Program - spotkania

Przedstawione zostaną podstawowe informacje dotyczące źródeł pochodzenia składników obecnych w wodach podziemnych oraz najważniejszych procesów kształtujących skład tych
wód. Omówione zostaną formy występowania składników w wodach, klasyfikacje składników, w tym w kontekście ich znaczenia dla organizmów żywych, a także wykorzystanie wód podziemnych z uwagi na ich skład. Na przykładzie wybranych pierwiastków korzystnych i szkodliwych dla człowieka pokazane zostanie szerzej ich pochodzenie, znaczenie, wyzwania badawcze oraz tło historyczne.

Podczas wykładu zostaną przedstawione najnowsze zmiany wprowadzone w prawie podtkowym w ostatnim okresie oraz aktualne propozycje dalszych zmian.

Zasady wykonywania zawodu psychologa zawarte są w ustawie  o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów z dnia 8 czerwca 2001 r. Jednak w wyniku zaistniałych komplikacji po jej uchwaleniu, nie wszystkie przepisy mogą być właściwie zrealizowane. Nie został powołany samorząd zawodowy zrzeszający osoby wykonujące zawód psychologa ani nie zostały ustanowione szczegółowe wytyczne dotyczące poszczególnych kwestii związanych z tą profesją. Nie ma między innymi określonych zasad prowadzenia gabinetów psychologicznych oraz szkolenia zawodowego psychologów. Kto w związku z tym może być praktykującym psychologiem w Polsce i z czego to wynika? Ile jest samych specjalności, które mogą być zaliczane do prowadzenia działalności psychologicznej? I jakie działania mogą być i są podejmowane w celu rozwiązania zaistniałych problemów? Na te poszczególne kwestie spróbuje odpowiedzieć Dominik Lalak, doktorant Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, w wykładzie poświęconym regulacjom prawnym dotyczącym wykonywania zawodu psychologa.

Kobiety od lat, a nawet od wieków, aktywnie uczestniczą w ruchach i protestach społecznych. Tylko w 2020 r. świat obserwował protesty Polek, Amerykanek, Nigeryjek, Libanek, Chilijek, Algierek, Brazylijek, a także Białorusinek.

Protestować jak dziewczyna, tzn. jak? Z prowadzonych badań wynika, że protesty kobiet mają swoją specyfikę. Wykorzystują one bowiem szereg form i metod protestu, które często pozostają niedostępne dla mężczyzn.

W trakcie wykładu udzielę odpowiedzi na pytania dotyczące motywów zaangażowania kobiet w protesty oraz wykorzystywanych przez nie metod. Przedstawię również wnioski z prowadzonych badań nad wpływem udziału kobiet na charakter i skuteczność protestów.

Garnki, sztućce, noże, zlew i wiele innych sprzętów używanych w kuchni wykonanych jest ze stali odpornych na korozję, tzw. stali nierdzewnych. Rzeczywiście stale te są odporne na działanie wielu środowisk, w tym produktów spożywczych, potraw i posiłków przez nas przygotowywanych i zjadanych. Niemniej z łatwością zauważyć można, że z czasem używane przez nas garnki czy noże ze stali odpornych na korozję ulegają zniszczeniu – matowieją, pojawiają na nich punktowo ubytki a nawet dziury, czyli ulegają korozji. Przyczyną tego jest stosowana przez nas (często w nadmiarze) sól kuchenna, na działanie której stal odporna na korozję jest wrażliwa.

Na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej zwiedzający dowiedzą się, dlaczego stal nierdzewna ulega korozji w słonych środowiskach, w tym w naszych potrawach, a także w czasie mycia w zmywarce. Będziemy również rozmawiać o sposobach na przedłużenie życia stalowym garnkom, sztućcom i innym sprzętom gospodarstwa domowego. Zwiedzający będą mogli samodzielnie skorodować stal odporną na korozję i nauczą się powtarzać to doświadczenie we własnym domu.

Zapraszamy, przyjdź i sprawdź, jak przedłużyć życie swoim garnkom i sztućcom!

