Wydział Biologii

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Uciekający węgiel: dlaczego gleby pustynnieją?

Glebowa materia organiczna pełni szereg istotnych funkcji ekologicznych, m.in. kształtuje właściwości fizyczne i chemiczne gleb, a jej odporne na rozkład frakcje pozwalają magazynować węgiel w glebie. Jednak zachodzące zmiany klimatu oraz rosnąca presja człowieka na środowisko, sprawiają, że glebowa materia organiczna ulega przyspieszonemu rozkładowi i węgiel ucieka z gleby. Podczas wykładu pokażemy, jakie są konsekwencje tego procesu oraz jak przeciwdziałać zjawisku pustynnienia.

Nauki biologiczne
  • sob., 2025-09-20 12:00 do 12:50
Lekcja festiwalowa Trójwymiarowy świat białek

W ramach zajęć uczestnicy będą mieli okazję dowiedzieć się, jak powstają i jak są zbudowane białka, jak wygląda ich trójwymiarowa struktura oraz w jaki sposób wpływa ona na ich funkcje. Omówione zostaną przykłady interesujących kompleksów białkowych, które pełnią kluczowe role w organizmie człowieka lub są zaangażowane w procesy chorobowe. Zajęcia zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem technologii wizualizacji trójwymiarowej.

  • pon., 2025-09-22 09:00 do 10:30
  • pon., 2025-09-22 11:00 do 12:30
  • pon., 2025-09-22 13:00 do 14:30
Lekcja festiwalowa Nature’s Blueprints: A Cyanotype Adventure

Experience a hands-on artistic activity that blends science and creativity!
During the workshop we will introduce the cyanotype, an old photographic technique, and demonstrate how to create photograms using sunlight and plants. We will also explore the history of cyanotype and its artistic applications. Participants will discover the diversity of plants, especially their leaves and flowers, and design their own botanical artwork in beautiful shades of deep blue.
Join us to explore, experiment and take home a unique botanical print.

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:30
Lekcja festiwalowa Zobacz swoje komórki (i nie tylko)

Zastanawialiście się czy czym różnią się komórki człowieka i cebuli? Które komórki naszego ciała możemy łatwo pobrać do zrobienia preparatu mikroskopowego? Jak przygotować preparat aby móc obejrzeć go pod mikroskopem świetlnym i jakiego potrzebujemy powiększenia aby je zobaczyć? Na te i na wiele innych pytań odpowiemy na warsztatach w Zakładzie Fizjologii Zwierząt UW. Uczestnicy zapoznają się z biologią komórki i poznają różnice między komórkami roślinnymi i zwierzęcymi. Poznają składowe komórki oraz cechy charakterystyczne komórek należących do różnych organizmów. Sami pobiorą komórki ze swojego policzka i wykonają preparaty mikroskopowe. Wykonają również preparaty z tkanki roślinnej pobranej z cebuli. Zapoznają się z mechanizmem działania mikroskopu świetlnego i użyją go do obejrzenia wykonanych przez siebie preparatów. Zapraszamy!

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 12:00 do 13:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Trójwymiarowy świat białek

W ramach zajęć uczestnicy będą mieli okazję dowiedzieć się, jak powstają i jak są zbudowane białka, jak wygląda ich trójwymiarowa struktura oraz w jaki sposób wpływa ona na ich funkcje. Omówione zostaną przykłady interesujących kompleksów białkowych, które pełnią kluczowe role w organizmie człowieka lub są zaangażowane w procesy chorobowe. Zajęcia zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem technologii wizualizacji trójwymiarowej.

  • pon., 2025-09-22 09:00 do 10:30
  • pon., 2025-09-22 11:00 do 12:30
  • pon., 2025-09-22 13:00 do 14:30
Lekcja festiwalowa Pamięć komórek: czy małe RNA i epigenetyka piszą historię pokoleń ?

Czy nasze komórki, a może całe organizmy mogą pamiętać wydarzenia z przeszłości – takie jak stres, dieta czy infekcje – i przekazywać tę „pamięć” kolejnym pokoleniom? Brzmi to jak science fiction?
W czasie wykładu opowiem o fascynującym świecie epigenetyki, czyli sposobach, w jakie komórki „włączają” i „wyłączają” geny bez zmieniania samego DNA. Dowiecie się też, jak małe RNA wpływają na rozwój, zdrowie i dziedziczenie, oraz jak niektóre zmiany epigenetyczne mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Wspólnie zastanowimy się, czy to, co jedli nasi dziadkowie, mogło wpłynąć na nasze zdrowie, i czy nasze własne wybory mogą wpłynąć na przyszłe pokolenia. Będzie to podróż przez molekularne mechanizmy, które łączą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość naszego organizmu.
Na zakończenie spotkania - quiz z nagrodami – sprawdź swoją wiedzę i wygraj upominek!

