pokaz
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Lekcja festiwalowa | Aktywna aerodynamika szybkich samochodów |
Konstruktorzy szybkich samochodów sportowych zauważają korzyści ze stosowania elementów aerodynamicznych podnoszących ich osiągi. W zmiennych warunkach jazdy, szybkie zakręty i jeszcze szybsze odcinki jazdy po prostej wymagają zmian własności aerodynamicznych ich nadwozi. Pojawiają się nowe konstrukcje i nowe modele o czasem zagadkowych kształtach. Zajęcia mają na celu przybliżenie podstaw procesów przepływu wpływających na zachowanie się szybkiego pojazdu. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Czy da się "odgotować" ugotowane jajko? |
Wysoka temperatura, taka jak panująca podczas gotowania jajka, powoduje denaturację białek – zmianę struktury przestrzennej białka i utratę jego funkcji biologicznych. Można spotkać się z opiniami, że proces ten jest nieodwracalny. I rzeczywiście – trudno spodziewać się, że z jajka ugotowanego na twardo otrzymamy z powrotem jajko surowe (albo przynajmniej ugotowane na miękko). Przekonajmy się podczas pokazu towarzyszącemy wykładowi o strukturze białek, czy ich denaturacja jest odwracalna. Czy może jednak – nie jest? |
|
|
Lekcja festiwalowa | Aktywna aerodynamika szybkich samochodów |
Konstruktorzy szybkich samochodów sportowych zauważają korzyści ze stosowania elementów aerodynamicznych podnoszących ich osiągi. W zmiennych warunkach jazdy, szybkie zakręty i jeszcze szybsze odcinki jazdy po prostej wymagają zmian własności aerodynamicznych ich nadwozi. Pojawiają się nowe konstrukcje i nowe modele o czasem zagadkowych kształtach. Zajęcia mają na celu przybliżenie podstaw procesów przepływu wpływających na zachowanie się szybkiego pojazdu. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Chemik z wizytą u Ogrodnika |
Dzięki ciekawym eksperymentom chemicznym będzie można dowiedzieć się, jak w prosty sposób wykryć cukier w soku jabłkowym, czy też wyizolować zapachowe olejki eteryczne z przypraw kuchennych. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Ciała stałe, ciecze, gazy i to, co pomiędzy nimi |
Lekcja oparta na pokazie doświadczeń, które zajmują ok 80% czasu. Większość eksperymentów wykonywana jest przez uczniów pod nadzorem prowadzącego. Ciekły azot, suchy lód, proces sublimacji i skraplania (skraplanie tlenu), wprowadzenie takich pojęć jak gaz doskonały, gazy rzeczywiste, prawa gazowe. Staramy się pokazać, jakie znaczenie w naukach ścisłych ma eksperyment. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Kolory w świecie zwierząt |
Multimedialna prezentacja mająca na celu wprowadzenie uczestników w świat kolorów i ich różnorodnego znaczenia w życiu zwierząt. Uczniowie dowiedzą się, w jaki sposób zwierzęta wykorzystują swoje barwy do zdobycia partnera, uniknięcia i zmylenia napastnika, upolowania zdobyczy i „oszukiwania” innych zwierząt. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Liczy się! Historia matematyki w maszynie |
Lekcja muzealna przybliżająca początki konstrukcji maszyn liczących. Kto by pomyślał, że informatyka wywodzi się z wynalazków przeznaczonych dla przemysłu włókienniczego, a pierwsze komputery notowały swe dane na... kartce! Pierwszymi programistami byli pracownicy zakładów tkackich, kalkulatory miały korbę, a procesory składały się z setek kółek zębatych. Te, i jeszcze bardziej zaskakujące historie przedstawią pracownicy merytoryczni Narodowego Muzeum Techniki. Zajęcia realizowane są w formie prelekcji interaktywnej połączonej z prezentacją maszyn liczących używanych w minionych dziesięcioleciach. Tematyka, ze względu na podejście interdyscyplinarne, szczególnie polecana jako uzupełnienie zajęć z matematyki i historii. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Aktywna aerodynamika szybkich samochodów |
Konstruktorzy szybkich samochodów sportowych zauważają korzyści ze stosowania elementów aerodynamicznych podnoszących ich osiągi. W zmiennych warunkach jazdy, szybkie zakręty i jeszcze szybsze odcinki jazdy po prostej wymagają zmian własności aerodynamicznych ich nadwozi. Pojawiają się nowe konstrukcje i nowe modele o czasem zagadkowych kształtach. Zajęcia mają na celu przybliżenie podstaw procesów przepływu wpływających na zachowanie się szybkiego pojazdu. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Co łączy wieloryba i nicienia? |
