Nauki humanistyczne

Typ Tytuł Opis Dziedzinasortuj malejąco Termin
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE_"Ajmo na kafu..." czyli dlaczego kawa jest tak bardzo ważna na Bałkanach

Nie ma bez niej krajobrazu kulturalnego Bałkanów, a każdy z bałkańskich narodów parzy (i nazywa!) ją trochę inaczej. Jej picie stanowi centralny punkt życia towarzyskiego. Jest bohaterką literatury, filmów, muzyki i....filologicznych sporów. Dlaczego ludzie z Bałkanów nie mogą żyć bez kawy, co na to badacze ich kultury i czy każdy bałkanista musi wypić jej hektolitry, żeby stać się specjalistą? Wykład z degustacją i krótkim warsztatem parzenia najlepszej kawy po bałkańsku.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 15:00
Spotkanie festiwalowe Teologia, fantastyka i lingwistyka. Kiedy piszesz fantastykę z pozycji religijnych...

Teologia, fantastyka i lingwistyka. Dziedziny pozornie odległe, ale w życiu człowieka wszystko splata się w jeden węzeł. Jeśli teologia przestaje być słowem życia, to traci rację bytu. Jeśli nim pozostaje – określa całą resztę. Jeśli człowiek jest wolny od schizofrenii moralnej, to nawet w swoich fantazjach stara się być konsekwentnym i nie zaprzeczać określonemu dogmatami  obrazowi rzeczywistości. Do jakiego stopnia to może się udać? To ciekawa kwestia. Przy tłumaczeniu tekstu z języka na język tłumacz nieraz musi dokonywać interpretacji, do których nie zawsze jest stuprocentowo przekonany. Kiedy piszesz fantastykę z pozycji religijnych też nie możesz być stuprocentowo pewny, czy nie dokonujesz nadinterpretacji.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 16:40
Spotkanie festiwalowe Wspomnienie o Cyprianie Kamilu Norwidzie ze zbiorów Mariana Sołodobowskiego

Autor tej wystawy włączył się w obchody 200. rocznicy urodzin Norwida, która przypadła 24 września 2021 roku. Sejm RP podjął w tej sprawie uchwałę ustanawiającą rok 2021 Rokiem Cypriana Kamila Norwida. To jeden z czterech największych polskich poetów romantyków. Urodził się na Mazowszu i rozsławiał życie Mazowszan na stylowych kartach pocztowych. Norwid stał się sławnym Europejczykiem. Dlatego na planszach o wymiarach (100 x 70 cm) Marian Sołobodowski pokazuje najbardziej mazowieckie miejsca związane z Norwidem. Również portrety Norwida przypominające tę postać, a także jego rysunki i grafikę na podstawie posiadanego zbioru wydanego przez przedwojenne wydawnictwo J. Mortkowicza. Jedna z plansz pokazuje myśli, gdzie „każde słowo Norwida jest jak perła”, a także jego cytaty na świątecznych kartach pocztowych. Ubogaceniem tej wystawy są liczne książki ukazujące twórczość Norwida, jak również dużo zebranych pamiątkowych artefaktów. Można zobaczyć m. in. pełną dokumentację ustanowionej przez Samorząd Województwa Mazowieckiego Nagrody NORWIDA. Nagroda jest przyznawana co roku przez ludzi kultury, jako „NORWIDY”.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 10:30
Spotkanie festiwalowe Porozmawiajmy o pilotce, chirurżce, gościni i przedszkolanku

Określanie zawodów i funkcji publicznych kobiet sprawia czasem kłopoty. Bywa, że formy językowe zwane feminatywami budzą sporo emocji, dlatego warto im się przyjrzeć chłodnym okiem i przeanalizować. W trakcie spotkania uczestnicy będą mogli podzielić się własnymi spostrzeżeniami o formach nazywania kobiet, wypełnić ankietę, posłuchać komentarza językoznawczego i uruchomić wyobraźnię słowotwórczą. Przy okazji będzie można zwrócić uwagę na drugi biegun tego swoiście asymetrycznego zjawiska i zastanowić się nad określaniem mężczyzn wykonujących zawody mające nazwy żeńskie.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 16:30
Spotkanie festiwalowe Etnografia związków niemonogamicznych – doświadczenie, strategie, praktyki. Perspektywa kobiet

Tematem spotkania będą relacje intymne wychodzące poza społeczną i kulturową normę monogamii oraz związane z nimi emocje. Posługując się metodami etnograficznymi oraz analizą dyskursu wokół emocji i seksualności, przyglądam się relacjom, w których pojawia się niemonogamia otwarta, konsensualna, i nieplanowana, z perspektywy kobiet. Od 2019 roku rozmawiam z kobietami z różnych miast w Polsce, które żyją w ten sposób.

Spoglądam z perspektywy antropologicznej i historycznej na kobiece strategie i praktyki życia w związkach niemonogamicznych. Interesuje mnie to, w jaki sposób osoby funkcjonują w relacji niemonogamicznej i jak radzą sobie z trudnościami i wyzwaniami jakie może nieść za sobą taki typ relacji? Jak osoby, które żyją w wielorelacyjności motywują swój wybór? Jak dyskurs medialny i kościelny oraz historyczny kontekst seksuologii w Polsce wpływa na przemiany obyczajowości dziś? Jak relacja niemonogamiczna jest odbierana społecznie? Jak przeżywane i definiowane są emocje takie jak miłość, zazdrość, zdrada? Antropologia interesowała się zjawiskami takimi jak niemonogamia i poligamia od dawna, badała je jednak głównie w zamkniętych wspólnotach i odległych kulturach. Temat niemonogamii w zachodnim kontekście kulturowym jest w naukach społecznych nowy i w niewielkim stopniu przebadany. Szczególnie ciekawy jest kontekst polski, w tym doświadczenie socjalizmu oraz wpływ kościoła katolickiego na przemiany obyczajowości.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-22 17:00
Spotkanie festiwalowe Królewskie jubileusze w Wielkiej Brytanii (Royal Jubilees in the UK)

Wykład poświęcony tradycji świętowania jubileuszy panowania królów i królowych Zjednoczonego Królestwa. Królowa Elżbieta II obchodzi w 2022 roku 70 rocznicę wstąpienia na tron. Jest to rekordowo długie panowanie, ale dwojgu wcześniejszych władców – Jerzemu III i Wiktorii - udało się dożyć sześćdziesięciolecia panowania. Czy i w jaki sposób świętowano ich jubileusze? I co nam to mówi o brytyjskiej kulturze?

