język obcy nowożytny
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Lekcja festiwalowa | Words, texts, cultures or interpretations: What is it that we translate? |
Podstawowym celem spotkania będzie omówienie pozajęzykowych uwarunkowań przekładu, które nierzadko decydują o jego poprawności, adekwatności czy użyteczności, oraz podjęcie próby udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy zawsze tłumaczenie sprowadza się do operacji transferu między znakami językowymi, czyli wyrazami i/lub zdaniami. Po krótkim wstępie teoretycznym, w którym omówiony zostanie podstawowy podział tłumaczeń według Romana Jakobsona, istota tłumaczenia intersemiotycznego, jak również główne założenia podejść kognitywnych (główny nacisk zostanie położny na problem elementów wizualnych, które nierzadko towarzyszą wyrazom stanowiącym istotę tekstów pisanych, oraz pojęcie ekwiwalencji na poziomie obrazowania lub interpretacji), słuchacze będą przygotowywali przekłady wybranych tekstów (z języka angielskiego na język polski), co pozwoli odpowiedzieć na pytania zadane na wstępie (Czy tłumaczymy tylko słowa? Czy wszyscy myślimy w ten sam sposób?). Chętni Słuchacze zostaną także poproszeni o krótką analizę swoich własnych przekładów pod kątem zgodności na poziomie interpretacji oryginału i przekładu. Warsztaty będą prowadzone w dużej mierze w języku angielskim, dlatego przeznaczone są przede wszystkim dla grup zaawansowanych językowo (także ze względu na ćwiczenia tłumaczeniowe). |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Why don’t you join the British Army? |
Jesteś dobry/-a z angielskiego i zainteresowany/-a historią wojskowości z teoretycznego i/lub praktycznego punktu widzenia? Weź udział w lekcji festiwalowej dedykowaną zadaniom, z którymi mierzą się rekruci Armii Brytyjskiej. Sprawdź swoje umiejętności logicznego myślenia sytuacji wymagającej znalezienia bezpiecznego schronienia, upewnij się, że jesteś w stanie odpowiednio nakarmić 300 żołnierzy i weź udział w quizie z wiedzy ogólnej, który pomoże Ci odnaleźć się w kontekście działań operacyjnych Sił Zbrojnych Jej Królewskiej Mości. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Argument z analogii |
W trakcie spotkania będziemy analizować przykłady argumentów z analogii. Będziemy starali się znaleźć ich słabe punkty lub je wzmocnić. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy wystarczy znać 1000 słówek. Ilościowe aspekty znajomości słownictwa języka obcego |
Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słownictwa. To ono pozwalają przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika. Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania: Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim? Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu? Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego? Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?. W jaki sposób mierzy się te wartości? Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Idiomy i fałszywi przyjaciele tłumacza w języku rosyjskim – czyli „gdzie jest pies pogrzebany” |
Zapraszamy na wyjątkowe warsztaty – Idiomy i fałszywi przyjaciele tłumacza w języku rosyjskim – czyli „gdzie jest pies pogrzebany”. Dzięki materiałom audiowizualnym uczestnicy warsztatów poznają przykłady idiomów i powiedzeń w języku rosyjskim i polskim. Dowiedzą się np. o tym, że w Rosji jadąc bez biletu jedzie się „zajcem” (tłum. „jazda jako zając”). Często podobne znaczenie jest wyrażane za pomocą nieco innych słów, np. polskiemu „wpuszczeniu lisa do kurnika” odpowiada rosyjskie „wpuszczenie kozła do ogrodu”. Dodatkowo przedstawione zostaną homonimy, czyli fałszywi przyjaciele tłumacza, tj. słowa, które w obu językach mają brzmią tak samo/podobnie, ale mają inne znaczenia, np. „zapominać” (pol. „zapominać”, ros. „zapamiętywać”). Uczestnicy nie będą się już bać rosyjskiej „zażygałki”, rosyjska „dynia” na pewno nie przyda się na Halloween, a „but” po rosyjsku nie jest częścią garderoby. Nauka to jednak nie tylko przekazywane treści (chociaż te też będą ciekawe!), ale także atmosfera – przyjdźcie i poczujcie się jak w petersburskiej kawiarni – zapewniamy herbatę z samowaru, chrupiące suszki do herbaty, rosyjskie dekoracje. Oprócz treści i atmosfery ważne jest także podejście prowadzących, którzy zawsze chętnie podzielą się historiami dotyczącymi rosyjskiej kultury i realiów. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Meandry umysłu. Na drodze od wyrażenia do znaczenia |
