wiedza o języku i kulturze
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Lekcja festiwalowa | Nowe media w nauce języka rosyjskiego |
Współczesne media to nie tylko tradycyjne środki masowego przekazu, ale i nowoczesne formy komunikacji multimodalnej (memy internetowe, demotywatory, stickery, komunikatory mobilne, tablice wirtualne, videocasty) oraz oryginalne nośniki treści, takie jak koszulki, samochody, czy kubki. Lekcja będzie poświęcona możliwościom wykorzystania tak rozumianych nowych mediów w nauce języka rosyjskiego jako obcego. Spotkanie będzie miało formę prezentacji multimedialnej połączonej z interaktywnym warsztatem. Zostaną na nim zaprezentowane praktyczne możliwości wykorzystania mediów, które podnoszą motywację, aktywizują emocje, ułatwiają zapamiętywanie oraz przechowywanie nauczonych treści w pamięci długotrwałej. W czasie spotkania przydadzą się laptopy, tablety lub smartfony w celu zapoznania się z nowymi narzędziami bezpośrednio na lekcji. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Rola filmów fabularnych w nauczaniu języka rosyjskiego |
Punktem kluczowym spotkania będzie przedstawienie roli filmów fabularnych, jaką odgrywają w nauczaniu języka obcego, a dokładniej rosyjskiego. Chodzi głównie o filmy, które odzwierciedlają życie codzienne Rosjan, szeroko przedstawiają ich zainteresowania, sposób bycia oraz ich stosunek do otaczającego świata. Pokaz filmu w celach dydaktycznych sprzyja rozwijaniu umiejętności rozumienia tekstu ze słuchu, a dodatkowo pozwala urozmaicić lekcję, zwiększając zainteresowanie słuchaczy, a tym samym i ich motywację do nauki języka. Tytuł filmu „Любовь-морковь” |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Cyrylica. Czy dacie sobie z tym radę? |
Podczas spotkania uczniowie będą mieli okazję zapoznać się z alfabetem cyrylicznym i porównać go z łacinką, przeczytać samodzielnie najprostsze wyrazy w języku rosyjskim oraz zdobyć wiedzę na temat wspólnego pochodzenia języków słowiańskich. Warunkiem koniecznym uczestnictwa – ze względu na planowany przebieg zajęć – jest brak wcześniejszego kontaktu z żadnym z języków, dla zapisu którego używa się cyrylicy.
|
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Mózg na zajęciach języka obcego |
Zapraszamy na interaktywny wykład, który przede wszystkim zacznie się od ogólnego i przystępnego przedstawienia mózgu, jego struktury i funkcji oraz roli jaką spełnia on w naszym codziennym życiu. Co więcej, zarówno nauczyciele jak i uczniowie będą mogli przekonać się jak istotny jest mózg i jego plastyczność w procesie uczenia się oraz w procesie uczenia języków obcych. Dowiedzą się również gdzie zlokalizowane są ośrodki mowy i języka oraz jak należy wspierać mózg w czasie wysiłku intelektualnego. Ponadto, przedstawione zostaną liczne przykłady na zoptymalizowanie nauki jak i sposoby na to w jaki sposób uczyć (się) języków obcych tak aby zapewnić jak najlepszą retencję przedstawionego materiału gramatycznego i leksykalnego. Każde doświadczenie poznawcze pozostawia po sobie neuro-ślad albo w postaci nowych neuronów albo też w postaci nowego połączenia pomiędzy istniejącymi już neuronami. Nie sposób więc pominąć perspektywy neurolingwistycznej w procesie nauki języków obcych. Należy mieć nadzieję, że wykład ten jaki i jemu podobne inicjatywy przyczynią się do szerzenia neurolingwistycznej świadomości w kontekście uczenia się/nauczania języków obcych.
|
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Puste przestrzenie i wielkie miasta. O geografii kulturowej USA |
Na spotkaniu uczniowie będa mogli zapoznać się z elementami geografii Stanów Zjednoczonych, ze szczególnym uwzgędnieniem geografii kulturowej. Wspomnimy o tym, jak różni się kultura wielkich miast od kultury małych miejscowości, jak Amerykanie widzą swój kraj, oraz pokażemy kilka cudów natury, z uwzględnieniem ich roli w kulturze USA. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Szlakiem przyrody białoruskiej i zabytków architektury |
Unikalna przyroda, rzadkie gatunki flory i fauny, parki narodowe, rezerwaty przyrody, szlaki turystyczne, ponad 10 tysięcy jezior, głównie pochodzenia lodowcowego, zamki i zabytki UNESCO – te i wiele innych zagadnień zostanie poruszonych podczas prezentacji multimedialnej, w ramach której odbędzie się quiz wiedzy o omawianych zagadnieniach. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Telewizja Internetowa bez tajemnic - podstawy dziennikarstwa telewizyjnego |
Nasze warsztaty to odpowiedź na znak czasu, jakim jest cyberprzestrzeń, rozwój mediów, zwłaszcza lokalnych i społecznościowych.
