Spotkanie weekendowe
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Spotkanie festiwalowe | Spacer z nietoperzami |
Czy w mieście z jego hałasem, nocnym oświetleniem i ruchem drogowym jest miejsce dla nietoperzy? Czy stworzenia, których strategia łowiecka polega na nasłuchiwaniu echa własnych dźwięków mogą w wielkomiejskich warunkach znaleźć wystarczająco spokojne i wystarczająco zasobne żerowiska? Postaramy się o tym przy odrobinie szczęścia przekonać podczas wieczornej wycieczki, wyposażeni w chytre elektroniczne urządzenia, które pozwalają usłyszeć to, co normalnie dla naszych, ludzkich uszu niesłyszalne (i zapewne zwrócimy prowadzącemu spotkanie uwagę, że nie dla wszystkich ludzkich uszu tak do końca niesłyszalne...). Spróbujemy odróżniać niektóre gatunki nietoperzy na podstawie wydawanych przez nie dźwięków i zauważymy, że w wielu wypadkach równie ważną rolę odgrywa to, gdzie tego czy owego nietoperza spotkaliśmy, jaka była pora dnia i co on wtedy robił. Dowiemy się przy okazji nieco o tym, jakie techniki i metody mają obecnie do dyspozycji badacze latających ssaków oraz o tym, czego jeszcze ciągle - pomimo dynamicznego rozwoju warsztatu naukowego w ostatnich czasach - nie wiemy o zamieszkujących nasz kraj nietoperzach. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Ale kwas! - czyli jak pracować z DNA |
Celem warsztatów jest zdobycie wiedzy na temat kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA) i poznanie jego funkcji w komórce. Uczestnicy warsztatów będą mieli możliwość zapoznania się z charakterystyką pracy z DNA począwszy od etapu jego izolacji z komórek do etapu analiz różnymi technikami biologii molekularnej. Podczas warsztatów młodzi naukowcy wyizolują DNA z drożdży piekarskich z zastosowaniem metody 'domowej', następnie przeprowadzą reakcję PCR, pozwalającą na uzyskanie dużej ilości ściśle zdefiniowanego fragmentu DNA, i zapoznają się z podstawową techniką analizy i obrazowania DNA – elektroforezą. Dodatkowo przeprowadzony zostanie pokaz, podczas którego uczestnicy dowiedzą się, że jedną z najbardziej niezbędnych rzeczy do życia każdego organizmu jest zachowanie integralności materiału genetycznego. Celem pokazu jest zapoznanie uczestników z zastosowaniem białek fluorescencyjnych w biologii molekularnej. Podczas pokazu (z użyciem mikroskopu fluorescencyjnego) będzie można zaobserwować przyłączanie białka zaangażowanego w naprawę materiału genetycznego w komórkach drożdży (zintegrowanego z białkiem żółtej fluorescencji - YFP) do uszkodzonego DNA. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Elegancki nicień, zdobywca Nobla, Caenorhabditis elegans jako gwiazda wśród organizmów modelowych |
Caenorhabditis elegans jest małym (długość do 1 mm), niepasożytniczym nicieniem żyjącym w glebie. Wiele cech nicienia przyczyniło się do tego, że został on jednym z najbardziej popularnych organizmów modelowych. Przezroczyste ciało C. elegans znacząco ułatwia obserwacje mikroskopowe wszystkich jego 959 komórek somatycznych. Jedną trzecią wszystkich komórek nicienia stanowią neurony. Nicień jest dotychczas jedynym organizmem z kompletną mapą połączeń neuronalnych. Cykl życiowy nicieni jest bardzo szybki – rozwój od jaja do dorosłego organizmu wynosi około 72 godzin. Przez kolejne 3 dni pojedynczy osobnik może złożyć do 400 jaj, co znacząco ułatwia uzyskanie dużych populacji na potrzeby badań. C. elegans był pierwszym organizmem wielokomórkowym z całkowicie odczytaną sekwencją nukleotydów w jego DNA. Genom nicieni zawiera wiele genów mających swoje odpowiedniki u człowieka. Ze względu na fakt, że mutacje w wielu z tych