Na jakie wysiłki zdobyć się musi ludzki umysł, aby przebyć drogę od formy wyrażenia do jego znaczenia? Sceną główną, na której rozgrywa się pełen ekspresji spektakl spajania znaczeń w teksty, jest ludzki mózg. Neurobiologia nie zna jednak odpowiedzi na postawione wyżej pytanie. Drogę przez nieznane toruje nam teoria mieszanin pojęciowych, sformułowana na styku lingwistyki i kognitywistyki. Ujmuje ona znaczenia wyrażeń jako mieszaniny pojęciowe – hybrydy będące świadectwem dynamiki ludzkich mechanizmów poznawczych. Funkcjonowanie ludzkich mechanizmów poznawczych – które podczas wykładu zrekonstruujemy na konkretnych przykładach – dowodzi, że nasz umysł z natury dąży do redukcji złożoności problemów. Czyni to w sposób zdumiewający. Redukcja złożoności sprawia, że formułując teksty, utożsamiamy formę wyrażeń z ich znaczeniem. Wrażenie to redukuje wysiłek wkładany w myślenie i komunikację. Jest to iluzja skądinąd pożyteczna, którą jednak teoria mieszanin pojęciowych bezlitośnie demaskuje. Znaczenia wyłaniają się bowiem w konfrontacji z kontrfaktycznością, we współbrzmieniu analogii i podobieństwa, w zmaganiach z ograniczeniami, jakie narzucają nam przestrzeń i czas. Przeczytanie książki, wysłuchanie czyjejś opowieści jest – zaledwie i aż – bodźcem, iskrą inicjującą powstawanie i przeobrażanie się znaczeń. Poprzez zaskakujące współoddziaływanie relacji strukturyzujących znaczenia (relacji analogii, rozbieżności itp.), nasza wyobraźnia sprawia, że dane wyrażenie zaczyna „mienić się” zupełnie nowymi barwami. Na wykład zapraszam wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się, dlaczego wyrażenie child-safe bazuje na scenariuszu zagrożenia dla dzieci oraz jak pracuje nasza wyobraźnia, kiedy myślimy o ewolucji dinozaurów w ptaki. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Sing it for the world! Praktyczne warsztaty z tłumaczenia piosenek z angielskiego na polski |
Tłumaczenie piosenek w taki sposób, żeby dało się je zaśpiewać w innym języku, to niełatwa sprawa. Na warsztacie uczestnicy będą mieli okazję zmierzyć się z tym zadaniem w praktyce. Razem zastanowimy się, jakie konkretne wyzwania stoją przed tłumaczem, a potem wspólnymi siłami stworzymy przekład wybranej piosenki z języka angielskiego na polski. Przy okazji uczestnicy poznają trochę teorii z zakresu przekładu piosenki: dowiedzą się, co to takiego „szlagwort” i „skopos”, czy tłumaczy się opery i dlaczego tłumacze piosenki startują w pięcioboju. Niezbędna jest znajomość angielskiego na poziomie co najmniej B2. Nie trzeba za to mieć żadnego doświadczenia w tłumaczeniu ani specjalistycznej wiedzy muzycznej – choć odrobina dobrego słuchu na pewno nie zaszkodzi. Uwaga, to wciąga! Być może te warsztaty sprawią, że tłumaczenie piosenek stanie się twoim nowym hobby. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | W poszukiwaniu własnego głosu: wypowiadamy się za pomocą poezji |
W świecie, w którym natychmiastowa, lakoniczna i skuteczna komunikacja stała się normą, poezja wydaje się anachronicznym, a nawet bezsensownym środkiem wypowiadania się. Mimo to ta sztuka literacka towarzyszyła ludzkości od samego początku jej istnienia, jeszcze zanim zaczęła się pisana historia, a ludzie (zarówno zawodowi poeci, jak i miłośnicy liryczności) nadal wykorzystują ją jako ujście terapeutyczne dla swoich uczuć, prawdziwy środek komunikacji, a nawet narzędzie rewolucji oraz buntu. Czy warto pisać poezję w XXI wieku? W czym może nam pomóc poezja? Czy potrafisz Ty pisać poezję? Poezja pozwala nam nie tylko wyrażać, ale także znajdować, uzyskiwać dostęp i rozumieć złożone uczucia i emocje w nas samych. Pomaga ona nam w unikalny sposób zwerbalizować to, o czym myślimy, gdy zależy nam na tym, jak wyraża się pomysł, a nie tylko to, jaki jest, właśnie, nasz pomysł. W każdym człowieku kryje się poetycki głos, który czeka na odkrycie, wyszkolenie i rozwój. Przyjdź na nasze spotkanie i znajdź swojego wewnętrznego poetę! |