|
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Wyzwania i (trudne) wybory tłumacza podczas tłumaczenia konferencyjnego |
Spotkanie będzie miało na celu przybliżenie zainteresowanym tajników tłumaczenia ustnego, ze szczególnym uwzględnieniem tłumaczenia konsekutywnego. Będzie ono składało się z trzech głównych części. Pierwszą częścią spotkania będzie krótki wykład (z elementami konwersatorium) wygłoszony przez prowadzącego, a dotyczący głównych wydarzeń z historii tłumaczenia ustnego, problemów pojawiających się w trakcie takiego tłumaczenia oraz podstawowych technik i rozwiązań stosowanych przez tłumaczy konsekutywnych w trakcie ich pracy. Kolejna część spotkania obejmie krótki pokaz/prezentację właściwie realizowanego tłumaczenia konsekutywnego przez prowadzącego spotkanie (być może również z udziałem studenta/ów kursu tłumaczenia konsekutywnego) oraz omówienie wyników tego tłumaczenia, spostrzeżeń, uwag i pytań uczestników spotkania. W trzeciej części spotkania uczestniczy będą mieli możliwość samodzielnego wykonania konsekutywnego tłumaczenia krótkiego wystąpienia. Jeśli będzie to możliwe, to takie tłumaczenie wykonają wszyscy uczestnicy spotkania – liczba tłumaczeń będzie zależała od liczby uczestników. Tłumaczenia konsekutywne wykonane przez uczestników zostaną omówione przez prowadzącego spotkanie, który zaprezentuje również sposoby, techniki i ćwiczenia umożliwiające usprawnienie tłumaczeń konsekutywnych wykonywanych przez uczestników spotkania w przyszłości. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Ну, заяц, погоди!” - uczymy się języka rosyjskiego z bohaterami kreskówek |
Spotkanie będzie mieć formę lekcji pokazowej języka rosyjskiego. Celem będzie zaprezentowanie, zarówno uczniom, jak i nauczycielom, wielu możliwości jakie daje wykorzystanie rosyjskich filmów animowanych do nauki języka rosyjskiego na każdym poziomie zaawansowania. Zostaną pokazane fragmenty wybranych kreskówek i zaproponowane do nich różnorodne zadania i ćwiczenia językowe. Podporządkowane one będą celowi rozwijania kompetencji językowych (m. in. poprzez ćwiczenie gramatyki, przyswajanie nowej leksyki, praca nad fonetyką) oraz komunikacyjnych (analizowanie dialogów, rozumienie sytuacji komunikacyjnej). Wśród zaproponowanych zadań znajdzie się między innymi: opisywanie obejrzanych scen, wymyślanie ich kontynuacji, czytanie dialogów, charakterystyka postaci. Będą przeprowadzone gry i quizy językowe. Dodatkowym atutem będzie rozszerzenie wiedzy kulturoznawczej (uczestnicy poznają ulubionych przez rosyjskich rówieśników bohaterów filmów i bajek animowanych). Zaproponowana lekcja ma uświadomić uczestnikom procesu nauczania języków obcych, że praca z autentycznym materiałem językowym jest nieodzownym elementem współczesnej glottodydaktyki. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Żona łyżka, mąż widelec...O historii zastawy stołowej |
Stół - król domowych mebli, z racji swojej rangi przysługuje mu odpowiedni stój w postaci zastawy stołowej oraz szacunek zawarty w zasadach savoir vivre. Jak przez wieki zmieniała się zastawa stołowa, skąd pochodzą sztućce? Co takiego nazywane było "narzędziem diabła". Do czego używamy współcześnie "muszli ślimaka"? Do czego służy młotek oraz szczypce? |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Dorian Gray spotyka Draculę. XIX-wieczne strachy i współczesne horrory |
Ilustrowana slajdami opowieść o 5 głównych motywach w filmach grozy, które mają początek w słynnych tekstach brytyjskich z końca XIX wieku oraz dyskusja ze słuchaczami na temat ich własnych lektur/filmów, które widzielio oraz gier, które lubią. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Hongkong: wczoraj i dziś numerem jeden wolności gospodarczej |
Hongkong: wczoraj i dziś numerem jeden wolności gospodarczej Od kolonii Korony Brytyjskiej do projektu Delty Rzeki Perłowej ( w 20-lecie powrotu Hongkongu do Chin)
|
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | "Nieprzekładalne? – Spróbujmy…" - warsztaty tłumaczenia poetyckiego |
Warsztaty mają charakter wielojęzyczny i są dostępne dla wszystkich chętnych. Spotkanie przewiduje krótkie wprowadzenie na temat specyfiki przekładu poetyckiego i źródeł przekonania o nieprzekładalności wypowiedzi poetyckich oraz metod, które ułatwiają znalezienie właściwych rozwiązań w tłumaczeniu. Następnie zostanie przedstawiony utwór wybrany przez prowadzącą warsztaty – tekst polski, który będziemy przekładać na różne języki, zgodnie z kompetencjami uczestników (proszę o zadeklarowanie znanych języków po wejściu na warsztaty). Wspólna analiza będzie ukierunkowana na problemy translatorskie i ustalenie wraz z uczestnikami inwariantów tłumaczenia. Poprzedzi indywidualną lub kolektywną pracę tłumaczeniową (w zależności od preferencji uczestników). Jej efekty zostaną porównane z przyjętymi wcześniej założeniami translatorskimi, tzn. sprawdzimy, czy powstałe przekłady zachowują odpowiedniość względem oryginału w aspektach uznanych za istotne oraz czy są dobrymi utworami w języku docelowym. W zależności od tempa pracy możliwe przełożenie dwóch utworów. Przygotowanie teoretyczne ani doświadczenie w tłumaczeniu nie jest wymagane, konieczna jest tylko znajomość polskiego i jakiegoś języka obcego. Nieprzekładalne? – Spróbujmy… |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Dlaczego mój angielski brzmi jakbym mówił po polsku... |
