biologia

Typ Tytułsortuj malejąco Opis Dziedzina Termin
Lekcja festiwalowa "I nie tylko słoni żal..."

Zajęcia poświęcone walce z przemytem zwierząt oraz wyrobów z nich wykonanych, takich jak ubrania, galanteria, ozdoby, preparaty medycyny chińskiej czy wypchane eksponaty. Co roku celnicy konfiskują miliony sztuk "zwierzęcej kontrabandy", która kosztuje wiele istnień zagrożonych gatunków zwierząt. Jest to niezwykle dochodowy proceder, podlegający stosunkowo niskim karom. Niestety, nie każdy z potencjalnych nabywców zdaje sobie sprawę, że z pozoru niewinne pamiątki okupione są męczarnią i śmiercią bardzo wielu żywych stworzeń. Wzrost świadomości w tej materii pozwoli ograniczyć popyt na egzotyczne nielegalne pamiątki i tym samym będzie miała wpływ na ograniczenie kłusownictwa i nielegalnych polowań. Odpowiedzialny turysta to człowiek, który nie przykłada ręki do zagłady zwierząt, piętnuje handel nielegalnymi wyrobami i pomaga chronić naturalne środowisko i jego mieszkańców. Uczestnicy zajęć obejrzą krótką prezentację o zwierzętach, które są głównymi "dostawcami" skór, pancerzy, rogów, czy też kości słoniowej. Następnie czeka ich krótki spacer podczas, którego będą mogli zobaczyć przedstawicieli najbardziej zagrożonych gatunków i posłuchać o walce o ich przetrwanie. Zaś finałem będzie wizyta na wystawie "I nie tylko słoni żal...", która została niedawno otwarta w Słoniarni Warszawskiego ZOO, gdzie prezentowane są okazy przywożone z całego świata jako kontrowersyjne pamiątki z egzotycznych podróży.

 

 

biologia
  • pon., 2017-09-25 10:00
  • wt., 2017-09-26 10:00
  • śr., 2017-09-27 10:00
  • czw., 2017-09-28 10:00
  • pt., 2017-09-29 10:00
Spotkanie festiwalowe 50 twarzy Darwina - pokój zagadek

Czym właściwie jest proces ewolucji? Jak przebiega? Jakie czynniki go warunkują? I co do tego ma Karol Darwin? Na te i inne pytania z dziedziny ewolucjonizmu znajdziecie odpowiedź w…..przygotowanym przez nas pokoju zagadek („escape room”). Animacją grupy będą zajmować się pracownicy Instytutu Botaniki Wydziału Biologii UW.

biologia
  • sob., 2017-09-30 11:00
  • sob., 2017-09-30 13:00
  • sob., 2017-09-30 16:00
Spotkanie festiwalowe Alternatywne hipotezy tłumaczące przyczyny rozwoju otyłości

Otyłość i korelujące z nią choroby cywilizacyjne (np. cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe) stały się prawdziwym wyzwaniem dla medycyny XXI wieku. Od kilkudziesięciu lat jako przyczynę otyłości wskazuje się zaburzenie bilansu kalorycznego tzn.    tyjemy bo za dużo jemy i za mało się ruszamy. Od kilkudziesięciu też lat gwałtownie rośnie liczba ludzi otyłych i z nadwagą. Zestawienie tych dwóch faktów daje do myslenia: czy na pewno wiemy dlaczego tyjemy?  Na wykładzie zostanie omówiona jedna z  teorii wskazująca, że być może dla powstawania otyłości i powiązanych z nią chorób metabolicznych ważniejsze jest CO JEMY a nie ILE JEMY bo pokarm izokaloryczny nie oznacza izometaboliczny a organizm ludzki to nie kalorymetr.

biologia
  • sob., 2017-09-30 12:00
Spotkanie festiwalowe Anatomia radiologiczna ssaków i ptaków

Prowadzący wykład przedstawi zagadnienia dotyczące anatomii ssaków i ptaków na podstawie zestawu obrazów radiologicznych.  Wykład będzie szczególnie interesujący dla uczniów techników weterynaryjnych i innych szkół ponadgimnazjalnych zainteresowanych anatomią zwierząt.

biologia
  • czw., 2017-09-28 16:00
Spotkanie festiwalowe Badanie zachowania zwierząt w laboratorium; przykłady konkretne

Zwierzęta laboratoryjne nazywamy organizmami modelowymi, dzięki którym odtwarzamy i odzwierciedlamy zjawiska obserwowane u ludzi. „Modelowanie” dotyczy wielu aspektów biologii człowieka m.in. wybranych ludzkich zachowań, także tych których zmiany obserwujemy u pacjentów jako objawy chorób. Okazuje się, że zachowania zwierząt niejednokrotnie w znacznym stopniu przypominają zachowania ludzi. Przedstawione zostanie, w jaki sposób u myszy i szczurów potrafimy zmierzyć poziom lęku i „depresji”. Omówione zostaną także wybrane badania procesów dotyczących uczenia się i pamięci oraz zachowań charakterystycznych dla zwierząt laboratoryjnych – wokalizacje ultradźwiękowe gryzoni. Przedstawione zostaną przykłady wykorzystania zwierząt transgenicznych, które umożliwiają zastosowanie mikroskopowych technik fluorescencyjnych a także technik optogenetycznych kontrolujących aktywność neuronów. Dzięki laboratoryjnym badaniom zachowania zwierząt wiemy coraz więcej na temat funkcjonowania mózgu i mechanizmów chorób mózgu.

biologia
  • sob., 2017-09-30 12:30
Lekcja festiwalowa Bądź zdrów jak ryba

Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie zaprasza do udziału w kampanii edukacyjnej „Bądź zdrów jak ryba” skierowanej do uczniów szkół podstawowych. Podczas warsztatów dzieci obejrzą film animowano-fabularny przedstawiający działalność Instytutu oraz pracę naukowców. Wykonają również doświadczenia, wspólnie zastanowią się, co łączy człowieka i rybkę oraz poznają ciekawostki dotyczące ryb i ich życia, a w szczególności gatunku danio pręgowany, którego hodowlę prowadzi Instytut. Uczestnicy otrzymają książeczki edukacyjne bogate w fantastyczne przykłady z życia codziennego pozwalające zrozumieć tajniki wiedzy naukowej w dziedzinie biologii.