  • pon., 2025-09-22 12:00 do 13:30
Lekcja festiwalowa Trójwymiarowy świat białek

W ramach zajęć uczestnicy będą mieli okazję dowiedzieć się, jak powstają i jak są zbudowane białka, jak wygląda ich trójwymiarowa struktura oraz w jaki sposób wpływa ona na ich funkcje. Omówione zostaną przykłady interesujących kompleksów białkowych, które pełnią kluczowe role w organizmie człowieka lub są zaangażowane w procesy chorobowe. Zajęcia zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem technologii wizualizacji trójwymiarowej.

  • pon., 2025-09-22 09:00 do 10:30
  • pon., 2025-09-22 11:00 do 12:30
  • pon., 2025-09-22 13:00 do 14:30
Lekcja festiwalowa Co łączy lodówkę i buty sportowe? Czyli opowieść o nanocząsteczkach

Co łączy lodówkę, buty sportowe i krem z filtrem UV?
Uczestnicy lekcji dowiedzą się, czym są nanocząstki i dlaczego są tak wyjątkowe. Pozornie niepozorne, stanowią podstawę niezwykle dynamicznie rozwijającej się nanotechnologii. Cieszą się zainteresowaniem zarówno nauki, jak i przemysłu. Popularne wśród naukowców, mało znane przeciętnemu człowiekowi, a przecież obecne w jego codziennym życiu.
Czemu nanocząstki zawdzięczają swoją wyjątkowość? W jakich jeszcze, często zaskakujących, produktach codziennego użytku można je znaleźć? Na te pytania poszukamy odpowiedzi podczas lekcji.
Spotkanie podzielone będzie na dwie części.
Pierwsza to krótki wykład o wyjątkowych właściwościach i zastosowaniach nanocząstek, często zaskakujących i niezwykłych.
Druga część to gra, w której, aby wygrać, trzeba znaleźć odpowiedź na intrygujące pytanie. Droga do odpowiedzi będzie prowadziła przez labirynt pytań i zagadkowych zadań. Przyda się odrobina sprytu i szczęścia, ale przede wszystkim wiedza, nie tylko ta zdobyta w trakcie wykładu…

  • wt., 2025-09-23 09:00 do 10:30
Lekcja festiwalowa Zobacz swoje komórki (i nie tylko)

Zastanawialiście się czy czym różnią się komórki człowieka i cebuli? Które komórki naszego ciała możemy łatwo pobrać do zrobienia preparatu mikroskopowego? Jak przygotować preparat aby móc obejrzeć go pod mikroskopem świetlnym i jakiego potrzebujemy powiększenia aby je zobaczyć? Na te i na wiele innych pytań odpowiemy na warsztatach w Zakładzie Fizjologii Zwierząt UW. Uczestnicy zapoznają się z biologią komórki i poznają różnice między komórkami roślinnymi i zwierzęcymi. Poznają składowe komórki oraz cechy charakterystyczne komórek należących do różnych organizmów. Sami pobiorą komórki ze swojego policzka i wykonają preparaty mikroskopowe. Wykonają również preparaty z tkanki roślinnej pobranej z cebuli. Zapoznają się z mechanizmem działania mikroskopu świetlnego i użyją go do obejrzenia wykonanych przez siebie preparatów. Zapraszamy!

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 12:00 do 13:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Czy reklamy kłamią?

Na zajęciach sprawdzimy, czy reklamy środków codziennego użytku, z którymi powszechnie spotykamy się w mediach, przedstawiają prawdziwe informacje. Zastanowimy się, czy ich działanie i skuteczność zostały rzetelnie zaprezentowane w przekazach medialnych, a następnie zweryfikujemy nasze hipotezy, posługując się metodą naukową. Będziemy ćwiczyć krytyczne myślenie i ocenę wiarygodności informacji, z którymi spotykamy się na co dzień.

