Polska - dobre miejsce dla startupów?

Polska, z przedsiębiorstwami technologicznymi o łącznej wartości ok. 50 miliardów euro, jest niekwestionowanym liderem Europy Środkowo-Wschodniej. Dynamicznemu rozwojowi innowacyjnych przedsięwzięć towarzyszy jednak swego rodzaju dychotomia: Polska jest dobrymi miejscem do budowy startupów, ale w niewielkim stopniu pomaga w skalowaniu na światową skalę. Sukces polskiego ekosystemu startupowego opiera się na konkurencyjnym kapitale ludzkim i specjalizacji technologicznej w obszarach takich jak np. AI i MedTech. Rozwój startupów na późniejszym etapie ograniczają dostęp do finansowania oraz bariery prawne.

Fundamentalną siłą Polski jest jej kapitał ludzki. Szacuje się, że w polskim sektorze IT pracuje prawie pół miliona osób, z czego niemal 200 tys. to programiści. Wielkość puli deweloperów stanowi wyróżnik w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Ta przewaga umożliwia tworzenie firm o silnej orientacji na zaawansowane technologie. Inwestorzy postrzegają Polskę jako idealne miejsce do "arbitrażu talentów" — pozyskiwania elitarnych kompetencji inżynieryjnych konkurencyjnych kosztowo, co stanowi fundament globalnej rywalizacji.

Mimo mocnych fundamentów, polskie startupy często docierają do "ściany" . Głównym problemem jest strukturalna luka w finansowaniu rundy A. Statystyki finansowania pokazują, że liczba transakcji na etapie serii A jest na niskim poziomie. To zmusza najlepsze firmy do szukania kapitału za granicą, a fundusze z zagranicy mają ograniczone zaufanie do polskiego systemu prawnego. Do tego dochodzą bariery biurokratyczne. Wielu założycieli wskazuje niestabilne otoczenie prawne i podatkowe jako główną barierę. Skomplikowana rejestracja firmy i niedorozwinięte ramy prawne dla pracowniczych planów akcyjnych (ESOP) — kluczowego narzędzia retencji talentów — dodatkowo potęgują trudności. Brakuje również doświadczonej kadry menedżerskiej w obszarach sprzedaży międzynarodowej i marketingu, co hamuje globalną ekspansję. 

W odpowiedzi na te wyzwania, wiodące polskie startupy wypracowały strategię: "Buduj tutaj, skaluj tam". Utrzymują oni kluczowe zespoły deweloperskie i produktowe w Polsce, korzystając z przewagi talentu, ale zakładają prawne i handlowe siedziby w dojrzałych hubach, jak np. Londyn czy USA. Takie podejście zapewnia dostęp do międzynarodowego kapitału i stabilnego otoczenia prawnego. Efektem tej strategii jest zjawisko "jednorożców z diaspory" — firm o polskich korzeniach i globalnym sukcesie, kt