Celem akcji jest wzbudzenie zainteresowania biologią jako nauką o życiu. Instytut chce także zaprezentować, jak wiele polscy naukowcy potrafią osiągnąć w badaniach, dzięki którym być może już w niedalekiej przyszłości będziemy potrafili skuteczniej leczyć choroby u ludzi, w szczególności te, które dotykają osoby starsze.

biologia
  • wt., 2017-09-26 10:30
Spotkanie festiwalowe Bakterie mlekowe w naszym otoczeniu

Wszyscy na co dzień stykamy się z ogromną liczbą bakterii dobrych i takich, których nie lubimy. Czy wiesz, że dobre bakterie są spożywane praktycznie codziennie? Codzienne też spożywasz produkty powstałe dzięki nim – bakteriom mlekowym. Są to produkty mleczne, ale nie tylko. Podczas spotkania z nami dowiesz się, jakie bakterie pomagają ulepszać żywność i które produkty z Twojej lodówki dzięki nim powstają.

biologia
  • sob., 2017-09-30 10:00
Spotkanie festiwalowe Banki nasion - Arką Noego dla świata roślin w XXI w.

"Bez roślin, nie ma życia. Funkcjonowanie planety, i nasze przetrwanie zależy od roślin. Naszą wspólną wizją jest zrównoważona przyszłość, gdzie działalność człowieka wspiera różnorodności świata roślin i gdzie z kolei różnorodność świata roślin wspiera i poprawia dobrobyt ludzkości". Ta przewodnia sentencja Globalnej Strategii Ochrony Świata Roślin, opartej na Konwencji o Różnorodności Biologicznej, podkreśla znaczenie świata roślin w życiu człowieka.Tempo wymierania gatunków przybrało bezprecedensowy wymiar, głównie na skutek działalności człowieka związanej z niezrównoważoną eksploatacją zasobów naturalnych i określane jest obecnie jako „Szóste masowe wymieranie gatunków”. Ustanowiono 22 maja Międzynarodowym Dniem Różnorodności Biologicznej celem zwrócenia uwagi na konieczność kompleksowych rozwiązań dla zahamowania procesów prowadzących do degradacji bioróżnorodności. Sposobem na zachowanie wciąż ubożejącej różnorodności świata roślin jest długoterminowe zabezpieczanie nasion w kontrolowanych warunkach. Jak przechowywane są nasiona? Czy są poddawane specjalnym procedurom? Jak długo mogą być przechowywane? Ile gatunków udało nam się dotychczas zabezpieczyć? O tych oraz o innych aspektach zabezpieczania nasion będzie można się dowiedzieć na spotkaniu w Banku Nasion w PAN Ogrodzie Botanicznym w Powsinie.

biologia
  • sob., 2017-09-30 12:00
Lekcja festiwalowa Biologiczne żarówki

Zabierzemy was w świat żywych bioluminescencyjnych organizmów, których jak się okazuje na całym świecie są tysiące. Większość doświadczeń wykonamy w półmroku lub absolutnej ciemności. Słowo luminescencja jest poprzedzone często przedrostkami (chemi, elektro, radio, trybo, bio czy foto). Każdy z nich dodaje świeceniu specyficznego znaczenie.

Świecące lamki choinkowe wyglądają pięknie. Czy jednak świecące organizmy lub ich fragmenty mogą nam się przydać do czegoś pożytecznego? W czasie zajęć poszukamy odpowiedzi także na to pytanie. Dowiemy się także jak oddzielić potrzebne nam białko od tysięcy innych znajdujących się w komórce.

biologia
  • pt., 2017-09-29 11:30
  • pt., 2017-09-29 13:00
  • pt., 2017-09-29 14:00
Spotkanie festiwalowe Biologiczne żarówki

Zabierzemy was w świat żywych bioluminescencyjnych organizmów, których jak się okazuje na całym świecie są tysiące. Większość doświadczeń wykonamy w półmroku lub absolutnej ciemności. Słowo luminescencja jest poprzedzone często przedrostkami (chemi, elektro, radio, trybo, bio czy foto). Każdy z nich ma dodaje świeceniu specyficznego znaczenie.

Świecące lamki choinkowe wyglądają pięknie. Czy jednak świecące organizmy lub ich fragmenty mogą nam się przydać do czegoś pożytecznego? W czasie zajęć poszukamy odpowiedzi także na to pytanie. Dowiemy się także jak oddzielić potrzebne nam białko od tysięcy innych znajdujących się w komórce.

biologia
  • sob., 2017-09-30 11:30
  • sob., 2017-09-30 13:00
  • sob., 2017-09-30 14:00
Spotkanie festiwalowe Bioróżnorodność Kampinoskiego Parku Narodowego

Parki narodowe powstały w celu zachowania różnorodności biologicznej, walorów krajobrazowych, historycznych i kulturowych. Służą nauce, turystyce i edukacji. Bioróżnorodność jest zmiennością żywych organizmów wszystkich środowisk, włączając w to siedliska lądowe i wszystkie ekosystemy wodne.

W czasie wycieczki poznamy potencjał przyrodniczy parku narodowego, bogactwo flory, fauny i grzybów. Dowiemy się o historii, a także o legendarnych miejscach i postaciach, dzięki którym powstały nazwy takie jak: „Karczmisko” czy "Ćwikowa Góra”. Spróbujemy odnaleźć w lesie czarci krąg i chrząstkoskórnika purpurowego, nad wodą zgryzy bobrowe, a na łące tygrzyka paskowanego, a nawet łosia.

Miłośników dawnych dziejów zainteresuje na pewno historia Truskawia i Zaborowa Leśnego, związana z powstaniem styczniowym, a także dramatycznymi wydarzeniami II wojny światowej.