|
|
| Lekcja festiwalowa | W poszukiwaniu własnego głosu: wypowiadamy się za pomocą poezji |
W świecie, w którym natychmiastowa, lakoniczna i skuteczna komunikacja stała się normą, poezja wydaje się anachronicznym, a nawet bezsensownym środkiem wypowiadania się. Mimo to ta sztuka literacka towarzyszyła ludzkości od samego początku jej istnienia, jeszcze zanim zaczęła się pisana historia, a ludzie (zarówno zawodowi poeci, jak i miłośnicy liryczności) nadal wykorzystują ją jako ujście terapeutyczne dla swoich uczuć, prawdziwy środek komunikacji, a nawet narzędzie rewolucji oraz buntu. Czy warto pisać poezję w XXI wieku? W czym może nam pomóc poezja? Czy potrafisz Ty pisać poezję? Poezja pozwala nam nie tylko wyrażać, ale także znajdować, uzyskiwać dostęp i rozumieć złożone uczucia i emocje w nas samych. Pomaga ona nam w unikalny sposób zwerbalizować to, o czym myślimy, gdy zależy nam na tym, jak wyraża się pomysł, a nie tylko to, jaki jest, właśnie, nasz pomysł. W każdym człowieku kryje się poetycki głos, który czeka na odkrycie, wyszkolenie i rozwój. Przyjdź na nasze spotkanie i znajdź swojego wewnętrznego poetę! |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy gry wideo tłumaczymy czy lokalizujemy? Kilka słów o nowych wersjach językowych gier |
Obecnie zyski wiodących producentów gier wideo są wyższe, niż te w innych branżach rozrywki, takich jak muzyka czy film. Sukces ten nie byłby możliwy bez tworzenia, dystrybucji i promocji gier na wielu różnych rynkach. Proces taki jest przez graczy nazywany tłumaczeniem, podczas gdy w branży gier wideo używane jest określenie „lokalizacja”. W trakcie spotkania uczestnicy dowiedzą się nie tylko tego, skąd wzięła się taka nazwa, ale również poznają jej części składowe. Działania ukierunkowane na stworzenie nowych wersji językowych gier obejmują bowiem nie tylko przetłumaczenie elementów językowych tworzących daną grę, ale również modyfikacje warstwy graficznej, dźwiękowej czy nawet fabularnej oraz materiałów promocyjnych i strategii marketingowej. Spotkanie będzie okraszone licznymi przykładami takich rozwiązań nie tylko w lokalizacjach z języka polskiego i na język polski, ale również dotyczącymi innych języków, regionów i kultur. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Do we need each other? |
Do we need each other? to interaktywna lekcja języka angielskiego na poziomie B1/B1+ dla uczniów szkół średnich na temat dystopijnej przyszłości oraz konsekwencjach wynikających z zaprzestania komunikacji międzyludzkiej. Lekcja ma na celu wprowadzenie i utrwalenie nowego słownictwa oraz ćwiczenie umiejętności słuchania ze zrozumieniem oraz mówienia. Ważnym elementem lekcji jest krótki film prezentujący dystopijną przyszłość, który stanowi punkt wyjścia do wyrażania swoich opinii na temat nadużycia mediów społecznościowych w świecie pozbawionym kontaktów międzyludzkich. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Kraby na głowie i banany na nogach – o polsko-rosyjskich podobieństwach i różnicach leksykalnych |
Na spotkaniu poznasz pary wyrazów w języku polskim i rosyjskim, zwane paralelami leksykalnymi, które są podobne lub prawie identyczne w wymowie oraz mają takie same, podobne lub całkiem różne znaczenia. W czasie spotkania przeanalizujemy najciekawsze polsko-rosyjskie pary wyrazów pod kątem podobieństw i różnic w ich znaczeniach. Spotkanie będzie miało charakter interaktywny. Wspólnie będziemy wykonywać ciekawe ćwiczenia multimedialne, które pomogą Ci zapamiętać słowa i ich znaczenia. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Niewidzialni towarzysze życia w Petersburgu - nieformalne nazewnictwo w przestrzeni miejskiej |
