socjologia

Nie od dziś wiadomo, że najlepszą formą edukacji jest aktywny udział w inicjatywach poznawczych, dlatego Koło Naukowe Pedagogów Wydziału Nauk Społecznych SGGW pod kierunkiem dr Iwony Błaszczak, zaprasza uczniów szkół średnich do wzięcia udziału w grze edukacyjnej pt.: „SGGW - Stolicą Nauk Przyrodniczych. Człowiek w środowisku przyrodniczym i społecznym”.

Gra ta ma na celu zapoznanie uczniów ze specyfiką wybranych Wydziałów funkcjonujących na Uczelni oraz przedstawienie ścisłego związku, który zachodzi pomiędzy edukacją, człowiekiem i przyrodą.

Poprzez dobrą zabawę, urozmaiconą szeregiem atrakcji i ciekawych wyzwań naukowych, młodzież licealna pozna aktywizujące metody kształcenia, dzięki którym odkryje między innymi: niedostrzegalne sekrety lasu, innowacyjne rozwiązania w rolnictwie, tajemnice przestrzennego planowania zielenią miejską.

Co więcej, udział w grze edukacyjnej, pozwoli uświadomić uczniom jak ogromne znaczenie w aspekcie zdrowotnym, mogą odgrywać dla człowieka takie elementy jak: otaczające go zwierzęta czy właściwa dieta. Na koniec, przedstawione zostaną ekonomiczne instrumenty ochrony środowiska. Każde z tych zagadnień zaprezentują studenci pedagogiki, a rozwiązanie przygotowanych problemów umożliwi grupie przejście do kolejnego etapu.

Zapraszamy do udziału w naszej grze oraz do poznania najstarszej i największej Uczelni Przyrodniczej w Polsce, która być może stanie się Waszą „Alma Mater”

Stoimy w obliczu zmiany świadomości tego, czym jest praca. Ludzie będą zatrudniani w sposób, który nam trudno sobie wyobrazić. Nasza wiedza o pracy bazuje na dorobku socjologii pracy przemysłowej. Obecnie dopiero gromadzimy empirię na temat pracy w społeczeństwie nazywanym postindustrialnym informacyjnym, sieciowym, społeczeństwie opartym o wiedzę i in. Wykład przybliży różne dyskursy związane z wpływem nowych technologii, zwłaszcza cyfrowych na pracę. Słuchacz zapozna się z sześcioma nurtami poglądów na przyszłość pracy: (1) Koniec pracy, praca maszyn, bezrobocie; (2) „Wypłukiwanie  środka” –rosnące albo utrzymujące się zapotrzebowanie na high skills i low skills, malejące zapotrzebowanie na mid skills coraz bardziej podatne na umaszynowienie i algorytmizację (3) Maszyny potrzebne ludziom – ludzie potrzebni maszynom. Praca w kolektywie techno-ludzkim; (4) Praca w społecznej fabryce (praca wielości), prosumpcja); (5) Metafora nowobudowanego domu: jesteśmy przy fundamentach społeczeństwa informacyjnego (nie wiadomo, jaki będzie „przyszły dom”); (6) Praca rozproszona (własna, autorska perspektywa)

Wykład w ramach cyklu: CZŁOWIEK 2.0

Młodzi Polacy i ich działania na rynku pracy są tematem wielu adresowanych do szerokiej publiczności artykułów prasowych i komunikatów medialnych. Wszyscy znamy te hasła: Pokolenie Y, Generacja X, Pokolenie JP2... W czasie spotkania z elementami dyskusji i warsztatów wizja młodych polskich pracowników prezentowana na łamach opiniotwórczych mediów zostanie skonfrontowana z rzeczywistością oraz z wynikami socjologicznych badań. Pytania, jakie zostaną postawione będą dotyczyły następujących kwestii: czy w Polsce istnieje odpowiednik funkcjonującego na Zachodzie Pokolenia Y? Jakie są jego cechy i kto do niego należy? Czy współcześnie można mówić o istnieniu "generacjonalizmu", w myśl którego racjonalne jest mówienie o poszczególnych generacjach i cechach różniących ich reprezentantów? Jeżeli tak, czemu może to służyć i o jakich pokoleniach współcześnie mówią socjologowie? Wreszcie: czym różni się definicja pojęcia "pokolenie" używana przez socjologów od potocznego rozumienia tego pojęcia? Na zajęcia zaproszeni są wszyscy zainteresowani sluchacze, bez względu na wiek i... pochodzenie, jakie reprezentują.

