SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

Historia przekładu jest historią interpretacji – tych trafnych, i tych kompletnie chybionych – i jako taka obfituje w pomyłki, błędy i przeinaczenia. Interpretacje stanowią kanoniczne reprezentacje dzieł powstałych w geograficznie i kulturowo odległych regionach. Tłumacze Biblii od setek lat kruszą kopie, trudząc się nad trafnym doborem metafor…

 W ramach naszego warsztatu zaproponujemy namysł nad kilkoma znakomitymi przykładami obrazującymi to, w jak oczywisty sposób każdy, nawet najbardziej banalny, przekład oparty jest na interpretacji. Przyjrzymy się różnym, niekiedy drastycznie różnym (niemniej najczęściej nadal poprawnym), sposobom przekładania polskich poetów: Leśmiana, Tuwima i Grochowiaka.

 Tłumacząc, nie sposób uniknąć interpretacji, tym samym trudno jest uniknąć pomyłek. Bywa, że dochodzi się do ściany. Jedynym, co można uczynić, jest podejmowanie starań. I czasami trzeba powiedzieć „Sorry”.

Dyskusja na temat wykluczenia osób starszych i dialogu międzypokoleniowego z udziałem ekspertów SWPS oraz twórców projektu „Itaka”.

Wykład koncentruje się na widmowym charakterze miast umarłych. Większość przedstawianych nekropolii straciła dawną funkcję, znaczenie i bytność w pejzażu współczesnej Polski. Niemiecka przeszłość „zamieszkujących” je obywateli, ewangelickość oraz brak opieki – zapomnienie, niechybnie wpłynęły na przyspieszony proces umierania miejsc naznaczonych śmiercią obcego, tj. dawnych niemieckich cmentarzy ewangelickich.  Podczas wykładu prezentowane będą wyniki fotograficznych wypraw do kilkunastu miast po zachodniej i północnej stronie Polski. Za pośrednictwem fotografii w różny sposób konfrontowano się z problemem nieobecności, przemianą miejsca w widmo, obecnością śmierci w miejskich parkach rozrywki i relaksu.

Projekt Joanny Rajkowskiej „SORRY” to rzeźba - betonowy mur pokryty odłamkami szkła na szczycie, jaki znamy z terenów przygranicznych lub dobrze strzeżonych. Na pierwszy rzut oka mur ma dziwną formę labiryntu, która na wysokości wzroku człowieka jest nieczytelna, stanowi jednak fizyczną barierę nie do pokonania. Dopiero z perspektywy lotu ptaka (np. z drona) lub z okien okolicznych budynków okazuje się, że mur układa się w litery angielskiego słowa „przepraszam” – „SORRY”.

„SORRY” ma być zatem lustrem i pracą sumienia. Jest okrutnym projektem o tym, że społeczeństwa Zachodu (w tym Polska) od pokoleń żyją na kredyt środowiska, innych kultur i przyszłych generacji. I o tym, że nasz model świata obarczony jest fundamentalnym błędem, który zakłada nieustający postęp w środowisku nieograniczonych zasobów. W rezultacie nasz styl życia generuje stan głębokich kryzysów: ekologicznego, ekonomicznego i migracyjnego, których nie da się już powstrzymać.

Miejsce detencji prewencyjnej, gdzie pozbawiamy ludzi wolności po odbyciu kary dlatego, że sąd uznał je za stwarzające bardzo wysokie zagrożenie dla społeczeństwa, istnieje w Polsce od 2014 r. O nim i problemach z perspektywy poszanowania praw człowieka, oczekiwanych wyrokach ETPC w tej sprawie, opowie dr Ewa Dawidziuk. Jest to temat z zakresu prawa, psychologii, psychiatrii i seksuologii, bo wszystkie te środowiska są włączone w proces umieszczania w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym.

Państwo Polskie różnymi metodami próbuje kształtować historię na nowo. Dotyczy to  różnych wydarzeń historycznych, szczególnie historii najnowszej (Polskiego Państwa Podziemnego, tzw. żołnierzy wyklętych, Zagłady Żydów, ruchu Solidarności).

Kształtowanie polityki historycznej odbywa się też różnymi metodami (zmiany w programach szkolnych, powoływanie specjalnych instytucji obok już istniejących, a nawet wprowadzaniem przepisów karnych). Państwo odnosi sukcesy w dziedzinie kształtowania świadomości historycznej. Ze szkodą dla prawdy i szkodą dla młodego pokolenia Polaków.