Szkoła podstawowa 4-6

Ręczny wykrywacz min, skonstruowany przez Józefa Kosackiego w 1941 roku, był jednym z przełomowych wynalazków okresu II wojny światowej. Możliwość bezkontaktowego, natychmiastowego wykrywania i rozbrajania pól minowych ocaliła miliony istnień. Do dziś, oczywiście znacząco udoskonalone, wykrywacze min i metalu oddają nieocenione usługi żołnierzom, archeologom, konstruktorom. Ten wspaniały wynalazek polskiego inżyniera służy nawet majsterkowiczom, ostrzegając przed ukrytą w ścianie rurą lub przewodem elektrycznym. W przemyśle spożywczym pozwala niezawodnie wykryć metaliczne zanieczyszczenia żywności, a schowany pod jezdnią zlicza samochody i steruje sygnalizacją uliczną. Jak wyglądał jego pierwszy oryginalny prototyp, jak działa, do czego służy? Tego dowiemy się na lekcji muzealnej. Zagramy też w saperską grę, w której intuicja i przeczucie zmierzą się z technologiczną nieomylnością wynalazku Józefa Kosackiego.

Czy szkło może grać? Czy z czegoś przezroczystego, delikatnego i kruchego można zrobić instrument muzyczny? A jeśli tak – kto na nim grał i jak go używał?

Podczas lekcji uczniowie poznają fascynującą historię szklanych instrumentów muzycznych, które dawniej tworzyli hutnicy szkła. Oprócz codziennej pracy przy wytopie i formowaniu naczyń, wielu z nich potrafiło samodzielnie wykonywać niezwykłe instrumenty. Powstawały między innymi szklane trąbki, puzony, tuby, bębny, a także harmoniki szklane – wyjątkowe konstrukcje wydające delikatne, choć dźwięczne tony. Wykorzystywano je podczas świąt hutniczych, zabaw i uroczystości, ale także do przekazywania sygnałów wewnątrz huty.

Uczniowie dowiedzą się, jak wyglądała praca hutników szkła, jakie znaczenie miały tworzone przez nich instrumenty oraz dlaczego dziś niemal nikt o nich nie pamięta. W trakcie zajęć poruszony zostanie również temat samego szkła – z jakich składników powstaje, jakie ma właściwości i jak reaguje na dźwięk.

Zajęcia zakończą się praktycznym doświadczeniem – uczniowie będą mogli samodzielnie zagrać na „szklanym instrumencie" stworzonym z nastrojonych szklanek wypełnionych wodą. Dzięki temu przekonają się, że muzyka może rozbrzmiewać w przedmiotach codziennego użytku – nawet w tych, które na pierwszy rzut oka wydają się zupełnie niemuzyczne.

Zapraszamy na warsztaty, podczas których dzieci poznają podstawy działania układu odpornościowego oraz dowiedzą się, dlaczego szczepionki są jednym z najlepszych sojuszników naszej odporności. Porozmawiamy o tym, jak organizm rozpoznaje zagrożenia, czym są wirusy i pasożyty, oraz jak działają wyspecjalizowane komórki odpornościowe – zwłaszcza makrofagi, które niczym strażnicy patrolują ciało i pochłaniają nieproszonych gości.

W drugiej części zajęć dzieci wezmą udział w prostych eksperymentach biologicznych. Zobaczą, jak wyglądają ich własne komórki nabłonkowe pobrane z policzka, które zostaną odpowiednio wybarwione i obejrzane pod mikroskopem. Pokażemy również kilka podstawowych technik laboratoryjnych, wykorzystywanych na co dzień w biologii i medycynie. Dzieci będą mogły zobaczyć na ekranie komórki w powiększeniu, fluorescencję i inne zjawiska wykorzystywane w pracy naukowca.

Zajęcia mają charakter interaktywny i łączą elementy wykładu, dyskusji oraz doświadczeń. Celem spotkania jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale także rozbudzenie ciekawości i pokazanie, że biologia to nauka, którą można zobaczyć na własne oczy.