Nauka to nie tylko wyzwania intelektualne lub dziedzictwo ludzkości, ale też element biografii każdej
osoby ze społeczności akademickiej - zarówno profesora, jak i studenta.
Czy student to tylko bierny uczestnik wykładów i ćwiczeń na uniwersytecie? Czy doktorant to tylko tania siła robocza?
Jaka jest rola edukacji wyższej w społeczeństwie?

Analiza przejawów rasizmu w polityce krajów Zachodu, na podstawie obecnego kryzysu imigracji w Europie oraz masowych protestów społecznych w USA. Za narzędzia badawcze posłużą teorie G. Agambena, M. Foucaulta & I. Wallersteina.

Ostatnie wybory prezydenckie i kampania je poprzedzająca sprawiły, że propozycja zmiany ordynacji wyborczej do Sejmu RP z proporcjonalnej na większościową znalazła się w centrum debaty publicznej. Tematyka systemów wyborczych i ich rozmaitych konsekwencji była od wielu lat podejmowana i gruntownie badana przez politologów i socjologów polityki, warto więc zaprezentować te wyniki i rozważyć, jakie skutki miałaby dla Polski taka zmiana ustrojowa.

Punktem wyjścia prelekcji będzie przedstawienie różnych systemów wyborczych wykorzystujących okręgi jednomandatowe i porównanie wyników ich stosowania z systemami proporcjonalnymi. Jakie przesłanki stoją za wyborem określonej ordynacji wyborczej? Jak działają różne systemy? Jakie paradoksy są z nimi związane? Porównamy konsekwencje różnych ordynacji. Przyjrzymy się niektórym krajom, które wykorzystywały lub nadal wykorzystują system większościowy, np. Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii czy Indiom. Zobaczymy też, jakie były skutki stosowania jednomandatowych okręgów wyborczych w bliskich nam kulturowo państwach Europy wschodniej – przede wszystkim w Chorwacji oraz na Węgrzech, a także na Ukrainie, w Rosji i innych krajach byłego Związku Radzieckiego. Na koniec podejmiemy próbę rozważenia, jakie konsekwencje dla i jakości polskiej polityki miałoby prowadzenie ordynacji większościowej w wyborach do Sejmu.

Zjawisko mobbingu w Polsce, podobnie jak w innych krajach, jest istotnym problemem społecznym, który niesie ze sobą poważne konsekwencje zarówno w wymiarze  indywidualnym, organizacyjnym jak i społecznym. W świadomości społecznej mobbing funkcjonuje, jako problem wymagający zmiany, ale jego specyfika nie jest w pełni rozpoznana ponieważ większość definicji mobbingu traktuje o jego objawach a nie uwarunkowaniach. Pomimo tego, że regulacje prawne dotyczące mobbingu pojawiły się w polskim prawodawstwie w  styczniu 2004 roku,  nadal nie bazuje się na wystarczająco jasnych i ugruntowanych powszechną praktyką kryteriach, według których możliwe byłoby bezsprzeczne rozdzielenie zjawiska mobbingu od innych działań pracodawców i współpracowników zwłaszcza przy założeniu, że działania te są nieetyczne.

Niesprawiedliwe traktowanie, deprecjonowanie kompetencji pracowników, obrażanie, publiczne poniżanie czy wykorzystywanie, jako niektóre działania stanowiące elementy mobbingu, są tymczasem najczęściej rezultatem celowego manipulowania opinią innych zatrudnionych osób.  Mobbing można więc definiować jako patologiczny mechanizm władzy i nieformalnej kontroli. Z danych CBOS z 2014 roku wynika, że 28% zatrudnionych przyznaje, że w ich miejscu pracy pracownicy byli szykanowani przez przełożonych lub innych współpracowników, w tym 8% mówi o częstym występowaniu tego typu zachowań.

Podstawą skutecznej profilaktyki jest tymczasem przede wszystkim jasna charakterystyka problemu i określenie jego uwarunkowań oraz metod działania, które należy podjąć w sytuacji , gdy mobbing już występuje.

Nasze życie wypełniają osoby, sytuacje, przedmioty i cele. Jednak często trudno jest nam ocenić, co i dlaczego tak naprawdę ma znaczenie i co w związku z tym powinniśmy zrobić w konkretnej sytuacji. Podczas spotkania porozmawiamy o dwóch sposobach myślenia systemowego, które pozwalają z łatwością zrozumieć istotę problemów, przed jakimi każdy z nas na co dzień staje. Znane z inżynierii i nauk ścisłych modele przyłożymy do świata natury, kultury i społeczeństwa, w tym naszego doświadczenia.