  • wt., 2025-09-23 11:00 do 12:00
Lekcja festiwalowa Zobacz swoje komórki (i nie tylko)

Zastanawialiście się czy czym różnią się komórki człowieka i cebuli? Które komórki naszego ciała możemy łatwo pobrać do zrobienia preparatu mikroskopowego? Jak przygotować preparat aby móc obejrzeć go pod mikroskopem świetlnym i jakiego potrzebujemy powiększenia aby je zobaczyć? Na te i na wiele innych pytań odpowiemy na warsztatach w Zakładzie Fizjologii Zwierząt UW. Uczestnicy zapoznają się z biologią komórki i poznają różnice między komórkami roślinnymi i zwierzęcymi. Poznają składowe komórki oraz cechy charakterystyczne komórek należących do różnych organizmów. Sami pobiorą komórki ze swojego policzka i wykonają preparaty mikroskopowe. Wykonają również preparaty z tkanki roślinnej pobranej z cebuli. Zapoznają się z mechanizmem działania mikroskopu świetlnego i użyją go do obejrzenia wykonanych przez siebie preparatów. Zapraszamy!

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 12:00 do 13:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Magia Nauki: chemia, DNA i tajemnice mikroskopijnego świata

Przeniesiemy się w fascynujący świat nauki, gdzie wszystko jest możliwe.

Zaczniemy od widowiskowych reakcji chemicznych, w których nauka spotyka się z efektem „wow”! Wybuchowa „pasta dla słonia”, zielony płomień kwasu borowego, samozapłon gliceryny z nadmanganianem i magiczny „wąż faraona” pokażą, że chemia może być nie tylko fascynująca, ale też piękna. To doskonały punkt wyjścia, by zrozumieć, jak wiele z tych zjawisk – spalanie, rozkład, egzotermia – ma swoje odpowiedniki w biologii i biochemii. Wszystko z komentarzem naukowym i w pełni bezpiecznie.

Następnie przejdziemy do świata biologii, w którym również znajdziemy zaskakujące odkrycia! Przyjrzymy się cząsteczce DNA, która jest „instrukcją życia” każdego organizmu. Z pomocą prostych składników takich jak sól, woda i sok z ananasa, w prosty sposób wyizolujemy DNA z truskawki i zobaczymy je na własne oczy. Łącząc ciekawość odkrywcy z podstawowymi technikami biologicznymi dowiemy się jak komórki przechowują informacje genetyczne.

Na koniec zanurzymy się w tajemniczy mikrokosmos mikroorganizmów. Bakterie to nie tylko choroby, lecz także niezwykłe zdolności i kluczowa rola w naturze — np. w rozkładzie celulozy, najpowszechniejszego związku organicznego na Ziemi. Kształt i rozmiar, tempo życia („szybcioch” czy „powolniak”), życie z sąsiadami czy samotnie – wszystko to wpływa na ich funkcjonowanie. Wiele wiemy ale jest jeszcze więcej do poznania. A wszystko w kontekście tradycyjnych oraz nowoczesnych metod naukowych.

 

  • wt., 2025-09-23 13:30 do 15:00
Spotkanie festiwalowe Medycyna personalizowana i jej obecny stan w Polsce

Medycyna personalizowana polega na dobieraniu leku nie tylko według cech choroby, ale również według cech pacjenta/tki. Jest ona szczególnie ważna i skuteczna przy leczeniu chorób nowotworowych. Na wykładzie zostaną omówione wybrane przykłady zastosowania metod medycyny personalizowanej oraz jej aktualna sytuacja w Polsce.

Nauki biologiczne
  • wt., 2025-09-23 18:00 do 18:50
Lekcja festiwalowa Komórki macierzyste – potencjał bez granic, wybór z ograniczeniami