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 10:00
Spotkanie festiwalowe Dziewiarstwo w literaturze wiktoriańskiej oraz podstawy tworzenia koronki irlandzkiej

Koronka irlandzka to wyjątkowa technika pochodząca z XIX wieku, która rozwinęła się podczas Wielkiego Głodu w Irlandii (1845-1850). Wprowadzona przez królową Wiktorię moda na koronki i rękodzieło pozwoliła tysiącom irlandzkich rodzin przetrwać klęskę głodu właśnie dzięki umiejętności szydełkowania. Sama królowa była zapaloną, choć niezbyt uzdolnioną dziewiarką! Misterne koronki wykonywane za pomocą szydełka i pojedynczej bawełnianej nici do dzisiaj zachwycają, a każda praca jest niepowtarzalna – stworzona z wielu elementów, łączonych ze sobą wedle uznania twórcy. Tradycyjne wzory ewoluowały, jednak nadal są wykorzystywane we współczesnym dziewiarstwie artystycznym.

Uczestnicy warsztatów poznają niezwykłą historię koronki irlandzkiej, dowiedzą się, jak dziewiarstwo stało się rozrywką wyższych klas i jak przedstawiano je w literaturze XIX-wiecznej. Po wykładzie nastąpi część praktyczna, polegająca na nauce szydełkowania prostych tradycyjnych motywów.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 13:00
Spotkanie festiwalowe Mroczne zagadki kamienicy przy ulicy Strzeleckiej 8

W 1945 r. Strzelecka 8 była centrum komunistycznych zbrodni przeciwko Narodowi polskiemu. To tu przewożono najważniejszych więźniów politycznych wywodzących się z kręgów Polskiego Państwa Podziemnego.  Tutaj byli oni brutalnie przesłuchiwani a następnie mordowani. Ich zwłoki wrzucano do bezimiennych dołów śmierci. Kim byli funkcjonariusze, tworzący komunistyczny aparat bezpieczeństwa? Jak przebiegały przesłuchania w areszcie przy ul. Strzeleckiej 8? Jak wyglądają ekshumacje ofiar komunistycznego terroru?

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-22 19:00
Spotkanie festiwalowe Witaj w polskim Mexico'. México en la imaginación de Polonia

[PL] Tematem spotkania będzie wpływ kultury meksykańskiej na kulturę polską. Omówimy wybrane dzieła polskich twórców, które bezpośrednio lub pośrednio odnoszą się do Meksyku i jego kulturowego dziedzictwa (obrazy, pieśni, filmy, teksty literackie). Analizując różnorodne teksty kultury—autorstwa Cleo, Tamary Łempickiej czy Ryszarda Kapuścińskiego—wspólnie zastanowimy się nad elementami łączącymi folklor polski i meksykański.

[ESP] En esta sesión se discutirán temas de la cultura mexicana y polaca. Se examinan casos seleccionados de canciones, imagenes y descripciones que artistas polacos (musicos, cineastas, escritores y periodistas) han elaborado sobre México. Desde Cleo hasta Tamara Łempicka pasando por Ryszard Kapuściński, la sesion trata de identificar ideas e imagenes de folklor que pueden ser comunes a ambas culturas. 

 [ENG] In this session topics of Mexican and Polish culture will be discussed. Selected cases of songs, images and descriptions that Polish artists (musicians, filmmakers, writers and journalists) have produced about Mexico are examined. From Cleo to Tamara Łempicka passing through Ryszard Kapuściński, the session tries to identify ideas and images of folklore that may be common to both cultures.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 17:00
Spotkanie festiwalowe Sekrety „Władcy Pierścieni”, czyli o pożytkach z opowiadania bajek i wymyślania języków

Niesłabnąca popularność spuścizny literackiej J.R.R. Tolkiena, jej kulturowa ranga oraz inspirująca aktualność od lat intrygują nie tylko publiczność kulturalną, ale także przedstawicieli krytyki literackiej i środowisk akademickich. Wielu z nich doszło do wniosku, że sukces Tolkiena dowodzi jedynie upadku kultury czytelniczej. Inni jednak, wywodzący się często z kręgu miłośników tej twórczości, a wśród nich także reprezentanci nauki polskiej, uznali dzieło za godne pogłębionych badań, które pozwoliły na wyodrębnienie trzech kluczowych perspektyw interpretacyjnych: filologicznej, mitologicznej i religijnej. Pasja filologiczna bowiem, co podkreślał sam pisarz z Oksfordu, była podstawą zarówno jego kariery uniwersyteckiej, jak i – przede wszystkim – stworzonego przez niego literackiego uniwersum. Wbrew kierunkom rozwoju studiów lingwistycznych w jego czasach, Tolkien postrzegał język nie jako abstrakcyjny system o złożonej strukturze, lecz jako szczególną dyspozycję istot rozumnych, która współtworzy ich tożsamość i jest medium tradycji i pamięci. Dlatego w jego ujęciu język jest tworzywem opowieści o tym, co najważniejsze, czyli mitu. Tolkienowska rekonstrukcja narracji mitycznej nie wyrasta z intensywnych w XX wieku badań teoretycznych nad mitem, ale z fascynacji przekazami mitycznymi, z gruntownej ich znajomości i przekonania, że są to przekazy prawdziwe, jeśli za takie uznamy opowieści o genezie, wartościach, relacji z sacrum i sensie egzystencji. W utkanej z inspiracji mitycznych kompozycji narracyjnej wyraźnie wybrzmiewa jednak temat główny – przesłanie chrześcijańskie, stanowiące ideowy fundament  twórczości Tolkiena.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o lekturach młodzieży, ale boicie się zapytać