Słyszysz kogoś mówiącego po angielsku i od razu wiesz, że to Polak? A może sam czujesz, że Twoja wymowa angielskiego jest daleka od ideału? Spróbujemy odpowiedzieć na pytania: Co sprawia, że polska wymowa języka angielskiego różni się od brytyjskiego wariantu? Z czym Polacy mają największy problem? Co przysparza im najwięcej trudności? Zastanowimy się również nad tym, jak poprawić wymowę w kilku prostych posunięciach. By tego dokonać, trzeba zacząć od uświadomienia sobie, jakie reguły fonologiczne języka polskiego przenosimy bezwiednie na wymowę języka angielskiego oraz jakich polskich głosek używamy, by zastąpić właściwe głoski angielskie. Przywołamy również wybrane procesy alofoniczne w języku angielskim, by skontrastować je następnie z fonetyką języka polskiego. Na konkretnych przykładach przeanalizujemy błędną wymowę wyrazów angielskich, postaramy się zdiagnozować rodzaj interferencji i wykonamy kilka prostych ćwiczeń wymowy, które pozwolą w przyszłości uniknąć tychże błędów. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Finding Conaire. Ireland’s Arthurian Legend. |
Over the centuries, the legend of Conaire has occupied a lowly place in the pantheon of Irish heroes for the simple reason that like Arthur his reign turned from fair-weather to catastrophic. It therefore comes as no surprise that there is very little mention of his name in Irish literary tradition, particularly if we consider that Conaire as a cautionary tale stirred up little feeling in a country where to be forewarned and forearmed was hardly ever enough to stave off impending disaster. But Conaire’s fall also contextualizes the bitter end to Arthur’s reign, wherein we may come to understand that even the best of leaders may find themselves victims to circumstances which lie outside of their control. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Kobiety-wojowniczki w historii i kulturze Rosji oraz Ukrainy |
Wykłady będą poświęcone zjawisku kobiet-wojowniczek w kulturze, folklorze i historii Rosji oraz Ukrainy. Omawiane tereny od VIII wieku były zasiedlane przez wędrowne plemiona scytyjskie i sarmackie, co nie pozostało bez wpływu na późniejszą kulturę ukraińską i rosyjską. To właśnie wśród rzeczonych plemion poszukiwano mitycznych Amazonek, i to w ich przypadku odkryto archeologiczne dowody na istnienie walczących kobiet. Słuchacze będą mieli niepowtarzalną okazję poznać oblicza bojowych kobiet ze wschodniej perspektywy: począwszy od kurhanów z pochówkami uzbrojonych kobiet, poprzez staroruskie eposy o pojedynkach bohaterów z wojowniczymi „polanicami”, a skończywszy na ludowych opowiastkach o „miastach kobiet” i piosenkach o „wojsku kobiecym”. Oprócz przeglądu źródeł folklorystycznych część wykładu zostanie poświęcona historycznym przykładom kobiet-wojowniczek na terenie Ukrainy i Rosji od czasów średniowiecznych, poprzez okres wojen i powstań kozackich, a skończywszy na XX wieku. Pomimo ograniczenia prezentowanego materiału do rosyjskiego i ukraińskiego obszaru, omawiane zagadnienia zostaną zaprezentowane także w szerszym kontekście euroazjatyckim; zostaną przytoczone analogiczne przykłady występowania motywu kobiet-wojowniczek (z terenów Kazachstanu, Kaukazu, Mazowsza), będące efektem czerpania ze wspólnego scytyjskiego dziedzictwa albo lokalnymi modyfikacjami mitu o Amazonkach. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Rodzina na tronie - co wolno rodzinie królewskiej? |
Wykład ukazuje zmieniające się na przestrzeni wieków oczekiwania społeczne wobec członków brytyjskiej rodziny królewskiej. Przedstawione zostaną historyczne przemiany od postaci monarchy, któremu wolno wszystko (włącznie ze ścięciem “niepotrzebnej” żony) do współczesnych “królewskich celebrytów” mających stanowić wzorzec moralności dla społeczeństwa. Czy władca może poślubić osobę, którą wybierze? Czy małżeństwo pary królewskiej powinno stanowić wzorzec wierności? Czy rozwód jest osobistą decyzją monarchy? Czy król lub królowa może nie lubić dzieci? Odpowiedzi na te i inne pytania spróbujemy poszukać w dziejach Wielkiej Brytanii i jej władców - od średniowiecza do Elżbiety II. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Telewizja Internetowa bez tajemnic - podstawy dziennikarstwa telewizyjnego |
Nasze warsztaty to odpowiedź na znak czasu, jakim jest cyberprzestrzeń, rozwój mediów, zwłaszcza lokalnych i społecznościowych. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Tłumaczenie ustne: jak wygląda w praktyce? |
Tłumaczenie ustne: jak wygląda w praktyce? Czy tłumacz ustny to zawód z przyszłością, czy zostanie zastąpiony przez komputery i sztuczną inteligencję? Podczas tego spotkania uczestnicy dowiedzą się, jak pracuje tłumacz ustny (symultaniczny i konsekutywny), zobaczą sprzęt wykorzystywany do tłumaczeń, a także zastanowią się, czy zawód tłumacza (zwłaszcza ustnego) ma przyszłość w kontekście rozwoju technologii rozpoznawania mowy i tłumaczenia automatycznego. Część grupy będzie miała okazję spróbować swoich sił w tłumaczeniu ustnym na przykładzie prostych tekstów nawiązujących do jednej z postaci przewodnich tegorocznego Festiwalu. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Kobiety-wojowniczki w historii i kulturze Rosji oraz Ukrainy |