Porozmawiamy o tym, czy starzejące się społeczeństwo jest bardziej areną konfliktu pokoleń, czy raczej miejscem międzygeneracyjnej współpracy; jakie są płaszczyzny wzajemnych relacji oraz jak rozwiązania systemowe przekładają się na uwarunkowania życia społecznego i odwrotnie.

Od czego? Czy istnieje tylko jedna odpowiedź? Przyjrzymy się temu, co może znaczyć bycie dziadkiem/babcią dziś i na tej podstawie zastanowimy się jak zmienia się kultura.

Kobiety, mężczyźni oraz ich ciała w środkach masowego przekazu jak i przestrzeni publicznej coraz częściej zostają sprowadzeni jedynie do roli przedmiotu seksualnego, podlegając w ten sposób procesowi seksualizacji. Celem lekcji jest uwrażliwienie młodych osób na zjawisko seksualizacji oraz przeciwdziałanie mu.

Czym jest komunikacja niewerbalna?W jaki sposób uzupełnia ona komunikację werbalną? Jakie funkcje pełni ekspresja twarzy? Jaką wagę może mieć gestykulacja podczas rozmowy w różnych kulturach? Czy atrakcyjność fizyczna pomaga w komunikowaniu się? Na te i inne pytania odpowiemy podczas wykładu z elementami warsztatów, na które zapraszamy uczniów szkół średnich.

Wykład będzie poświęcony omówieniu procesów ludnościowych zachodzących w różnych częściach świata, ze szczególnym uwzględnieniem procesów starzenia się społeczeństwa Polski i innych krajów europejskich. 

Objaśnione zostaną prawidłowości towarzyszące przemianom ludnościowym, ich przyczyny i konsekwencje.

W kontekście teorii przejścia demograficznego zaprezentowane i omówione zostaną dane obrazujące struktury demograficzne społeczeństw będących jeszcze w fazie eksplozji albo dopiero wchodzących w fazę implozji demograficznej. Uwzględniona zostanie problematyka migracji. 

Na tym tle omówiona będzie sytuacja Polski, która niebawem będzie jednym z najstarszych demograficznie krajów Europy, mimo że aktualnie jest jednym z krajów najmłodszych.

Omówione zostaną najważniejsze społeczne i ekonomiczne konsekwencje procesów starzenia.

Zaprezentowane zostaną wyniki prognoz wraz z wyjaśnieniem wątpliwości związanych z założeniami przyjmowanymi przy ich konstruowaniu.

Jest bardzo wiele powodów, dla których nie warto reagować na agresję, której jest się świadkiem: strach przed agresorem, ciekawość, co stanie się dalej, czy też niechęć do wyróżniania się z grupy innych biernych obserwatorów. I tylko jeden powód, dla którego powinno się reagować: moralna słuszność. Ale czy ten powód wystarczy? Niestety, wbrew moralnemu nakazowi reakcji, sama sytuacja społeczna, w jakiej znajdują się świadkowie przemocy, może taką reakcję hamować. W prezentacji pokażę przykład pułapki, w jakiej mogą znajdować się świadkowie przemocy szkolnej.

Celem prezentacji będzie analiza grupowych uwarunkowań dręczenia szkolnego (ang. bullying) w perspektywie teorii gier. Z dręczeniem mamy do czynienia wówczas, gdy ofiara jest w sposób powtarzalny obiektem ataków ze strony agresora lub grupy agresorów. Ten rodzaj agresji charakteryzuje się przy tym wysokim stopniem kalkulacji, planowania, oceny konsekwencji działania przez napastnika oraz niskim natężeniem emocji odczuwanych przez napastnika. Jest to agresja „na zimno”, inicjowana przez napastnika, świadomego konsekwencji swoich działań.
 
Warto podkreślić, że w przypadku tego szczególnego rodzaju przemocy bardzo istotna jest reakcja uczniów będących świadkami przemocy, którzy mogą zachęcić lub zniechęcić dręczycieli do dalszych działań. Problem reakcji świadków przenalizuję przy użyciu teorii gier, która służy do analizy decyzji podejmowanych w sytuacjach interakcyjnych, czyli takich, gdzie na wynik interakcji wpływ ma wielu jej uczestników. Teoria gier to matematyczna teoria, wykorzystywana np. przez politologów i ekonomistów.