Mimo swojego krótkiego, bo zalewie 300-letniego, istnienia Petersburg zasłużył sobie na miano stolicy kultury, perły architektury i miasta na swój sposób mistycznego. To o nim mówi się, że „do Moskwy jedzie się do pracy, a do Petersburga z miłości”. Petersburg był (i jest) z jednej strony miejscem realizacji oficjalnej polityki historycznej, z drugiej zaś ośrodkiem niezależnej i alternatywnej myśli. A wielka historia ostatnich kilkuset lat wywarła trwałe piętno na tkance miasta, również tej językowej. Dzięki niestrudzonej inwencji językowej mieszkańców na przestrzeni trzech wieków w Petersburgu powstało różnorodne nazewnictwo miejskie, stanowiące teraz niematerialny narodowy pomnik kultury. Każde pokolenie petersburżan tworzy nowe „słoje” nazewnicze. Dzięki temu tworzy się nieoficjalna miejska toponimia, czyli zbiór symboli, funkcjonujących w danej przestrzeni. Symboli związanych z wydarzeniem historycznym, osobą, która zamieszkiwała dany budynek czy skojarzeniem jakie budzi. Toponimia odgrywa bardzo ważną rolę społeczną, z jednej strony odzwierciedlając sposób, w jaki mieszkańcy odbierają otaczający ich świat, z drugiej zaś pokazując mechanizmy oswajania przestrzeni miejskiej przez jednostkę przy pomocy nadawanych obiektom nazw. Wejdź do fascynującego świata petersburskiej toponimii i dowiedz się gdzie znajduje się Koszmar spadochroniarza, który pomnik nazywany jest Umierającym łabędziem i dlaczego Lenin tańczy lezginkę. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | W poszukiwaniu własnego głosu: wypowiadamy się za pomocą poezji |
W świecie, w którym natychmiastowa, lakoniczna i skuteczna komunikacja stała się normą, poezja wydaje się anachronicznym, a nawet bezsensownym środkiem wypowiadania się. Mimo to ta sztuka literacka towarzyszyła ludzkości od samego początku jej istnienia, jeszcze zanim zaczęła się pisana historia, a ludzie (zarówno zawodowi poeci, jak i miłośnicy liryczności) nadal wykorzystują ją jako ujście terapeutyczne dla swoich uczuć, prawdziwy środek komunikacji, a nawet narzędzie rewolucji oraz buntu. Czy warto pisać poezję w XXI wieku? W czym może nam pomóc poezja? Czy potrafisz Ty pisać poezję? Poezja pozwala nam nie tylko wyrażać, ale także znajdować, uzyskiwać dostęp i rozumieć złożone uczucia i emocje w nas samych. Pomaga ona nam w unikalny sposób zwerbalizować to, o czym myślimy, gdy zależy nam na tym, jak wyraża się pomysł, a nie tylko to, jaki jest, właśnie, nasz pomysł. W każdym człowieku kryje się poetycki głos, który czeka na odkrycie, wyszkolenie i rozwój. Przyjdź na nasze spotkanie i znajdź swojego wewnętrznego poetę! |
|
|
| Lekcja festiwalowa | W czym CAT tłumaczowi nie pomoże, czyli o ograniczeniach programów wspomagających tłumaczenie |
Przedstawienie możliwości i ograniczeń programów wspomagających tłumaczenie (WordFast, smartCAT, MemoQ, OmegaT). Przyjrzymy się schematowi funkcjonowania tych programów, źródłom generowanych przez nie podpowiedzi i ostrzeżeń, możliwościom wprowadzenia do nich informacji specyficznych dla danego języka. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Chyba jednak zagram w to po angielsku! O błędach w lokalizacji językowej gier i ich przyczynach |
W dzisiejszych czasach gry wideo są wydawane w kilkunastu, a niekiedy nawet kilkudziesięciu różnych wersjach językowych na całym świecie. Nie zawsze jednak gracze są usatysfakcjonowani grą w rodzimej wersji językowej. Wielokrotnie na forach internetowych krytykują oni wydawców za błędy w grach wydawanych po polsku. Najczęściej wymienianymi usterkami są nienaturalna intonacja aktorów udzielających głosów pojawiającym się w grach postaciom, nadgorliwość w przekładaniu nazw własnych, czy nieścisłości gramatyczne lub ortograficzne negatywnie wpływające na odbiór gry. Błędy pojawiające się w polskich wersjach gier przetłumaczonych z innych języków nie zawsze muszą jednak wynikać z nieuwagi tłumaczy. Czasem mogą być one spowodowane strategiami podejmowanymi przez producentów, organizacją procesu tworzenia nowych wersji językowych gry, czy strukturą samych gier. Na spotkaniu przedstawione zostaną najczęściej wskazywane przez odbiorców błędy tego rodzaju oraz możliwe powody ich pojawiania się. Towarzyszyć im będą przykłady pochodzące z gier reprezentujących różne gatunki oraz wydanych zarówno w ostatnich latach, jak i w początkach dystrybucji gier w Polsce. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Dobra literatura w (nie)dobrym kinie, czyli w jaki sposób ‘zła’ adaptacja może być ‘niezła’ |
Kino, telewizja, oraz platformy streamingowe przedstawiają coraz to nowsze produkcje inspirowane dziełami literackimi, które często stają się zarzewiem gorących dyskusji, głównie w środowiskach fanowskich literackiego pierwowzoru, co do ich zgodności lub wierności z oryginalnym tekstem. Celem wykładu/konwersatorium jest próba odpowiedzi na pytanie jakie czynniki mają wpływ na uznanie danej adaptacji za ‘dobrą’ czy ‘złą’, i czy tego rodzaju kategorie oceny są ostatecznie uzasadnione. W trakcie wykładu uczestnicy zapoznają się z formami, technikami i strategiami tworzenia adaptacji anglojęzycznych utworów literackich, poznają też strategie i rozwiązania stosowane przez twórców w celu dostosowywania dzieła literackiego do nowej formy przekazu czy oczekiwań widzów. Wykład skupi się głównie na konsekwencjach zastosowania ww. technik i strategii, ich pozytywnego jak i negatywnego wpływu na pierwotny przekaz tekstu. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Polski Sybir vs polska Syberia cz 1 Jak i dlaczego Polacy trafiali na Syberię przez ponad 400 lat? |
Polacy na Syberię trafiają od ponad 400 lat. Dla wielu było to miejsce katorgi, zesłania i śmierci na obczyźnie. Nieprzyjazny, lodowaty, czy wręcz morderczy Sybir to jeden z popularniejszych motywów poruszanych przez polskich romantyków, który z czasem stał się „syberyjskim mitem”. Sowieckie łagry sprawiły, iż mroczny obraz Syberii utrwalił się w polskiej pamięci w XX wieku i do dziś wzbudza w wielu rodzinach żywe emocje. Tysiące Polaków traktowało jednak Syberię jak „ziemię obiecaną”, nową ojczyznę i dobrowolnie udawało się na Wschód w poszukiwaniu lepszego losu. Na przełomie XIX i XX wieku na Syberii kwitło polskie osadnictwo. W wykładzie zostaną poruszane kwestie: - Jak i kiedy Polacy trafiali na Syberię? - Polski wkład cywilizacyjny na Syberii - Dlaczego rdzenni mieszkańcy Syberii do dziś żywią sympatię do Polaków? - Polskie wsie na Syberii - (Anty)polska operacja NKWD - Polonia na Syberii w XXI wieku - Dlaczego losy naszych rodaków na Syberii są tak mało znane? Zostaną przybliżone biografie Bronisława Piłsudskiego (brata Józefa), Wacław Sieroszewskiego, Edwarda Piekarskiego, Maksymiliana Marksa i wielu innych polskich naukowców. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | „Chodzi o to, aby język giętki, powiedział wszystko, co pomyśli głowa” – rosyjskie łamańce językowe |
Poprawna wymowa w języku obcym stanowi często jedną z największych trudności w nauce języka. Rozwiązaniem jest zanurzenie się w języku, kontakt z nim. Jak powiada stare przysłowie: „Trening czyni mistrza”. I w tym przypadku również to się sprawdza. Ćwiczenie wymowy rosyjskiej wcale nie musi być trudne i nudne, co pokażemy Wam na warsztatach. W pierwszej części spotkania dowiecie się, czym są łamańce języka oraz będziecie mieć możliwość obejrzenia lub wysłuchania popularnych łamańców w języku rosyjskim, prezentowanych przez native speakerów i nie tylko. Następnie wspólnie połamiemy sobie języki, ćwicząc tylko z pozoru skomplikowane zdania i wiersze. Zapraszamy też do udziału w konkursie na najszybciej i najpoprawniej wypowiedziany łamacz – przewidziane atrakcyjne nagrody! Gwarantujemy dobrą zabawę i to, że pod koniec warsztatów będziecie mistrzami „łamijęzyków”! Prowadzący warsztaty to dydaktycy z zamiłowaniem i ogromną pasją do języka rosyjskiego – na co dzień pijają „czaj”, zajadają się „blinami”, nucąc „Kalinkę” lub „Biełyje rozy”, czasem nawet „Kanikuły”. Kolekcjonują „matrioszki”, czytają Czechowa, a ich wymarzonym kierunkiem na urlop jest „Rossija – strana czudies” |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Polski Sybir vs polska Syberia cz 2 Jak i dlaczego Polacy trafiali na Syberię przez ponad 400 lat? |