Wykłady będą poświęcone zjawisku kobiet-wojowniczek w kulturze, folklorze i historii Rosji oraz Ukrainy. Omawiane tereny od VIII wieku były zasiedlane przez wędrowne plemiona scytyjskie i sarmackie, co nie pozostało bez wpływu na późniejszą kulturę ukraińską i rosyjską. To właśnie wśród rzeczonych plemion poszukiwano mitycznych Amazonek, i to w ich przypadku odkryto archeologiczne dowody na istnienie walczących kobiet. Słuchacze będą mieli niepowtarzalną okazję poznać oblicza bojowych kobiet ze wschodniej perspektywy: począwszy od kurhanów z pochówkami uzbrojonych kobiet, poprzez staroruskie eposy o pojedynkach bohaterów z wojowniczymi „polanicami”, a skończywszy na ludowych opowiastkach o „miastach kobiet” i piosenkach o „wojsku kobiecym”. Oprócz przeglądu źródeł folklorystycznych część wykładu zostanie poświęcona historycznym przykładom kobiet-wojowniczek na terenie Ukrainy i Rosji od czasów średniowiecznych, poprzez okres wojen i powstań kozackich, a skończywszy na XX wieku. Pomimo ograniczenia prezentowanego materiału do rosyjskiego i ukraińskiego obszaru, omawiane zagadnienia zostaną zaprezentowane także w szerszym kontekście euroazjatyckim; zostaną przytoczone analogiczne przykłady występowania motywu kobiet-wojowniczek (z terenów Kazachstanu, Kaukazu, Mazowsza), będące efektem czerpania ze wspólnego scytyjskiego dziedzictwa albo lokalnymi modyfikacjami mitu o Amazonkach. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Chodź, opowiem ci bajeczkę… Warsztat tłumacza konsekutywnego |
Proponujemy wprowadzenie do warsztatu tłumacza konsekutywnego, który zajmuje się tłumaczeniem ustnym, polegającym na tłumaczeniu tekstu dopiero, gdy prelegent skończy swoją wypowiedź. Warsztaty obejmują tłumaczenie pokazowe oraz szereg ćwiczeń i zabaw, które stymulują umiejętność zapamiętywania dłuższych tekstów mówionych, podzielność uwagi, wykorzystywanie własnych zasobów poznawczych, rozwijają umiejętności retoryczne. Warsztat jest pomyślany jako prezentacja tego, co się dzieje podczas tłumaczenia konsekutywnego. Jest zarazem swoistym testem predyspozycji, stąd konieczny jest aktywny udział uczestników w warsztacie. Postaramy się przybliżyć słuchaczom szczególną sytuację tłumacza jako widocznego pośrednika w tym rodzaju tłumaczenia, odpowiemy na pytania, podzielimy się własnymi doświadczeniami. Jeśli chodzi o przygotowanie uczestników - właściwie nie jest wymagana biegła znajomość żadnego języka obcego – zaprezentujemy ćwiczenia wyłącznie na przykładzie języka polskiego. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Kalejdoskop literatury białoruskiej |
Zaprezentowani zostaną wybrani twórcy XX-wieczni jak np. W. Bykau, I. Szamiakin, I. Mieleż, U. Karatkiewicz, U. Arłou, A. Bacharewicz, A. Klinau, S. Aleksijewicz i ich wpływ na rozwój literatury białoruskiej, a także znajomość wyżej wymienionych pisarzy poza granicami Białorusi. Omówione zostaną tendencje w literaturze białoruskiej XX wieku wraz z kierunkami rozwoju z uwzględnieniem kontekstu historyczno-kulturowego, w tym przemian politycznych po 1991r. Szczególna uwaga zostanie poświęcona S. Aleksijewicz, laureatce Literackiej Nagrody Nobla – pierwszej dla Białorusi w kategorii literatury.
|
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Natywni, uczący się, nowomówcy |
Obecnie języki mniejszościowe w Europie znajdują się w sytuacji, którą można określić jako paradoksalną. Z jednej strony, ich międzypokoleniowa transmisja jest osłabiona i coraz częściej językiem domów jest język państwowy. Z drugiej strony, zyskują one miejsce w domenach dotychczas zarezerwowanych dla języków dominujących (media, szkoły, życie publiczne). Kwitną też działania rewitalizacji tych języków, nastawione na zwiększenie liczby ich użytkowników, także spośród osób językowo zasymilowanych lub nieposiadających etnicznych korzeni. W rezultacie rozmywa się pojęcie natywnego użytkownika języka mniejszościowego jako posiadającego najwyższe kompetencje językowe. Pojawiają się natomiast nowe typy: uczący się i nowi użytkownicy języków mniejszościowych. Typy te oraz związane z nimi problemy zostaną przedstawione w oparciu o badania terenowe prowadzone na Kaszubach, Łużycach (Niemcy), w Bretanii (Francja) i w Walii (Wielka Brytania). |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | O rosyjskim "domu" z perspektywy etnolingwistyki |
Dom jest podstawowym czynnikiem organizacji świata. Należy do najistotniejszych, elementarnych wartości w życiu człowieka. W rosyjskim obrazie świata zajmuje szczególną pozycję. Jest umieszczany pośród słów-kluczy kultury. Znajduje w nim odzwierciedlenie nie tylko pierwotny i fundamentalny związek człowieka z miejscem zamieszkania, z najbliższymi i z przeszłością, ale także nowe, rozszerzone znaczenie obejmujące wszystkie miejsca bliskie człowiekowi, oswojone przez niego w jakikolwiek sposób. Wyraz dom jest też często używany przez Rosjan do określania pojęć ze sfery społeczno-politycznej. Autorka wykładu podejmuje próbę rekonstrukcji pojęcia dom zgodnie z założeniami definicji kognitywnej, przedstawionymi przez Annę Wierzbicką i Jerzego Bartmińskiego. Przeprowadzona analiza trzech typów danych – systemowych, tekstowych i ankietowych – pozwala na wskazanie zespołu cech przypisywanych domowi przez użytkowników współczesnego języka rosyjskiego.
