Debaty główne
| Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
|---|---|---|---|---|
| Spotkanie festiwalowe | Czy sztuczna inteligencja unieważni naukę? |
Sztuczna inteligencja zrobiła ostatnio ogromną karierę w mediach i zawładnęła wyobraźnią społeczeństw. Trochę trudno się temu dziwić, skoro można pogawędzić z programami Skoro tak sprawy się mają, to czy naukowcy będą jeszcze potrzebni? Może wystarczy, ażeby naukę uprawiały modele sztucznej inteligencji. A może nawet nauka jako taka stanie się zbyteczna – nie będzie potrzeby jej tworzyć, przekazywać, wyjaśniać, wystarczy jedynie w odpowiedni sposób sformułować zapytanie…. Na te i inne pytania spróbujemy sobie odpowiedzieć w debacie. uczestnicy: dr inż. Marek Kozłowski (Ośrodek Przetwarzania Informacji, PIB) prowadzenie: prof. dr hab. inż. Jarosław Arabas (Politechnika Warszawska) |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Sposoby medialnej manipulacji |
Zagadnienie propagandy i manipulacji świadomością społeczną, wpływania na ludzkie wyobrażenia o świecie, a także kształtowania postaw od dawna jest domeną badań i refleksji naukowej. Wszak wiek XX oparty był medialnie i komunikacyjnie na manipulacyjnym oddziaływaniu ideologii, prowadzących do strasznych konsekwencji. Wydawało się, także uczonym, że czas manipulacji i propagandowego formowania postaw należy w końcu XX wieku – zwłaszcza po upadku sowieckiego komunizmu – do przeszłości, a propagandowe zabiegi obecne wciąż np. w Korei Północnej traktowano w mediach jako niemal rozrywkowy przekaz. Ważną sprawą była kwestia odróżnienia propagandy-manipulacji od perswazji – niezbędnej w debacie publicznej (i nie tylko!) Ale oto niespodziewanie, wraz z populizmem i zwłaszcza z narodowym populizmem, z poczuciem niebezpieczeństwa i zagrożenia nawet w „starych demokracjach” powróciły – w nowy sposób wyrażane – ideologiczne i propagandowe obrazy świata, silnie manipulujące społeczną świadomością. Chciałbym, aby nasza debata dotyczyła przede wszystkim tej zmiany: co się właściwie stało w pierwszej połowie XXI wieku, że na wielką skalę pojawiły się zjawiska – ogólnie nazwijmy je propagandowe – które nie tylko modyfikują faktyczny obraz świata, ale czynią go niepewnym? Propaganda i świadoma, zwłaszcza politycznie (a więc i ideologicznie) motywowana manipulacja zacierają różnice między prawdą a fałszem, podważają media publiczne i prywatne, starające się przekazać realny obraz świata. Co właściwie jest prawdziwe i realne? Zaczyna być nie do końca jasne, nawet dla zorientowanej medialnie i politycznie publiczności. Jak do tego doszło? Jakie były/są warunki społeczne i psychologiczne, by nastąpił pozytywny odbiór i łatwe uleganie manipulacji? Po drugie – jakie są konieczne warunki, jakie spełnić muszą manipulatorzy, aby oddziałać skutecznie na ludzi? Jak się różnicują te warunki od społeczeństwa i od miejsca na świecie? Wiemy przecież, że niektóre propagandowe oddziaływania przebiegają przez cały glob, mając swe różne wersje. Co możemy zrobić, aby dialog i perswazja wypleniły manipulację? I wreszcie – jak możemy się bronić jako zbiorowość i jako osoby przed propagandą i medialną manipulacją? To, oczywiście, najtrudniejsze pytanie, ale mam nadzieję, że nasi dyskutanci – paneliści przynajmniej podejmą próbę odpowiedzi na te trudne pytania! A są to świetni specjaliści. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Modyfikacje genetyczne a medycyna: korzyści i zagrożenia |
Czy inżynieria genetyczna to przyszłość medycyny? W trakcie debaty porozmawiamy o tym, jak zmiany genetyczne mogą pomagać w leczeniu chorób genetycznych, nowotworów czy infekcji. Zastanowimy się również, gdzie przebiega granica między leczeniem a „poprawianiem” człowieka i jakie ryzyka niesie za sobą ingerencja w materiał genetyczny. W debacie wezmą udział eksperci z dziedziny biologii molekularnej, genetyki i medycyny. Porozmawiamy o terapii genowej, redagowaniu genów oraz o medycynie spersonalizowanej. |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Czy technologie kwantowe mają realny wpływ na nasze życie? |
Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2025 Międzynarodowym Rokiem Nauki i Technologii Kwantowej, upamiętniając stulecie opracowania mechaniki macierzowej przez Heisenberga, Borna i Jordana oraz mechaniki falowej przez Schrödingera. Niezależnie od tego, z wielu źródeł dochodzą do nas głosy, że w XXI wieku technologie kwantowe stały się jednym z najgorętszych tematów w nauce i przemyśle. Choć jeszcze niedawno były domeną specjalistów i teoretyków, dziś coraz częściej pojawiają się w kontekście innowacji, które mogą zmienić oblicze naszej codzienności. Komputery kwantowe, kryptografia kwantowa, czy nawet kwantowe czujniki – to tylko niektóre z przykładów, które mogą zrewolucjonizować wiele dziedzin nauki i technologii. Ale czy rzeczywiście mają one wpływ na nasze życie już teraz? Czy jednak jesteśmy na etapie wczesnego rozwoju tych technologii, co rodzi pytania: Czy kwantowa rewolucja nie jest jeszcze w sferze abstrakcji? Jakie wyzwania stoją przed naukowcami, inżynierami i przedsiębiorcami w realizacji tej wizji? A może to tylko szum medialny, który w rzeczywistości nie wpłynie na nasze codzienne życie? Jeśli jednak, technologie kwantowe mogą znacząco poprawić jakość naszego życia – chociażby w postaci szybszych i bardziej efektywnych komputerów, które będą w stanie rozwiązywać problemy nieosiągalne dla dzisiejszych urządzeń, to nie możemy zapominać o ryzykach związanych z ich rozwojem, takich jak zmiany w systemach bezpieczeństwa i prywatności, które mogą wpłynąć na nasze codzienne funkcjonowanie w świecie wciąż borykającym się z zagrożeniami cybernetycznymi. Czy rzeczywiście powinniśmy się bać? W trakcie debaty, zajmujący się technologiami kwantowymi, naukowcy i eksperci z firm wysokiej technologii odpowiedzą na te i inne pytania, w szczególności pochodzące od uczestników debaty. Uczestnicy: prof. Teodor Buchner - Wydział Fizyki PW, ekspert ds. projektów badawczo-rozwojowych w firmie EXATEL dr Anna Kamińska - Dyrektor pionu Technologii Kwantowych w firmie Creotech Instruments dr hab. Barbara Piętka, prof. UW - Wydział Fizyki UW Prowadzący: prof. Andrzej Wysmołek - Wydział Fizyki UW |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Dobre odchodzenie |
1. W filozofii zachodu podejście do śmierci określają dwa, skrajnie różne stanowiska. a. Że śmierć nas w ogóle nie dotyczy: Epikur Między tymi skrajnymi poglądami mamy całą gamę poglądów odmiennych, pośrednich. a. Problem określenia momentu śmierci b. Dystanazja i ortotanazja c. Problem dawstwa narządów d. Opieka hospicyjna i rozwój medycyny paliatywnej: Jan Paweł II |
|
|
| Spotkanie festiwalowe | Odmienne stany świadomości. O psychodelikach słów kilka |
Skąd się wziął ”renesans” psychodelików we współczesnym świecie? Jakie są jego przyczyny? Jakie społeczne czynniki napędzają to zjawisko, ze szczególnym uwzględnieniem ich potencjału terapeutycznego, kto prowadzi nad nimi badania, w jakim celu oraz komu mogą pomóc, a komu zaszkodzić? Te pytania zadaje sobie chyba każdy, kto obserwuje życie społeczne, zarówno w obszarze terapii, jak i w obszarze zabawy. Może to odpowiedź na samotność? To narastające zjawisko społeczne, dotyka ludzi w każdym wieku, niosąc poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Samotność, jako subiektywne poczucie odseparowania od innych, często wiąże się z trudnościami w zakresie empatii i teorii umysłu, kluczowych umiejętności dla budowania relacji. Osoby doświadczające samotności mogą mieć ograniczoną zdolność wchodzenia w perspektywę innych, a to pogłębia ich izolację, tworząc błędne koło. Badania wskazują, że substancje psychodeliczne, takie jak psylocybina, mogą zwiększać empatię oraz zmieniać wzorce komunikacji między obszarami mózgu odpowiedzialnymi za interakcje społeczne. Dzięki temu osoby stosujące je w kontrolowanych warunkach stają się bardziej otwarte i mniej skupione na negatywnych myślach o sobie. Czy te zmiany mogą prowadzić do trwałego zwiększenia poczucia więzi z innymi i przełamania samotności? A jaka jest rola psychodelików w innych kulturach? Czy ich sakralne użycie mogło wpłynąć na charakter danej kultury? W XIII w. p.n.e. powstały hymny Rygwedy, w których opisywane są rytuały z użyciem tajemniczego napoju wytwarzanego z nieznanej do dziś rośliny zwanej soma. Prawdopodobnie zawierała substancję psychodeliczną, bo jak opisują autorzy hymnów, soma miała dawać doświadczenie boskości, nieśmiertelności i natchnienia twórczego. Utrata dostępu do tej rośliny zainicjowała wielowiekowy proces poszukiwania jej efektów bez jej użycia – poprzez praktyki pracy z ciałem i umysłem, który był najważniejszą przyczyną narodzin jogi uprawianej zarówno w hinduizmie, jak i w buddyzmie w celu doświadczeń wychodzących poza codzienne poznanie, jak i — zwłaszcza na Zachodzie — w celu zachowania zdrowia i równowagi psychicznej. |
|