550 milionów lat ewolucji dzieli nas od organizmów jednokomórkowych. Jedną z najistotniejszych elementów umożliwiających powstanie organizmów wielokomórkowych są organiczne włókna. Występują one zarówno w organizmie wieloryba, jak i nicienia. Umożliwiają one komunikację pomiędzy komórkami i są odpowiedzialne za część wytrzymałości mechanicznej organizmu. Prelekcja będzie poświęcona takim właśnie włóknom i przypominającym je włóknom polimerowym. Podczas pokazu laboratoryjnego będzie się można przekonać, jak łatwo otrzymać takie włókna. Omówię praktyczne zastosowania takich włókien w medycynie. Będzie można zobaczyć tworzenie takich mikro- i nanowłókien
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Rośliny - zwierzęta – skomplikowane relacje |
Multimedialna prezentacja o tym, jak różnorodne zależności łączą rośliny i zwierzęta. Uczniowie będą mieli okazję dowiedzieć się, jak rośliny bronią się przed roślinożercami i jak polują na zwierzęta, w jaki sposób wykorzystują zwierzęta do zapylania kwiatów i rozprzestrzeniania nasion . |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Od nieufności do paranoi, od złudzeń do halucynacji - doświadczenia psychotyczne w codziennym życiu |
Objawy psychozy takie jak słyszenie głosów czy urojenia budzą często lęk i niezrozumienie. Przez długi czas również w psychiatrii i psychologii traktowano je jako te doświadczenia, które wymykają się rozumieniu psychologicznemu. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Nie bój się rentgena |
Opowiemy o tym, jak odkrycie przez Wilhelma Roentgena nieznanego wcześniej promieniowania zafascynowało jemu współczesnych i jak przyczyniło się do rozwoju diagnostyki medycznej. Poznamy wpływ promieniowania X na żywe komórki, dowiemy się, jak wykorzystuje się je do leczenia nowotworów i jak chronić się przed jego ewentualnymi zagrożeniami. Zajrzymy do laboratorium fizyki medycznej, gdzie obejrzymy lampę rentgenowską i zmierzymy dawkę energii, którą może zostawiać w ciele różnego rodzaju promieniowanie jonizujące. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Dashboardy i narzędzia Business Intelligence w Tableau |
Opis spotkania: W otoczeniu biznesowym obserwujemy nieustanny wzrost znaczenia analizy danych. W erze bardzo szybko przyrastającej ilości zbieranych danych, tradycyjne narzędzia i arkusze kalkulacyjne są niewystarczającymi narzędziami do formułowania wniosków i podejmowania odpowiednich akcji. Business Intelligence jest nowym, szybko rozwijającym się obszarem służącym do pracy z danymi (od importu danych, przez przetwarzanie, następnie raportowanie, po tworzenie wizualizacji w formie interaktywnych dashboartów, z których mogą korzystać tysiące użytkowników), który będzie absorbował coraz większą liczbę wykwalifikowanych specjalistów. Tableau jest najbardziej uniwersalnym i wszechstronnym narzędziem z obszaru BI, a jednocześnie jednym z dwóch najczęściej używanych w firmach. Główną dewizą firmy Tableau Software jest łatwość w tworzeniu i intuicyjność w obsłudze. Dlatego praca w Tableau jest tak efektywna i efektowna, a przy tym nie wymaga programowania! W trakcie spotkania dowiesz się: ✅ Do czego służy oprogramowanie firmy Taleau software, ✅ Jak wygląda praca z programami Tableau Desktop Professional (przetwarzanie i wizualizacja danych) oraz Tableau Online (wersja serwerowa), ✅ Jak w łatwy i intuicyjny sposób tworzyć interaktywne dashboardy, które mogą być odświeżane w czasie rzeczywistym. Miejsce: Webinar odbędzie się w formie transmisji live na Facebooku LabMasters. Transmisja zostanie uruchomiona 15 minut przed startem webinaru. Polub FB LabMasters, aby otrzymać powiadomienie o starcie transmisji: https://www.facebook.com/LabMasters.SzkolimyAnalizujemyDoradzamy |
Nauki ekonomiczne |
|
Lekcja festiwalowa | Co nam siedzi w głowie? O tym, jak działa mózg, czego potrzebuje, i czy większy mózg jest lepszy |
Pamiętacie film „W głowie się nie mieści”? To opowieść o tym, co się dzieje w naszych głowach. Ale czy naprawdę siedzą tam małe ludziki kierujące naszym zachowaniem? Czy może jednak wygląda to trochę inaczej? Porozmawiajmy o tym, z czego jest zrobiony mózg i w jaki sposób działa. O tym, jak wygląda mózg człowieka a jak mózg myszy, ryby czy ptaka. Czy wiesz, jakie zwierzę ma największy mózg i czy jest bardzo mądre, czy niekoniecznie? Czy mózg lubi słodycze? Jak to się dzieje, że myślisz, i co robi twój mózg, gdy śpisz? Poznamy odpowiedzi na te i wiele innych pytań. Dowiemy się też, jak można zadbać o mózg, a co mu szkodzi. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Fuzja jądrowa, czyli jak sprowadzić Słońce na Ziemię |
Zajęcia rozpoczniemy od wyjaśnienia, dlaczego jedną z kluczowych kwestii w dzisiejszych czasach jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. Pokrótce zostaną omówione sposoby pozyskiwania energii, do których należą:
Szczegółowo zajmiemy się tematem opanowania kontrolowanej syntezy (fuzji) jądrowej, która może być w przyszłości źródłem energii bezpiecznej dla ludności i środowiska. W wyniku reakcji syntezy jądrowej lekkich pierwiastków, takich jak izotopy wodoru (deuter i tryt), zachodzącej w plazmie wydzielana jest energia, która może być wykorzystana praktycznie. Reakcje fuzji mogą zachodzić jedynie w określonych warunkach, podobnych do tych, które występują we wnętrzach Słońca i gwiazd. Uczniowie podczas lekcji dowiedzą się, na czym polega reakcja syntezy termojądrowej oraz jakie warunki muszą zostać spełnione, aby w kontrolowany sposób można było ją realizować w warunkach laboratoryjnych. W drugiej części zajęć zaprezentowany zostanie spektrometr optyczny wraz z wytłumaczeniem zasady jego działania oraz zastosowania w badaniach nad plazmą termojądrową. Celem pokazu będzie przybliżenie charakterystyki aparatury pomiarowej stosowanej w laboratoriach zajmujących się badaniem widm promieniowania elektromagnetycznego plazmy, a także lepsze zrozumienie natury światła widzialnego. Niniejsza część będzie miała charakter interaktywny stanowiący dyskusję pomiędzy prowadzącym a uczniami.
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak zostać nietoperzem (a w każdym razie spróbować) |
Wszyscy słyszeli o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki temu, że nasłuchują echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne czy górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami", dowiemy się nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Szkielety ssaków i ptaków domowych oraz dziko żyjących |
Lekcja festiwalowa odbędzie się w Muzeum Osteologicznym Katedry Nauk Morfologicznych Instytutu Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Prowadzący zaprezentuje i omówi najważniejsze elementy budowy szkieletów ssaków i ptaków na przykładzie ich wyizolowanych kości. Uczestnicy zajęć będą mieli możliwość obejrzenia złożonych szkieletów wybranych gatunków zwierząt, m.in. żyrafy, konia Przewalskiego, żubra, dromadera, lwa. |
|
|
Lekcja festiwalowa | O ruchu w brzuchu |
Podczas prezentacji multimedialnej uczniowie poznają budowę i funkcje układu pokarmowego człowieka. Pokażemy drogę, jaką przebywa w nim kęs pożywienia i omówimy, w jaki sposób się to dzieje. Ale działanie układu pokarmowego to nie tylko aktywność skurczowa mięśni przesuwających kęs pokarmu czy treść pokarmową w kierunku dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Wiele dzieje się też w gruczołach (śliniankach, gruczołach żołądkowych i jelitowych oraz w trzustce), a także w świetle przewodu pokarmowego, a wszystko to służy trawieniu pokarmu i wchłanianiu strawionych składników odżywczych. W części praktycznej uczniowie przekonają się, jak trawione są najważniejsze składniki pokarmu - wykonają proste doświadczenia chemiczne, które wykażą aktywność trawienną śliny i pozwolą prześledzić proces trawienia skrobi, wykażą, do czego w żołądku potrzebny jest kwas solny, a w jelicie cienkim - żółć. Aby proces trawienia i wchłaniania spożywanego pokarmu przez prawidłowo odżywiających się ludzi odbywał się efektywnie, przewód pokarmowy musi mieć odpowiednią długość - a jak jest długi, uczniowie obliczą na przykładzie własnego przewodu pokarmowego. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Powlekanie żywności |
Zapoznanie z technologią powlekania żywności. Omówienie materiałów powłokotwórczych, metod powlekania i funkcji, jakie pełnią w przemyśle spożywczym. Prezentacja produktów powlekanych i przykłady nowych rozwiązań z zastosowaniem procesu powlekania. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Żywność przyjazna dla środowiska, czyli co jeść, żeby być eko? |
Na lekcji festiwalowej podejmiemy tematy takie jak zrównoważony rozwój, wpływ produkcji żywności na środowisko, ślady środowiskowe oraz jak sposób odżywiania może sprawić, że będziemy bardziej eko. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Liczy się! Historia matematyki w maszynie |
Lekcja muzealna przybliżająca początki konstrukcji maszyn liczących. Kto by pomyślał, że informatyka wywodzi się z wynalazków przeznaczonych dla przemysłu włókienniczego, a pierwsze komputery notowały swe dane na... kartce! Pierwszymi programistami byli pracownicy zakładów tkackich, kalkulatory miały korbę, a procesory składały się z setek kółek zębatych. Te, i jeszcze bardziej zaskakujące historie przedstawią pracownicy merytoryczni Narodowego Muzeum Techniki. Zajęcia realizowane są w formie prelekcji interaktywnej połączonej z prezentacją maszyn liczących używanych w minionych dziesięcioleciach. Tematyka, ze względu na podejście interdyscyplinarne, szczególnie polecana jako uzupełnienie zajęć z matematyki i historii. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak zostać nietoperzem (a w każdym razie spróbować) |