Spotkanie adresowane jest do wszystkich zainteresowanych literaturą dla młodzieży, czytelnictwem młodego pokolenia oraz tzw. kryzysem czytelnictwa wśród młodych dorosłych – w szczególności do uczniów szkół średnich i ostatnich klas szkół podstawowych oraz do nauczycieli języka polskiego. Kryzys czytelnictwa definiujemy także jako kryzys wiedzy o tym, co (jakie gatunki i jakie media czytelnicze) preferują młodzi czytelnicy, nie zawsze zainteresowani literaturą promowaną w ramach szkolnej edukacji polonistycznej. Jak wobec tego tę edukację poszerzyć, by uwzględniała nie tylko klasykę literatury polskiej i światowej, ale i teksty atrakcyjne dla młodych czytelników? Czy w szkole jest miejsce na przyjemność czytania, czy tylko na przymus lektury? Czy audiobook lub podcast naprawdę konkuruje z książką drukowaną? Czy komiks lub powieść graficzna to „biedniejsi bracia” książki tradycyjnej? Czy można twierdzić, że miłośnik literatury elektronicznej nie czyta? Czy smartfon może być najlepszą biblioteką? Zapraszamy młodych czytelników do dyskusji nad interesującymi ich książkami, mediami czytelniczymi, ulubionymi pisarzami i praktykami czytelniczymi. Zastanowimy się, czy i w jaki sposób można je odnieść do tekstów z tzw. kanonu literackiego, który zawiera utwory ważne dla zrozumienia rozwoju kultury i uczestnictwa w niej. Zapytamy także nauczycieli i autorów podręczników do języka i literatury polskiej, jak w praktyce edukacyjnej zasypać przepaść, jaka często pojawia się między szkolną czytelniczą powinnością a prywatnymi wyborami lekturowymi młodzieży. W spotkaniu wezmą udział: historyczka literatury i autorka podręczników szkolnych prof. Anna Nasiłowska, socjolożka czytelnictwa dr hab. Zofia Zasacka, dr Agnieszka Przybyszewska zajmująca się najnowszymi formami literatury elektronicznej i mediami czytelniczymi.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Spacer "odkrywanie żydowskiej Pragi"

Historia Żydów na Pradze stanowi jeden z bardziej intrygujących, choć wciąż mało znanych wątków, z dziejów osadnictwa żydowskiego. Do dziś na Pradze zachowało się wiele budynków, które przed wojną służyły społeczności żydowskiej, m.in. były Dom Akademicki Młodzieży Żydowskiej przy ulicy Sierakowskiego, mykwa na Kłopotowskiego, Dom Wychowawczy Michała Bergsona przy ul. Jagiellońskiej (obecnie Teatr Baj). Poznanie historii miejsc związanych z żydowską społecznością Pragi pomaga spojrzeć inaczej na tę piękną, miejscami zaniedbaną, tajemniczą dzielnicę.

Oprowadzanie odbywa się w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 11:00
Spotkanie festiwalowe Kto się boi wmurowanej? Topos „wmurowanej kobiety” w Europie Środkowej i Południowej

W obrębie folkloru Europy Środkowej i Południowej znany jest topos „wmurowanej kobiety”, który upamiętnia archaiczną tradycję składania ofiary z człowieka podczas budowy grodów, twierdz i mostów. Podobno składano ją, by zjednać sobie wrogie moce i zapewnić trwałość wznoszonej budowli. Topos ten przeniknął z tradycji ustnej do literatury i sztuki i jest ożywiany do dziś w różnych sferach życia artystycznego, naukowego, politycznego, a nawet ekonomicznego.

Słuchacze zostaną zapoznani z frapującymi efektami pracy nad grantem realizowanym w Instytucie Slawistyki PAN pt. Topos „wmurowanej kobiety” w kulturach Europy południowo-wschodniej i Węgier (2020/37/B/HS2/00152).  Podczas spotkania zaprezentowane zostaną różne wersje pieśni o zamurowanej: te śpiewane tradycyjnie i współczesne interpretacje. Badaczki pokażą, jak topos zamurowanej funkcjonuje obecnie w systemach edukacyjnych oraz we współczesnej literaturze i sztuce wybranych krajów. Opowiedzą o dziwnych wydarzeniach przy mostach, w których przęsła rzekomo zamurowana była niewiasta, także o tym, jakie wciąż widzialne ślady pozostały po legendarnym zamurowaniu kobiety-matki.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-21 18:00
Spotkanie festiwalowe Dyplomacja naukowa w warunkach konfliktu kulturowo-politycznego: relacje Polska – Rosja

Około 1,5 – godzinne spotkanie poświęcone będzie historii oraz problemom nawiązywania i utrzymywania dwustronnych relacji naukowych pomiędzy Rzeczpospolitą Polską i Federacją Rosyjską w okresie 2007 – 2018, przez Stację Naukową PAN działającą (w latach 2012 – 2018) przy Ambasadzie RP w Moskwie. Będzie to dwugłos naukowców: dr hab. Marka Pąkcińskiego, ostatniego dyrektora moskiewskiej Stacji PAN, który kierował nią w latach 2015-2018 oraz dr hab. Aleksieja Wasiljewa, współpracownika Stacji PAN za kadencji prof. Mariusza Wołosa.

Dwugłos ten polegać będzie na zaprezentowaniu działań i inicjatyw podejmowanych przez Stację w dziedzinie nauk humanistycznych: literaturoznawstwa, kulturoznawstwa (Marek Pąkciński) oraz historii (Aleksiej Wasiljew), a także w innych dziedzinach, w których istniała tradycja współpracy między naukowcami polskimi i rosyjskimi (pochodząca często jeszcze z okresu ZSRR): nauki medyczne, fizyka jądrowa, technika kosmiczna, ekonomia, geologia. Uwaga prelegentów będzie koncentrować się na stanie relacji polsko-rosyjskich (z perspektywy dyplomacji naukowej), interpretacjach stereotypów, różnicach poglądów, wpływie propagandy na mentalność Rosjan oraz możliwościach przeciwdziałania jej. Będzie również mowa o roli, jaką nauka odgrywała i odgrywa w społeczeństwie rosyjskim i w jego samoświadomości. Prelegenci dokonają również oceny szans na demokratyzację Rosji.

Prelekcja dwóch prowadzących będzie uzupełniana projekcją materiałów wizualnych – zdjęć z wydarzeń zorganizowanych przez Stację PAN w Moskwie w latach 2015-2018 oraz miejsc, w których te wydarzenia się odbywały (Moskwa, Petersburg).