|
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Terroryzm. Idea i obraz |
Terroryzm, choć mający zmienną intensywność w różnych częściach świata, jest zjawiskiem globalnym. W jednym z wywiadów, znany socjolog, Zygmunt Bauman stwierdził, że „gdyby nie było terrorystów, trzeba by ich było wymyślić”. Strach jaki wzbudza terroryzm wpływa bowiem na konsolidację władzy i zmianę prawa ułatwiającą inwigilację obywateli. Termin „wojny z terroryzmem” stał się zaś wygodnym orężem politycznym. Temat zagrożenia terrorystycznego i zamachów jest dziś częstym gościem w mediach masowych, dlatego też warto spojrzeć na terroryzm jako formę spektaklu, nakierowanego na określony cel polityczny, a którego ważnym elementem jest rozgłos. Właśnie dlatego szczelną uwagę należy zwrócić na rolę mediów, kreowane przez nie obrazy i ich ikoniczny potencjał. W wyniku działań wojennych w Donbasie śmierć poniosło już około dziesięciu tysięcy ludzi. Oficjalnie jednak od 13 kwietnia 2014, ukraińskie władze prowadzą „operację antyterrorystyczną” (ATO) wymierzoną w separatystów. Donbaski przykład doskonale ilustruje wszystkie wspominane wyżej aspekty. Z jednej strony możemy przyjrzeć się politycznym i medialnym narracjom o wojnie, z drugiej strony jesteśmy w stanie skonfrontować to z historyczno-społecznymi przyczynami konfliktu. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Literatura i psychoanaliza. Tajemnica miłości romantycznej |
Motto wykładu stanowią słowa Freuda: „Trudno psychoanalitykowi odkryć coś nowego, czego przed nim nie przeczuwałby poeta”. Odnieść je można w szczególności do wielkich utworów literatury romantycznej, począwszy od „Cierpień młodego Wertera” Goethego, a w literaturze polskiej do takich utworów jak „Maria” Malczewskiego, „Godzina myśli” Słowackiego, „Dziadów” cz. IV Mickiewicza czy niedocenianych „Wspomnień Pustelnika” znakomitego pisarza epoki romantyzmu, Stanisława Morawskiego. Połączenie dwu dziedzin wiedzy humanistycznej: badań literackich i wiedzy o człowieku, wnoszonej przez psychoanalizę, pozwala odkryć w tych utworach wiele nierozpoznanych dotychczas, przekazywanych określonymi środkami artystycznymi znaczeń. Należą do nich znaczenia związane ze słynnym zjawiskiem tzw. miłości romantycznej, w której dopatrywano się dotąd najczęściej tylko określonej konwencji literackiej czy składnika romantycznej pozy: czegoś książkowego i branego z książek. Wykorzystanie podstawowych odkryć i pojęć psychoanalitycznych pozwala dostrzec, że w zjawisku miłości romantycznej kryją się pewne istotne, autentyczne prawdy ludzkie, które sięgają tak głębokich doświadczeń każdego człowieka, że trudno je wyrazić w sposób bezpośredni. Toteż przekazywane są w stwarzanych w literaturze obrazach artystycznych, które stanowią ich ukryty, domagający się wydobycia wyraz. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Polsko-białoruskie związki kulturowo-językowe |
Omówione zostaną polsko-białoruskie związki językowe na przestrzeni stuleci: wpływ języka polskiego na białoruszczyznę pisaną i mówioną na różnych poziomach językowych (fonetycznym, morfologicznym, leksykalnym, składniowym) ludności bilingwalnej z ukazaniem różnic międzypokoleniowych, a także wpływ języka białoruskiego na język wybranych pisarzy polskich będących pod wpływem kultury białoruskiej, takich jak T. Zan, J. Czeczot, A. Mickiewicz… Ukazane zostaną również najciekawsze zagadnienia kulturowo-językowego pogranicza polsko-białoruskiego, w tym zmiany w toponimii zachodzące pod wpływem sąsiedniego języka. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | Wokół pracy ludzkich rąk. Czy maszyny mają szansę nas zastąpić? |
Różnego rodzaju rzemiosła odgrywały niegdyś niezwykle ważną rolę, zarówno na wsi, jak i w mieście. Rzemieślnicy (cechowi miejscy lub wiejscy bez dyplomów cechowych), zgodnie ze swoimi specjalizacjami, wykonywali to, co było potrzebne w gospodarstwach zarówno do produkcji rolnej i hodowlanej – np. pługi, kopaczki, kosy czy sznury, jak i w domu – np. beczki, kołowrotki, kosze, naczynia ceramiczne, meble, a także zabawki dla dzieci. Część potrzebnych przedmiotów wytwarzano własnoręcznie na potrzeby gospodarstw przy użyciu surowców naturalnych, głównie z drewna lub wici roślinnych, niekiedy z form samorodnych niemożliwych do uzyskania technologicznie. Lekcja zostanie przeprowadzona na wystawie „Porządek rzeczy. Magazyn Piotra B. Szackiego”. Uczestnicy zapoznają się z dawnymi narzędziami i wyrobami rzemieślniczymi. Zobaczą także fotografie, fragmenty filmów, usłyszą o nadal działających w Polsce warsztatach rzemieślniczych. Pozwoli to wspólnie zastanowić się, jaką wartość mają wyroby ludzkich rąk i czy warto z nich rezygnować na rzecz produktów przemysłowych. Żeby osobiście poczuć rzemiosło, każdy z uczestników będzie mógł wejść w rolę tkaczki lub tkacza i utkać fragment chodnika, tzw. szmaciaka, ze zużytych tkanin. Chodniki takie były powszechne w wiejskich domach, a obecnie można je nabyć w Ikei czy sklepach Zara Home. W ramach recyclingu zachęcamy uczestników do przyniesienia starych podkoszulków. Wetkanie ich w chodnik to nie tylko zabawa i okazja do nabycia nowej umiejętności, ale też możliwość pozostawienia fragmentu swojej historii w muzealnych murach. Zagramy także w grę „Rzemieślnicze potyczki”, zaprojektowaną wspólnie przez pracowników Muzeum i Stowarzyszenie z „Siedzibą w Warszawie”. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Lekcja festiwalowa | "Chociaż krowie dasz kakao, nie wydoisz czekolady" |