Polacy na Syberię trafiają od ponad 400 lat. Dla wielu było to miejsce katorgi, zesłania i śmierci na obczyźnie. Nieprzyjazny, lodowaty, czy wręcz morderczy Sybir to jeden z popularniejszych motywów poruszanych przez polskich romantyków, który z czasem stał się „syberyjskim mitem”. Sowieckie łagry sprawiły, iż mroczny obraz Syberii utrwalił się w polskiej pamięci w XX wieku i do dziś wzbudza w wielu rodzinach żywe emocje. Tysiące Polaków traktowało jednak Syberię jak „ziemię obiecaną”, nową ojczyznę i dobrowolnie udawało się na Wschód w poszukiwaniu lepszego losu. Na przełomie XIX i XX wieku na Syberii kwitło polskie osadnictwo. W wykładzie zostaną poruszane kwestie: - Jak i kiedy Polacy trafiali na Syberię? - Polski wkład cywilizacyjny na Syberii - Dlaczego rdzenni mieszkańcy Syberii do dziś żywią sympatię do Polaków? - Polskie wsie na Syberii - (Anty)polska operacja NKWD - Polonia na Syberii w XXI wieku - Dlaczego losy naszych rodaków na Syberii są tak mało znane? Zostaną przybliżone biografie Bronisława Piłsudskiego (brata Józefa), Wacław Sieroszewskiego, Edwarda Piekarskiego, Maksymiliana Marksa i wielu innych polskich naukowców. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy mózg przeszkadza w nauce, czyli dlaczego boimy się mówić w języku obcym? |
Mózg jest głównodowodzącym w procesie zdobywania wiedzy i przyswajania informacji. Kiedy się uczymy: 1) tworzymy nowe neurony lub 2) budujemy nowe połączenia między istniejącymi neuronami albo też 3) wzmacniamy istniejące już połączenia międzyneuronalne. Jeśli mózg funkcjonuje prawidłowo, synapsy (czyli miejsca, w których następuje komunikacja między neuronami) przenoszą informacje w układzie nerwowym a aksony i dendryty (czyli wypustki komórek) przewodzą impulsy nerwowe, wówczas możliwy jest proces przyswajania wiedzy. Nauka języka obcego jest zjawiskiem zależnym od wielu procesów, w tym psychologicznych i psycholingwistycznych, czyli między innymi od emocji. Z tego powodu przyswajanie wiedzy w emocjonalnie niesprzyjających uczącemu się okolicznościach może szybko zmienić się z intelektualnej przygody i przyjemności w źródło stresu. Stres wywołany np. mówieniem w języku obcym jest jak najbardziej realny. Stres stanowi zaporę dla bodźców językowych i zapobiega pełnemu przetworzeniu ich przez mózg. Efektem tego są słaba koncentracja, niewykorzystanie naszego potencjału pamięciowego i brak postępu w kształceniu kompetencji językowych. Czy można temu przeciwdziałać? W czasie wykładu interaktywnego odpowiemy sobie na pytanie jakie procesy zachodzące w „zestresowanym” mózgu hamują naukę języka obcego, czym jest nauczanie „przyjazne mózgowi” i w jaki sposób można przeciwdziałać negatywnemu wpływowi stresu na mózg, a tym samym na naukę języka obcego oraz dlaczego mózg nie zawsze jest naszym sprzymierzeńcem w nauce języka obcego. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy ten news to fake news? Rozpoznawanie dezinformacji w sieci |
Na tym spotkaniu Uczestnicy dowiedzą się, czym jest dezinformacja w sieci, kto ją tworzy, kto rozprzestrzenia dalej i dlaczego jest taka groźna. Uczestnicy poznają podstawowe sposoby rozpoznawania fake news, nauczą się czujności w przyswajaniu treści i będą mieli okazję sami spróbować odgadnąć, czy mają do czynienia z dezinformacją, czy prawdziwymi wiadomościami. Spotkanie będzie mieć formę multimedialnego wykładu on-line, połączonego z ćwiczeniami i zadaniami oraz czasem na interakcję Prowadzącej i Uczestników. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy ten news to fake news? Rozpoznawanie dezinformacji w sieci |