Na spotkaniu przedstawię model gry ilustrujący zachowanie świadków dręczenia, którzy z jednej strony odczuwają moralny przymus reakcji (zinternalizowana norma nakazująca bronić słabszych), a z drugiej starają się zachowywać podobnie do swoich koleżanek i kolegów (konformizm). Zachowanie świadków ilustrować będzie wieloosobowa sekwencyjna gra koordynacji rozgrywana w populacji ustrukturyzowanej, czyli takiej, gdzie relacje między graczami mają znaczenie. Opowiem o samej grze i pokażę wyniki symulacji przebiegu gry dla wybranego zakresu warunków początkowych gry i sieci relacji tworzonych losowo.

Wyniki pokazują, że kwestia zależności między cechami grupy a tym, jak ona reaguje na agresję, nie jest wcale oczywista. Szerszemu zakresowi reakcji sprzyjają nie tylko silniejsza norma nakazująca reagowanie i niższy stopień konformizmu, ale też czynniki strukturalne, czyli to, jak wyglądają relacje w grupie. Zależność między gęstością sieci a zakresem reakcji świadków na przemoc jest nieliniowa. Zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka gęstość sieci nie sprzyjają interwencji świadków. Występują przy tym interakcje między strukturalnymi i niestrukturalnymi cechami grupy, co oznacza, że różne cechy sieci mogą być mniej lub bardziej korzystne w zależności od tego, jak silna jest w grupie norma reagowania na przemoc oraz poziom konformizmu.

Co ważne, wyniki analiz można odnieść również do innych sytuacji o podobnej strukturze interakcji, na przykład do analizy problemu zmowy milczenia dotyczącej podejrzeń stosowania przemocy lub popełnienia przestępstwa przez kogoś z małej społeczności.

 W ramach warsztatów poznacie podstawowe pojęcia z zakresu reklamy i marketingu; dowiecie się czym zajmują się agencje reklamowe i mediowe. Jak wyglądają kompetencje Stratega online, co robi ciekawego i dlaczego jest to zawód dla lubiących wyzwania.

Cykl „Interesuję Się Naukowo Sportem! - ISNS” odnosiłyby się do socjologii sportu. Jego celem będzie propagowanie zainteresowań różnymi dyscyplinami sportu (drużynowymi i indywidualnymi), a także pogłębienie wiedzy na ich temat. Ponadto cykl ukazuje społeczny wymiar sportu, czyli pozytywne kibicowanie wraz z krytyką wandalizmu. Widownia wydarzeń sportowych to bardzo liczna grupa społeczna, nad którą warto się zatrzymać i zastanowić, poszukać cech pozytywnych, obalić mity i stereotypy. Zdecydowanie mniej liczną grupę stanowią sami sportowcy, ale podjęcie próby ich charakterystyki może przekonać uczestników cyklu do odnalezienia w sobie sportowego duch i rozpoczęcia treningów. Inny ważny element stanowią imprezy sportowe takie jak mecze, olimpiady, maratony, a także paraolimpiady. Przybliżenie obrazu niepełnosprawnych sportowców, ich przezwyciężania barier to doskonały wzór postępowania a także akceptacji i szacunku. Ważny element w sporcie stanowi ciało, któremu również zostanie poświęcony jeden z elementów cyklu. Ciało to praca nad samym sobą, poznanie samego siebie, ale także odbiór innych. Z ciałem związana jest także płciowość, a co za tym idzie ciekawy podział na sporty męskie i kobiece oraz ich uprawianie wbrew tym podziałom, czyli pewne aspekty niszowe.

W ciągu ostatnich kilku lat w Polsce powstało kilkanaście kolektywów hakerskich. Miłośnicy i miłośniczki programowania, druku 3D i elektroniki zaczęli tworzyć nieformalną sieć miejsc, stron internetowych i grup społecznych. Dla socjologa takie zmiany społeczne dają szansę na nowe spojrzenie na relację nauki i społeczeństwa. W trakcie mojego wykładu przedstawię podstawowe wyniki z badania środowiska hakerskiego w Polsce i powiem dlaczego potrzebujemy ich jako społeczeństwo.