Komórki macierzyste od dekad przyciągają uwagę naukowców na całym świecie ze względu na swój wyjątkowy potencjał biologiczny. Po raz pierwszy wyizolowano je w 1981 roku z węzła zarodkowego mysiej blastocysty, co zapoczątkowało intensywny rozwój badań w tej dziedzinie. Ich zdolność do samoodnowy oraz różnicowania w niemal każdy typ komórek organizmu czyni je niezwykle obiecującym narzędziem w medycynie regeneracyjnej. Zastosowanie zarodkowych komórek macierzystych budziło jednak kontrowersje etyczne, ponieważ ich pozyskanie wiązało się z niszczeniem zarodków. Przełom nastąpił w 2006 roku, gdy opracowano metodę otrzymywania indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych, uzyskiwanych poprzez wprowadzenie odpowiednich genów do dojrzałych komórek somatycznych, co zapoczątkowało nowy etap w badaniach nad terapiami komórkowymi. Obecnie komórki macierzyste są jednym z kluczowych obszarów badań w dziedzinie inżynierii tkankowej i medycyny regeneracyjnej. Wykład skierowany jest do uczniów szkół średnich, omówione zostaną wszystkie pojęcia oraz zagadnienia które doprowadziły do obecnego stanu wiedzy o komórkach macierzystych.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
Lekcja festiwalowa Wszechmogące mezenchymalne komórki macierzyste - cud czy oszustwo?

Mezenchymalne komórki macierzyste to komórki, które potrafią przekształcać się m.in. w komórki kości, chrząstki czy tłuszczu. Od lat są obiektem zainteresowania naukowców poszukujących nowych metod leczenia urazów oraz chorób układu szkieletowego. Ich potencjalne możliwości sprawiają, że niektórzy traktują je niemal jak cud w medycynie regeneracyjnej. Ale czy słusznie? Choć MSCs wykazują obiecujące właściwości, większość potwierdzonych zastosowań dotyczy jedynie wybranych schorzeń tkanek kostnych i chrzęstnych. Istnieją badania sugerujące szersze działanie – np. w chorobach autoimmunologicznych czy neurodegeneracyjnych – jednak naukowe podstawy takich terapii są wciąż niepewne lub wczesne.

W ostatnich latach pojawiły się liczne komercyjne oferty terapii opartych na MSCs, często bez solidnych podstaw naukowych. To budzi pytania o bezpieczeństwo i etyczność takich zabiegów.

Celem prezentacji jest pokazanie, gdzie aktualnie znajduje się nauka w kontekście MSCs: między realnym potencjałem a obietnicami bez pokrycia. Zastanowimy się, czy MSCs to faktycznie medyczny cud, czy raczej modne hasło, które wymaga znacznie więcej badań, zanim stanie się bezpieczną i skuteczną terapią.

  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Zobacz swoje komórki (i nie tylko)

Zastanawialiście się czy czym różnią się komórki człowieka i cebuli? Które komórki naszego ciała możemy łatwo pobrać do zrobienia preparatu mikroskopowego? Jak przygotować preparat aby móc obejrzeć go pod mikroskopem świetlnym i jakiego potrzebujemy powiększenia aby je zobaczyć? Na te i na wiele innych pytań odpowiemy na warsztatach w Zakładzie Fizjologii Zwierząt UW. Uczestnicy zapoznają się z biologią komórki i poznają różnice między komórkami roślinnymi i zwierzęcymi. Poznają składowe komórki oraz cechy charakterystyczne komórek należących do różnych organizmów. Sami pobiorą komórki ze swojego policzka i wykonają preparaty mikroskopowe. Wykonają również preparaty z tkanki roślinnej pobranej z cebuli. Zapoznają się z mechanizmem działania mikroskopu świetlnego i użyją go do obejrzenia wykonanych przez siebie preparatów. Zapraszamy!

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 12:00 do 13:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Mięso z probówki: ekscytująca podróż w świat hodowli in vitro

Wyprodukowane in vitro „mięso” jest interesującą alternatywą dla konsumentów. Po pierwsze jego uzyskiwanie nie wymaga hodowli i zabijania zwierząt, po drugie jest mniej obciążające dla środowiska. Uzyskanie „mięsa z probówki” było możliwe dzięki rozwojowi technik hodowli komórek zwierzęcych, w tym komórek macierzystych w warunkach in vitro. Uczestnicy wykładu będą mieli możliwość zapoznania się z informacjami dotyczącymi metod hodowli komórek, które pozwoliły na uzyskanie „mięsa z probówki”.

