Uniwersytet Warszawski

Naukaoklimacie.pl to tworzona we współpracy z naukowcami strona popularyzująca wiedzę o klimacie. Podczas Festiwalu Nauki jej twórcy zapraszają do udziału w quizach z nagrodami. To okazja, żeby poznać różnicę pomiędzy pogodą i klimatem, dowiedzieć się, jakie zjawiska kształtują klimat Ziemi i dlaczego mamy obecnie do czynienia z globalnym ociepleniem.

: Czy cmentarz może znajdować się na nieogrodzonym terenie? Komu przysługuje prawo do pochowania zmarłego? W jaki sposób zostają pochowani marynarze przebywający na morzu pełnym? Czy przy każdej czynności dokonywanej w postepowaniu administracyjnym musisz obowiązkowo korzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika? Na te i wiele innych interesujących pytań odpowiemy sobie wspólnie w trakcie lekcji dotyczącej podstawowych zagadnień prawa administracyjnego i postępowania administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa cmentarnego. Podczas zajęć skupimy się przede wszystkim na przedstawieniu powyższych zagadnień w formie warsztatowej, dzięki której uczniowie sami w trakcie przygotowanych przez nas ćwiczeń zobaczą jak wiele sami potrafią wywnioskować z treści przepisów prawnych. Zajęcia zostaną przeprowadzone przy użyciu wielu różnorodnych metod dydaktycznych takich jak: interaktywne mini wykłady, uzupełnianie grafu, mini scenki, kazusy oraz krzyżówka. Po zakończonej lekcji uczniowie będą wiedzieli jak: scharakteryzować prawo administracyjne i postepowanie administracyjne, wyjaśnić podstawowe pojęcia z zakresu prawa administracyjnego, scharakteryzować podstawy prawa cmentarnego. Zdobędą także konkretne umiejętności, dzięki którym będą umieli: wskazać podstawowe uprawnienia strony względem organów administracji publicznej, podać przykłady stosunku administracyjnoprawnego oraz stosunku cywilnoprawnego, scharakteryzować podstawowe zasady rządzące postępowaniem administracyjnym, a także wskazać podstawowe zasady prawa cmentarnego.

Bardzo serdecznie zapraszamy!

W trakcie godzinnej lekcji uczniowie zapoznają się z aktualnym zagadnieniem, jakim jest sytuacja uchodźców w Polsce. Zajęcia koncentrują się nad społecznym aspektem uchodźctwa. Zastanowimy się nad problemami i barierami, jakie napotykają uchodźcy w innym kraju. Na początku wspólnie zastanowimy się, kim jest uchodźca. Następnie uczniowie, w grupach, wykonują kilka ćwiczeń. W trakcie trwania lekcji uczniowie będą „wchodzić w buty” uchodźcy oraz spróbują odpowiedzieć na tytułowe pytanie: „Jak to jest być uchodźcą, dobrze?”. Pomiędzy ćwiczeniami prowadzący będą starać usystematyzować wiedzę i umiejętności zdobyte we wcześniejszych ćwiczeniach. Efektem lekcji jest zwiększenie tolerancji uczniów względem uchodźców. Po zajęciach uczestnicy będą posiadać podstawową wiedzę na temat uchodźców i ich sytuacji w Polsce.

Inspektor James McLevy (1796–1875) był jednym z pierwszych detektywów w wiktoriańskim Edynburgu, rodzinnym mieście Arthura Conan Doyle’a. Według niektórych, był on też inspiracją dla Sherlocka Holmesa. Przyjrzyjmy się tej prawdziwej postaci i jej współczesnym adaptacjom i zobaczmy, jak fakty i fikcja przenikają się wzajemnie i jak różne teksty i media – wspomnienia, powieści, słuchowiska radiowe – oddziałują na pamięć kulturową o słynnym policjancie.

Wydarzenie jest przeznaczone głównie dla osób dorosłych

W przestrzeni publicznej pojawia się niezliczona ilość fałszywych informacji dotyczących zmian klimatycznych. Nasze spotkanie rozpoczniemy więc od przedstawienia dowodów, które świat nauki ma na wyjaśnienie przyczyn zjawisk, które określa się pod hasłem zmian klimatu. Skonfrontujemy też kilka mitów, które trafiają do naszych uszu właśnie w tym temacie.

O co chodzi ze zmianą klimatu?