Przebieg trasy: Truskaw - Zaborów Leśny - Truskaw

Długość trasy: 9,5 km. Czas przejścia: 4 godz.

biologia
  • ndz., 2017-09-24 10:00
Spotkanie festiwalowe Bliższe spotkanie z antyoksydantami roślinnymi

Życiodajny tlen, który wydzielany jest przez rośliny, stanowi dla nich jednocześnie poważne zagrożenie. Reakcje chemiczne zachodzące podczas normalnego metabolizmu mogą prowadzić do przypadkowego przeniesienia elektronów na tlen i wytworzenia reaktywnych form tlenu (RFT). RFT szybko reagują z różnymi cząsteczkami powodując zmianę ich funkcjonowania, a nawet wywołując ich trwałe uszkodzenia. Z tego względu rośliny muszą stale korzystać z bardzo skutecznej broni, która ma na celu ograniczanie ilości RFT – antyoksydantów. Warsztaty będą poświęcone obserwacji wytwarzania RFT w liściach roślin i oznaczeniom aktywności enzymów antyoksydacyjnych. Na zakończenie podyskutujemy czy reaktywne formy tlenu są zawsze szkodliwe oraz omówimy jakich antyoksydantów w codziennej diecie dostarczają nam zjadane rośliny.

biologia
  • wt., 2017-09-26 15:30
Lekcja festiwalowa Bogactwo świata owadów

Owady są najliczniejszą grupą zwierząt na naszej planecie. I choć spotykamy się z nimi niemal każdego dnia naszego życia, wciąż mało o nich wiemy.
Lekcja ta przybliży świat owadów młodym przyrodnikom.

biologia
  • pon., 2017-09-25 12:00
Lekcja festiwalowa Budowle i mieszkania zwierząt

Budowle i konstrukcje zwierząt z całego świata, muszle, nory i kopce ssaków, gniazda i budki lęgowe ptaków, domki i miasta owadów, pajęczyny pająków, schroniska i konstrukcje wodne, zwierzęcopodobne budynki świata.

biologia
  • śr., 2017-09-27 09:00
Spotkanie festiwalowe Ciekawy świat zwierząt

To już kolejna odsłona imprezy prowadzonej przez Pracowników Wydziału Medycyny Weterynaryjnej, podczas której dzieci będą mogły zapoznać się z różnymi ciekawostkami na temat zwierząt. Zaplanowano wszystkie atrakcje, które cieszyły dzieci w poprzedniach latach, ale pojawią się również nowe, ciekawe propozycje. W formie pokazów i warsztatów dzieci będą mogły obejrzeć różne preparaty pod mikroskopem, zapoznać się z ciekawymi owadami i pajęczakami, poznać przystosowania zwierząt do życia w różnych środowiskach, dowiedzieć się jak ważną pracę wykonują krwinki oraz obejrzeć i poznać niebezpieczne pasożyty zwierząt i człowieka. Zapraszamy rownież do naszego magicznego laboratorim, w ktorym każdy może poczuć się jak chemik odkrywca. Ciekawe atrakcje czekaja również na tych, którzy chcą poznać fizjologię organizmu: prowadzący wykonają wraz z dziećmi wiele ciekawych badań takich jak EKG, pomiar tętna i ciśnienia, spirometria czy saturacja krwi. W czasie imprezy będzie można również obejrzeć szkielety ptaków i ssaków, w tym najbardziej egzotycznych. Nie może również zabraknąć naszego szpitala dla pluszaków, w którym każde dziecko może poczuć się przez chwilę jak lekarz weterynarii. Orócz nauki wykonywania drobnych zabiegów jak zastrzyki czy opatrunki, zapraszamy na unikatową w skali światowej operację: przeszczep międzypluszakowy. Podczas spotkania planowane są również konkursy z drobnymi nagrodami.

biologia
  • sob., 2017-09-30 13:00
Spotkanie festiwalowe Co ciekawego kryje się w ziołach i przyprawach?

Ciekawostki o ziołach i przyprawach zostaną odsłonięte. Niech żyją związki bioaktywne obecne w przyprawach. Które rośliny mogą ratować nasze zdrowie, które nas rozgrzeją,  które ukoją, a które  po prostu są smaczne? A może od niektórych warto się trzymać z daleka? Na wykładzie opowiemy Wam wszystko o ziołach i nawet jeszcze więcej.

biologia
  • śr., 2017-09-27 18:00
Lekcja festiwalowa Co i jak jedzą zwierzęta?

Cykl zajęć poświęcony procesom trawienia oraz żywieniu zwierząt. W trakcie pierwszej lekcji dzieci dowiedzą się jak prawidłowo karmić zwierzęta domowe i gospodarskie. Podczas kolejnych zajęć uczestnicy zapoznają się z różnicami w budowie układu pokarmowego zwierząt mięsożernych i roślinożernych oraz będą mieli możliwość obserwacji pierwotniaków, które biorą udział w trawieniu włókna w żwaczu zwierząt roślinożernych. Na koniec dzieci wezmą udział w zajęciach w pracowni chemicznej, podczas których razem z prowadzącym zajęcia będą identyfikować związki organiczne w żywności i karmie dla zwierząt.

biologia
  • wt., 2017-09-26 09:30
Spotkanie festiwalowe Co kryje się w ziemi - odkrywamy tajemnice życia w glebie

Spotkanie festiwalowe składa się z dwóch części. Pierwszą stanowi wstęp multimedialny, na którym dowiemy się,  jak zbudowana jest gleba oraz poznamy podziemnne organy roślinne (kłącza, bulwy, cebule)  oraz organizmy, które w niej żyją.  Prezentacja będzie wzbogacona o obserwacje pod mikroskopem rożnych gatunków bezkręgowców  takich jak: roztocze, wirki, wrotki, niesporczaki i wiele, wiele innych organizmów, które zasiedlają naszą glebę. Uczestnicy przekonają się, dlaczego tak ważne jest mycie rąk. Podczas warsztatów praktycznych pt „ Stwórz swój własny preparat” –  nauczymy się jak wykonać prawidłowo preparat, z prowadzącym zajęcia będziemy obserwować, analizować własnoręcznie wykonane preparaty z bezkręgowcami oraz z roślin. W trakcie spotkania uczestnicy będą mieli okazje wzięcia udziału w konkursach.

biologia
  • sob., 2017-09-30 13:00
Spotkanie festiwalowe Co ma wspólnego genomika regulacji z pismem węzełkowym i hyperlinkami?