  • śr., 2025-09-24 11:00 do 12:00
Lekcja festiwalowa Molekularne sita: filtracja żelowa, dializa i elektroforeza w praktyce

W komórkach występuje ogromna różnorodność cząsteczek – od małych jonów i metabolitów po duże białka i kwasy nukleinowe, nazywane makrocząsteczkami. Zarówno niektóre cele badawcze (coraz lepsze poznawanie białek i kwasów nukleinowych), jak i praktyczne zastosowania biotechnologiczne często wymagają uzyskania makrocząsteczek oddzielonych od innych składników komórkowych. W tym celu stosuje się różne kryteria sortowania cząsteczek. Jednym z najczęściej wybieranych jest ich wielkość. Rozdzielanie białek lub kwasów nukleinowych różniących się wielkością jest też podstawą popularnej metody ich analizy.
W trakcie warsztatów zaprezentujemy trzy podstawowe metody segregacji cząsteczek ze względu na ich wielkość: 1) filtrację żelową (sączenie molekularne), wykorzystującą specjalne „sita”, przez które większe cząsteczki przepływają szybciej niż mniejsze; 2) dializę, w której do rozdzielania cząsteczek wykorzystuje się półprzepuszczalną błonę i 3) elektroforezę, w czasie której cząsteczki „ścigają się” w żelu w polu elektrycznym. Uczestnicy poznają te techniki w praktyce i będą mogli w kilkuosobowych zespołach wykonać proste procedury laboratoryjne.

  • śr., 2025-09-24 11:00 do 12:30
Lekcja festiwalowa Gdy kość pojawia się bez zaproszenia – skostnienia heterotopowe

Skostnienia heterotopowe to zjawisko powstawania kości w tkance miękkiej, czyli w miejscu, gdzie zazwyczaj kość nie występuje – na przykład w mięśniu. Tak utworzona tkanka kostna staje się nieproszonym gościem, zaburzającym homeostazę środowiska, w którym się pojawiła.
Zajęcia mają na celu przybliżenie uczniom zjawiska skostnień heterotopowych. Omówione zostaną mechanizmy biologiczne sprzyjające ich powstawaniu, czynniki ryzyka oraz konsekwencje zdrowotne, z którymi mierzą się osoby, u których – z powodów genetycznych lub nabytych – rozwijają się skostnienia heterotopowe.

  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Zobacz swoje komórki (i nie tylko)

Zastanawialiście się czy czym różnią się komórki człowieka i cebuli? Które komórki naszego ciała możemy łatwo pobrać do zrobienia preparatu mikroskopowego? Jak przygotować preparat aby móc obejrzeć go pod mikroskopem świetlnym i jakiego potrzebujemy powiększenia aby je zobaczyć? Na te i na wiele innych pytań odpowiemy na warsztatach w Zakładzie Fizjologii Zwierząt UW. Uczestnicy zapoznają się z biologią komórki i poznają różnice między komórkami roślinnymi i zwierzęcymi. Poznają składowe komórki oraz cechy charakterystyczne komórek należących do różnych organizmów. Sami pobiorą komórki ze swojego policzka i wykonają preparaty mikroskopowe. Wykonają również preparaty z tkanki roślinnej pobranej z cebuli. Zapoznają się z mechanizmem działania mikroskopu świetlnego i użyją go do obejrzenia wykonanych przez siebie preparatów. Zapraszamy!

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • wt., 2025-09-23 12:00 do 13:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Na własne oczy - komórki macierzyste

Uczestnicy i uczestniczki warsztatów będą mieli okazję odwiedzić pracownię hodowli komórek, a także własnoręcznie wykonają doświadczenie z wykorzystaniem komórek macierzystych. W trakcie zajęć będą mogli także wziąć udział w quizie dotyczącym komórek macierzystych, a także wykonać barwienia preparatów histologicznych.

  • śr., 2025-09-24 13:00 do 15:00
Lekcja festiwalowa Rośliny też mają DNA!

Czy wiesz, że w każdej komórce – zarówno Twojej, jak i rośliny – ukryty jest tajemniczy kod życia? Podczas naszych zajęć samodzielnie wyizolujesz DNA z własnych komórek z policzka i z owocu kiwi, a następnie obejrzysz je na specjalnym żelu – zupełnie jak prawdziwy naukowiec! Oprócz eksperymentów poznasz fascynujące ciekawostki o roślinach, które potrafią więcej, niż myślisz – zapraszamy wszystkich młodych odkrywców w wieku 13–14 lat na niesamowitą podróż do wnętrza komórki!