Na tym spotkaniu Uczestnicy dowiedzą się, czym jest dezinformacja w sieci, kto ją tworzy, kto rozprzestrzenia dalej i dlaczego jest taka groźna. Uczestnicy poznają podstawowe sposoby rozpoznawania fake news, nauczą się czujności w przyswajaniu treści i będą mieli okazję sami spróbować odgadnąć, czy mają do czynienia z dezinformacją, czy prawdziwymi wiadomościami. Spotkanie będzie mieć formę multimedialnego wykładu on-line, połączonego z ćwiczeniami i zadaniami oraz czasem na interakcję Prowadzącej i Uczestników. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Białoruś znana i nieznana |
Białoruś – sąsiad, o którym prawie nic nie wiemy. Chociaż jest to kraj niezwykle bliski nam kulturowo i geograficznie, nasza wiedza na jego temat ogranicza się do kilku informacji, które na dodatek nie zawsze są prawdziwe. Podczas spotkania chcielibyśmy przybliżyć Państwu naszego wschodniego sąsiada, odczarować mity na jego temat i może sprawić, że chociaż trochę polubią Państwo Białoruś, bez względu na to, czy kiedyś byli Państwo w Grodnie, Brześciu lub Mińsku, czy nie. Serdecznie zapraszamy na wirtualną podróż na Białoruś! |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Specyfika tłumaczenia literatury ascetycznej z języka rosyjskiego i cerkiewnosłowiańskiego |
Każda nauka, każda gałąź kultury ludzkiej posiada własne specyficzne słownictwo. Życie duchowe nie jest wyjątkiem. W prawosławnym pojmowaniu jest ono rzeczą niezmienną, nie podlegającą zmianom pod wpływem procesów cywilizacyjnych, jest doświadczeniem starożytnym, przeżywanym na nowo w każdym pokoleniu. Stąd też słownictwo literatury ascetycznej powstającej w różnych epokach i naznaczone ich wpływami kontekstowymi zachowuje często pierwotne znaczenie słów, ignorując jego ewolucję w mowie potocznej. Przy tłumaczeniu na inne języki trzeba mieć na uwadze tę osobliwość. Dzieło ascetyczne jest swego rodzaju opisem drogi do Królestwa Bożego przez pole minowe pokus. A czyż tłumacz (nie) jest tylko człowiekiem? |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Tajemnicza semiotyka – poznajmy się! |
Semiotyka nie jest powszechnie uznawana za dyscyplinę naukową, jest to raczej tradycja teoretyczna zwana definicyjnie ogólną teorią znaków. Często zdarza mi się odpowiadać na pytanie – a czym właściwie jest semiotyka? Nazwa ta pojawia się w naszej przestrzeni informacyjnej coraz częściej i to w rozmaitych, nienaukowych obszarach jak reklama, marketing czy kultura. Dlatego warto przyjrzeć się tej tajemniczej teorii, która obejmuje niezwykle szeroki zakres zjawisk – od języka (znaki językowe), poprzez znaki drogowe, symbole, ikony, indeksy aż po symbole religijne, poezję, kino i … kuchnię, która też stanowi system znakowy odzwierciedlający określoną kulturę. Jak pisał znakomity semiotyk i pisarz Umberto Eco: „w kręgu zainteresowań semiotyki znajduje się wszystko, co może być potraktowane jako znak”, a znaki mogą przybierać formę słów, obrazów, dźwięków, gestów czy przedmiotów. Współcześni semiotycy patrzą też na znaki szerzej – analizują je w kontekście całych systemów semiotycznych, którymi mogą być przykładowo media, F, reklama, język poezji czy całe kultury. Interesują ich zwłaszcza procesy tworzenia znaczeń i przedstawiania rzeczywistości. To właśnie dzięki semiotyce dowiadujemy się, że żyjemy w świecie znaków i że znaki te, jak i kody, które tworzą, są niezbędne dla procesu rozumienia świata, który nas otacza. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy ten news to fake news? Rozpoznawanie dezinformacji w sieci |
Na tym spotkaniu Uczestnicy dowiedzą się, czym jest dezinformacja w sieci, kto ją tworzy, kto rozprzestrzenia dalej i dlaczego jest taka groźna. Uczestnicy poznają podstawowe sposoby rozpoznawania fake news, nauczą się czujności w przyswajaniu treści i będą mieli okazję sami spróbować odgadnąć, czy mają do czynienia z dezinformacją, czy prawdziwymi wiadomościami. Spotkanie będzie mieć formę multimedialnego wykładu on-line, połączonego z ćwiczeniami i zadaniami oraz czasem na interakcję Prowadzącej i Uczestników. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Język nasz powszedni – czy jesteśmy świadomi czym jest? |
