Spotkania weekendowe
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Zróbmy sobie miecz; o dawnej metalurgii orientalnej słów kilka |
Żelazo od niepamiętnych czasów stanowiło „metal bogów”. Pierwsze jego fragmenty znane człowiekowi pochodziły ze spadających z nieba meteorytów, które przekuwano, tworząc ozdoby i broń nie tylko godne królów, ale i roztaczające aurę przedmiotów „z innego świata”. Nawet kiedy ludzie nauczyli się wytwarzać żelazo z rudy, zachowało ono swe magiczne znaczenie, przy jego wytwarzaniu trzeba było przecież posłużyć się wszystkimi żywiołami. Jeszcze w starożytności odkryto sposób na zapanowanie nad procesem krystalizacji stali. Pozwoliło to na oczyszczenie jej z resztek żużla oraz produkcję wysokowęglowej stali tyglowej – jednego z najdoskonalszych, najbardziej wytrzymałych i najpiękniejszych materiałów, jakie wytworzył człowiek. Metal ten był tak niezwykły, że wpłynął na wykształcenie całkowicie odrębnych technik produkcyjnych. Zadecydował też o różnicach pomiędzy metalurgią „świata islamskiego” a europejską. Wysiłki hutników i kowali oraz osiągnięcia ich rzemiosła umożliwiły rozwój ludzkiej cywilizacji, najlepsze i najpiękniejsze tych osiągnięć przykłady znajdujemy jednak w narzędziach służących wojnie i zniszczeniu. W luksusowych głowniach dawnych mieczy, ich kształcie, ciężarze, w zdobiących je wzorach skupia się cała wiedza i wysiłek ich twórców. Znajdujemy w nich nie tylko wszelkie informacje na temat sposobu ich produkcji, fascynują nas, gdyż dostrzegamy w nich przebłysk ludzkiego geniuszu. Niniejsza prezentacja pozwoli na praktyczne zapoznanie się z metodami powstawania tych najpiękniejszych i najgroźniejszych wytworów ludzkich rąk. Objaśni techniki doboru stali do różnych zastosowań, metody ich obróbki, techniki tworzenia wzorzystych głowni zgrzewanych, a wreszcie powstawania słynnych „głowni damasceńskich”. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | ODWOŁANE_Błyskawiczna biofizyka |
Przy pomocy prostych narzędzi (np. wskaźnik laserowy, stara żarówka czy rodzynki) postaramy się pokazać to, co niewidoczne gołym okiem. Zmierzymy prędkość światła, używając rodzynek, a z pomocą starej żarówki postaramy się odtworzyć wyniki, które pozwoliły na wyznaczenie struktury DNA. Potem zaprosimy na wspólny spacer po laboratoriach Zakładu Biofizyki. Porozmawiamy o świecie nauki i opowiemy, jak wygląda praca biofizyka |
Nauki fizyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Pojedynek w XIX wieku – przestępstwo, rytuał, paradoks |
Pojedynek w XIX wieku to „teatr, w którym krew była prawdziwa”. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Fotonika, czyli świetlana droga do technologii przyszłości |
Światło stanowi podstawę wielu nowoczesnych technologii, a komponenty fotoniczne są wdrażane w niezliczonych urządzeniach ze względu na ich doskonałą szybkość, wydajność i niezawodność w porównaniu z konwencjonalnymi rozwiązaniami. W ramach wykładu postaramy się przybliżyć najbardziej ekscytujące przykłady ilustrujące ogromny postęp, jaki dokonał się w technologiach fotonicznych w ostatnich latach. Między innymi będziemy mówić o optycznych procesorach, pozyskiwaniu energii ze słońca, klimatyzatorach nie wymagających do działania energii elektrycznej czy sieciach telekomunikacyjnych przyszłości. |
Nauki fizyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Między cyrkulacją a osiedleniem. Projekty migracyjne a sytuacja ekonomiczna imigrantów w Polsce |
Temat migracji zagranicznych towarzyszy nam od wielu dekad, ale od bardzo niedawna zostaliśmy skonfrontowani z jego niespotykaną wcześniej na taką skalę odsłoną. W ciągu zaledwie kilku lat liczba przyjeżdżających do Polski cudzoziemców wzrosła tak bardzo, że staliśmy się jednym z najważniejszych kierunków dla imigrantów w Europie. Olbrzymia część z nich to migranci zarobkowi: pracownicy sklepów, osoby zbierające owoce, zatrudniane przez gospodarstwa domowe, ale też przedsiębiorcy, inwestorzy, pracownicy korporacji transnarodowych. Większość jednak pozostaje migrantami czasowymi, często cyrkulującymi między Polską a krajami pochodzenia, zwłaszcza Ukrainą. Czy w takim przypadku możemy mówić o integracji imigrantów? Jak ją mierzyć? Z czym porównywać? Jak oceniać? Bazując na unikalnych danych pozyskiwanych w ostatnich latach przez Ośrodek Badań nad Migracjami, spróbujemy odpowiedzieć na te pytania, zastanowić się nad tym, jakie czynniki wpływają na sytuację ekonomiczną imigrantów w naszym kraju, ale też jakie perspektywy się przed nimi rysują. Pandemia COVID-19 pokazała, jak istotną rolę w wielu krajach wysoko rozwiniętych odgrywają przybysze z mniej zamożnych części świata, których zaczęto określać jako pracowników kluczowych (essential workers) czy nawet frontowych (frontline workers). Niezbędnym elementem dyskusji będzie więc również refleksja na temat przyszłości imigracji na świecie i w Polsce. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | ODWOŁANE_Niezbadana potęga najmniejszych cząstek |
Monumetalne zderzacze cząstek pozwalają nam obecnie poznawać zachowanie materii przy ogromnych energiach. Najbardziej energetyczne zjawiska na Ziemi miały już jednak miejsce w czasach starożytnych, a najmniejsze cząstki potrafią transportować przez skorupę ziemską energię nieosiągalną doświadczalnie. Na wykładzie zastanowimy się nad tymi zagadnieniami oraz wspomnimy o najnowszym eksperymencie w Wielkim Zderzaczu Hadronów, który po raz pierwszy w historii w warunkach laboratoryjnych zbada wysokoenergetyczne własności najmniej poznanych cząstek materii, tzw. neutrin. |
Nauki fizyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Cudzoziemcy w polskiej szkole |
Liczba cudzoziemskich uczniów w polskich szkołach co roku wzrasta. W 2015 r. było ich ponad 10 tys., najwięcej w woj. mazowieckim, ponad 4 tys. W ubiegłym roku ich liczba wzrosła do 44 tys., a w samej Warszawie wynosiła ponad 3,5 tys. Większość z nich to imigranci. Status uchodźcy ma 208 uczniów. To Ukraińcy, Chińczycy, Wietnamczycy; przybywa także Hindusów. Nasz system oświaty ma wobec tych uczniów podobne wymagania jak wobec polskich. Nie daje im jednak wystarczających szans, aby mogli te wymagania spełnić. Mali cudzoziemcy zaczynają edukację w polskiej szkole często prawie nie znając polskiego. Ich wiedza, obyczaje, a czasem także wygląd różnią się od tego, co znają polskie dzieci. Cudzoziemcy mierzą się z ogromnym stresem i przemęczeniem nadmiarem dodatkowych zajęć. To głównie na rodziców i nauczycieli spada zadanie ich edukacji oraz integracji. Ministerstwo Edukacji Narodowej podkreśla, że w Polsce obowiązuje integracyjny model przyjmowania do szkół dzieci imigrantów. Zakłada on wspólny udział w zajęciach dzieci cudzoziemskich i polskich. MEN opłaca imigrantom zajęcia polskiego i wyrównawcze przedmiotowe, jednak nie więcej niż 5 godzin tygodniowo. Przysługuje im również prawo do asystenta kulturowego, ale nie dłużej niż przez rok. Od 2016 r. szkoły mają także możliwość organizowania w szkołach tzw. klas przygotowawczych. Dyrektorzy szkół alarmują, że wsparcie ze strony samorządów jest niewystarczające, a nasz system edukacji nie jest dostosowany do potrzeb uczniów z zagranicy. W czasach, gdy polska edukacja boryka się z wieloma problemami, temat cudzoziemskich uczniów rzadko przebija się do debaty publicznej. W naszym spotkaniu wezmą udział nauczyciele, asystenci kulturowi oraz przedstawiciele samorządu. Chcielibyśmy stworzyć przestrzeń do wymiany dośw. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Rok nietoperza – nietoperz roku |
Międzynarodowa organizacja BatLife Europe ogłosiła rok 2020 ROKIEM MOPKA. Skorzystamy z tej okazji, aby przybliżyć słuchaczom sylwetkę tego niezwykłego pod wieloma względami nietoperza. Przyjrzymy się zatem temu, jak wygląda rok nietoperza roku oraz jakie są jego preferencje mieszkaniowe w ciepłych, a jakie w zimnych porach roku. Przyjrzymy mu się z bliska (to znaczy przyjrzymy się jego rozmaitym portretom – żywy nietoperz na sali wykładowej zdecydowanie nie czułby się na swoim miejscu) i spróbujemy odgadnąć, czym zasłużył sobie na swoją dość zaskakującą nazwę (cóż, podobieństwo do znanej rasy psa nie jest przypadkowe). Dowiemy się, jak się zdobywa pożywienie, kiedy się jest mopkiem i co w tym zdobywaniu pożywienia jest niezwykłego. No i wreszcie – choć to może nie do końca będzie nam dawało powód do zadowolenia z siebie – spróbujemy zrozumieć, co by nam powiedziały mopki na temat obserwowanych ostatnio zmian klimatu, gdyby potrafiły mówić. |
Nauki biologiczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Różnorodność społeczna a dostęp do opieki zdrowotnej |