Wszyscy słyszeli o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki temu, że nasłuchują echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne czy górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami", dowiemy się nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Twardy jak metal, ciągliwy jak guma. Badania właściwości mechanicznych materiałów |
Celem prowadzonych zajęć jest przybliżenie młodzieży podstaw badań wytrzymałościowych prowadzonych w Laboratorium Badań Materiałów i Konstrukcji IPPT PAN. Podczas interaktywnych zajęć z młodzieżą omówione zostaną podstawowe materiały inżynierskie, ich właściwości i zastosowania. Zajęcia praktyczne prowadzone przez pracowników Laboratorium pozwolą zrozumieć podstawy zagadnień związanych z wytrzymałością materiałów oraz umożliwią czynne uczestnictwo w zajęciach podczas przeprowadzania statycznej próby rozciągania czy dynamicznej próby ściskania. Zaprezentowane zostaną również możliwości mikroskopu skaningowego.
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak zostać nietoperzem (a w każdym razie spróbować) |
Wszyscy słyszeli o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki temu, że nasłuchują echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne czy górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami", dowiemy się nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Nie bój się rentgena |
Opowiemy o tym, jak odkrycie przez Wilhelma Roentgena nieznanego wcześniej promieniowania zafascynowało jemu współczesnych i jak przyczyniło się do rozwoju diagnostyki medycznej. Poznamy wpływ promieniowania X na żywe komórki, dowiemy się, jak wykorzystuje się je do leczenia nowotworów i jak chronić się przed jego ewentualnymi zagrożeniami. Zajrzymy do laboratorium fizyki medycznej, gdzie obejrzymy lampę rentgenowską i zmierzymy dawkę energii, którą może zostawiać w ciele różnego rodzaju promieniowanie jonizujące. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Optyka i fotonika wokół nas |
W czasie spotkania zademonstrujemy i omówimy zastosowania podczerwieni, światłowodów oraz fotoluminescencji. Pokażemy również metodę pozyskiwania materiałów o fascynujących właściwościach optycznych. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Inżynieria tkankowa - polimerowe podłoża do regeneracji i rekonstrukcji tkanek |
Wykład będzie obejmować wyjaśnienie, czym jest inżynieria tkankowa, czym są i do czego służą trójwymiarowe podłoża komórkowe. Zostaną omówione podstawowe wymagania i metody formowania podłoży komórkowych do regeneracji: kości, tkanki nerwowej, więzadeł, chrząstki. Uczestnicy będą mogli obejrzeć jeden z procesów tworzenia tego typu trójwymiarowych struktur polimerowych: elektroprzędzenie lub druk 3D jako wielofunkcyjne metody produkcji struktur polimerowych przeznaczonych do regeneracji różnych tkanek. Metoda elektroprzędzenia pozwala na formowanie bardzo cienkich włókien, o średnicy mierzonej w nanometrach. Zaletą formowanych z tych włókien włóknin jest duża porowatość otwarta. Podczas wykładu zostaną omówione metody elektroprzędzenia różnych materiałów polimerowych, które są najczęściej stosowane w inżynierii tkankowej, w tym materiałów piezoelektrycznych. Polimery piezoelektryczne oraz hydrożele z dodatkiem włókien mogą służyć do regeneracji tkanki nerwowej. Drukowanie 3D jest obecnie jedną z najczęściej stosowanych technik do formowania struktur 3D o zadanej geometrii. Zostaną przedstawione metody druku 3D, wraz z wadami i zaletami. Przedstawimy najnowszą wiedzę dotyczącą drukowania organów, kości i protez. Uniwersalność elektroprzedzenia oraz druku 3D przyczyniła się do wykorzystania ich w inżynierii tkankowej. Na koniec wykładu zostaną zaprezentowane wybrane dostępne komercyjnie podłoża komorowe do regeneracji tkanek. |
Nauki techniczne |
|
Lekcja festiwalowa | Wojownicy epoki żelaza |
Na przełomie er potęga Imperium Rzymskiego nie miała sobie równych, a jednak barbarzyńcy skutecznie rozpalali wyobraźnię Rzymian i wywoływali w nich paniczny strach. Jak więc wyglądał barbarzyński wojownik i jego wyposażenie? Czym walczył? Czym się bronił? Po jaką sięgał taktykę? I… jaką nosił fryzurę? Na każde z tych pytań (i nie tylko tych) znajdziemy odpowiedź.