Dziedzina protetyki rozwinęła się znacząco na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Protezy są coraz bardziej precyzyjne i o wiele łatwiej dostępne. Lecz projektowanie nowych, lepszych protez niesie za sobą szereg problemów. Jednym z nich jest precyzja elementów mechanicznych, które pozwoliłyby użytkownikowi na dokładniejsze sterowanie. Obiecującym pomysłem na zwiększenie tej precyzji jest zastosowanie sztucznych mięśni, o których opowiedzą podczas swojej prezentacji studenci z koła naukowego WIM PW - Biomaterials.

Wakans - koło naukowe WIM PW zaprezentuje:

- nowoczesną komorę do obróbek jarzeniowych, która pozwala na obserwację całego procesu obróbki oraz plazmy (większość ścian komory jest zrobiona ze szkła). Możliwości konstrukcji pozwalają na przeprowadzanie na drobnych elementach osadzania z fazy gazowej (zarówno fizycznego jak i chemicznego). Pomimo aspektu pokazowego komory  jest to przedmiot, w którym można przeprowadzać w małej skali procesy, które znajdują zastosowanie w przemyśle;

- piany metaliczne wykonane ze stopu aluminium z krzemem, które będą wytwarzane podczas pokazu. Ponadto będzie można przetestować ich unikatowe właściwości mechaniczne;

- grę, w której zabawa polega na odgadywaniu, z jakiego materiału metalicznego została wykonana próbka.

Wielu z nas spędza wolny czas, zdobywając górskie szczyty, jednak te najwyższe są dostępne tylko dla nielicznych. Na wykładzie opowiem, co dzieje się w naszym organizmie podczas górskiej wspinaczki, czemu służy aklimatyzacja, czym jest choroba wysokościowa.

Pandemia SARS-CoV-19, która dotknęła świat w ubiegłym roku, spowodowała liczne zmiany w tym, jak funkcjonuje nasz świat. Pracownicy wielu firm czy uczniowie zmuszeni byli do pracy i nauki w domu. Niestety wiele firm czy fabryk nie mogło przerwać pracy. Jak można zapewnić im możliwość bezpiecznego funkcjonowania w czasie pandemii? Oprócz stosowania odpowiednich reżimów sanitarnych bardzo pomocne jest regularne badanie wszystkich pracowników w firmie. Niestety dla wielu firm i instytucji regularne badanie setek pracowników oznacza ogromne koszty, które często są dla nich nieosiągalne. Idealnym rozwiązaniem w takich sytuacjach są testy grupowe, które pozwalają bardzo łatwo zwiększyć liczbę badanych osób oraz znacząco obniżyć koszty, zwiększając przy tym bezpieczeństwo w badanej firmie lub instytucji.

Podczas wykładu przedstawimy wyniki badań przeprowadzonych w Instytucie Nenckiego w ramach projektu SONAR. Odpowiemy na pytania: Co to są i jak czułe są testy PCR? Jak dużo próbek możemy połączyć razem, aby móc wykryć nawet jedną próbkę pozytywną? Co matematyka twierdzi na temat badań grupowych? Jak wiele próbek należy badać razem, żeby było to opłacalne? Dodatkowo przedstawimy informacje, jak wyglądały rezultaty regularnych badań grupowych, które są prowadzone co tydzień w Instytucie Nenckiego.

XX wiek przyniósł wiele przełomowych odkryć naukowych, ale prawdziwa rewolucja dokonała się w naukach biologicznych. Dynamiczny rozwój technologii spowodował powstanie zupełnie nowej dyscypliny naukowej – biologii molekularnej. Odkrycia i metody rozwijane przez biologów molekularnych znajdują zastosowanie w naukach medycznych, co umożliwia rozwój nowoczesnych metod diagnostycznych i terapeutycznych, opisywanych jako medycyna molekularna. Wysiłki lekarzy i biologów molekularnych umożliwiły zbadanie i opisanie przyczyn wielu chorób na poziomie molekularnym, czyli cząsteczek i struktur komórkowych. Wiedza ta stała się potężnym orężem w walce z ich skutkami, a często również bezpośrednimi przyczynami. Możemy wykorzystać ją w projektowaniu nowych, wyspecjalizowanych leków. W naszych wykładach chcielibyśmy przedstawić słuchaczom początkowe etapy tego procesu ‘od podszewki’ z perspektywy wybranych dyscyplin biologii rozwijanych w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie.