Równe traktowanie osób należących do różnych grup społecznych i kulturowych ma szczególne znaczenie w przestrzeni opieki zdrowotnej. Choć prawo gwarantuje równość, kobiety, przedstawiciele i przedstawicielki mniejszości seksualnych, religijnych i kulturowych, migranci i migrantki doświadczały i nadal doświadczają dyskryminacji w kontaktach z instytucjami opieki zdrowotnej. Zjawisko ograniczania praw społecznych w zakresie opieki zdrowotnej omówi dr Mariusz Baranowski (WS UAM), który wygłosi wykład pt. „Redefinicja pojęcia niepełnosprawności w «warunkowych» państwach dobrobytu: podejście welfare scarcity”. Po wykładzie odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem badaczy i badaczek zagadnienia dostępu do opieki zdrowotnej w Europie. Kontakt: katarzyna.bielinska@uw.edu.pl, anna.chowaniec90@gmail.com. Biorąc udział w spotkaniu pt.: „Różnorodność społeczna a dostęp do opieki zdrowotnej” wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie Państwa danych przez Uniwersytet Warszawski. Szczegółowa informacja nt. przetwarzania danych zostanie przekazana uczestnikom na początku spotkania. Wydarzenie jest organizowane w ramach Projektu HcPubS: Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: Integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (Polska, nr projektu 2018/28/Z/HS1/00554), Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji/Chorwacką Akademię Nauk i Sztuk (Chorwacja) i Słoweńskie Ministerstwo Nauki i Sportu (Słowenia) ze środków HERA – Humanities in the European Research Area (http://heranet.info) Public Spaces i Komisji Europejskiej w ramach programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej „Horyzont 2020”, umowa nr 769478. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Władysław Łokietek - Odnowiciel Królestwa we współczesnej literaturze pięknej |
W 2020 r. przypada 700-lecie koronacji Władysława Łokietka, który w dziele zjednoczenia państwa polskiego odegrał doniosłą rolę. Władca ten, określany w historiografii jako „Odnowiciel Królestwa Polskiego”, cieszy się do dzisiaj w społeczeństwie polskim powszechnym i zasłużonym uznaniem. Dlatego z tej okazji Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie przygotowało wystawę archiwalną pt: WŁADYSŁAW ŁOKIETEK „INSTAURATOR REGNI POLONIAE”, której celem jest przybliżenie postaci jednego z najwybitniejszych władców Polski. Ekspozycja prezentuje w układzie chronologicznym oryginalne dokumenty i pieczęcie z XIII i XIV w. z zasobu AGAD, ze szczególnym uwzględnieniem okresu panowania Władysława Łokietka. Oprócz dokumentów i zabytków sfragistycznych znajdują się na wystawie tablice genealogiczne oraz wybrane fragmenty z kronik i roczników. Przygotowana wystawa prezentuje postać Władysława Łokietka i jego najbliższej rodziny na tle ważnych wydarzeń politycznych, ekonomicznych i społecznych w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej w XIII –XIV w. Organizatorzy wystawy pragną nie tylko upamiętnić 700-lecie koronacji Władysława Łokietka, lecz również pobudzić społeczeństwo do większego zainteresowania dziejami naszej ojczyzny w okresie panowania ostatnich Piastów. W tym roku, w związku z ograniczeniami związanymi z epidemią, spotkania odbywać się będą jedynie on-line. Poszczególne prezentacje będą udostępniane na stronie internetowej Archiwum Głównego Akt Dawnych w najbliższą sobotę, 26 wrześnie 2020, od godz. 18. |
Nauki humanistyczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Pokaz robotów przemysłowych |
Podczas pokazu będzie można zobaczyć roboty przemysłowe na żywo i. Są to jedne z najnowocześniejszych urządzeń, aktualnie stosowanych w światowym przemyśle. Zaprezentujemy, jakie zadania mogą wykonywać roboty w warunkach pracy przemysłowej i w jakim stopniu mogą wyręczyć ludzi. Opowiemy także o istotnych zagadnieniach bezpieczeństwa pracy z robotami. |
Nauki techniczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | W pradolinie rzeki Wisły |