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Co nam siedzi w głowie? O tym, jak działa mózg, czego potrzebuje, i czy większy mózg jest lepszy |
Pamiętacie film „W głowie się nie mieści”? To opowieść o tym, co się dzieje w naszych głowach. Ale czy naprawdę siedzą tam małe ludziki kierujące naszym zachowaniem? Czy może jednak wygląda to trochę inaczej? Porozmawiajmy o tym, z czego jest zrobiony mózg i w jaki sposób działa. O tym, jak wygląda mózg człowieka a jak mózg myszy, ryby czy ptaka. Czy wiesz, jakie zwierzę ma największy mózg i czy jest bardzo mądre, czy niekoniecznie? Czy mózg lubi słodycze? Jak to się dzieje, że myślisz, i co robi twój mózg, gdy śpisz? Poznamy odpowiedzi na te i wiele innych pytań. Dowiemy się też, jak można zadbać o mózg, a co mu szkodzi. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak zostać nietoperzem (a w każdym razie spróbować) |
Wszyscy słyszeli o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki temu, że nasłuchują echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne czy górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami", dowiemy się nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Lasery: muzyka światła |
Cele lekcji: - zapoznanie uczniów z różnicami jakościowymi między światłem niekoherentnym a spójnym światłem laserowym, - przedstawienie możliwości i zastosowań różnych rodzajów laserów, - uświadomienie zakresu długości fali światła widzialnego oraz powszechnie występującego w przypadku laserów światła podczerwonego oraz omówienie zagrożeń z nim związanych. Uczniowie zapoznają się z mechanizmami powstawania światła z uwzględnieniem różnic między promieniowaniem termicznym a laserowym (spójnym). Posłuży temu analogia między zależnościami w fali generowanej przez standardowe źródło i laser a falami dźwiękowymi powstającymi przy uderzaniu w bęben i w strunę gitary. Następnie zaznaczona zostanie funkcja rezonatora w laserze (na podstawie analogii do rezonatora w gitarze). Istotne będzie także zwrócenie uwagi na spójność fali laserowej oraz jej monochromatyczność. Czynniki te umożliwiają uzyskanie kierunkowości emitowanej wiązki oraz ogniskowanie przez soczewki. Zademonstrujemy uczniom wiązkę lasera półprzewodnika oraz manipulację jej położeniem za pomocą zwierciadeł i siatki dyfrakcyjnej. W tej części lekcji zostanie zaprezentowany także dalmierz laserowy. Następnie przybliżymy uczniom ideę uzyskiwania impulsów o wysokiej mocy przez skrócenie czasu trwania impulsu nawet o niezbyt wysokiej energii. Zagadnienia poruszane podczas lekcji będą punktem wyjścia do dyskusji o bezpieczeństwie pracy z laserami.
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Truskawki dla kosmonautów |
Lekcja festiwalowa dostarczy informacji na temat żywności produkowanej dla kosmonautów, techniki tego procesu i zalet żywności liofilizowanej. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Zrozumieć istotę ogólnej teorii względności |
Postulat Einsteina: „Prędkość światła w próżni jest taka sama dla wszystkich obserwatorów, niezależnie od ich względnego ruchu lub ruchu źródła światła” stanowi podstawę szczególnej teorii względności. Teoria ta dotyczy świata wyidealizowanego – świata bez grawitacji. W świecie rzeczywistym, np. na Ziemi, w wyniku grawitacji, wszystkie ciała spadają w próżni z jednakowym przyspieszeniem, niezależnie od ich masy. Jest to fakt zdumiewający! Tak samo spada słoń jak liść lub piórko. Prowadząc eksperyment myślowy pokażemy, że w rakiecie lecącej z przyspieszeniem ziemskim w świecie bez grawitacji, na ciała działałyby siły takie same, jak siły grawitacji na Ziemi. Równoważność sił grawitacji i sił działających na ciała w układzie przyspieszanym - to podstawa ogólnej teorii względności opisującej świat rzeczywisty, świat zawierający ciała niebieskie. Łatwo także można pokazać, że promień świetlny biegnący po prostej przez przyspieszaną rakietę, względem znajdującego się w niej obserwatora, biegnie po paraboli. W 1915 r. Einstein ogłosił to, co nazywamy ogólną teorią względności: Materia zakrzywia czasoprzestrzeń. Grawitacja jest przejawem tego zakrzywienia. Skomplikowane, matematyczne wyrażenia ogólnej teorii względności sprowadzają się do niewinnego wzoru: G=k*T G – obiekt matematyczny (tensor Einsteina) określa geometrię czasoprzestrzeni, T – też tensor określający rozkład materii we Wszechświecie. k - 0,000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 0002 Z tego wynika, że sprzężenie między krzywizną przestrzeni a rozkładem materii jest bardzo słabe. Potwierdzenie przewidywań ogólnej teorii względności. 1. Odchylenie promienia świetlnego w polu grawitacyjnym, 2. Ruch peryhelium Merkurego, 3. Zależność biegu czasu od pola grawitacyjnego – zasada da działania GPS (Global Positioning System).