W pierwszej części pokażemy, jak badania podstawowe – przede wszystkim z dziedziny biologii strukturalnej oraz bioinformatyki – umożliwiają poznanie molekularnych mechanizmów danej choroby i wyznaczenie celu nowego leku. W części drugiej przedstawimy generalny plan postępowania przy poszukiwaniu związku wiodącego, czyli związku chemicznego oddziałującego specyficznie z wyznaczonym celem. W części trzeciej opiszemy eksperymentalne metody weryfikacji wybranych cząsteczek i pokażemy, jak spośród wielu wytypowanych związków chemicznych wybrać te najbardziej obiecujące do dalszych badań.

Popularnonaukowa sesja transmitowana przez YouTube. Bezprecedensowy postęp w zakresie edycji genomów rozbudził wielkie nadzieje wśród medyków i hodowców roślin, a CRISPR/Cas9, jedna z najbardziej obiecujących technik, została uhonorowana Nagrodą Nobla w 2020 roku. Powiemy, czym jest edycja genomów i pokażemy, jak można ją zastosować w doskonaleniu odmian roślin uprawnych, a szczególnie w zakresie odporności na choroby i zmiany klimatyczne. Opowiemy też, jak prawo reguluje stosowanie tej technologii i spróbujemy rozwiać wątpliwości. Sesja będzie hybrydowa – na sali będą zaproszeni eksperci i goście odbywającej się równolegle konferencji naukowej "Genomika aplikacyjna roślin – wyzwania XXI wieku", natomiast Festiwalowiczów zapraszamy do śledzenia transmisji online i zadawania pytań na czacie, na które eksperci spróbują odpowiedzieć. Moderatorem sesji będzie doświadczony dziennikarz naukowy. Zachęcamy wszystkich zainteresowanych biotechnologią roślin, przede wszystkim uczniów szkół ponadpodstawowych, studentów i nauczycieli.

Wykład w cyklach: PL30CERN - wszechświat cząstek elementarnych i Zapytaj Fizyka

W serii zadań, dopasowanych do grup wiekowych, sprawdzimy wiedzę uczniów z zakresu nauki o języku. Pod uwagę weźmiemy zagadnienia ortograficzne i interpunkcyjne, a także gramatykę, stylistykę i słownictwo. Turniej będzie miał charakter edukacyjny z licznymi elementami ludycznymi. Inspirację będzie stanowiła między innymi twórczość S. Lema, T. Różewicza, C. Norwida i K.K. Baczyńskiego. Na najlepszych czekają nagrody i wyróżnienia.

Powstanie w 2 poł. XX w. pojęcia „dziecka krzywdzonego” i gromadzona od tego czasu wiedza o stosowanej w historii naszej kultury różnego rodzaju przemocy wobec dziecka i jej skutkach indywidualnych i społecznych,  połączona z odkryciami psychoanalitycznymi, dotyczącymi szczególnych właściwości psychiki dziecka i wagi przeżyć dziecięcych dla całego późniejszego życia, pozwalają pogłębić spojrzenie na literaturę okresu romantyzmu i na biografie jej twórców. W świetle tej wiedzy rozpoznać można niedostrzegane dotychczas reperkusje zaznanej w dzieciństwie  przemocy rodzinnej (oraz przemocy instytucjonalnej w szkołach i internatach zakonnych) oraz dotkliwych braków emocjonalnych okresu dzieciństwa w twórczości polskich romantyków: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a także Antoniego Malczewskiego i Stanisława Morawskiego. Spostrzega się wtedy, że twórczość romantyczna skierowana „przeciw tyranom” kryje w sobie wątki analogiczne również w dziedzinie najściślej osobistych stosunków rodzinnych. Wiedza ta pozwala też dostrzec i zrozumieć wiele niezauważanych, pomijanych czy lekceważonych elementów  biografii romantycznych twórców,  w tym  Mickiewicza.