  • pt., 2025-09-26 10:00 do 12:30
Lekcja festiwalowa Superbohaterowie w Twoim ciele – poznaj układ odpornościowy

Zapraszamy na warsztaty, podczas których dzieci poznają podstawy działania układu odpornościowego oraz dowiedzą się, dlaczego szczepionki są jednym z najlepszych sojuszników naszej odporności. Porozmawiamy o tym, jak organizm rozpoznaje zagrożenia, czym są wirusy i pasożyty, oraz jak działają wyspecjalizowane komórki odpornościowe – zwłaszcza makrofagi, które niczym strażnicy patrolują ciało i pochłaniają nieproszonych gości.

W drugiej części zajęć dzieci wezmą udział w prostych eksperymentach biologicznych. Zobaczą, jak wyglądają ich własne komórki nabłonkowe pobrane z policzka, które zostaną odpowiednio wybarwione i obejrzane pod mikroskopem. Pokażemy również kilka podstawowych technik laboratoryjnych, wykorzystywanych na co dzień w biologii i medycynie. Dzieci będą mogły zobaczyć na ekranie komórki w powiększeniu, fluorescencję i inne zjawiska wykorzystywane w pracy naukowca.

Zajęcia mają charakter interaktywny i łączą elementy wykładu, dyskusji oraz doświadczeń. Celem spotkania jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale także rozbudzenie ciekawości i pokazanie, że biologia to nauka, którą można zobaczyć na własne oczy.

  • pt., 2025-09-26 11:00 do 12:00
  • pt., 2025-09-26 13:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Superbohaterowie w Twoim ciele – poznaj układ odpornościowy

Zapraszamy na warsztaty, podczas których dzieci poznają podstawy działania układu odpornościowego oraz dowiedzą się, dlaczego szczepionki są jednym z najlepszych sojuszników naszej odporności. Porozmawiamy o tym, jak organizm rozpoznaje zagrożenia, czym są wirusy i pasożyty, oraz jak działają wyspecjalizowane komórki odpornościowe – zwłaszcza makrofagi, które niczym strażnicy patrolują ciało i pochłaniają nieproszonych gości.

W drugiej części zajęć dzieci wezmą udział w prostych eksperymentach biologicznych. Zobaczą, jak wyglądają ich własne komórki nabłonkowe pobrane z policzka, które zostaną odpowiednio wybarwione i obejrzane pod mikroskopem. Pokażemy również kilka podstawowych technik laboratoryjnych, wykorzystywanych na co dzień w biologii i medycynie. Dzieci będą mogły zobaczyć na ekranie komórki w powiększeniu, fluorescencję i inne zjawiska wykorzystywane w pracy naukowca.

Zajęcia mają charakter interaktywny i łączą elementy wykładu, dyskusji oraz doświadczeń. Celem spotkania jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale także rozbudzenie ciekawości i pokazanie, że biologia to nauka, którą można zobaczyć na własne oczy.

  • pt., 2025-09-26 11:00 do 12:00
  • pt., 2025-09-26 13:00 do 14:00
Spotkanie festiwalowe Insulinooporność jako czynnik ryzyka chorób cywilizacyjnych

Insulinooporność jest stanem, w którym komórki naszego ciała nie odpowiadają prawidłowo na fizjologiczne stężenia insuliny. Zwykle pierwszą odpowiedzią organizmu jest zwiększenie produkcji tego hormonu. Według różnych szacunków stan ten stwierdza się u 20-40% populacji świata zachodniego. Występowanie insulinooporności jest silnie skorelowane z występowaniem chorób określanych jako cywilizacyjne. Przede wszystkim z chorobami sercowo-naczyniowymi, neurodegeneracyjnymi, a także z niektórymi nowotworami.

Na wykładzie zostanie omówione pojęcie insulinooporności, mechanizmy przyczyniające się do jej powstania oraz mechanizmy wiążące ponadnormatywne stężenia insuliny z rozwojem poszczególnych chorób cywilizacyjnych. Omówione zostaną także niefarmakologiczne sposoby wycofywania insulinooporności.

Nauki biologiczne
  • sob., 2025-09-27 10:00 do 11:00
Spotkanie festiwalowe Fascynujący świat pasożytów

Warsztaty z pasożytami – nauka, która wciąga!

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak wyglądają pasożyty pod mikroskopem? A może chcesz dowiedzieć się, jak unikać spotkania z kleszczem? Podczas festiwalu zapraszamy na wyjątkowe warsztaty prowadzone przez Koło Naukowe Parazytologii, które odkryją przed Tobą fascynujący (i trochę przerażający!) świat pasożytów.

