Wydział Polonistyki

Historyczka sztuki, była minister kultury Małgorzata Omilanowska w opublikowanym w 2021 roku wywiadzie prasowym na temat dekolonizacji kolekcji muzealnych mówiła: „Można się zastanawiać, na ile poniemieckie zbiory mają «czyste» pochodzenie. Jeśli hipotetyczna kolekcja sztuki jakuckiej utworzona w XIX w. w Berlinie trafiłaby do muzeum archeologicznego np. w Łodzi, to czy powinniśmy ją zwracać Niemcom czy Jakutom, a może zostawić sobie?”. We Wrocławiu „poniemieckie zbiory” – a wśród nich również szczątki ludzkie z kolonialnych kontekstów – nie są tylko hipotetycznym problemem do rozważenia, lecz materialną spuścizną po niemieckich badaczach i kolekcjonerach, za którą po II wojnie światowej wzięły odpowiedzialność polskie uczelnie wyższe i instytucje kultury. W jaki sposób takie wrażliwe kolekcje były i są przemieszczane i przysposabiane? Jak opowiadać o trudnej przeszłości, którą ucieleśniają? Czy restytucja jest jedynym sposobem na ich dekolonizację? Podczas wykładu pod uwagę zostaną wzięte zbiory wrocławskich muzeów ujętych w opublikowanym w styczniu 2024 roku raporcie Narodowego Instytutu Muzeów Muzealizacja szczątków ludzkich. Problem akcesji i ewidencji autorstwa Emilii Jastrzębskiej, tj.: Muzeum Archeologicznego, Muzeum Etnograficznego, Muzeum Człowieka przy Zakładzie Biologii Człowieka UWr oraz Muzeum Medycyny Sądowej UMWr.

Praktykowanie magii we współczesnym świecie kojarzy się głównie z fabułami filmów i książek z gatunku fantasy. Kontekst fikcjonalny nie jest jednak jedynym, w którym można spotkać się z tym zjawiskiem. W czasie spotkania wspólnie stworzymy dwa „portrety” współczesnej czarownicy. Jeden powstanie na początku zajęć z pierwszych skojarzeń uczestników dotyczących znanych im faktów i kulturowych przedstawień magii. Drugi będziemy tworzyć wspólnie w czasie przebiegu warsztatu, w oparciu o zdobywaną wiedzę. Celem spotkania jest przybliżenie uczniom historii oraz treści praktyk religijnych znanych jako wicca, zrzeszających osoby, które same nazywają się współczesnymi czarownicami. Poznamy główne nurty we współczesnym czarownictwie, a także znaczenia niektórych mitów oraz rytuałów wiccańskich. Zastanowimy się nad tym, jak współcześnie rozumiana jest religia, jakie są jej granice oraz w jaki sposób na nasze rozumienie magii wpływa to, jak przestawiana jest w filmach i książkach. Warsztat ma stanowić dla uczestników punkt wyjścia do własnych refleksji na temat tego, czym dla nich samych jest duchowość oraz tolerancja religijna. Wzbogaci również ich sposób patrzenia na kulturę popularną, a także uświadomi im, że źródła inspiracji licznych, znanych i lubianych fabuł z gatunku fantastyki są znacznie bardziej realne niż z pozoru może się wydawać.

Dawni Słowianie są uważani za naszych przodków, jednak zaskakująco niewiele o nich wiemy na pewno. Potoczne wyobrażenia oscylują między wizją dzielnych rolników uprawiających rolę (i od tego ma się wywodzić nazwa plemienia Polan i w konsekwencji całego państwa) z jednej strony, a dzielnych i wojowniczych Lechitów z drugiej. Wiedzę o słowiańskiej historii niezmordowanie kształtuje też popkultura, ta dawna – przykładem są liczne powieści Kraszewskiego, ta nowsza – wystarczy przywołać komiks o Kajku i Kokoszu, na którym wychowały się całe pokolenia, i najnowsza: echa słowiańskiego folkloru znajdujemy na przykład u Sapkowskiego. Ale czy możemy powiedzieć coś pewnego o przeszłości Słowian? I skąd wiemy to, co wiemy o Słowianach? Uczestnicy lekcji spróbują poznać odpowiedzi na te dwa pytania. Na początku zobaczymy, jakie elementy składają się na wiedzę o Słowiańszczyźnie, i postaramy się zweryfikować je z dostępnymi źródłami. Przeczytamy wspólnie wybór fragmentów z dawnych kronik i zastanowimy się, na ile można im wierzyć. Czy rzeczywiście bizantyjscy autorzy byli wiarygodni? Czy złośliwy Thietmar z Magdeburga dobrze znał Bolesława Chrobrego? Dlaczego tak dobrze opisano Obodrytów i Pomorzan, a tak niewiele wiadomo o przodkach i przodkiniach Polaków? Uczestnicy poznają wybrane teksty w przekładzie na język polski. Następnie zostaną omówione również świadectwa archeologiczne jako przykład źródeł materialnych.

Celem lekcji jest (1) kształtowanie krytycznego podejścia do stereotypów kulturowych i wskazanie na konieczność weryfikacji ich poprzez dostępne źródła, (2) wyrobienie umiejętności pracy z tekstem źródłowym historycznym, (3) poznanie wybranych elementów wiedzy o przeszłości Słowian.

Celem zajęć jest refleksja nad nowymi zjawiskami językowymi w polszczyźnie oraz ich ocena ze względu na przydatność w procesie komunikacji. Zostaną pokazane przykłady innowacji gramatycznych z podziałem na fonetyczne, słowotwórcze, fleksyjne i składniowe. Druga grupa to innowacje leksykalne, frazeologiczne i stylistyczne. Wiele uwagi zostanie poświęcone innowacjom słowotwórczym, a zwłaszcza sposobom ich derywowania za pomocą popularnych formantów. 

W dalszej części spotkania uczniowie poznają narzędzia internetowe używane przez językoznawców do badań nad językiem. Nauczą się korzystać z bardziej zaawansowanych funkcji Google, jak Google trends i Google scholar. Poznają też Narodowy Korpus Języka Polskiego.

Uczestnicy zostaną również zapoznani z projektem Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego, którego celem jest rejestrowanie innowacji.

Czego potrzebuje dziecko, by rozwijać mowę? Pudła zabawek, super aplikacji do nauki pierwszych słów, biblioteczki małego geniusza a może po prostu ciszy i spokoju? Prościej być nie może - Rodzica oczywiście!

Zapraszamy rodziców, przyszłych rodziców i osoby zainteresowane zagadnieniami związanymi z rozwojem mowy i języka na warsztaty, podczas których omówimy praktyczne aspekty profilaktyki logopedycznej i stymulacji rozwoju dzieci. W czasie spotkania wspólnie zastanowimy się, jak kształtować przyjazne środowisko sprzyjające rozwojowi dziecka od niemowlaka do przedszkolaka. Poruszymy tematy dotyczące karmienia, rozwoju motorycznego, emocjonalno-społecznego i czynników zaburzających rozwój.