Po dwugłosie Marka Pąkcińskiego i Aleksieja Wasiljewa przewidziana jest około półgodzinna dyskusja z udziałem publiczności.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 13:30
Spotkanie festiwalowe Co przeraża Stephena Kinga? Rzeczywistość i fikcja literacka w twórczości mistrza grozy

Stephen King, jeden z najpopularniejszych, najbardziej kreatywnych i płodnych ze współczesnych pisarzy amerykańskich, został okrzyknięty przez wielu „Królem Horroru” i „Mistrzem Grozy”, co spowodowało uwięzienie autora w sztywnych ramach gatunku. Często wymienia się również gatunek fantasy, science fiction oraz motywy nadprzyrodzone jako elementy najbardziej emblematyczne dla twórczości pisarza. Podczas spotkania wejdziemy w polemikę z powyższymi stwierdzeniami poprzez analizę psychologicznych aspektów powieści Ręka Mistrza (2008), szczególną uwagę poświęcając sposobom przedstawienia bólu i cierpienia oraz choroby i niepełnosprawności. King, zachowując odrębność swojego stylu pisarskiego, a także czerpiąc z bogactwa literatury horroru oraz z osobistych doświadczeń cierpienia i rekonwalescencji po wypadku, któremu uległ w 1999 roku, zrywa etykietę pisarza gatunkowego i wykracza daleko poza jej ramy, poszerzając spektrum możliwości interpretacyjnych i stawiając kluczowe pytania dotyczące najbardziej namacalnego przejawu strachu - lęku przed realnym cierpieniem. Chorzy i niepełnosprawni bohaterowie Ręki Mistrza, uzdolnieni artystycznie i obdarzeni nadprzyrodzonymi siłami umysłu, zmagają się z ciężarem traumatycznych wspomnień, uczą się radzić sobie z ograniczeniami swoich ciał i umysłów, a także z nieustannym poczuciem straty towarzyszącym ich życiu, i starają się odzyskać utraconą tożsamość w odosobnieniu od społeczeństwa, zgodnie z filozofią rekonwalescencji Kinga, która głosi, że „każdy czyn, który stwarza świat na nowo, zasługuje na miano bohaterstwa”. Ból i cierpienie przedstawione w powieści, zarówno fizyczne jak i psychiczne, nie są szlachetne i symboliczne - są okrutne, izolujące i rzeczywiste, stanowiąc podstawę do eksploracji niuansów zmieniającego się i ewoluującego poczucia tożsamości bohaterów poprzez ich rosnącą świadomość odwiecznego balansowania pomiędzy zdrowiem i chorobą w myśl idei wyrażonej przez Susan Sontag dotyczącej podwójnego paszportu, który każdy z nas posiada zarówno w królestwie zdrowych, jak i w królestwie chorych.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Pogranicza: trójkąt turecko-polsko-ukraiński

„Turcja jest krajem na rozdrożu” – ten frazeologizm, często używany przez autorów przewodników turystycznych, funkcjonuje w świadomości zbiorowej przeważnie na zasadzie banalnego aksjomatu i, poza innością, wynikającej z egzotyczności, jest pozbawiony wszelkich konotacji kulturowo-obyczajowych. Nieliczne publikacje dziennikarzy, zanurzonych w obecne realia Turcji, i raporty międzynarodowych organizacji, działających na rzecz praw człowieka, w egocentrycznym społeczeństwie tak zwanej ‘cywilizacji zachodniej’ pozostają niezauważane lub świadomie ignorowane.

A jednak, pomimo pozornej egzotyczności, rozdarta pomiędzy Wschodem i Zachodem Turcja była i pozostaje częścią integralną kultury i historii współczesnej Polski i Ukrainy, które kiedyś były wspólnym organizmem państwowym.

Podczas spotkania dowiemy się o funkcjonalności Turcji w literaturze faktu, o tym, co mają wspólnego tureckie konie i Wisła, jak się siedzi na tureckim kazaniu, o Lwowie jako Bramie Wschodu i poznamy wiele innych ciekawych faktów o relacjach turecko-polsko-ukraińskich.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-23 19:00
Spotkanie festiwalowe Czemu doszło do pierwszego rozbioru Polski

Czemu doszło do pierwszego rozbioru Polski (1772). Jakie czynniki zdecydowały o tym, że państwa ościenne podzieliły się terytorium szlacheckiej Rzeczypospolitej. Co odegrała kluczową rolę: apetyty sąsiadów, czy słabość państwa. Dyskusja panelowa w dwieście pięćdziesiątą rocznicę podziałowego dramatu z udziałem prof. Zofii Zielińskiej, prof. Piotra Ugniewskiego, mgr Michała Balogha i mgr. Rafała Waszczuka, prowadzenie dr Jacek Kordel.

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-19 18:00
Spotkanie festiwalowe Białoruś znana i nieznana

Białoruś – sąsiad, o którym prawie nic nie wiemy. Chociaż jest to kraj niezwykle bliski nam kulturowo i geograficznie, nasza wiedza na jego temat ogranicza się do kilku informacji, które na dodatek nie zawsze są prawdziwe. Podczas spotkania chcielibyśmy przybliżyć Państwu naszego wschodniego sąsiada, odczarować mity na jego temat i może sprawić, że chociaż trochę polubią Państwo Białoruś, bez względu na to, czy kiedyś byli Państwo w Grodnie, Brześciu lub Mińsku, czy nie.

Serdecznie zapraszamy na wirtualną podróż na Białoruś!

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Widmo cmentarzy na terenach polskich parków w eksperymentalnym projekcie fotograficznym subPark

Wykład koncentruje się na widmowym charakterze miast umarłych. Większość przedstawianych nekropolii straciła dawną funkcję, znaczenie i bytność w pejzażu współczesnej Polski. Niemiecka przeszłość „zamieszkujących” je obywateli, ewangelickość oraz brak opieki – zapomnienie, niechybnie wpłynęły na przyspieszony proces umierania miejsc naznaczonych śmiercią obcego, tj. dawnych niemieckich cmentarzy ewangelickich.  Podczas wykładu prezentowane będą wyniki fotograficznych wypraw do kilkunastu miast po zachodniej i północnej stronie Polski. Za pośrednictwem fotografii w różny sposób konfrontowano się z problemem nieobecności, przemianą miejsca w widmo, obecnością śmierci w miejskich parkach rozrywki i relaksu.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 18:00
Spotkanie festiwalowe Spacer „Niezatarte ślady getta warszawskiego”

Spacer „Niezatarte ślady getta warszawskiego” przybliży uczestnikom historię warszawskiego getta, codzienne problemy jego mieszkańców i tragiczny koniec społeczności warszawskich Żydów.

Zaczniemy przed budynkiem Żydowskiego Instytutu Historycznego, w którym przed wojną mieściła się Główna Biblioteka Judaistyczna, sąsiadująca z nieistniejącą już dziś Wielką Synagogą na Tłomackiem. Zobaczymy pozostałe jeszcze ulice, kamienice i place, a wyobrazimy sobie i obejrzymy na zdjęciach to, czego zobaczyć już nie można. Każdy punkt spaceru to opowieść o ludziach uwięzionych w dzielnicy zamkniętej, ich zmaganiach z trudnościami każdego spędzonego tu dnia, decyzjach i wyborach. Uczestnicy spaceru dowiedzą się, jak w getcie szmuglowano żywność, jaką sztukę można było obejrzeć w Teatrze Femina i dlaczego w dzielnicy żydowskiej znalazły się trzy kościoły rzymskokatolickie. Spacer zakończymy na ulicy Waliców.