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Liczy się! Historia matematyki w maszynie |
Lekcja muzealna przybliżająca początki konstrukcji maszyn liczących. Kto by pomyślał, że informatyka wywodzi się z wynalazków przeznaczonych dla przemysłu włókienniczego, a pierwsze komputery notowały swe dane na... kartce! Pierwszymi programistami byli pracownicy zakładów tkackich, kalkulatory miały korbę, a procesory składały się z setek kółek zębatych. Te, i jeszcze bardziej zaskakujące historie przedstawią pracownicy merytoryczni Narodowego Muzeum Techniki. Zajęcia realizowane są w formie prelekcji interaktywnej połączonej z prezentacją maszyn liczących używanych w minionych dziesięcioleciach. Tematyka, ze względu na podejście interdyscyplinarne, szczególnie polecana jako uzupełnienie zajęć z matematyki i historii. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Żelazo, prestiż i władza - sztuka wojenna Germanów |
Na przełomie er potęga Imperium Rzymskiego nie miała sobie równych, a jednak barbarzyńcy skutecznie rozpalali wyobraźnię Rzymian i nierzadko wywoływali w nich paniczny strach. Jak więc wyglądał barbarzyński wojownik i jego wyposażenie? Czym walczył? Czym się bronił? Po jaką sięgał taktykę? I… jaką nosił fryzurę? Na każde z tych pytań (i nie tylko tych) znajdziemy odpowiedź. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak zostać nietoperzem (a w każdym razie spróbować) |
Wszyscy słyszeli o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki temu, że nasłuchują echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne czy górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami", dowiemy się nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Porowata przyroda - od nanoporów do kości i betonu |
Lekcja, organizowana w ramach Festiwalu Nauki w IPPT PAN, ma charakter lekcji z przyrody i ma dwa wątki przewodnie. Wątek teoretyczny obejmuje fascynujące zagadnienie różnych ośrodków porowatych, z pustkami występującymi w różnych skalach. Dotyczy to ośrodków spotykanych w naturze - np. drewno i kości oraz w technice – jak sztuczne nanostrukury, a przede wszystkim powszechnie znany i stosowany beton. Omówiona zostaje technologia, historia i zastosowanie betonu jako podstawowego materiału konstrukcyjnego współczesności. Pokaz praktyczny obejmuje pokaz jednej z metod badania właściwości mechanicznych i parametrów technicznych próbek tworzyw. Część doświadczalna jest uzupełniona krótkim wprowadzeniem do zagadnienia.
|
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak zostać nietoperzem (a w każdym razie spróbować) |
Wszyscy słyszeli o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki temu, że nasłuchują echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne czy górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami", dowiemy się nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Mikroskop sił atomowych w akcji |
Instytut Nauk Fizycznych UKSW proponuje pokaz edukacyjny mikroskopu sił atomowych (ang. atomic force microscope, AFM). Mikroskop zapewnia sporą wydajność w ramach podstawowych badań małych próbek ze zdolnością rozdzielczą rzędu nanometrów. Dane z AFM zawierają ilościowe informacje o powierzchni w postaci trójwymiarowego obrazu. Serie pomiarowe będą połączone z omówieniem charakterystyk mikroskopu i własności badanych próbek. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Sól kuchenna – cichy zabójca garnków stalowych |
Garnki, sztućce, noże, zlew i wiele innych sprzętów używanych w kuchni wykonanych jest ze stali odpornych na korozję, tzw. stali nierdzewnych. Rzeczywiście stale te są odporne na działanie wielu środowisk, w tym produktów spożywczych, potraw i posiłków przez nas przygotowywanych i zjadanych. Niemniej z łatwością zauważyć można, że z czasem używane przez nas garnki czy noże ze stali odpornych na korozję ulegają zniszczeniu – matowieją, pojawiają na nich punktowo ubytki a nawet dziury, czyli ulegają korozji. Przyczyną tego jest stosowana przez nas (często w nadmiarze) sól kuchenna, na działanie której stal odporna na korozję jest wrażliwa. Na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej zwiedzający dowiedzą się, dlaczego stal nierdzewna ulega korozji w słonych środowiskach, w tym w naszych potrawach, a także w czasie mycia w zmywarce. Będziemy również rozmawiać o sposobach na przedłużenie życia stalowym garnkom, sztućcom i innym sprzętom gospodarstwa domowego. Zwiedzający będą mogli samodzielnie skorodować stal odporną na korozję i nauczą się powtarzać to doświadczenie we własnym domu. Zapraszamy, przyjdź i sprawdź, jak przedłużyć życie swoim garnkom i sztućcom! |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Ile złota jest w twojej biżuterii? |