Czy i jakie są dowody na jej zachodzenie i przyczyny?

Jak obecna zmiana klimatu ma się do zmian klimatu w przeszłości i jakie mogą być jej potencjalne następstwa.

Czy i jak znaczące działania na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych powinna podjąć ludzkość?

Jak to się dzieje, że niezadowolenie społeczne czasem prowadzi do protestów, a czasami nie dzieje się zupełnie nic? Bywa tak, że wielu niezadowolonych obywateli po prostu siedzi w domu, podczas gdy w innych przypadkach niewielki incydent może doprowadzić do ogromnych strajków. Aby zrozumieć jak to możliwe, zaczniemy od opowieści o czterech małych wyimaginowanych wioskach, których mieszkańcy ku swemu niezadowoleniu dowiedzieli się właśnie, że przez ich powiat ma prowadzić hałaśliwa autostrada.

W czasie warsztatów przejdziemy wspólnie przez bardzo prosty model powstawania protestu i sprawdzimy, w jaki sposób zachowania indywidualne prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów na poziomie społecznym.

Przyjrzymy się przede wszystkim temu, jak demonstracje powstają i jak nieoczywiste może być powiązanie między postawami niezadowolonych mieszkańców a rezultatem w postaci protestu. To ćwiczenie będzie pretekstem do tego, żeby zrozumieć lepiej dynamikę działań zbiorowych i zwrócić uwagę na interesujące własności różnych złożonych procesów grupowych.

Warsztat został opracowany w oparciu o materiały z realizowanego przez prowadzące projektu Action for Computational Thinking in Social Sciences (actiss-edu.eu). W trakcie projektu, finansowanego w ramach programu Erasmus+, zespół ekspertów z Warszawy, Groningen i Berlina opracował szereg otwartych kursów online i materiałów edukacyjnych wprowadzających uczestników w świat modelowania i symulacji społecznych. Materiały są ogólnodostępne, więc zainteresowani będą mogli już po warsztacie skorzystać z różnych kursowych materiałów, np. filmów na YouTube.

W Najmłodszej Akademii Językowej proponujemy cykl 5 lekcji poświęconych różnym zagadnieniom związanym z językiem i kulturą. Każda lekcja trwa 45 minut i jest ilustrowana prezentacją, której towarzyszy interaktywna opowieść (z pytaniami, zagadkami, rozmową itp.). Dzieci otrzymują podczas lekcji tematyczne rekwizyty i/lub karty pracy.

TermiKnowledge to realizowany w roku akademickim 2021 IX projekt edukacyjny polegający na tworzeniu wielojęzycznych terminologicznych baz wiedzy specjalistycznej na podstawie analizy korpusów tekstów z danej dziedziny. Biorą w nim udział wykładowcy i studenci z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu w Heidelbergu (Niemcy), Uniwersytetu w Mediolanie oraz Uniwersytetu im. Karola w Pradze.

Na spotkaniu przedstawimy nasze osiągnięcia: bazy wiedzy dotyczące COVID-19 oraz kryzysu uchodźczego, opowiemy, jak powstawała ich koncepcja, jak tworzono i analizowano korpusy tekstów, jakie decyzje dotyczące konkretnych haseł podejmowali ich twórcy. Słuchacze poznają takie pojęcia jak konkordancja, kolokacja, relacje między pojęciami, makro- i mikrostruktura słownika i jeszcze kilka innych. Pokażemy, w jak odmienny sposób pewne pojęcia były przedstawiane w tekstach o charakterze prawnym, naukowym, prasowym i w wypowiedziach zwykłych internautów.

W Szkole Mistrzostwa Językowego proponujemy cykl 3 lekcji poświęconych różnym zagadnieniom związanym z kulturą języka. Każda lekcja trwa 45 minut i jest ilustrowana prezentacją, której towarzyszy interaktywna opowieść (z pytaniami, zagadkami, rozmową itp.). Młodzież otrzymuje podczas lekcji tematyczne rekwizyty i/lub karty pracy.

