięcy najczęściej używanych znaków. Tyle wystarczy się nauczyć, żeby biegle czytać. Chińskie pismo jest systemem otwartym, co oznacza, że ciągle powstają nowe znaki. Pismo chińskie jest systemem złożonym. Ortografia pisma chińskiego obejmuje kształt oraz kolejność stawianych kresek, których wyróżnia się obecnie 12 rodzajów. Warsztat jest skonstruowany w ten sposób, aby przekazać uczestnikom podstawowe informacje na temat historii i ewolucji kaligrafii chińskiej. Pod koniec warsztatu uczestnicy będą mogli wziąć aktywny udział i samodzielnie napisać kilka chińskich znaków pod moim kierunkiem.

Dr Ting-Yu Lee - od wielu lat uczy języka chińskiego w Polsce. Jest absolwentką anglistyki Uniwersytetu TamKang, Tajpei (2004), posiada także certyfikat nauczania chińskiego jako obcego języka z renomowanego Uniwersytetu Chengch w Tajpej (2003). W latach 2004–2005 uzyskała drugie magisterium na Uniwersytecie Lancaster w Wielkiej Brytanii w zakresie socjologii (ze specjalizacją biznesu). Ukończyła studia doktoranckie w Instytucie Socjologii na Uniwersytecie Warszawskim oraz uzyskała stopień doktora w PAN w 2014 r. Lubi zapoznawać cudzoziemców z różnymi aspektami tradycji chińskiej.
 

Czy rzeczywiście mężczyźni są z Marsa, a kobiety z Wenus? Zapraszamy na warsztat mający na celu przedstawienie podstawowych mechanizmów zachowania i motywacji ludzkiej w oparciu o założenia psychologii ewolucyjnej. Podczas spotkania słuchacze będą mieli okazje lepiej zrozumieć biologiczne mechanizmy sterujące ich zachowaniem. 

Jak wygląda życie kobiet w Arabii Saudyjskiej? Jakie mają prawa i jakie jest ich miejsce w strukturze społecznej? Czy Wizja2030 rzeczywiście wpłynie na zmiany w życiu kobiet, czy jest to zabieg polityczny?