Mechanikę regulacji ekspresji genów można porównać do odczytywania opowieści zapisanych za pomocą pisma węzełkowego Inków. Opowieści te są przechowywane jedna za drugą, w postaci bardzo długich zwojów, w przypadku pisma Inków – sznurka, a w przypadku komórki – tworzącego chromosomy włókna, zwanego chromatyną, zbudowanego z DNA i białek. Prawidłowa interpretacja opowieści wymaga przeczytania – zbliżenia do siebie – fragmentów zwojów położonych w znacznej odległości od siebie. Mechanizm odnajdywania się odległych obszarów regulatorowych przypomina funkcjonowanie internetowych hyperlinków i jest powiązany z trójwymiarową strukturą chromatyny

biologia
  • wt., 2017-09-26 16:00
Spotkanie festiwalowe Co się dzieje w trenowanym mięśniu, czyli naukowo o sporcie

Taniec, siłownia, basen, piłka nożna, tenis czy bieganie to tylko wybrane przykłady aktywności fizycznych goszczących w grafiku osób prowadzących zdrowy styl życia. Zastanawiałeś się kiedyś, co się dzieje w mięśniu podczas treningu? Dlaczego podczas ćwiczeń ze sztangą na Twoich rękach uwidaczniają się naczynia krwionośne, a nogi bolą na drugi dzień po serii przysiadów? Przybliżę Ci to krok po kroku. Skupimy się na potreningowych mikrourazach włókien mięśniowych oraz roli komórek macierzystych w procesie odbudowy tak uszkodzonej tkanki mięśniowej. Odpowiem na pytanie dlaczego na początku naszej przygody z siłownią znacznie szybciej budujemy siłę i masę mięśniową, jednak w miarę zaawansowania treningów ten mechanizm zwalnia.

biologia
  • pt., 2017-09-29 18:00
Lekcja festiwalowa Co warto wiedzieć o leukocytach

Leukocyty to obrońcy naszego organizmu. Dzięki nim możemy zwalczyć groźne dla zdrowia bakterie, wirusy i komórki nowotworowe. Na zajęciach opowiemy jak i kiedy leukocyty nas bronią i skąd wiedzą z czym mają walczyć. Pokażemy pod mikroskopem leukocyty we krwi i zaprosimy do samodzielnego wykonania preparatu.

biologia
  • czw., 2017-09-28 10:00
  • czw., 2017-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Co wiemy o grzybach?

Celem lekcji jest poznanie wybranych grup grzybów. Uświadomienie ogromnego zróżnicowania grzybów pod względem wyglądu zewnętrznego,  kształtu, wskazanie różnic, kształtowanie zachowań w środowisku leśnym, poznanie budowy grzybów kapeluszowych, podział grzybów na grupy.

biologia
  • pon., 2017-09-25 10:00
  • wt., 2017-09-26 10:00
  • śr., 2017-09-27 10:00
  • czw., 2017-09-28 10:00
  • pt., 2017-09-29 10:00
Lekcja festiwalowa Co łączy lodówkę i buty sportowe, czyli opowieść o nanocząstkach

Co łączy lodówkę, buty sportowe i krem z filtrem UV? 

Uczestnicy lekcji dowiedzą się co to są nanocząstki i dlaczego są tak wyjątkowe. Pozornie niepozorne, stanowią podstawę niezwykle dynamicznie rozwijającej się nanotechnologii, cieszą się zainteresowaniem zarówno nauki, jak i przemysłu. Popularne wśród naukowców, mało znane przeciętnemu człowiekowi, a przecież obecne w jego życiu. 

Czemu nanocząstki zawdzięczają swoją wyjątkowość i w jakich jeszcze zaskakujących produktach codziennego użytku można je znaleźć? Na te pytania znajdziemy odpowiedzi w czasie lekcji. 

Spotkanie podzielone będzie na dwie części. Pierwsza to krótki wykład o wyjątkowych właściwościach i zastosowaniach  nanocząstek, często zaskakujących i niezwykłych. Druga część spotkania to gra, w której aby wygrać, trzeba znaleźć odpowiedź na intrygujące pytanie. Droga do odpowiedzi prowadzić będzie przez labirynt pytań i zagadkowych zadań. Przyda się odrobina sprytu i szczęścia ale przede wszystkim wiedza, nie tylko ta zdobyta w trakcie wykładu…

biologia
  • wt., 2017-09-26 10:00
  • wt., 2017-09-26 12:00
Spotkanie festiwalowe Cyjanotypia – historyczna metoda dokumentacji okazów botanicznych

W trakcie zajęć uczestnicy zapoznają się w praktyce z techniką cyjanotypii, wykorzystującą światłoczułość soli żelaza, w której monochromatyczny obraz tworzony jest przez błękit pruski. Cyjanotypia jest techniką fotograficzną wynalezioną w 1842 r. i wykorzystaną przez Annę Atkins w pierwszej na świecie publikacji botanicznej ilustrowanej fotografiami. Uczestnicy zajęć wykonają cyjanotypy roślin oraz preparatów mikroskopowych techniką stykową. Dowiedzą się również jak współczesne metody obrazowania wykorzystywane są do dokumentacji i badań biologicznych.

biologia
  • sob., 2017-09-23 11:00
  • sob., 2017-09-23 12:30
  • sob., 2017-09-23 14:00
Spotkanie festiwalowe Czy na pewno jesteśmy symetryczni?

warsztaty badania symetrii ludzkiego ciała

 

biologia
  • sob., 2017-09-30 12:00
Spotkanie festiwalowe Czy pasożyty mogą leczyć? Helminty w terapii chorób autoimmunizacyjnych

Uważa się, że poprawa warunków życia w krajach zachodnich ma związek ze zwiększoną liczbą zachorowań na choroby autoimmunizacyjne. Przyczyną takiego stanu może być zmniejszona ekspozycja na patogeny, w tym pasożyty. Dotychczasowe metody leczenia chorób o podłożu autoimmunizacynym nie są skuteczne. Jako jedną z obiecujących metod leczenia zaproponowano helmintoterapie. Zarażenie pasożytami hamuje rozwój stanu zapalnego, wywołanego nadreaktywnością na neutralne substancje. W tej chwili prowadzone są badania kliniczne z wykorzystaniem nicieni, natomiast mechanizm zjawiska pozostaje nieznany.

biologia
  • sob., 2017-09-23 10:30
Spotkanie festiwalowe Czy układ odpornościowy służy tylko do obrony przed patogenami?