Słowami Stanisława Jerzego Leca "Chociaż krowie dasz kakao, nie wydoisz czekolady" chcielibyśmy zaprosić Was na lekcję o tym skąd się wzięła czekolada. Przysmak dzieci i dorosłych, czekolada. Dlaczego ma brązowy kolor i niepowtarzalny zapach? Czy zawsze miała formę tabliczki? Dlaczego nazywana jest pokarmem bogów i wojowników. Czy faktycznie pełniła rolę pieniądza? |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Dzwony kościelne – ich symbolika, mowa i funkcja |
Prezentacja poświęcona będzie symbolice i funkcji dzwonów kościelnych z trzech punktów widzenia: sakralnego, apotropaicznego i antropocentrycznego. Każdy z trzech profili znaczeniowych ukazuje inny aspekt dzwonu. W profilu sakralnym ujawnia się mediacyjna funkcja dzwonu, łączącego niebo z ziemią. Dzwon występuje w roli duchowego przewodnika, który ma człowieka przeprowadzić z doczesności do wieczności.Przypisywana dzwonom moc oczyszczania powierza, odpędzania złych duchów, chorób, pokonywania burz i huraganów, uwypuklona jest w profilu apotropaicznym. Profil antropocentryczny kreuje podmiotowy wizerunek dzwonu jako istoty czującej, posiadającej dar mowy i zdolność wyrażania uczuć, dzielącej z ludźmi radość, wesele i smutek. Symbolika dzwonu obrazuje kosmiczną jedność w aspekcie przestrzennym i czasowym, wiążąc niebo z ziemią i doczesność z nieskończonością. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Dlaczego rytmy rock'n'rollowe zdominowały taniec i muzykę w II połowie XX w |
Zamknięcie cyklu prezentacji i dyskusji nad muzykologiczną i socjologiczną teorią powstania muzyki i tańca jazzowego i rockowego ilustrowanych prekursorskimi nagraniami dźwiękowymi i wizyjnymi. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | English through language jokes |
Ucząc się języka angielskiego nabywamy sprawności językowej w różnych dziedzinach języka: w zakresie bogactwa słownictwa oraz w zakresie różnorodności struktur gramatycznych, w zakresie wymowy, ale i w zakresie pragmatyki. W niniejszym warsztacie spojrzymy na te cztery obszary poprzez pryzmat dowcipów językowych, to znaczy każdy z tych obszarów będzie zilustrowany przykładami pochodzącymi z zabawnych użyć języka. Uczestnicy będą zachęcani do wspólnego rozswiązywaniu zagadek językowych; na przykład, do wyjaśnienia reguły, która rządzi danym dowcipem. Taka wspólna analiza zabawnych form językowych pomoże nam uświadomić sobie bogactwo języka (którego się uczymy), oraz wskazać obszary, o których mogliśmy wcześniej nie myśleć (w czasie uczenia się języka). |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Wilno – na pograniczach pamięci |
Wywołane przez fale nacjonalizmu dwudziestowieczne kataklizmy wojenne, nieodwracalnie zniszczyły wspólnoty wieloetnicznych symbioz. Dopiero pod koniec XX wieku wraz z rozpadem ZSRR i Jugosławii, w warunkach odzyskanej niepodległości ruszyła lawina zainteresowania przeszłością, a ożywione dyskusje na temat pamięci i tożsamości nadały nowy wymiar dyskursowi humanistycznemu określonemu jako „zwrot pamięciowy” . Odkrywanie „białych plam”, reinterpretacja przeszłości, a także uwolnienie mitów i stereotypów, stały się nieodłącznymi elementami procesu, który objął także Polskę i Litwę. Autorka wykładu podejmie zagadnienia kultury pamięci (Ch. Cornelissen) oraz przeprowadzi analizę problemu na podstawie wybranych przykładów z literatury polskiej (m. in. Cz. Miłosz, T. Konwicki, P. Huelle, K. Czyżewski, T. Łubieński, Inga Iwasiów, ) i litewskiej (m. in. T. Venclova, L. Briedis, V. Daunys. J. Kunčinas, H. Kunčius, K. Sabaliauskaitė), napisanych po przełomie 1990 roku, których ważnym bohaterem jest Wilno – Miłoszowskie „miasto semantycznego nieporozumienia”. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Reading pictures: poetry and the visual arts in 19th century England |