Spacer odbywa się w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe.

Oprowadzanie: Bartosz Borys, Dział Edukacji ŻIH

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-26 11:00
Spotkanie festiwalowe Ulica Prosta, Jasna i... Poprawna. Warszawski przewodnik po prostym języku

Od mniej więcej 10 lat instytucje administracji publicznej i firmy upraszczają swój styl komunikowania się. Pisanie prostszym, przyjaźniejszym językiem okazuje się nie tylko modne, lecz także potrzebne i opłacalne. W czasie warsztatów opowiemy o ruchu prostego języka i polskich przykładach jego zastosowania. Wspólnie z uczestnikami spróbujemy też upraszczać. W ten sposób na konkretnych przykładach pokażemy, jak pracować z tekstem, aby stał się on bardziej komunikatywny.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-21 18:00
Spotkanie festiwalowe Czego uczy nas kryzys monachijski 1938 roku?

Wykład poświęcony będzie wydarzeniom, które doprowadziły do konferencji w Monachium i dokonanemu wówczas rozbiorowi Czechosłowacji. Przedstawione zostaną sylwetki głównych uczestników wydarzeń i uwarunkowania ich działań. Zaprezentowane zostaną wnioski, jakie można wyciągnąć z kryzysu monachijskiego współcześnie.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-23 18:00
Spotkanie festiwalowe Polki na tronach Europy

Wykład poświęcony Polkom - królewskim lub książęcym córkom, wydawanym za mąż za zagranicznych władców. Opowieść zarówno o losach nieszczęśliwych kobiet, jak i o tych, którym udało się zaznać miłości w zaaranżowanym małżeństwie oraz o Polkach, które zrobiły pośród rządzących domów Europy prawdziwą karierę.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 13:00
Spotkanie festiwalowe Bejelentkeztethettelek? czyli jaki jest język węgierski

W trakcie warsztatów zostaną pokazane cechy języka węgierskiego. Słuchacze poznają reguły tworzenia wyrazów i zdań, nauczą się wymowy głosek oraz odkryją logikę w pozornie trudnym języku bratanków.

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-19 18:00
Spotkanie festiwalowe Niszczący ojciec w życiu i twórczości Zygmunta Krasińskiego

Pojawienie się pojęcia dziecka krzywdzonego i gromadzona wiedza o stosowanej w historii naszej kultury różnego rodzaju przemocy wobec dziecka, zwłaszcza  przemocy domowej, i jej skutkach indywidualnych i społecznych, połączona z odkryciami psychoanalitycznymi, związanymi z wagą  wczesnych relacji rodzinnych dla całego życia człowieka, pozwalają pogłębić spojrzenie na literaturę okresu romantyzmu i na biografie jej twórców. Dotyczy to w szczególności Zygmunta Krasińskiego.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-22 18:00
Spotkanie festiwalowe „Something there is that doesn’t love a wall” – kilka uwag o nomadyczności Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 14:00
Spotkanie festiwalowe Ja i mój bliźni w chorobie: czy ochrona zdrowia docenia naszą różnorodność?

Kto towarzyszy Chince na porodówce w polskim szpitalu? Gdzie w szpitalu muzułmanin może się pomodlić? Dlaczego niepodawanie ręki przy powitaniu może być dobrze widziane?  Na te i inne pytania odpowiemy w trakcie spotkania podsumowującego projekt HcPubS: „Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: Integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie”. W trakcie naszych ponad trzyletnich badań przyglądaliśmy się temu, jak w Polsce, na tle innych krajów UE, wygląda sytuacja w  opiece zdrowotnej osób o cechach mniejszościowych:  mniejszości seksualnych, religijnych i etnicznych oraz migrantów i migrantek. Chociaż prawo polskie i Unii Europejskiej gwarantuje równość, osoby z grup mniejszościowych doświadczały i nadal doświadczają dyskryminacji w kontaktach z instytucjami opieki zdrowotnej. W naszym wystąpieniu opowiemy, jak wygląda sytuacja prawna osób z grup mniejszościowych w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej, jakie są szczególne potrzeby tych osób oraz jak odpowiadają na nie szpitale (w procedurach i w praktyce).

Projekt „Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie” jest wspierany finansowo przez Wspólny Program Badawczy HERA (www.heranet.info), współfinansowany przez Narodowe Centrum Nauki (Polska, nr projektu 2018/28/Z/HS1/00554), Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji/Chorwacką Akademię Nauk i Sztuk (Chorwacja), Słoweńskie Ministerstwo Nauki i Sportu oraz Komisję Europejską z Programu Horyzont 2020.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 17:00
Spotkanie festiwalowe Życie po życiu plakatu wyborczego z Garym Cooperem, czyli Dziki Zachód a sprawa polska

Na spotkaniu omówione zostaną graficzne przedstawienia konfliktu politycznego w Polsce, nawiązujące do słynnego plakatu wyborczego z Garym Cooperem z 1989 roku.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 15:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE_Porozmawiajmy o zdrowiu (po polsku i ukraińsku)

Spotkanie w formie warsztatów językowych dla Polaków i Ukraińców. Jego celem jest zapoznanie z podstawowymi nazwami anatomicznymi w obu językach, najczęstszymi chorobami, a także przećwiczenie codziennych zwrotów przydatnych zarówno pacjentom, jak i pracownikom przychodni, czy apteki.

Podczas spotkania można będzie dowiedzieć się, jak poskarżyć się na ból zęba czy bezsenność – lekarzowi czy koleżance w pracy, jak poradzić sobie podczas rejestracji na szczepienie w przychodni, czy jak wytłumaczyć pacjentowi, że konieczne są dodatkowe badania, stąd dostaje skierowanie i co ma z nim zrobić.

Warsztaty będą dwujęzyczne, symetryczne, tak, by przekazać wiedzę w obu językach. Znajomość cyrylicy nie jest konieczna (będą dostępne transkrypcje materiałów), zaś materiały warsztatów dadzą możliwość „oswojenia się” z obydwoma alfabetami. Będzie to szansa na usłyszenie i przećwiczenie najważniejszych wyrażeń.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-23 16:40
Spotkanie festiwalowe Glosa - bazgroły na stronach książek czy materiał do badań bibliologicznych

Jedni czytelnicy szanują książki, nie piszą na marginesach. Inni podkreślają, stawiają znaki zapytania, a nawet na marginesach i niezadrukowanych stronach umieszczają krytyczne uwagi. Bibliotekoznawcy, stojący na straży zbiorów, zabraniając jakichkolwiek ingerencji w tekst czytanego dzieła, prowadząc jednocześnie badania nad wszelkimi znakami i zapisami umieszczonymi w księgach, bo jest to skarbnica wiedzy o kolejnych właścicielach i ich stosunku do czytanego tekstu. 