Prawa pacjenta stanowią część praw człowieka, czyli norm przysługujących każdemu z nas i wynikających z samego faktu bycia człowiekiem, np.: prawo do życia, wolność słowa, zrzeszania się, czy prawo do edukacji. Źródłem wszystkich praw i wolności jest godność. Ze względu na swoją specyfikę prawa pacjenta wymagają szczególnych uregulowań uzupełniających w swoisty sposób prawa człowieka. Autonomia, wolność czy prawo do decydowania o sobie nabiera bowiem nowego, szczególnego znaczenia w sytuacji pacjenta, gdyż zazwyczaj nie ma on ani wiedzy, ani informacji, które pozwoliłyby mu na samodzielne podejmowanie decyzji o swoim zdrowiu. W takiej sytuacji lekarz występuje nie tylko jako leczący, ale jednocześnie jako ten, który decyduje o sposobie leczenia. Mamy więc do czynienia z naturalną nierównowagą informacyjną, która powoduje z kolei naturalną dominację lekarzy – profesjonalistów nad pacjentami. Celem koncepcji praw pacjenta jest zarówno ochrona autonomii pacjenta przed ingerencją ze strony innych podmiotów (aspekt negatywny), jak również gwarancja możliwości domagania się odpowiednich warunków realizacji tych praw (aspekt pozytywny). Prawo do ochrony zdrowia jest tak istotne, że uznano, że musi mu przysługiwać specjalna ochrona, jaką jest gwarancja konstytucyjna. Szczegółowe prawa pacjenta określa ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, która zebrała w jednym miejscu akty prawne, które przed jej wejściem w życie były źródłem praw pacjenta, a które nota bene nadal obowiązują.

Nowy ósmy kontynent, złożony w całości z powierzchni materiałów syntetycznych dostęnych w środowisku, powstał na naszych oczach. Co wiemy o Plastisferze? Zapraszam na wyprawę odkrywczą do świata mikro- i nanoplastiku widzianych oczami fizykochemika.

Algorytmy sztucznej inteligencji w coraz większym stopniu zmieniają nasze życie. Wiele z nich bazuje na tzw. sieciach neuronowych, stworzonych w inspiracji systemem nerwowym człowieka. Ciekawi Cię jak działają tego typu algorytmy? Chcesz dowiedzieć się jak systemy istniejące fizycznie takie, jak np. woda w naczyniu lub ciało ośmiornicy mogą posłużyć im jako zasób obliczeniowy? Zastanawiasz się czy sztuczna inteligencja przynosi nam więcej korzyści, czy też zagrożeń? Jeśli tak - ten wykład jest dla Ciebie. Od uczestników nie wymagana jest znajomość złożonej matematyki; ciekawość zupełnie wystarczy!

Publiczne występowanie to jedna z kluczowych umiejętności w XXI w. Skuteczne przemawianie stanowi przewagę konkurencyjną. Umożliwia przekonanie do swoich racji innych. Ułatwia również mierzenie się z edukacyjnymi wyzwaniami takimi jak wygłaszanie referatów czy branie udziału w debatach. Zajęcia są przeznaczone dla licealistów chcących poćwiczyć umiejętności publicznego występowania. Warsztat składa się z części teoretycznej i praktycznej. Uczestnicy zajęć dowiedzą się, dlaczego przekonywanie innych do swoich racji jest ważną społeczną umiejętnością. Poznają kluczowe zasady budowania wystąpień publicznych oraz strategie retoryczne. Otrzymają również wskazówki dotyczące m.in. opanowania stresu przed wystąpieniem czy angażowania publiczności. Licealiści będą też mieli możliwość sprawdzenia swoich umiejętności w praktyce. Osią części praktycznej warsztatów będzie analiza umiejętności retorycznych oraz stylu występowania mówców.

Na zajęciach młodzi adepci elektroniki zbudują własne układy reagujące na światło, dźwięk czy nacisk, dzięki czujnikom i podstawowym komponentom elektronicznym.

W laboratorium fotoniki kwantowej skupiamy się na kształtowaniu kwantowych impulsów światła w dziedzinie czasu i długości fali. Wykorzystujemy w tym celu materiały, które zmieniają swój współczynnik załamania światła pod wpływem przyłożonego napięcia lub zależnie od natężenia światła, aby w ten sposób umożliwić efektywną transmisję informacji kwantowej, współpracę urządzeń kwantowych czy podnieść dokładność pomiarów optycznych.

W czasie lekcji dyskutowane są szanse bramkarza na obronę rzutu karnego w przypadku dwóch dyscyplin: piłki ręcznej i piłki nożnej. W czasie lekcji korzystając z prostych zjawisk fizycznych mierzy się czas reakcji oraz skoczność uczestników zajęć. W czasie zajęć wykorzystuje się podstawowe wiadomości z kinematyki (ruch jednostajnie przyśpieszony) i dynamiki (energia kinetyczna i potencjalna). Lekcja jest pomyślana jako powtórzenie materiału z I klasy gimnazjum oraz zachęta do praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy.

Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (MRJ) bada oddziaływania spinów jądrowych z polem magnetycznym. Obserwacja takich oddziaływań wymaga zastosowania niezwykle silnych i jednorodnych pól magnetycznych oraz zastosowaniu zaawansowanej inżynierii układów działających na częstościach radiowych. Mimo szczególnie wysokich wymagań stawianych w eksperymentach MRJ znajduje szereg zastosowań ze względu na to, że dostarcza ważnych informacji dla fizyków i chemików jak np. informacji o strukturze i dynamice cząsteczek, rodzaju produktów uzyskanych w syntezie chemicznej, trójwymiarowej strukturze narządów wewnętrznych do celów diagnostyki medycznej, właściwościach nowych materiałów oraz danych potrzebnych w projektowaniu układów w których praktycznie stosowana jest informatyka kwantowa.

W laboratorium ultrazimnych gazów zajmujemy się chłodzeniem atomów cezu i potasu do temperatur bliskich zera bezwzględnego. Do badania właściwości materii wykorzystujemy precyzyjnie sterowane światło laserowe oraz pola magnetyczne w warunkach ultrawysokiej próżni - lepiej niż przestrzeń kosmiczna! Wycieczka po laboratorium pozwoli zrozumieć w jaki sposób oraz w jakim celu atomy są chłodzone i pułapkowane. Wycieczka będzie połączona z demonstracją ładowania pułapki magnetooptycznej atomami.

Lekcja ma na celu przybliżyć uczestnikom instytucje prawne funkcjonujące w obrocie konsumenckim ze szczególnym naciskiem na umowy zawierane na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa. Zajęcia będą polegały na teoretycznym opisaniu tych konstrukcji oraz ich przećwiczeniu w postaci rozwiązywaniu kazusów. Druga część zajęć będzie polegała na przybliżeniu uczestnikom uprawnień przysługujących im w umowach zawieranych na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa. Dodatkowo zaprezentowane zostanie zagadnienie klauzul niedozwolonych oraz systemu kontroli abuzywności.

Spotkanie, przeznaczone dla uczniów klas 7-8, będzie poświęcone prawom człowieka, a w szczególności prawu do azylu. Podczas zajęć uczniowie dowiedzą się, co to znaczy być uchodźcą oraz jaka jest definicja prawna uchodźcy. Lekcja rozpocznie się ćwiczeniem „burza mózgów”, które wprowadzi uczestników w temat uchodźstwa i praw człowieka. Następnie na kilku slajdach zostanie przedstawiony kontekst prawny azylu jako prawa przysługującego każdej osobie. W dalszej kolejności uczniowie będą mieli okazję przećwiczyć nabytą wiedzę rozwiązując kazusy, to znaczy na podstawie przedstawionych im stanów faktycznych będą oceniali, czy bohaterzy krótkich historii spełniają przesłanki definicyjne uchodźcy. Ostatnim etapem spotkania będzie quiz, dzięki któremu wszyscy uczestnicy zajęć będą mogli sprawdzić swoją wiedzę.

Biofilm to struktura powstająca zazwyczaj na powierzchniach stałych. W zależności od mikroorganizmów wchodzących w jej skład może być ona płaską mozaiką lub wielowarstwową złożoną społecznością mikroorganizmów jednogatunkową lub wielogatunkową. Komórki wchodzące w skład biofilmu wykazują odmienne cechy metaboliczne w porównaniu z ich wolnożyjącymi odpowiednikami. Struktura biofilmu zapewnia komórkom przeżycie w skrajnie trudnych warunkach. Jedną z unikatowych cech biofilmu jest jego wysoka oporność na antybiotyki co ma szczególne znacznie w przypadku bakterii patogennych. Zagrożenia wynikające z powstawania struktur biofilmowych dotyczą zdrowia publicznego, szeroko pojętej medycyny oraz wielu gałęzi przemysłu. Złożoność struktury znacząco wpływa na skuteczne metody ich eradykacji. W ramach wykładu przedstawiona zostanie struktura i funkcjonowanie biofilmów ich rozprzestrzenienie oraz mechanizmy wpływające na ich zwiększoną antybiotykoporność.