11-dniowe zniknięcie Agathy Christie z 1926 roku pozostaje tajemnicą, a że ani natura, ani kultura próżni nie lubią, twórcy tej drugiej podsuwają nam propozycje rozwiązania niemal stuletniej zagadki. Podczas spotkania przyjrzymy się, jak postać pisarki i jej motywy zostały ukazane w dwóch filmach – Agata (1979) i Agatha: Prawdziwe morderstwo (2018) – oraz jednym odcinku serialu Dr Who pt. „The Unicorn and the Wasp” (2008). Tak, będą spoilery, ale skupimy się na tym, jak wykorzystano fakty, jak fikcja wpływa na pamięć kulturową o królowej kryminałów i, co być może najciekawsze, co te narracje mówią o widzach, czyli nas samych.

Co łączy amerykańską zawodniczkę fitness i brytyjskiego miłośnika historii Polski? To wielomilionowa grupa widzów ich materiałów wideo poświęcanych zwiedzaniu najtragiczniejszego miejsca historii dwudziestowiecznej Europy. Twórcy treści na serwisie YouTube dokumentują odwiedziny w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w formie vlogów, tj. kilku- lub kilkunastuminutowych filmów. Dzięki rosnącej popularności tego formatu medialnego influencerzy przyjęli rolę popularnego historyka, nadając swoim wizytom w byłym obozie walor moralnej odpowiedzialności. Niniejszy wykład zwraca uwagę na wyzwania związane z badaniem nowych form upamiętniania, należy bowiem zająć się nie tylko analizą treści, ale także badaniem metadanych oraz różnych form zarządzania widzialnością na danej platformie internetowej. Ponadto nie można zapominać o mechanizmach autopromocji oraz przemianach oficjalnych narracji upamiętniania w erze treści tworzonych przez użytkowników serwisów internetowych. Czy pojawienie się tej nowej grupy popularnych historyków to pożądana zmiana praktyk upamiętniania?

W przestrzeni opieki zdrowotnej przestrzeganie zasad równości i poszanowania różnorodności jest szczególnie ważne. Choć prawo na różnych poziomach zapewnia pacjentom i pacjentkom równy dostęp do świadczeń, kobiety, przedstawiciele i przedstawicielki mniejszości seksualnych, religijnych i kulturowych, migranci i migrantki spotykają się z dyskryminacją w tej przestrzeni. Ruchy społeczne, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, aktywiści i aktywistki prężnie działają na rzecz zmiany tej sytuacji. Odnoszą spektakularne sukcesy, lecz także ponoszą dotkliwe porażki.

W tym kontekście szczególne znaczenie ma pole zdrowia reprodukcyjnego. O zagadnieniu równego dostępu do świadczeń w tej sferze opowie dra Elżbieta Korolczuk (Uniwersytet w Södertörn i Uniwersytet Warszawski). Po wykładzie odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem badaczy i badaczek zagadnienia dostępu do opieki zdrowotnej w Europie.

Wydarzenie jest organizowane w ramach Projektu HCPubS: "Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: Integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie" realizowanego przez Centrum Bioetyki i Bioprawa na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Historii, Filozofii i Etyki Medycznej Uniwersytetu w Ulm, Instytut Historii Medycyny Uniwersytetu w Lublanie i Katedrę Nauk Społecznych i Humanistyki Medycznej na Wydziale Medycyny Uniwersytetu w Rijece.
Projekt jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (Polska, nr projektu 2018/28/Z/HS1/00554), Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji/Chorwacką Akademię Nauk i Sztuk (Chorwacja) i Słoweńskie Ministerstwo Nauki i Sportu (Słowenia) ze środków HERA – Humanities in the European Research Area (http://heranet.info) Public Spaces i Komisji Europejskiej w ramach programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej „Horyzont 2020”, umowa nr 769478.