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 11:20
Spotkanie festiwalowe Jak uczyć się polskiego–krótki przewodnik dla cudzoziemców, uchodźców i wszystkich zainteresowanych

Języka polskiego jako obcego można się skutecznie nauczyć, szczególnie jeśli pierwszym językiem uczniów/studentów jest język słowiański. Słowianie rozumieją wiele niemal od początku swojego kontaktu z polskim, co daje im satysfakcję, ale przysparza też pułapek. Języki blisko spokrewnione mają bowiem pewien zasób słów i struktur podejrzanie podobnych – niby prawie takich samych, ale znaczących lub wyrażających co innego. Spotkanie będzie próbą pokazania skutecznych sposobów nauczenia się polskiego – pod względem wymowy, przyswojenia słownictwa, wyrażania się w określonych sytuacjach. Przedstawione tez zostaną wskazówki na temat łatwo dostępnych źródeł i materiałów pomocnych w samodzielnej nauce polskiego przez cudzoziemców.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 18:00
  • pt., 2022-09-30 17:00
Spotkanie festiwalowe Czy wystarczy znać 1000 słówek. Ilościowe aspekty znajomości słownictwa języka obcego

Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słownictwa. To ono pozwalają przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika.

Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania:

Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim?

Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu?

Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego?

Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?.

W jaki sposób mierzy się te wartości?

Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 15:00
Spotkanie festiwalowe Czy uprzejmość/nieuprzejmość w komunikacji to zachowania charakterystyczne wyłącznie dla człowieka?

W wykładzie chciałabym przyjrzeć się zagadnieniu uprzejmości i nieuprzejmości w komunikacji językowej, a w szczególności temu, jak używamy wybranych elementów gramatycznych dla wyrażania znaczeń związanych z uprzejmością i nieuprzejmością. Chciałabym skupić się przede wszystkim na elementach gramatycznych sygnalizujących dystans społeczny pomiędzy mówiącym a słuchaczem lub jego brak i przyjrzeć się, jak elementy sygnalizujące dystans lub jego brak używane są dla osiągnięcia różnych efektów interpersonalnych. Takie zachowania w ludzkiej komunikacji językowej chciałabym porównać do pewnych zachowań, które zaobserwować można w komunikacji psów, stawiając pytanie, czy uprzejmość/nieuprzejmość w komunikacji to rzeczywiście wyłącznie domena ludzkiej komunikacji językowej.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 11:30
Spotkanie festiwalowe Koniec języka za przewodnika... po kampusie UW

Wszystkich, którzy chcieliby sprawdzić, a przede wszystkim rozwinąć swoją wiedzę o języku polskim, zapraszamy do udziału w naszej grze. Zaproponujemy zagadki, szyfry i rebusy, w których zaszyte będą ciekawostki o historii i pochodzeniu słów, sięgniemy po słownictwo gwarowe i środowiskowe (np. młodzieżowe), przyjrzymy się najnowszym polskim wyrazom, pobawimy się przysłowiami i cytatami, zajrzymy do językowej kuchni. Nie zabraknie ponadto buszowania w książkach, a także nawiązań do języka i historii Warszawy.

Uczestnicy mogą startować w grze indywidualnie lub w drużynach. Mile widziane rodziny z dziećmi.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Transylwańskie biskupstwo węża i gołębicy

Folkowy dizajn, średniowieczne freski, burzliwa historia, radykalna teologia i tradycje liturgiczne Kościoła unitariańskiego, czyli najbardziej węgierskiego z wyznań Siedmiogrodu – od 1568 roku ojczyzny tolerancji religijnej.

Czy odrzucając boskość Jezusa można świętować Boże Narodzenie? Gdzie rezyduje antytrynitarski biskup? Czy unitarianie zmawiają wyznanie wiary? Ile razy w roku obchodzą Wielki Tydzień? Czy unitarianie są chrześcijanami? Jakie wątki polskie można odnaleźć w ich historii?

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-19 16:00
Spotkanie festiwalowe Nieoczywiste formy solidarności: czyn społeczny i entuzjazm pracy w perspektywie antropologicznej

W moim wykładzie skupię się na żywiołowych procesach samoorganizacji, pracy i różnych formach czynu społecznego, które pojawiały się początkowo w socjalistycznych przestrzeniach Europy środkowo-wschodniej, a także w socjalistycznej Mongolii. W obydwu przypadkach wskazuję na istnienie kulturowej ciągłości tych lokalnych współdziałaniach. Będę wskazywał na wspólne budowanie budynków publicznych na wsi, na lokalne budowy szkół ‘tysiąclatek’ w całej Polsce, budowy kościołów w Polsce lat 80. i połączę je w tym wykładzie z podobną żywiołową ideą budowy dróg, szkół, organizacją zawodów i lokalnych świat w Mongolii, w społecznościach niegdyś pasterskich. Na południowych stokach Ałtaju, jak pokażę, Mongołowie działają według własnych pasterskich idiomów współpracy i budują idee rozwojowe zanurzone w mongolskiej, współczesnej duchowości. Podobnie we współczesnej centralnej Polsce można znaleźć historie współdziałania, związane z wspólnym budowaniem, konstruowaniem i wyposażaniem świetlic, remiz i innych budynków, umocowanych w skomplikowanych mechanizmach umacniania wspólnoty.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 17:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE_Czy łatwo uczyć się ukraińskiego? Podobieństwa i różnice, czyli jak się dogadać?

Nasze spotkanie będzie składało się z 2 części: krótkiego wykładu w formie prezentacji i warsztatów językowych.

Opowiemy o  wspólnym słowiańskim pochodzeniu języka ukraińskiego i polskiego, a także o historyczno-kulturowym kontekście wzajemnych kontaktów międzyetnicznych i międzyjęzykowych. Przybliżymy charakter polsko-ukraińskich interferencji językowych, które przejawiły się przede wszystkim na poziomie leksyki, ale nie tylko. Zwrócimy też uwagę na najważniejsze podobieństwa i różnice między językiem ukraińskim i polskim w płaszczyźnie fonetycznej, morfologicznej, składniowej i leksykalnej, uwarunkowane z jednej strony wspólnym pochodzeniem, bliskim sąsiedztwem i wielowiekowymi relacjami międzykulturowymi, z drugiej zaś specyfiką każdego z nich. Powiemy, które z tych cech pomagają w nauce języka ukraińskiego, a które mogą okazać się „fałszywymi przyjaciółmi”.