Tematem warsztatów jest zaprezentowanie zastosowania fotogrametrii do realizacji zadań z zakresu geologii na przykładzie tworzenia modeli 3D skał i minerałów. Uczestnicy mogą sami wraz z prowadzącym wykorzystując zrobione zdjęcia wykonane na warsztatach wykonać własny model 3D dowolnej skały lub minerału przy wykorzystaniu oprogramowania fotogrametrycznego. Komputer oraz aparat będzie dostępny na warsztacie, uczestnik dostanie możliwość użycia własnego smartphona.

Lekcja będzie o tym, że nie tylko długie i żmudne godziny spędzone w laboratorium owocują przełomowymi odkryciami. Czasami konieczna jest duża doza szczęścia. W trakcie zajęć omówione zostaną przykłady odkryć, które zmieniły oblicze chemii i miały ogromy wpływ na ludzkie życia a były dziełem przypadku. Będzie zatem mowa o odkryciu rzeczy wielkich jak promieniotwórczość, antybiotyki i dynamit jak również o rzeczach całkiem przyziemnych jak karteczki samoprzylepne. Bo przecież chemia jest wokół nas no a przypadki chodzą po ludziach…

Cykl wykładów, który pozwoli Słuchaczom odkryć, czym zajmują się pracownicy Instytutu, zrozumieć, dlaczego warto uczyć się języka francuskiego, czym zajmują się na Romanistyce językoznawcy, traduktolodzy i literaturoznawcy.

Cykl obejmuje pięć wykładów po ok. 50 minut:

11:00 dr hab. prof. ucz. Radosław Kucharczyk, „Język Moliera, język miłości a może język Unii Europejskiej? Dlaczego warto znać język francuski”

12:00 dr hab. Wanda Fijałkowska, „Humor słowotwórczy”

13:00 dr Magdalena Grycan, „Od Czerwonka Kapturka do Mikołajka – o francuskojęzycznej literaturze dla dzieci w przekładzie”

14:00 dr Anna Opiela-Mrozik, „Pisanie o muzyce i pisanie muzyką? – kilka refleksji o (nie)muzyczności literatury”

15:00 dr hab. Małgorzata Sokołowicz, „Od ‘teorii klimatów’ do ekokrytyki, czyli jak się bada literaturę?”

Prof. Kucharczyk pokaże, jakie jest miejsce języka francuskiego w Polsce, jaki wpływ na naukę tego języka mają wyobrażenia na jego temat. Przedstawi też korzyści płynące z nauki języka francuskiego i wyjaśni, jak można zoptymalizować jego naukę.

prof. Wanda Fijałkowska wprowadzi w świat językoznawstwa. Pokaże, że oprócz wartości użytkowych – np. nazywania nowych przedmiotów (laptop, powerbank), czynności czy procesów (surfować, zapper) – narzędzia słowotwórcze mają też wartość ludyczną, czyli zabawową. Wyjaśni, na jakiej zasadzie powstały i dlaczego śmiech budzą niektóre słowa.

Dr Magdalena Grycan przyjrzy się natomiast tłumaczeniu literatury dziecięcej. Jakie wyzwania stoją przed tłumaczami literatury dziecięcej? Czy tłumaczenie dla dzieci jest łatwiejsze niż tłumaczenie dla dorosłych? Jaką rolę odgrywają w nim ilustracje? Czy istnieją teksty nieprzetłumaczalne, a jeśli tak – dlaczego? Czy są książki, których nie należy tłumaczyć?

Dr Anna Opiela-Mrozik będzie próbować odpowiedzieć na pytanie: czy literatura może być muzyczna? Pokaże, w jaki sposób można odtworzyć w tekście literackim muzyczną formę fugi czy sonaty. Przedstawi trzy rodzaje muzyczności literackiej oraz pokaże ich przykłady w twórczości Balzaka, Stendhala, George Sand czy Mallarmégo.

Dr hab. Małgorzata Sokołowicz opowie, jak pracuje w Instytucie Romanistyki UW literaturoznawca. Pokaże, jak i dlaczego powstają nowe metody badań literaturoznawczych i w jaki sposób stosuje się je do analiz tekstów literackich. Czy każdą metodę da się zastosować do każdego tekstu? Czy są lepsze i gorsze metody? Czy literaturoznawcy ulegają mod