Do niedawna, najczęściej badane i opisywane funkcje układu odpornościowego dotyczyły obrony przed organizmami patogennymi (wirusy, bakterie, robaki pasożytnicze) i nadzoru polegającego na niszczeniu komórek starych, uszkodzonych i nowotworowych. Układ odpornościowy jest aktywny nie tylko w przypadku kontaktu z patogenami czy nieprawidłowymi komórkami własnymi. Bierze udział w utrzymaniu homeostazy organizmu, rozwoju jego tkanek i narządów począwszy od życia płodowego do starości. Jest kluczowy w prawidłowym rozwoju płodu, tolerancji na własne prawidłowe komórki, rozwoju mózgu, mięśni, kości, uczestniczy w komunikacji z komórkami różnych tkanek i narządów poprzez wydzielane czynniki pełniące funkcje przekaźników informacji.

biologia
  • śr., 2017-09-27 15:00
Spotkanie festiwalowe Czy w żołądku mamy cytrynę?

Baylab zaprasza na wyjątkową podróż do świata nauki! Już 30 września zapraszamy na warsztaty, podczas których dowiecie się: Czy w żołądku mamy cytrynę? W programie również wirtualna rzeczywistość - wycieczka po zakamarkach ludzkiego organizmu!

biologia
  • sob., 2017-09-30 10:00
  • sob., 2017-09-30 11:00
  • sob., 2017-09-30 12:30
  • sob., 2017-09-30 13:30
Lekcja festiwalowa Czym są plazmidy i jaką rolę odgrywają u bakterii?

Problem nabywania oporności na antybiotyki przez bakterie i jej rozprzestrzeniania w środowisku jest w ostatnich latach szczególnie niepokojący. Coraz częściej antybiotyki stosowane do leczenia ludzi są nieskuteczne. Dlaczego bakterie stają się niewrażliwe na antybiotyki i co mają do tego plazmidy? Czym są plazmidy i jaką rolę odgrywają u bakterii te cząsteczki DNA? Na spotkaniu z uczniami gimnazjum odpowiemy na te pytania oraz poruszymy zagadnienie przekazywania plazmidów między komórkami bakterii. Opowiemy też o sposobach, dzięki którym plazmidy nie mogą zostać „zgubione” przez komórkę bakterii i o tym, co z tego wszystkiego może wyniknąć.

biologia
  • czw., 2017-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa DNA - istota życia

Gdy w drugiej połowie XX wieku J. Watson i F. Crick odkryli podstawowy element dziedziczności i nośnik informacji genetycznej - strukturę DNA, wypowiedzieli słowa "Odkryliśmy istotę życia...". DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy, jest chemiczną makrocząsteczką, która w swojej budowie ma zapisane informacje dotyczące budowy organizmu. Występuje on zarówno u wirusów, bakterii, roślin, zwierząt oraz ludzi.  Celem zajęć jest zapoznanie uczniów z ogólną budową i właściwościami materiału genetycznego. Na wielu ciekawych przykładach dowiedzą się dlaczego każdy z nas jest inny – inaczej wygląda, rośnie, zachowuje się, a nawet choruje. W części praktycznej, uczniowie będą samodzielnie izolować DNA.

biologia
  • czw., 2017-09-28 10:00
Spotkanie festiwalowe DNA jako komputer – czy to możliwe?

Już od ponad 20 lat prowadzi się badania nad skonstruowaniem tzw. komputera DNA, czyli "urządzenia", które rozwiązywałoby problemy, a nie byłoby oparte o układy scalone, znane z konwencjonalnych komputerów czy smartfonów. Na wykładzie krótko zostanie omówiona historia badań nad komputerami DNA, ale co istotniejsze, zostaną przedstawione także najświeższe wyniki badań dotyczące tych fascynujących i bardzo wydajnych maszyn molekularnych. Czy przyszłość informatyki do komputery DNA?

biologia
  • pt., 2017-09-29 17:00
Lekcja festiwalowa Dobre i złe bakterie

Podczas spotkania opowiemy o bezpieczeństwie pracy w laboratorium mikrobiologicznym, poznamy dobre i złe bakterie, zobaczymy jak można je hodować w laboratorium i jak wyglądają pod mikroskopem. Wykonamy również preparaty z ogórków kiszonych i jogurtu, poznając naszych sprzymierzeńców.

biologia
  • pon., 2017-09-25 09:30
  • pon., 2017-09-25 11:30
Spotkanie festiwalowe Dunkleosteus – drapieżnik: historia naturalna

Dunkleosteus uważany jest za szczytowego drapieżnika w morzach późnodewońskich. Pancerne ryby tego rodzaju dorastały bowiem do kilkunastu metrów długości, miały potężne szczęki i były świetnymi pływakami. Przez miliony lat to one, a nie rekiny, trzymały inne grupy kręgowców w swoim cieniu. Jednak zanim na Ziemi pojawił się dunkleosteus, plakodermy ewoluowały przez niemal 50 milionów lat. Ich początki właśnie poznajemy i okazują się one zaskakująco zbieżne z linią rozwojową kostnoszkieletowych z których powstały m in. tetrapody. Wykład będzie dotyczył powstania i ewolucji ryb pancernych, których zwieńczeniem, na krótko przed wymarciem był właśnie dunkleosteus.