W trakcie wydarzenia będziesz mógł zanurzyć się w mikroskopową rzeczywistość – obejrzysz autentyczne preparaty z larwami, jajami oraz dorosłymi formami pasożytów, zarówno tych znanych z lekcji biologii, jak i prawdziwych egzotycznych „dziwolągów”. Dowiesz się, które z nich zagrażają ludziom, a które naszym pupilom.

Na najmłodszych i nieco starszych uczestników czekają interaktywne gry i quizy – poznasz pasożyty w formie zabawy, odkryjesz, jak się przenoszą, jakie mają cykle życiowe i gdzie najłatwiej je spotkać (spoiler: nie tylko w lesie!). Jednym z głównych bohaterów będzie kleszcz – mały, ale groźny. Dowiesz się, jak wygląda z bliska, jak go bezpiecznie usunąć i – co najważniejsze – jak się przed nim skutecznie chronić.

Warsztaty mają charakter otwarty i są przeznaczone dla osób w każdym wieku – od ciekawskich przedszkolaków po dorosłych pasjonatów biologii. To świetna okazja, by z bliska poznać świat niewidoczny gołym okiem i zrozumieć, dlaczego parazytologia to nie tylko nauka, ale i misja.

Przyjdź i przekonaj się, że pasożyty mogą być... fascynujące!

Nauki biologiczne
  • sob., 2025-09-27 11:00 do 20:00
Spotkanie festiwalowe Co z tym światłem – czym grozi utarta ciemności nocy?

Od kiedy ludzie ujarzmili ogień i zaczęli go używać jako znakomite źródło światła i ciepła, coraz mniej boimy się ciemności nocy a dzień wydłużamy niekiedy tak bardzo, że nie starcza nam czasu na sen – ale doba ma zawsze 24 godziny!

Obrót Ziemi wokół własnej osi sprawia, że dzień i noc następują po sobie z niezmienną regularnością, więc mieszkańcy naszej planety – od mikroorganizmów po człowieka – muszą posiadać mechanizmy zapewniające adaptację do tych zmian środowiska. Jest to zegar biologiczny, dla którego światło jest najważniejszym źródłem informacji. Jeśli jednak pojawia się w niewłaściwych porach i ilości, ma zły kierunek padania a także barwę i intensywność, wówczas mówimy o zanieczyszczeniu świetlnym. Niesie ono za sobą cały szereg komplikacji widocznych na różnych polach organizacji naszego życia, od astronomii po ekonomię, po drodze zakłócając funkcjonowanie ekosystemów a także fizjologię roślin i zwierząt oraz zdrowie ludzi. Co gorsza, zakres i intensywność zanieczyszczenia światłem z każdym rokiem wzrasta globalnie, co jest m.in. pochodną powszechnej urbanizacji, rozwoju przemysłu a także coraz gęstszej sieci dróg, których intensywnie oświetlane miejsca obsługi pasażerów są często zlokalizowane w terenach zalesionych, wprowadzając zakłócenia świetlne w tamtejsze ekosystemy.

Ponieważ światło nie zna granic, więc dociera również do naszych mieszkań, zakłócając zdrowy sen i sprzyjając rozwojowi chorób tzw. cywilizacyjnych. Tak przedstawiona sekwencja zdarzeń to skrót myślowy, bowiem pomija to działanie sztucznego światła w nocy (ALAN), które hamuje syntezę melatoniny, hormonu ciemności synchronizującego działanie zegara biologicznego. Ponadto – współczesny człowiek nie wyobraża sobie funkcjonowania bez permanentnie włączonych urządzeń elektronicznych, które towarzyszą mu także w nocy, a emitowane przez nie światło z dużą komponentą niebieskiego ma też istotny udział w zakłócaniu funkcji zegara biologicznego. To także prowadzi do desynchronizacji funkcji życiowych człowieka – i znowu pojawiają się choroby cywilizacyjne, u których podłoża leżą zakłócenia snu i jego jakości. Powinniśmy zatem dbać o ciemność nocy i starać się chronić nasz zegar biologiczny, do czego punktem wyjścia jest propagowanie wiedzy i świadomości tego, czym grozi niekontrolowana obecność ALAN.

Nauki biologiczne
  • sob., 2025-09-27 13:00 do 13:50

©2025 Festiwal Nauki