Język, którego używamy na co dzień jest czymś tak powszednim, jak powietrze, którym oddychamy. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że jest to skomplikowany system znakowy, bez którego nasza komunikacja byłaby praktycznie niemożliwa, albo sprowadzałaby się do pary tylko gestów i nieartykułowanych dźwięków. Bez języka nie istnieje kultura, a zatem jakość języka, sposób jego używania determinuje naszą kulturę. Czy mamy zatem świadomość, że język nie tylko odzwierciedla rzeczywistość, ale wręcz ją konstruuje. Językiem możemy posłużyć się, aby mówić zarówno o tym, co istnieje, jak i o tym, co nie istnieje. A ponieważ poznajemy świat poprzez pryzmat języka, jaki od urodzenia nas otacza, można stwierdzić, iż to nasz język kształtuje rzeczywistość, a nie odwrotnie. Dlatego warto wiedzieć, jakie funkcje pełni język, jakie daje możliwości, i wreszcie, czy słowem rzeczywiście można zabić ….. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Znani i czytani czyli o współczesnej literaturze ukraińskiej |
Wykład ma na celu zapoznanie młodzieży ze współczesną literaturą ukraińską, z trzema wybitymi pisarzami oraz z ich utworami: Oksaną Zabużko, Jurijem Andruchowyczem i Serhijem Żadanem. Będzie dotyczył kontekstu kultowego i politycznego wybranych utworów, w tym tematów trudnych i kontrowersyjnych. Do wykładu zostaną wybrane te utwory, które zostały przetłumaczone także na język polski. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Czy przemytnik książek może być bohaterem narodowym? O nieznanej historii Litwy |
Druga połowa XIX wieku w dziejach ziem polskich i litewskich to nie tylko czas dramatycznych zmagań o zachowanie tożsamości narodowej i równocześnie wzmożonych represji pod zaborem rosyjskim. W ostatnich dekadach tego stulecia na Litwie powstał ruch polityczno-kulturowy, znany w historiografii pod nazwą ruchu odrodzenia narodowego, którego celem było rozbudzenie świadomości narodowej wśród mówiących po litewsku mieszkańców dawnego Wielkiego Księstwa. Ruch ten skupiał zarówno nieliczną miejską inteligencję deklarującą różnie rozumianą „litewskość”, jak i przedstawicieli warstwy chłopskiej. Bardzo ważnym przejawem jego aktywności była działalność „knygniešiai”, przemytników książek, objętych zakazem wydanym przez władze carskie. Zjawisko to, ze względu na swoją skalę, charakter i konsekwencje, było unikalne w Europie przełomu XIX i XX stulecia i jako takie zostało wyróżnione w 2004 roku przez UNESCO. Przemytnicy książek mieli ogromny udział w uformowaniu się koncepcji przyszłego suwerennego, samodzielnego państwa litewskiego i w jej realizacji. |
|
|
| Lekcja festiwalowa | Projekt TERMIKNOWLEDGE: jak w trzy miesiące stworzyć słownik terminologiczny (w Internecie) |
TermiKnowledge to realizowany w roku akademickim 2021 IX projekt edukacyjny polegający na tworzeniu wielojęzycznych terminologicznych baz wiedzy specjalistycznej na podstawie analizy korpusów tekstów z danej dziedziny. Biorą w nim udział wykładowcy i studenci z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu w Heidelbergu (Niemcy), Uniwersytetu w Mediolanie oraz Uniwersytetu im. Karola w Pradze. Na spotkaniu przedstawimy nasze osiągnięcia: bazy wiedzy dotyczące COVID-19 oraz kryzysu uchodźczego, opowiemy, jak powstawała ich koncepcja, jak tworzono i analizowano korpusy tekstów, jakie decyzje dotyczące konkretnych haseł podejmowali ich twórcy. Słuchacze poznają takie pojęcia jak konkordancja, kolokacja, relacje między pojęciami, makro- i mikrostruktura słownika i jeszcze kilka innych. Pokażemy, w jak odmienny sposób pewne pojęcia były przedstawiane w tekstach o charakterze prawnym, naukowym, prasowym i w wypowiedziach zwykłych internautów. |
|