Spotkajmy się w Kampinoskim Parku Narodowym! Zapraszamy do udziału w warsztatach terenowych w formie wycieczki pieszej na trasie: Granica - Zalasek - Piekło - Grabnik - Granica. Długośc trasy ok. 10 km, czas przejścia ok. 4 godziny. Przyroda ma nam mnóstwo do zaoferowania, w tym również wiele zabawy, jednak w zamian powinniśmy okazać jej szacunek i zapewnić ochronę. Poprzez ciekawy komentarz odkryte zostaną tajniki pochodzenia wydm i bagien, głównych składników krajobrazu Kampinoskiego Parku Narodowego. Zastanowimy się, co zawdzięczamy bagnom i jaką role pełnią dla dobra klimatu i ludzi, za co możemy je polubić i jak powinniśmy o nie dbać. |
Nauki biologiczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | „Zjednoczone Emiraty Wawerskie”– silna wspólnota, czy niestabilna federacja? |
Wawer jest największą dzielnicą Warszawy powstałą w wyniku połączenia funkcjonujących niezależnie od siebie wsi i miejscowości. Łączy w sobie trzy odmienne rzeczywistości urbanistyczne. Niektóre z miasteczek rozwijały się jako osiedla letniskowe, inne były ośrodkami przemysłu, kolejne zaś stanowiły obszar wiejski. Do dziś widoczne są różnice pomiędzy poszczególnymi częściami dzielnicy objawiające się między innymi w stopniu zabudowania oraz w dostępie do podstawowej infrastruktury technicznej i społecznej. Również mieszkańcy częściej niż z całym Wawrem identyfikują się z poszczególnymi jego częściami. By podkreślić podział Wawra pomiędzy osiedla, niektórzy przyrównują go do państw działających na zasadzie federacji. „Znaczy moim zdaniem to takie Zjednoczone Emiraty Wawerskie, albo nie wiem, albo taka Szwajcaria Warszawy, w sensie że są osobne kantony dosyć duże” porównywał jeden z rozmówców w zrealizowanym przeze mnie wywiadzie. Jednocześnie dzielnica ta jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się części Warszawy. To właśnie tam powstaje osiedle mieszkaniowe „Miasteczko Wawer”, którego nazwa nawiązywać ma do wilanowskiej inwestycji z lat 2000. i w którym ostatecznie ma znaleźć się ponad 1000 mieszkań. Napływ nowych mieszkańców generuje konflikty o przestrzeń i usługi publiczne. Przykład dzielnicy Wawer będzie punktem wyjścia dla dyskusji o relacjach pomiędzy mieszkańcami peryferyjnych dzielnic Warszawy, które dzisiaj dynamicznie urbanizują się. Warsztat rozpocznę się krótkim wstępem ukazującym specyfikę dzielnicy z odniesieniem do wybranych teorii socjologii miasta. Podczas warsztatu omówimy potencjalne sojusze i konflikty pomiędzy mieszkańcami, zastanowimy się, czy istnieje przestrzeń dla zaangażowania i aktywności społecznej. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Enzymy jako miejsca działania leków |
Enzymy to biologiczne katalizatory, cząsteczki przyspieszające przebieg reakcji metabolicznych. Działają w każdym żywym organizmie, a bez ich aktywności nie jest możliwe życie. I chociaż utrata aktywności enzymów jest przyczyną wielu chorób u ludzi, to istnieją także liczne leki, których efekt terapeutyczny polega właśnie na hamowaniu aktywności specyficznych enzymów. Wykład przybliży zagadnienia związane z enzymami jako celem działania leków. Zostanie omówione pojęcie enzymu, rola fizjologiczna enzymów oraz konsekwencje utraty ich aktywności dla żywych organizmów. Słuchacze będą także mogli poznać przykłady leków, których celem działania są enzymy. |
Nauki biologiczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Pokaz robotów przemysłowych |
Podczas pokazu będzie można zobaczyć roboty przemysłowe na żywo i. Są to jedne z najnowocześniejszych urządzeń, aktualnie stosowanych w światowym przemyśle. Zaprezentujemy, jakie zadania mogą wykonywać roboty w warunkach pracy przemysłowej i w jakim stopniu mogą wyręczyć ludzi. Opowiemy także o istotnych zagadnieniach bezpieczeństwa pracy z robotami. |
Nauki techniczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Ekonomia kapitalistyczna a państwo w dobie pandemii: kto dzierży dziś narzędzia biopolityczne? |
Warsztat będzie skoncentrowany na rewizji dotychczasowych poglądów badaczy na kwestie relacji pomiędzy ekonomią neoliberalną a biopolityką, które do teraz funkcjonowały, zdawałoby się, w idealnej symbiozie. Okazją do ponownego przyjrzenia się tej kwestii stała się epidemia koronawirusa. Pomocne w interpretacji status quo ante będą prace wybitnych myślicieli, takich jak Michel Foucault, czy duet naukowy Antonio Negri-Michael Hardt. Należy zadać pytanie, czy stan postepidemiczny będzie w jakiś sposób odbiegał od poprzedniego, a jeśli tak, to na czym polegać będzie ta różnica i jaki wpływ będzie mieć na system ekonomiczny.