Warsztaty posłużą zapoznaniu z alfabetem cyrylickim i nabyciu umiejętności zapisu swoich imion, nazwisk oraz miejsc zamieszkania po ukraińsku. Nauczymy też naszych słuchaczy podstawowych zwrotów grzecznościowych w języku ukraińskim.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-23 15:00
Spotkanie festiwalowe Cyfrowe rękodzieło. Humanistyczne czasopismo naukowe w internecie – przypadek „Napisu”

Wykład połączony z prezentacją ukazuje drogę artykułu od złożenia do publikacji oraz specyfikę funkcjonowania tekstów na stronie internetowej „Napisu. Pisma Poświęconego Literaturze Okolicznościowej i Użytkowej” - współczesnego czasopisma naukowego o interdyscyplinarnym profilu humanistycznym, łączącego środowiska Instytutu Badań Literackich PAN, Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Rozwijanie budowanej samodzielnie przez lata strony www rocznika uzależnione jest od możliwości medium, spełniania koniecznych wymagań zewnętrznych (Ministerstwo Edukacji i Nauki, wybrane repozytoria i bazy danych), a także ambicji redaktorów, którzy starają się zindywidualizować i wzbogacić „cyfrową wizytówkę” tytułu. Niezbędne elementy treści muszą zostać pokazane w odpowiedniej formie, która będzie odpowiadać oczekiwaniom odbiorcy (czytelnika, autora, recenzenta), takim jak: dostępność informacji, intuicyjność korzystania ze strony, nawiązania do bogatej tradycji typograficznej, walory estetyczne (logo, layout pisma i strony www [napis.edu.pl], ilustracje, okładki, elementy animacji itp.).

Wykładowi towarzyszy wystawa wybranych okładek rocznika To, co NAPISano, trwa… (projekty autorstwa Katarzyny Stanny) przed salą 144 w Pałacu Staszica.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 13:30
Spotkanie festiwalowe Gorący kalafior pod oknem, czyli o uczeniu cudzoziemców języka polskiego

Spotkanie pokazujące polszczyznę z perspektywy uczących się jej cudzoziemców. Uczestnicy poznają sposoby, techniki i chwyty stosowane w uczeniu języka polskiego obcokrajowców. Zapoznają się z przykładowymi zadaniami-ćwiczeniami (w tym. m.in. proponowanymi na egzaminach certyfikatowych), rozwiążą je i skomentują. Dzięki temu będą mieli okazję przyjrzeć się swojemu językowi ojczystemu z nieoczywistego punktu widzenia. Zwykle bowiem Polki i Polacy wiedzą, jak coś wyrazić, ale raczej nie umieją tego wyjaśnić cudzoziemcom. Na spotkaniu będzie się można dowiedzieć, jak to robić. Uczestnicy spróbują się też zmierzyć z mitem trudności języka polskiego – bo mówić po polsku każdy (i każda ) może!

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-28 16:30
Spotkanie festiwalowe Polskie nazwiska

Nazwiska w obecnej postaci istnieją w polszczyźnie dopiero od XIX w. Czy zatem nasi przodkowie nie mieli nazwisk? Jak odróżniano od siebie dwóch Stanisławów mieszkających w jednej wsi? Na zajęciach prześledzimy historię nazw, które dziś znamy jako nazwiska, i spróbujemy odnaleźć etymologię wybranych nazwisk współczesnych. Porozmawiamy też o etymologii nazwisk uczestników warsztatów, jeśli wyrażą taką chęć.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-22 18:00
Spotkanie festiwalowe Amerykańskie wojny kulturowe. O co w nich chodzi i co z nich wynika?

Wojny kulturowe to głęboka – i silnie upolityczniona – polaryzacja wokół wartości: praw kobiet i mniejszości seksualnych, miejsca religii w sferze publicznej, granic wolności słowa, czy kwestii rasowej. Samo pojęcie weszło do obiegu w 1992 roku, gdy ultrakonserwatysta Patrick Buchanan ogłosił podczas konwencji Republikanów w Houston, że toczy się rozpętana przez lewicę „wojna o duszę Ameryki”. Jednak podział sięga drugiej połowy lat 70tych i trwa do dziś, dzieląc Amerykanów na dwa wrogie plemiona. Na czym polega jego istota? Jakie są jego źródła? Czy za konfliktem kulturowym kryje się jakiś inny – ekonomiczny, a może religijny? I czy wojny kulturowe stanowią zagrożenie dla demokracji?

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 17:00
Spotkanie festiwalowe Nepalczycy w armii brytyjskiej

Spotkanie przybliży wszystkim zainteresowanym historią wojskowości fenomen obecności nepalskich żołnierzy w armii brytyjskiej. O werbowanych od 1815 roku Nepalczykach niewiele mówi się poza Wielką Brytanią, pomimo że brali czynny udział w dwóch wojnach światowych i wielu powojennych misjach pokojowych. W tym roku, usłyszeć można było o nich w kontekście obchodów czterdziestej rocznicy bitwy o Falklandy-Malwiny. Nieodłącznym atrybutem towarzyszącym Gurkhom na polu walki jest nóż khukuri, którego obecność zauważyli nawet Polacy walczący w 2. Korpusie polskim we Włoszech. Podsumowaniem spotkania będzie quiz.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 10:00
Spotkanie festiwalowe Akcja AB w 1940 roku

Akcja AB - znana też jako Nadzwyczajna Akcja Pacyfikacyjna była naturalną kontynuacją represji prowadzonych konsekwentnie przez niemieckich okupantów od pierwszych dni wojny z Polską. Poprzedzały je, Operacja Tannenberg, Intelligenzaktion, masowe egzekucje w lasach piaśnickich, w tzw. dolinie śmierci pod Bydgoszczą. Także Warszawa i jej okolice miały już za sobą mordy w Zielonce, Natolinie, w ogrodach Sejmowych, na terenie Gór Szwedzkich i w samych Palmirach. Do Akcji AB Niemcy przygotowywali się bardzo starannie od stycznia 1940 r., a jej kulminacyjnymi punktami były aresztowania z końca marca 1940 i masowe egzekucje dokonane w Palmirach w końcu czerwca tego roku.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-21 19:00
Spotkanie festiwalowe Grzeczność współczesna – od szacunku do wizerunku