Czy zastanawialiście się kiedykolwiek, jak wygląda życie w Antarktyce? Kiedy, jak i dlaczego człowiek zdecydował się odkryć ten niezbadany teren? Słyszeliście o Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego? Czy wiecie, jak wygląda codzienność przebywających na Stacji członków wypraw? Jacy specjaliści są niezbędni do prawidłowego jej funkcjonowania przez cały rok? Kim jest polarnik i jakie warunki trzeba spełnić by pojechać na wyprawę antarktyczną? Z jakimi utrudnieniami mierzą się na co dzień? Na te i inne pytania odpowiedzą naukowcy z Zakładu Biologii Antarktyki. W ramach wykładu zostanie przedstawiony profil badawczy Polskiej Stacji Antarktycznej, która stanowi zaplecze naukowe dla takich dziedzin nauki jak ekologia, mikrobiologia, glacjologia, oceanografia, na pokładzie której do dyspozycji naukowców znajduje się zaawansowany sprzęt do badania m.in. miąższości lodu, parametrów fizykochemicznych wody, obserwacji ssaków i ptaków.  Spotkanie w formie wykładu dostosowanego do wieku młodzieży, podczas którego będziemy starali się zachęcić do pogłębienia tematyki polarnictwa i eksploracji obszarów polarnych. Na uczestników będą czekały liczne eksponaty.

Uważność jako trening umysłu prawniczego. Mindfulness w mediacjach i negocjacjach. Jak upowszechniać i praktykować wewnętrzny spokój i dobrostan nie tylko wśród prawników. Spotkanie z Katarzyną Przyłuską-Ciszewską, adwokatką, mediatorką i certyfikowaną nauczycielką uważności dla prawników, szefową europejskiego oddziału amerykańskiej organizacji Mindfulness in Law Society. 

Czas dzielący wdrożenie całkowicie nowego rozwiązania technologicznego i rozwój zagrożeń z nim związanych jest współcześnie bardzo krótki, zaś w dobie wszechobecności rozwiązań cyfrowych rośnie też powaga zagrożeń im towarzyszących. W ramach dążenia do zapobiegania przestępczości, kluczem do skutecznej obrony przed zagrożeniami jest zrozumienie mechanizmów za nimi stojących oraz sposobów działania sprawców. W przypadku tzw. cyberprzestępczości mechanizmy działania są - pomimo dynamicznego rozwoju technologii - relatywnie niezmienne. Niniejszy wykład obejmuje eksplorację mniej znanych obecnie kart historii rozwoju tzw. cyberprzestępczości w jej wymiarach prawnym i kryminalistycznym, oraz zarysowanie współczesnego - a może i przyszłego - kształtu tych zagrożeń.

Wykład jest przeznaczony dla oób w wieku licealnym (i wzwyż), niekoniecznie posiadających pogłębioną wiedzę o technologiach komputerowych, ale korzystających z nich na co dzień. 

Nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu mózgu u dzieci z ADHD zostały powiązane z deficytami w zakresie motywacji i funkcji wykonawczych (np.: uwaga, kontrola hamowania, pamięć robocza). Według najnowszych ustaleń deficyty w zakresie funkcji wykonawczych u dzieci z ADHD nie mają charakteru trwałych upośledzeń i mogą być modulowane za pomocą motywacji. Innymi słowy, zwiększenie motywacji przez wzbudzenie zainteresowania i stosowanie częstszych wzmocnień może poprawić zdolności poznawcze u dzieci z ADHD.
Podczas spotkania omówione zostaną deficyty motywacyjne u dzieci z ADHD, a także potencjalny wpływ motywacji na funkcjonowanie poznawcze i efektywność interwencji psychologicznych na przykładzie metody neurofeedback w tej grupie. Wybrano metodę neurofeedback ze względu na fakt, iż jest obecnie jedną z najczęściej stosowanych niefarmakologicznych interwencji u dzieci z ADHD.
W trakcie spotkania porozmawiamy o tym, czy perspektywa zdobycia nagrody może poprawić osiągi w testach neurokognitywnych u dzieci z ADHD, a także spróbujemy określić, jaką rolę w treningach neurofeedback odgrywa motywacja. Przy okazji zwrócimy uwagę na siłę neurosugestii w neurofeedback. Na koniec zastanowimy się, jak wirtualna rzeczywistość może zapewnić środowisko przyciągające uwagę uczestników i zwiększyć efektywność interwencji.