biologia
  • śr., 2017-09-27 18:00
Spotkanie festiwalowe Dzień jabłoni

Jabłoń udomowiono około 10 tysięcy lat temu. W procesie udomawiania człowiek wytworzył liczne odmiany uprawne,któych liczbę określa się obecnie na ponad 10 tysięcy. Na terenie Polski drzewa owocowe w tym jabłonie uprawiano już w czasach pierwszych Piastów. Potem wraz z zakonnikami na teren Polski przybyły szlachetne odmiany jabłoni. Jedną z najstarszych uprawianych w Polsce odmian jabłoni jest ‘Aporta’. Mamy również swój wkład w hodowlę odmian jabłoni - ‘Kosztela’, ‘Ksawerówka’, ‘Pepinka Litewska’. W sadzie PAN Ogrodu Botanicznego zgromadzono 428 starych odmian jabłoni. Będą one ilustrowały opowieść o historii udomowienia i wykorzystywania tego gatunku przez człowieka. Dawne odmiany mają szczególną wartość jako źródło genów do wytwarzania nowych odmian, mają również ogromne znaczenie kulturowe. Poprzez przykład jabłoni chcemy zwrócić uwagę na proces postępującej erozji genetycznej i utratę różnorodności biologicznej. Coraz częściej do łask powracają stare odmiany drzew owocowych. Ogrodnicy poszukują starych odmian jabłoni i innych drzew, z ogrodów swoich dziadków. Skąd ten sentyment do owoców zapamiętanych z dzieciństwa? Dlaczego stare odmiany drzew owocowych są dziś nadal cenione? Ratuje się i kontynuuje uprawę starych drzew, które tu i ówdzie się zachowały. Ty również możesz przyczynić się do ochrony różnorodności biologicznej poprzez uprawę starych odmian jabłoni. Podzielimy się z Tobą sekretami  uprawy starych drzew owocowych!

W programie:

Historia udomowienia jabłoni 

"A jeśli chcesz jabłecznik zrobić". Przechowywanie, przetwórstwo i użycie kulinarne jabłek w dokumentacji historycznej.

Prezentacja starych odmian. Warsztaty z rozpoznawania odmian, szczepienia i pielęgnacji 

biologia
  • sob., 2017-09-23 11:00
  • sob., 2017-09-23 12:00
  • sob., 2017-09-23 13:00
Spotkanie festiwalowe Dzikie rośliny jadalne - ostatnia deska ratunku

Słodkawe kwiaty funkii, pieprzne korzenie wiesiołka czy cierpkie owoce jarzębiny - wiele spośród roślin, na które na nie zwracamy uwagi przy codziennym przygotowaniu posiłków, mogłoby nas uchronić przed głodem czy brakiem witamin. Niektóre spośród nich jeszcze 100-200 lat temu były powszechnie użytkowane, inne są i dziś znane i cenione. Podczas spotkania poznamy niektóre z dzikich gatunków roślin jadanych dawniej i dziś w Polsce i krajach ościennych. Zastanowimy się dlaczego warto dbać o ich obecność w ekosystemach. Projekt edukacyjny „Ogrodowe odkrywanie, czyli jak zdobyć wiedzę o przyrodzie i z niej korzystać – ekologiczne spotkania z multimediami w tle w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego” jest współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

biologia
  • sob., 2017-09-30 12:00
Spotkanie festiwalowe Dzikie rośliny jadalne - ostatnia deska ratunku

Słodkawe kwiaty funkii, pieprzne korzenie wiesiołka czy cierpkie owoce jarzębiny - wiele spośród roślin, na które na nie zwracamy uwagi przy codziennym przygotowaniu posiłków, mogłoby nas uchronić przed głodem czy brakiem witamin. Niektóre spośród nich jeszcze 100-200 lat temu były powszechnie użytkowane, inne są i dziś znane i cenione. Podczas spotkania poznamy niektóre z dzikich gatunków roślin jadanych dawniej i dziś w Polsce i krajach ościennych. Zastanowimy się dlaczego warto dbać o ich obecność w ekosystemach. Projekt edukacyjny „Ogrodowe odkrywanie, czyli jak zdobyć wiedzę o przyrodzie i z niej korzystać – ekologiczne spotkania z multimediami w tle w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego” jest współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

biologia
  • sob., 2017-09-30 10:00
Spotkanie festiwalowe Edycja genów - rewolucja w biologii

Edytowanie genów metodą: precyzyjną, powtarzalną i wydajną, stało się powszechnym doświadczeniem. Konieczny jest, zatem komentarz prawny i etyczny, bowiem dalekosiężne konsekwencje tej rewolucji mogą prowadzić ku trudnym do przewidzenia zmianom na Ziemi.

biologia
  • ndz., 2017-10-01 17:00
Lekcja festiwalowa Fabryka białek 2.0

Białka są składnikami wszystkich żywych komórek, a ich nieustanna praca zapewnia prawidłowe funkcjonowanie całych organizmów. Naukowcy starają się zgłębić tajniki białek, aby jak najlepiej zrozumieć mechanizmy komórkowe, w tym te odpowiedzialne za procesy chorobowe. Z drugiej strony, białka są wykorzystywane jako leki (np. insulina), a dzięki swoim zróżnicowanym właściwościom znajdują zastosowanie także w przemyśle, np. spożywczym i chemicznym. Zarówno niektóre cele badawcze (coraz lepsze poznawanie białek), jak i praktyczne zastosowania przemysłowe wymagają uzyskania wyizolowanych białek, oczyszczonych od innych składników komórkowych. W trakcie zajęć opowiemy o tym, jak skłonić bakterie, by produkowały dowolne (nawet ludzkie) białko oraz zaprezentujemy wybrane metody, które naukowcy stosują na co dzień do otrzymywania białek, ich oczyszczania i podstawowej analizy. W trakcie lekcji  uczniowie będą również mogli w kilkuosobowych zespołach własnoręcznie przeprowadzić prostą procedurę eksperymentalną.

biologia
  • wt., 2017-09-26 10:00
Spotkanie festiwalowe Gen - jak go ugryźć?

Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z pracą w laboratorium badawczym oraz niektórymi metodami biologii molekularnej, wykorzystywanymi w badaniu genów. Uczestnicy dowiedzą się co to jest plazmid, enzymy restrykcyjne, klonowanie genów oraz że niepozorne drożdże piekarnicze są doskonałym obiektem eksperymentalnym. Podczas warsztatów uczestnicy przeprowadzą także eksperyment z wykorzystaniem trawienia enzymami restrykcyjnymi.

biologia
  • sob., 2017-09-23 10:00
  • sob., 2017-09-23 13:00
  • sob., 2017-09-30 10:00
  • sob., 2017-09-30 13:00
Spotkanie festiwalowe Grunt to ... - właściwości chemiczne gleby a roślina

Gleba jest złożonym środowiskiem, w którym rozwija się część podziemna organizmu roślinnego, pełniąca wiele ważnych funkcji życiowych. Właściwości chemiczne gleby są jednym z najistotniejszych czynników wpływających na wzrost i rozwój roślin. Zarówno nadmiar, jak i niedostatek substancji mineralnych zawartych w podłożu, mogą mieć szkodliwy wpływ na roślinę, prowadząc do wystąpienia wielu reakcji fizjologicznych. Ogromne znaczenie ma odczyn podłoża wpływający selektywnie na rośliny. Określany jest jako skala pH, czyli proporcja pomiędzy zawartością jonów H+ i OH-. Na tej podstawie różnicuje się gleby od bardzo kwaśnych (pH<4) do zasadowych (pH>7,5). Gleby o odczynie zasadowym i obojętnym w Polsce stanowią ok. 20 % i są to czarnoziemy, gleby lessowe i ilaste, rędziny, mady rzeczne. Niebagatelną rolę spełnia wapń, który wpływa tak na procesy życiowe u roślin, jak i żyzność i strukturę gleby oraz dostępność pierwiastków. Wyróżnia się trzy podstawowe grupy roślin: acydofilne (pH 6,7-4,0), neutrofilne (pH 7,2-6,8) i bazyfilne (pH 8,5-7,0). Niektóre rosną dobrze tylko w wąskim zakresie, a u wysoce tolerancyjnych gatunków granice nierzadko rozciągają się od zasadowego po lekko kwaśny. Różnice w wymaganiach występują często wśród gatunków w obrębie tego samego rodzaju np. Adonis, Allium, Asplenium, Gentiana, Hydrangea, Lillium, Paeonia, Rhododendron, i jest to zjawisko powszechne. Tolerancja pod względem odczynu nie zawsze jest tożsama z tolerancją na obecność węglanu wapnia. Rośliny lubiące wysoką zawartość wapnia zwane są kalcyfitami lub alkalokalcyfitami. Rośliny dolomitowe bytują na glebach o wysokiej zawartości węglanu wapnia i magnezu.

biologia
  • ndz., 2017-09-24 12:00
Lekcja festiwalowa Grzyby

Grzyby to niezwykle bogata grupa organizmów, a jesień to doskonała pora by zgłębiać tajniki ich życia. Warto poznać je nie tylko ze względu na ich walory smakowe, ale przede wszystkim z uwagi na ich niesamowitą różnorodność, interesującą budowę, jak i ważną rolę, jaką spełniają w przyrodzie. Spotkanie poświęcone grzybom otworzy wykład ilustrowany prezentacją multimedialną. Uczniowie zapoznają się ze specyfiką budowy, cyklu rozwojowego i sposobów odżywiania się tej grupy organizmów. Część terenowa umożliwi przeprowadzenie własnych obserwacji mykologicznych.

biologia
  • wt., 2017-09-26 09:00
  • czw., 2017-09-28 09:00
  • pt., 2017-09-29 09:00
Lekcja festiwalowa Grzyby naziemne i podziemne

Uczniowie podczas lekcji nauczą się rozpoznawania podstawowych gatunków grzybów.

Przekazane zostaną informacje dotyczące zasad, których należy przestrzegać podczas grzybobrania żeby uniknąć pomyłki i zatrucia.

biologia
  • wt., 2017-09-26 09:00
Lekcja festiwalowa Hipoteza higieniczna - czy to prawda, że częste mycie skraca życie?

W ostatnich dziesięcioleciach żyjemy coraz czyściej. Nauczyliśmy się pozbywać pasożytów, bakterii i innych patogenów. Zgodnie z najnowszą teorią zwaną "hipotezą higieniczną" brak kontaktu z niektórymi patogenami może skutkować brakiem treningu układu immunologicznego i poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi w postaci chorób autoimmunologicznymi i alergii. Obecnie uważa się, że organizmy pasożytnicze mogą stanowić "lekarstwo" na wiele poważnych chorób poprzez modyfikację odpowiedzi układu odpornościowego. W części praktycznej uczniowie wyizolują DNA pasożyta - motylicy wątrobowej.

 

biologia
  • wt., 2017-09-26 10:00
Spotkanie festiwalowe Ile małpy w człowieku, a człowieka w małpie - różnice i podobieństwa

Zajęcia poświęcone naszym najbliższym krewnym, czyli małpom człekokształtnym - gorylom i szympansom. Opiekunowie zwierząt opowiedzą o codziennym życiu swych ulubieńców i o tym, czym różni się ich dzień od naszego. Obserwacja szympansów i goryli jest najlepszym dowodem na nasze bliskie pokrewieństwo. Czy szympansy potrafią malować? Czy goryle jedzą banany? Czy życie w ZOO jest nudne? Co myślą o zwiedzających? Czy małpy człekokształtne chorują na te same choroby co my? Spotkanie będzie doskonałą okazją do tego, by lepiej poznać mieszkańców ZOO, jak również dowiedzieć się wielu ciekawostek, jak wygląda codzienna praca z tymi niezwykłymi zwierzętami. Każdy z nas może zrobić coś dla ratowania małp człekokształtnych i przyczynić sie do tego, by jak najdłużej występowały w naturze. Ich życie w ogrodach zoologicznych ma na celu nie tylko prezentację zwierząt, ale jest niezwykle czynną i aktywną walką o przetrwanie tych gatunków. O tym jak ona przebiega będzie można dowiedzieć się na spotkaniu. Zapraszamy!