Grzeczność, jako cecha człowieka dobrze wychowanego, podlega ewolucji wraz ze zmianami społeczno-ekonomicznymi, kulturowymi, a także technologicznymi. Po przyspieszonej cyfryzacji, u progu drugiej ćwiartki XXI wieku, trudno mówić o tożsamości naszych obyczajów grzecznościowych z wzorcami dobrych manier z początku ubiegłego stulecia. A jednak to wtedy ustalił się paradygmat polskiej grzeczności. Żyjemy w innych czasach, w całkiem innej rzeczywistości, a jednak kurtuazyjne zwyczaje sprzed nieco ponad wieku ochoczo podglądamy w filmach i serialach. Zaczytujemy się w książkach z rozbudowanym wątkiem historii obyczaju. Warto poświęcić tej barwnej przeszłości chwilę uwagi, by zrozumieć, skąd biorą się nasze dzisiejsze obyczaje. A może i lepiej rozpoznać własne oczekiwania i reakcje?

 - Dlaczego grzeczność pozostaje tak nieuchwytna, a dobrze wychowanego człowieka rozpoznajemy intuicyjnie, niemal od pierwszego spojrzenia?

- Czy tytułomania to uniwersalny sposób okazywania szacunku?

- Z jakiego powodu „bycie miłym” nie ma dziś najlepszego PR-u?

- Jak nasze przywiązanie do tego, co z klasą i na poziomie, wykorzystuje współczesny marketing?

 Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć (z pomocą publiczności) w czasie krótkiego wykładu.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 18:00
Spotkanie festiwalowe Pionki, kostki i wielka historia na małej planszy – polskie historyczne gry planszowe w XIX wieku

Obowiązek szkolny na ziemiach polskich pojawił się powszechnie dopiero w XIX wieku. Uczniowie, uczęszczający do szkół w czasach zaborów, uczyli się przedmiotów opracowanych na podstawie programów nauczania zatwierdzonych przez ministerstwa oświaty Austrii, Prus i Rosji. Szczególną uwagę poświęcano historii państw zaborczych, która miała przekonać uczniów do posłuszeństwa wobec nowej władzy. Historia ziem polskich była na tych lekcjach prezentowana w sposób, usprawiedliwiający dokonanie rozbiorów. Natomiast polscy działacze narodowi starali się zachęcić młodzież szkolną do poznania prawdziwej historii utraconej ojczyzny. Klementyna Hoffmanowa, Józef Chociszewski oraz Zofia d’Abancourt tworzyli historyczne gry planszowe. Ilustrowane planszówki dostarczały młodzieży rozrywki i informowały o sprawach, o które nie można było zapytać w szkole. Na spotkaniu dowiemy się, jak twórcy zaprojektowali swoje gry, jakie informacje chcieli przekazać uczniom oraz spróbujemy zagrać w jedną z nich.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Media, ekologia, język. Jakich narracji o technologii dziś potrzebujemy?

O technologii zazwyczaj mówimy językiem postępu - nawet w narracjach łączących ją z kryzysem klimatycznym zazwyczaj występuje ona w roli nadziei ludzkości, potencjalnego dostawcy cudownych rozwiązań. W naszym wystąpieniu zaproponujemy podejście bardziej krytyczne, co nie znaczy, że mniej konstruktywne. Pokażemy relacje mediów i usług opartych na zaawansowanych technologiach z szeroko rozumianą ekologią: wyniszczający wpływ na planetę, ale i na procesy społeczne. Dekonstruując maskujące metafory i zabiegi językowe eksponujące jednostronne spojrzenie na media zastanowimy się, jak mogłyby wyglądać rozwiązania, które miałyby korzystny wpływ na środowisko naturalne, ale i na nasze środowisko komunikacyjne.

Nauki humanistyczne
  • ndz., 2022-09-18 19:00
Spotkanie festiwalowe Oprowadzanie po wystawie „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu”

Głównym tematem wystawy jest działalność konspiracyjnej grupy działającej w getcie warszawskim pod nazwą Oneg Szabat – (hebr. Radość Soboty) oraz losy stworzonego przez nią unikatowego zbioru od jego powstania aż do dziś. Historia zapisana na kartach Archiwum ukazuje też losy jego autorów i to im po 70 latach oddajemy głos. Pomysłodawcą i głównym twórcą Archiwum był historyk dr Emanuel Ringelblum. Dzieło Oneg Szabat, będące świadectwem oporu intelektualnego i duchowego, powstawało zgodnie z naukowymi zasadami, z dbałością o obiektywność i staranność języka.

Oprowadzanie odbywa się w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-27 11:00
Spotkanie festiwalowe Szarfadin – tajemna religia Jezydów

Opowiem o Jezydach, jednej z najmniej znanych wspólnot religijno-etnicznych północnej Mezopotamii, która niemal od samych jej początków jest obiektem prześladowań i pogromów, z których ostatni miał miejsce w 2014 roku w okolicach góry Sindżar w północnym Iraku. Przyczyną tych wydarzeń były głównie narosłe przez wieki fantazje na temat religii Jezydów, zwanej Szarfadin. Podczas moich badań terenowych w Iraku, Gruzji, Armenii, Turcji i Niemczech, miałem sposobność żyć wśród Jezydów, zaprzyjaźnić się z nimi, obserwować ich życie, rytuały i święte miejsca, w których się odbywają. Podczas wykładu podzielę się fragmentami tak zdobytej wiedzy. Postaram się pokazać bogactwo i oryginalność tej hermetycznej religii, która przeżywa w tej chwili jeden z najtrudniejszych okresów, nie tylko z powodu prześladowań, lecz także nasilającej się emigracji Jezydów skutkującej coraz silniejszym zeświecczeniem i odejściem od utrwalanych przez stulecia zasad religijnych.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Wprowadzenie do wystawy „Spotkanie autorskie Mirona Białoszewskiego”

Wykład inaugurujący wystawę poświęconą spotkaniu autorskiemu Mirona Białoszewkiego w Lublinie w kwietniu 1976 r. Piotr Sobolczyk przedstawi okoliczności i konteksty tego wydarzenia a także oprowadzi po dokumentacji wystawy.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 11:30
Spotkanie festiwalowe Krawędź ironii a „krawędziowe” subkultury w internecie Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 12:00

©2022 Festiwal Nauki