Od zarania dziejów ludzie wysoko cenili metale szlachetne: złoto, srebro, platynę. Ich wartość jest tak ogromna, że razem z rzemieślnikami produkującymi wyroby z tych metali, pojawili się również fałszerze drogocennej biżuterii. Do tej pory archeolodzy często znajdują skarby ze złotą biżuterią, a wśród niej natykają się również na precjoza udające złote kosztowności. Najbardziej popularnym sposobem na sfałszowanie złotej biżuterii jest wykonanie jej z tombaku, czyli stopu miedzi z cynkiem. Zysk jest ogromny, miedź jest około 6200 razy tańsza od złota (kilogram miedzi kosztuje ok. 7,2 USD, a kilogram złota aż 44,5 tysiąca USD)! Czy jesteś pewien, że twoja złota obrączka jest na pewno ze złota? Jeśli chcesz to sprawdzić albo tylko obejrzeć dokładnie ornamenty swojej biżuterii, przyjdź na Wydział Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej. Na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego można będzie sprawdzić, czy złota biżuteria jest na pewno wykonana ze złota, a nie z tombaku, oraz jakie inne metale wchodzą w skład stopów złota, srebra, platyny czy tytanu używanych do produkcji wyrobów jubilerskich. Zwiedzający dowiedzą się, ile naprawdę jest złota w złocie, srebra w srebrze a platyny w platynie. Sprawdzimy także, dlaczego tzw. rodowane białe złoto po pewnym czasie traci swój kolor i zyskuje odcień słomkowo-złoty. Jednocześnie, przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego będzie można obejrzeć przy powiększeniach do 10 000 razy swoją biżuterię. Zwiedzający zobaczą na powierzchni własnych oraz przygotowanych przez pracowników WIM PW kosztowności wszystkie drobne detale i wyszukane ornamenty na wyrobach jubilerskich. Zapraszamy, przyjdź i poznaj dokładnie swoją biżuterię! |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Mikroskop sił atomowych w akcji |
Instytut Nauk Fizycznych UKSW proponuje pokaz edukacyjny mikroskopu sił atomowych (ang. atomic force microscope, AFM). Mikroskop zapewnia sporą wydajność w ramach podstawowych badań małych próbek ze zdolnością rozdzielczą rzędu nanometrów. Dane z AFM zawierają ilościowe informacje o powierzchni w postaci trójwymiarowego obrazu. Serie pomiarowe będą połączone z omówieniem charakterystyk mikroskopu i własności badanych próbek. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Interfejsy głosowe – czy i jak maszyny rozumieją, co mówimy? |
Metody rozpoznawania i syntezy mowy były rozwijane od lat 60., ale dopiero niedawno umożliwiły prowadzenie naturalnej konwersacji z maszyną. Dzisiaj możemy porozmawiać z inteligentnymi głośnikami (np. Amazon Alexa) lub asystentami głosowymi w naszych smartfonach (np. Apple Siri, Microsoft Cortana, Samsung Bixby). Systemy te rozumieją zarówno proste polecenia, jak i dość złożone zapytania. Można za ich pomocą zamówić pizzę, zrobić zakupy, posłuchać muzyki, a także sterować inteligentnym domem. Na spotkaniu postaram się przybliżyć metody i algorytmy, które służą do rozpoznawania mowy oraz rozumienia języka naturalnego. Większość tego przetwarzania bazuje na metodach uczenia maszynowego, które popularnie nazywamy AI (Artifial Intelligence) – tj. sztuczną inteligencją. Obecnie to głębokie sieci neuronowe zastępują wiele algorytmów, które w przeszłości wymagały tworzenia zbiorów reguł na podstawie wiedzy ludzkiego eksperta. Poruszymy także zagadnienia bezpieczeństwa i prywatności przetwarzania danych głosowych w chmurze internetowej. Opowiemy także o nietypowych zastosowaniach inteligentnych głośników (m.in. w opiece nad osobami starszymi). Myślę, że pozwoli to nam dostrzec, jak skomplikowanym tworem jest mowa i język, a z drugiej strony jak zaawansowane są systemy, które go rozumieją.