Miłość, seksualne podboje, taniec, młodość, praca, hobby i dzieci to ciekawe wątki snutych opowieści przez osoby zwane w społeczeństwie starymi lub starszymi. Biografie wielu tych ludzi to gotowy scenariusz do realizacji przez studia filmowe. Jedni opowiadają o swoim bohaterstwie, inni o swoim upadku. Dla wielu osób starszych opowiadanie to aktywność nie wymagająca wysiłku ale wymagająca odwagi zmierzenia się ze swoim życiem, ze swoja młodością i wiekiem dojrzałym. Kiedy wycofują się z dotychczas pełnionych ról społecznych chcą pozostać w obszarach działania innych członków swojej społeczności. Simone de Beauvoir w książce Starość napisała, że „Późne lata życia zależą w dużej mierze od tego, jakie były lata dojrzałe.” (str. 567) i dalej „by wcześniejsze życie dostarczało starcowi spraw ważnych dla niego pod względem uczuciowym i intelektualnym, spraw odpornych na działanie lat”. (Str. 581). Tak więc codzienność dwudziestolatka czy pięćdziesięciolatka to tworzenie historii swojego życia, tworzenie historii swojej społeczności. Ważne jest współtworzenie tej rzeczywistości także w wieku siedemdziesięciu lat i dalej. Ale osobom starszym coraz trudniej utrzymać wysoko pozycjonowane miejsce w społeczeństwie w toczonym zmaganiu z młodszym pokoleniem. Gdy słabną siły fizyczne, siły umysłu najważniejszą formą wyrażenia swojego Ja, staje się narracja.

Unia Europejska ma istotny wpływ na życie swoich obywateli, jednak rzadko kiedy to dostrzegamy. Wykład w przystępny sposób pokazuje jaki jest ten wpływ i  w których sferach naszego codziennego życia go doświadczamy. Liczne przykłady ilustrują znaczenie regulacji unijnych dla naszych powszechnych aktywności, m.in.  korzystanie z transportu publicznego i rowerowego, dostęp do Internetu, możliwość swobodnego podróżowania, pracy i edukacji na terenie Unii, oznakowanie produktów spożywczych, ich składu i zawartości, ujednolicenie ładowarek do telefonów, ostrzeżeń na paczkach papierosów etc.

Uczestnicy/czki będą próbowali odpowiedzieć na otwarte pytanie, czy możliwe jest zbudowanie społeczeństwa opartego na szeroko pojmowanej równości. Wiodący wątek rozmowy ma stanowić prezentacja głównych stanowisk socjologii na temat stratyfikacji: teorii konfliktu oraz teorii funkcjonalistycznej.

Tematyka wystąpienia poświęcona będzie wpływowi procesu modernizacji Polski w latach 1989-2012 na przemiany kultury kibiców piłkarskich w Polsce. Będzie to retrospektywna opowieść o pewnym zamkniętym procesie (zwłaszcza w kontekście sportowym), ukazująca przemiany zachodzące w kraju. Symbolicznym początkiem, od którego rozpoczniemy będą częściowo demokratyczne wybory w 1989 roku (Sejm Kontraktowy), a symbolicznym zakończeniem współorganizacja Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. Przyjrzymy się jak pod wpływem procesów modernizacyjnych kształtowała się polityka państwa wobec stadionowych kibiców i w jaki sposób kształtowała kulturę kibicowską w latach 1989-2012.

Jednocześnie – przy pomocy analizy zjawiska chuligaństwa sportowego – zdemaskujemy jak płynąca z zewnątrz polityczna presja sprawia, że – w kontekście polityki stadionowej – państwo posuwa się do wprowadzania fasadowych rozwiązań instytucjonalno-prawnych, bezrefleksyjnie naśladujących politykę innych krajów, maskujących i spychających na bok problemy społeczne zamiast je rozwiązywać.

Sukcesy genetyki mogą stworzyć  wrażenie, że prawie wszystko o genach już wiemy. Tymczasem rewolucja genomowa początków XXI w. dobitnie pokazuje, że do odpowiedzi na podstawowe dla genetyki pytanie - jak geny kształtują cechy organizmów - wciąż jeszcze daleko. Dużo wiemy  o działaniu pojedynczych genów, ale to, jak setki i tysiące genów współdziałają ze sobą tworząc złożone układy biologiczne wciąż pozostaje prawie niezbadanym terytorium.
Nasz mózg, a zatem i umysł, jest tworem ewolucji i powstał, aby radzić sobie z problemami codziennej rzeczywistości w czasoprzestrzeni newtonowskiej, a nie einsteinowskiej. Jak bardzo nasze biologiczne korzenie determinują, a może i ograniczają nasze poznawanie świata?
Gdyby Kopernik nie zwątpił w geocentryczny model Ptolemeusza, być może do dziś tkwilibyśmy w średniowieczu. Gdyby Einstein nie zwątpił w absolutny  czas i absolutną przestrzeń Newtona, być może nie mielibyśmy elektrowni atomowych i termojądrowych bomb. Niekiedy wątpliwości prowadzą na manowce (aktualna jeszcze na początku lat 70-tych kosmologia stanu stałego;  zmodyfikowana grawitacja Milgroma, która miała być alternatywą dla ciemnej materii), ale bez nich nauka zamieniłaby się w sztywną i do niczego nieprzydaną dogmatykę).