Epoka wiktoriańska w Anglii to czas niezwykle silnej interakcji między sztukami pięknymi, zwłaszcza literaturą i malarstwem. Przekonanie, że każdy obraz opowiada historię, że obrazy są jak tekst, który można przeczytać, dominuje w relacjach między słowem a obrazem w XIX wieku. Celem wykładu jest zaznajomienie słuchaczy ze specyfiką malarstwa XIX-wiecznej Anglii, zwłaszcza twórczości Bractwa Prerafaelitów, oraz związków między poezją i sztuką. Będziemy badać możliwe sposoby odczytań symbolicznej i narracyjnej warstwy obrazu, i przyjrzymy się literackim inspiracjom słynnych płócien z tego okresu. Przedmiotem wykładu będzie też przedstawienie kobiet w malarstwie epoki; sztuka i poezja celnie wpisują się w debatę społeczno-polityczną na temat roli, pozycji i praw kobiet, która trwała przez większość XIXw. Malarstwo stanowi ważny głos w debacie o sytuacji i prawach kobiet, jednocześnie za temat podstawowy obierając kobiece piękno. Wyklad odbędzie się w jezyku angielskim i jest przeznaczony dla osób w wieku ponadgimnazjalnym i starszych. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Pierogi z fiżonem. O jedzeniu i języku potomków Polaków w Brazylii |
Obecnie w południowych stanach Brazylii żyje ok. 1 miliona osób polskiego pochodzenia. W większości są to potomkowie polskich imigrantów, którzy przybyli do Brazylii pod koniec XIX wieku. W 2015 i 2016 roku prowadziłam badania terenowe we wsiach zamieszkałych w większości przez Brazylijczyków polskiego pochodzenia. Nadal zajmują się oni rolnictwem, choć z biegiem lat wprowadzona przez imigrantów pszenica została zastąpiona modyfikowaną genetycznie soją. W moich badaniach koncentrowałam się na codziennym życiu potomków Polaków, a zwłaszcza tym co jedzą i co uważają za jedzenie polskie oraz jakim językiem się posługują. Dziś wywodzące się z Polski potrawy traktowane są raczej jako świąteczne, przygotowywane na polonijne festiwale czy wizyty gości z Polski. Na co dzień jada się potrawy „brazylijskie”, a właściwie znane w całej Ameryce Łacińskiej. Z Brazylijczykami polskiego pochodzenia rozmawiałam zazwyczaj po polsku. Podczas wykładu będą mieli Państwo okazję posłuchać polszczyzny potomków Polaków z Brazylii. Jest to dialekt przywieziony przez pierwszych imigrantów, czyli z końca XIX wieku, z obszarów dzisiejszej Polski wschodniej i zachodniej Ukrainy, w którym jest dziś także wiele elementów języka portugalskiego. Wykład będzie ilustrowany materiałem fotograficznym i filmowym. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Czym jest to, co zwiemy wiedzą? |
W trakcie dyskusji postawione zostaną np. następujące pytania: "Co to jest wiedza?", "Co to znaczy, że ktoś coś wie?", "Czym się różni wiedza od przekonania?", "Czym się różni wiedza od informacji?", "Czy istnieje wiedza fałszywa?". Za pomocą filozoficznych i lingwistycznych argumentów zostanie podjęta próba odpowiedzi na te pytania. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Nie tylko cieszynki Roberta Lewandowskiego, czyli o gestach w sporcie |
Czy sportowcy potrafią porozumiewać się bez słów? Jak komunikują się z kolegami i trenerami, a jak z kibicami? Czy rozumiemy to, co chcą nam przekazać? |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Piaskownica Uniwersytecka: Ameryka Łacińska dla najmłodszych - Ekwador |
Podczas spotkania dowiemy się czy Ekwador leży w samym środku świata, czy mówi się tam po ekwadorsku, odwiedzimy Wyspy Galapagos, wybierzemy się do Amazonii oraz w Andy. Spotkanie rodzinne obejmujące mini-wykład o Ameryce Łacińskiej oraz o geografii, kulturze i sztuce Ekwadoru zostanie urozmaicone multimedialnym pokazem zdjęć z wypraw do Ekwadoru, oraz wystawą pamiątek z Ameryki Łacińskiej. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Weekendowa rekreacja z lingwistyką |
Umysł można gimnastykować również dzięki lingwistyce. Zapraszamy do przygody z językowymi zagadkami logicznymi. Przekonaj się, jak w prosty i przyjemny sposób można rozwinąć zdolności językowe oraz poszerzyć wiedzę o innych językach i kulturach. W programie atrakcje zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Tajlandia – nowe perspektywy, dawne dylematy |
Tajlandia to prawdziwy raj dla turystów i druga gospodarka Azji Południowo – Wschodniej, nadal jest jednak targana napięciami wewnętrznymi, mającymi źródła w czasach sprawowania funkcji premiera przez Thakasina Shinawatrę na początku XXI wieku. W kraju trwa trudny i powolny proces normalizacji, demokratyzacji i stopniowego przekazywania rządzenia przez siły zbrojne politykom cywilnym. Zbiegło się to ze zmianą monarchy po zgonie, panującego od 1946, umiłowanego przez naród króla Bhumibola Adulyadej’a czyli Ramy IX i wstąpieniem na tron następcy księcia Vajiralongkorna jako Ramy X. Końcowe obrzędy pogrzebowe zmarłego króla i uroczysta koronacja nowego monarchy, przewidziane są na jesień 2017. Sytuację polityczną w kraju komplikuje tląca się od lat rewolta części ludności wyznania islamskiego, zamieszkująca najbardziej południowe prowincje kraju takie jak Narathiwat, Pattani, Yala i Satun. Pojawiły się nowe wyzwania w polityce zagranicznej. Z jednej strony perspektywy przyśpieszenie rozwoju kraju poprze zacieśnienie współpracy z potężnym mocarstwem z północy – Chinami, które oferują korzystne warunki finansowe i inne dla realizacji szeregu ważnych projektów gospodarczych, z drugiej tradycyjne powiązania sojusznicze z USA, w tym przyznany w 2003 status „ważnego sojusznika spoza NATO” oraz nadal silne związki gospodarcze z USA i Japonią. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Sisu, sauna i Sibelius – z czego jeszcze znani są Finowie? |