|
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Czy warto rezygnować z jednogroszówek? |
W styczniu 2013 roku NBP przedstawił projekt ustawy mającej na celu likwidację monet jedno- i dwugroszowych. Produkcja tych monet jest bowiem droższa od ich wartości nominalnej. Póki jednak monety te są w obiegu, to warto przyjrzeć się im z bliska. Na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej można będzie obejrzeć za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego, przy powiększeniach do 10 000 razy, monety jednogroszowe (a także dziesięciogroszowe, jedno- i dwuzłotowe). Zwiedzający zobaczą na powierzchni monet wszystkie ich detale i ornamenty, na które zazwyczaj nie zwracamy uwagi. Sprawdzimy również, jak bardzo nasze pieniądze są brudne i jak wiele kolonii bakterii można na nich znaleźć. Jednocześnie, przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego będzie można zbadać, z jakich stopów metali wykonane są nasze pieniądze. Zwiedzający sprawdzą, czy metale, które służą do produkcji monet są droższe niż wartość monety z nich wykonanej. Czy moneta jednogroszowa rzeczywiście ma większą wartość jako złom? Czy warto rezygnować z jednogroszówek? |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Mikroskop sił atomowych w akcji |
Instytut Nauk Fizycznych UKSW proponuje pokaz edukacyjny mikroskopu sił atomowych (ang. atomic force microscope, AFM). Mikroskop zapewnia sporą wydajność w ramach podstawowych badań małych próbek ze zdolnością rozdzielczą rzędu nanometrów. Dane z AFM zawierają ilościowe informacje o powierzchni w postaci trójwymiarowego obrazu. Serie pomiarowe będą połączone z omówieniem charakterystyk mikroskopu i własności badanych próbek. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Nowoczesne materiały |
Wakans - koło naukowe WIM PW zaprezentuje: - nowoczesną komorę do obróbek jarzeniowych, która pozwala na obserwację całego procesu obróbki oraz plazmy (większość ścian komory jest zrobiona ze szkła). Możliwości konstrukcji pozwalają na przeprowadzanie na drobnych elementach osadzania z fazy gazowej (zarówno fizycznego jak i chemicznego). Pomimo aspektu pokazowego komory jest to przedmiot, w którym można przeprowadzać w małej skali procesy, które znajdują zastosowanie w przemyśle; - piany metaliczne wykonane ze stopu aluminium z krzemem, które będą wytwarzane podczas pokazu. Ponadto będzie można przetestować ich unikatowe właściwości mechaniczne; - grę, w której zabawa polega na odgadywaniu, z jakiego materiału metalicznego została wykonana próbka. |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Optyka i fotonika wokół nas |
W czasie spotkania zademonstrujemy i omówimy zastosowania podczerwieni, światłowodów oraz fotoluminescencji. Pokażemy również metodę pozyskiwania materiałów o fascynujących właściwościach optycznych. |
Nauki fizyczne |
|
Lekcja festiwalowa | Problemy techniczne szybkiej kolei próżniowej |
W ramach zajęć przybliżymy słuchaczom propozycję konstrukcji bardzo szybkiego środka transportu – Hyperloop. Przedstawimy wyniki prac dotyczące możliwości uruchomienia tego rodzaju systemu transportowego w Polsce. Skupimy się na zagadnieniach aerodynamiki, wynikających z nich ograniczeniach i możliwych rozwiązaniach. Rozważymy systemy organizacji ruchu i zapewnienia bezpieczeństwa. Będzie możliwość zajęcia miejsca w modelu kabiny takiego pojazdu oraz odbycia wirtualnego przejazdu jego symulatorem. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Ile znaczy kryształ lodu w lodach spożywczych ? – zobacz lody pod mikroskopem. |
Lekcja dostarczy informacji na temat struktury lodów spożywczych widzianej pod mikroskopem, a także informacji na temat znaczenia wielkości kryształów lodu w trakcie produkcji i przechowywania lodów spożywczych. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Czy żywność żyje? |
Zaprezentujemy szeroki asortyment różnych produktów, głównie żywnościowych, wytworzonych z wykorzystaniem mikroorganizmów. Szczególną uwagę zwrócimy na dwie grupy produktów zawierających żywą mikroflorę, a obecnych w naszym codziennym życiu - wytworzonych przy udziale bakterii oraz grzybów (drożdży i pleśni). Uczniowie przekonają się, z jak dużą liczbą takich produktów stykają się na co dzień. W części praktycznej : - uczniowie poznają podstawowe techniki laboratoryjne i sprzęt mikrobiologiczny; - wykonane zostaną posiewy mikrobiologiczne żywej kultury mikroorganizmu, który został wyizolowany z jednego z zaprezentowanych produktów żywnościowych; - uczniowie zaobserwują wzrost danego mikroorganizmu w postaci kolonii na płytce Petriego, a pod mikroskopem komórki mikroorganizmów oraz poznają różne kształty i ugrupowania bakterii i grzybów. |
|