Kwestie ekonomiczne nie tylko towarzyszą czasom epidemii, ale są ich głównym aspektem. Doniesienia medialne, debaty publiczne, prywatne rozmowy traktują o bieżącej sytuacji gospodarczej. W centrum publicznego dyskursu stawiane są pytania o moment i sposób ponownego otwarcia rynków, a słowo „odmrażanie” skupia jak w soczewce wiele emocji, lęków, nadziei, ale także racjonalizacji: analiz, tłumaczeń, wyliczeń. Sam ten termin wart jest przyjrzenia się mu dokładnie, bo panujące przeświadczenie o konieczności „odmrażania” wymusza powrót do starego porządku, blokuje zmiany. Tymczasem ekonomia miała z epidemią poważny problem, ponieważ stosowane przez tę pierwszą narzędzia biopolityczne w jednej chwili obróciły się przeciwko niej, co wywołało zrozumiały chaos. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Pokaz robotów przemysłowych |
Podczas pokazu będzie można zobaczyć roboty przemysłowe na żywo i. Są to jedne z najnowocześniejszych urządzeń, aktualnie stosowanych w światowym przemyśle. Zaprezentujemy, jakie zadania mogą wykonywać roboty w warunkach pracy przemysłowej i w jakim stopniu mogą wyręczyć ludzi. Opowiemy także o istotnych zagadnieniach bezpieczeństwa pracy z robotami. |
Nauki techniczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Przemoc zbiorowa w XXI wieku. Od kozłów ofiarnych po ludobójstwa klimatyczne |
W wykładzie przedstawione zostaną drogi wiodące do zbiorowej przemocy, omówione zostaną wybrane przypadki z XXI wieku (Papua Zachodnia, Birma, Darfur) oraz przedstawione zostaną wybrane scenariusze przyszłości (w tym prawdopodobieństwo ludobójstwa klimatycznego). Szczegółowe zagadnienia: - sprawcy zbiorowej przemocy jako osoby normalne i moralne; - dyskursy ideologiczne mobilizujące do zbiorowej przemocy, w tym ludobójstw; - ideologiczny model kozła ofiarnego Petera Glicka; - przemoc wobec Papuasów (Papua Zachodnia); znaczenie korporacji dla przemocy; - czystka etniczna w Birmie (Mjanmie) wymierzona w lud Rohingya; - nowe wojny i decentralizacja przemocy; - Darfur – pierwsza wojna klimatyczna?; - ryzyko wystąpienia ludobójstwa klimatycznego. |
Nauki społeczne |
|
| Spotkanie festiwalowe | Rozważania o rozwoju z latynoamerykańskiej perspektywy |
Współczesne światowe przemiany implikują coraz intensywniejsze wzajemne oddziaływania między globalnymi siłami polityczno-ekonomicznymi a lokalnymi strukturami społecznymi. Debata nad możliwymi drogami rozwoju wobec wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi, wzrastającymi nierównościami i konkurencyjnością, intensyfikacją migracji, indywidualizacją życia, dotyka również społeczności lokalne, często odcięte od światowego przepływu informacji, jednakże o wiele bardziej podatne na występowanie różnorodnych ryzyk, środowiskowych jak i ekonomicznych. Naszym zamiarem jest przedstawienie prowadzonych obecnie badań i rozważań nad rozwojem w Ameryce Łacińskiej przez zespół naukowców z Polski, Kostaryki i Francjiw ramach grantu "Dyskursy i dylematy rozwojowe lokalnych społeczności Ameryki Środkowej" finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. |
Nauki społeczne |
|