W tym roku Finlandia obchodzi stulecie swojej państwowości. Co warto wiedzieć o krainie św. Mikołaja, Muminków i tysięcy jezior? Zapraszamy dzieci i dorosłych w podróż do fińskiej mentalności, kultury i języka. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Buddyzm i chrześcijaństwo w Cesarstwie Chińskim |
Cesarstwo Chińskie znane było z tego, że uważało się za centrum świata i kultury. Już sama nazwa Chiny – Państwo Środka, stanowi wyraz tego sposobu myślenia. Jednak mimo to, Chińczycy, przynajmniej okresowo tolerowali na swoich terytoriach rózwój dwóch cudzoziemskich religii, jakimi były dla nich buddyzm i chrześcijaństwo. Poznawanie ich ciekawej i pełnej zaskakujących zwrotów historii może pomóc w odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób uniwersalistyczne religie światowe dostosowywały się do kultury chińskiej i jak na nią wpływały. Słuchacze wykładu będą mieli okazję poznać między innymi historię buddyzmu chan, sutry przypisywane przez Chińczyków Jezusowi oraz podstawowe cechy religijności chińskiej. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Budowanie marki w social mediach na przykładzie instytucji kultury |
Zapraszamy na warsztaty z Martyną Sypniewską, głównym specjalistą ds. PR w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. W czasie spotkania uczestnicy dowiedzą się, czym jest marka oraz jak wygląda praca z narzędziami takimi jak Facebook i Instagram z perspektywy instytucji kultury. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Kto się boi traktorzystki? |
Traktorzystka to jeden z bardziej popularnych i mających wielką siłę oddziaływania symboli w kulturze polskiej (obok Matki Polki i Siłaczki). W stalinizmie stanowiła ona wzorzec, a od czasu „odwilży” antywzorzec kobiecości w Polsce. W trakcie spotkania przyjrzymy się kulturowym reprezentacjom tej postaci, a także prześledzimy rzeczywiste warunki pracy kobiet zatrudnionych w zawodzie traktorzystki. Zapytamy, czy jako „hasło wywoławcze” PRL-u, symbol wykpiwanej, ukazywanej jako karykaturalna emancypacji kobiet, traktorzystka może być dziś użyteczna w debacie o prawach kobiet, ich podmiotowości i sprawczości. Kto się boi traktorzystki? Czy można „odzyskać traktorzystkę” dla kobiet i ruchu kobiecego w Polsce? |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Sublokatorka. Trening jasności |
Kim jest tytułowa Sublokatorka z powieści Hanny Krall? Na jakich warunkach funkcjonuje w społeczeństwie i kto te warunki stawia? Czego nie wypada robić i mówić Sublokatorce, a jaka być powinna? Sublokatorka jest osobą, której nie wypada się skarżyć, bo w każdym momencie może przecież zostać przez lokatorkę poproszona o opuszczenie lokalu. Funkcjonuje zatem na czyichś warunkach; w swojej, lecz obcej przestrzeni. Jasność, do której dąży, jest poczuciem bycia na swoim miejscu, wśród swoich, z bogatą i adekwatną przeszłością. Jednak czego by Sublokatorka nie zrobiła – zawsze pozostanie sublokatorką. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | Cudzoziemka jako figura kobiecej inności |
Wykład będzie poświęcony pokazaniu różnych możliwości interpretacji bohaterki powieści "Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej, uważanej przez wielu krytyków za najlepszy portret psychologiczny kobiety w kulturze polskiej, na tle innych bohaterek polskiej prozy naznaczonych "trudną innością" czy czujących się cudzoziemkami we własnym kraju. Relacja pomiędzy Kuncewiczową a jej matką, która była dla niej inspiracją przy tworzeniu tego portretu, posłuży nam także jako klucz do opowiedzenia o kilku innych utworach polskich pisarek i poetek opartych o ten wątek, między innymi Bożeny Keff-Umińskiej i Magdaleny Tulli. |
wiedza o języku i kulturze |
|
Spotkanie festiwalowe | ODWOŁANE Schulzowska Bianka jako figura literacka. Nowe interpretacje |
Podczas spotkania zastanowimy się nad kreacją Bianki, bohaterki opowiadania Wiosna Brunona Schulza. Postawione zostaną pytania m.in. o to, jak sytuuje się ona na tle innych Schulzowskich postaci kobiecych. Na czym polega jej wyjątkowość? Rodowodu Bianki poszukamy zarówno w obrazach demonicznych kobiet, jak i w realnej postaci – Ewie Frank, córce twórcy frankizmu. |
wiedza o języku i kulturze |
|