Fakt to fakt. Ale czy na pewno? Jak odróżniamy fakty od nie-faktów i skąd czerpiemy pewność w tym zakresie? Jak rozróżniamy i wartościujemy źródła informacji? Czym jest prawda, a czym postprawda? Internet to fantastyczne źródło wiedzy, ale sięgnięcie po nią często przypomina próbę wzięcia łyka wody prosto z hydrantu strażackiego: potrzebujemy jednej prostej odpowiedzi, a otrzymujemy miliony różnorodnych opinii. By wychwycić informację właściwą, potrzebujemy wytycznych, potrzebujemy informacji o informacji, a może nawet informacji o informacji o informacji. Niestety, w sieci działa wiele osób i organizacji, w których interesie leży manipulacja faktami. Podczas spotkania porozmawiamy, jak do tego dochodzi oraz jak przed taką manipulacją się bronić.

Olejowiec gwinejski, popularnie zwany plamą olejową, to najbardziej wydajna spośród wszystkich wykorzystywanych obecnie roślin oleistych. Niestety może być uprawiany wyłącznie na terenach wokół równika, czyli tam, gdzie występują pierwotne lasy deszczowe. Dowiedz się, czy możemy pozyskiwać olej, ograniczając przy tym wylesianie, oraz czy nasze wybory konsumenckie mają znaczenie.

W ostatnich dekadach wiedza o tym, jak aktywność centralnego układu nerwowego wpływa na zachowanie i emocje, rozwinęła się niezwykle dynamicznie. Tym samym dała asumpt do wkroczenia na przełomową ścieżkę eksperymentów nad precyzyjną kontrolą relacji mózg-zachowanie.
Mózg jest organem zawierającym około 80 miliardów komórek nerwowych, zwanych neuronami. Pojedynczy neuron może być połączony, a tym samym być w stanie komunikować się, z nawet 10 tysiącami innych neuronów, rozsianych w różnych strukturach mózgu. Skupiska połączonych w ten sposób funkcjonalnie komórek nerwowych nazywamy obwodami neuronalnymi. Dziś wiemy już, że to właśnie konkretne obwody neuronalne, bardziej niż pojedyncze struktury mózgu, zaangażowane są w generowanie i kontrolę konkretnych zachowań czy emocji. Możemy więc na przykład mówić o obwodach neuronalnych zaangażowanych w odczuwanie głodu czy w zachowania społeczne. Odkrycia te, w połączeniu z nowoczesnymi metodami, dzięki którym możemy w niezwykle precyzyjny sposób mierzyć, ale także zmieniać aktywność mózgu, pozwalają naukowcom wpływać na zachowanie i emocje, w niektórych przypadkach nawet w czasie rzeczywistym. 
Podczas wykładu opowiemy o tym, jak dzięki metodom inżynierii genetycznej, z wykorzystaniem światła czy sztucznie stworzonych związków chemicznych, sterujemy działaniem mózgu, a w efekcie zachowaniem. Odpowiemy także na pytania takie jak: Czy da się zakodować sztuczne wspomnienia? W jaki sposób „przebudować” wadliwie działające obwody neuronalne? Czy można wywołać konsumpcję pokarmu „na zawołanie”? 
Poruszymy także temat potencjalnego zastosowania omawianych odkryć w terapii zaburzeń neurorozwojowych, neuropsychiatrycznych czy uzależnień. Tym samym wykład zabierze słuchacza w świat najświeższych odkryć w badaniach nad relacją mózg – zachowanie.