biologia
  • sob., 2017-09-30 10:00
Lekcja festiwalowa Izolowanie barwników biorących udział w fotosyntezie

Życie na naszej planecie trwa dzięki energii słonecznej, która jest przekształcana w energię chemiczną w niezwykłym procesie zwanym fotosyntezą. Z fotosyntezą kojarzy nam się przede wszystkim zielony barwnik chlorofil. Tymczasem światło jest absorbowane także przez barwniki pomocnicze – żółte i pomarańczowe karotenoidy. Wszystkie te związki współistnieją w pozornie jednolicie zielonych liściach. Co więcej, u roślin wyższych zieleń chlorofilu też nie jest jednolita, gdyż występuje on w dwóch odmianach, jako niebieskozielony chlorofil a i żółtozielony chlorofil b. W proponowanym doświadczeniu wszystkie te barwniki można samodzielnie otrzymać i zobaczyć!

Uczestnicy zajęć wykonują całe doświadczenie całkowicie samodzielnie, zapoznając się z technikami homogenizacji i ekstrakcji materiału biologicznego oraz identyfikacji związków chemicznych. Ze świeżych liści różnych roślin uzyskują ekstrakt acetonowy zawierający mieszaninę barwników, którą rozdzielają metodą chromatografii cienkowarstwowej na chlorofile a i b, karoteny i ksantofile. Związki te identyfikują porównując otrzymane wyniki z danymi literaturowymi.

biologia
  • śr., 2017-09-27 10:00
Lekcja festiwalowa Jak aktywnie spędzać czas wolny z psem

W czasie pokazu przedstawiona będzie budowa anatomiczna części biernej  i czynnej narządu ruchu psa. Uczestnicy będą mogli porównać okolice topograficzne ciała zwierzęcia związane z narządem ruchu psa z ich odpowiednikami na własnym ciele. Zaprezentowane zostaną zagadnienia związane ze sposobami poruszania się psów. Omówione będą różne formy aktywności fizycznej psów w tym sporty najbardziej ekstremalne.

biologia
  • pon., 2017-09-25 10:00
Lekcja festiwalowa Jak i gdzie można hodować komórki?

Uczestnicy dowiedzą się jak wygląda laboratorium zajmujące się hodowlami komórkowymi in vitro w Instytucie Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN. Prowadzący opowiedzą, co jest potrzebne przy pracy z hodowlami komórkowymi. Pokażemy, gdzie mieszkają komórki w laboratorium (praca z komorą laminarną, prezentacja naczyń hodowlanych) i opowiemy, co jedzą (wytłumaczymy co i dlaczego znajduje się w pożywce hodowlanej). Każdy będzie mógł wcielić się w rolę naukowca – założyć fartuch laboratoryjny, rękawiczki oraz samodzielnie przygotować pożywkę hodowlaną przy użyciu prawdziwych probówek laboratoryjnych, pipet, cylindrów, zlewek i mieszadeł. Sprawdzimy jakie są odczyny przygotowanych przez nas roztworów przez pomiar pH. Zastosowane płyny i substancje będą nieszkodliwą imitacją składników pożywki, np. soki, roztwory barwników spożywczych, sól, cukier.

Ponadto, zaprezentujemy jakie komórki są hodowane w Instytucie Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN (szalki i szkiełka z utrwalonymi komórkami oglądane pod mikroskopem) i wyjaśnimy, do czego nam wszystkim może się to przydać.

biologia
  • wt., 2017-09-26 10:00
  • wt., 2017-09-26 12:00
Spotkanie festiwalowe Jak one to robią? Ptasia miłość

Ptasie gody to jeden z ciekawszych i piękniejszych spektakli w świecie przyrody. Ptaki walczą na arenach, śpiewają pieśni, budują gniazda, a wszystko dla jaj! Poznajmy świat ptasiej namiętności, która każdej wiosny budzi nas do życia.

biologia
  • ndz., 2017-09-24 14:00
Spotkanie festiwalowe Jak pasożyty radzą sobie w mieście?

Głównym następstwem urbanizacji środowiska jest zmniejszenie różnorodności biologicznej. Z drugiej  strony miejskie środowisko stwarza  nowe siedliska i nisze ekologiczne dla gatunków zdolnych do przystosowania się do specyficznych warunków panujących w miastach. Ciągłe rozrastanie się terenów zurbanizowanych skutkuje wchodzeniem gatunków na obszary miejskie. Proces ten nazywamy synurbizacją.  Miasto to również wyzwanie dla pasożytów, które pojawiają się na jego obszarach wraz ze swoimi żywicielami. Głównym czynnikiem warunkującym występowanie pasożytów w środowisku miejskim jest ich tolerancja na wiele rodzajów i poziom zanieczyszczeń, efektywność transmisji oraz dostępność żywicieli, zarówno pośrednich jak ostatecznych.

 

biologia
  • sob., 2017-09-23 10:00
Lekcja festiwalowa Jak „zobaczyć” geny plazmidowe u bakterii mlekowych?

Fermentowane artykuły spożywcze, otrzymywane przy udziale bakterii mlekowych, są nie tylko smacznymi produktami odżywczymi, ale mogą korzystnie wpływać na kondycję człowieka. Bakterie te są także źródłem różnych genów i enzymów wykorzystywanych w biotechnologii. Wiele z użytecznych przemysłowo właściwości zapisanych jest w plazmidach. Pokażemy, jak można wykryć obecność bakterii mlekowych i obejrzymy ich komórki. Dowiemy się także, co i w jaki sposób mówią nam o sobie bakterie mlekowe. Zajrzymy do wnętrza komórki bakteryjnej i zobaczymy jak wygląda ich DNA.

biologia
  • pt., 2017-09-29 10:00