genów skutkują rozwojem poważnych schorzeń u ludzi, nicień jest wykorzystywany jako model wielu chorób. Spotkanie będzie składać się z wykładu oraz części praktycznej. Uczestnicy będą mogli zapoznać się z podstawowymi wiadomościami na temat nicieni: ich budową, cyklem życiowym i fizjologią. Zaprezentowany zostanie przegląd głównych odkryć naukowych dokonanych na nicieniach i najciekawsze kierunki przyszłych badań. W trakcie zajęć praktycznych uczestnicy poznają podstawowe techniki pracy z nicieniami, przeprowadzą obserwacje fenotypów spowodowanych mutacjami w poszczególnych genach oraz przygotują preparaty do obserwacji nicieni przy użyciu mikroskopii fluorescencyjnej. Uczestnicy również wykonają proste eksperymenty mające na celu zbadanie wpływu różnych czynników na chemotaksje – reakcje ruchową nicieni na bodźce chemiczne. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Unia Europejska wpływa na nasze codzienne życie? |
Unia Europejska ma istotny wpływ na życie swoich obywateli, jednak rzadko kiedy dostrzegamy to i jesteśmy tego świadomi. Wykład w przystępny sposób pokazuje jaki jest ten wpływ i w których sferach naszego codziennego życia doświadczamy go. Liczne przykłady ilustrują znaczenie regulacji unijnych dla naszych codziennych aktywności, m.in. korzystanie z transportu publicznego i rowerowego, dostęp do Internetu, możliwość swobodnego podróżowania, pracy i edukacji w Europie, oznakowanie produktów spożywczych, ich składu i zawartości, ujednolicenie ładowarek do telefonów, ostrzeżeń na paczkach papierosów etc. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Z Kampinosu do Granicy i z powrotem |
Spotkanie skierowane jest do dorosłych, dzieci i młodzieży. Odbędzie się w postaci warsztatów terenowych w miejscowości Kampinos, na trasie wycieczki i terenie Ośrodka Dydaktyczno-Muzealnego w Granicy. Trasa będzie miała kształt pętli dł. ok. 7 km. Poprzez ciekawy komentarz, gry i zabawy prowadzone na całej długości trasy odkryte zostaną tajniki historii, kultury miejscowości: Kampinos i Granicy, dawnych Bud Kampinoskich, oraz piękno przyrody Puszczy Kampinoskiej. Obserwując nie tylko przyrodę, każdy uczestnik będzie mógł wyrobić w sobie szacunek dla pamiątek związanych z historią i dziedzictwem kulturowym tego terenu, a także wszelkich przejawów życia. Na zasadzie „cudze chwalicie, swego nie znacie”, uczestnicy dowiedzą się, dlaczego warto uprawiać rodzime gatunki roślin w przydomowych ogrodach i czy warto pomagać owadom, budując im specjalne domki, oraz o walce z gatunkami inwazyjnymi na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Zadaniem każdego uczestnika będzie również zaobserwować, jakie zmiany zaszły na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego na przestrzeni 60 lat jego istnienia. Opracowanie: Beata Bąk |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Czy z wiekiem pamięć musi się pogarszać? |
Zdolności pamięciowe człowieka zmieniają się z wiekiem. Nie jest tajemnicą, że z czasem funkcjonowanie naszego umysłu zaczyna się pogarszać. Dlaczego tak się dzieje? Czy osłabia się działanie "całej" pamięci, czy tylko jej niektórych aspektów? Czy można zrobić coś, żeby przeciwdziałać tym negatywnym zmianom? Zapraszam na wykład z elementami warsztatu, podczas którego odpowiemy na najważniejsze pytania oraz wykonamy kilka ćwiczeń trenujących umysł. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Konsensus czy dyssensus? Dyskurs parlamentarny w Szwecji i Polsce |
Czym się różni szwedzki i polski dyskurs polityki? Czy szwedzcy parlamentarzyści używają nieparlamentarny wyrażeń? Czy pokrzykują na siebie nawzajem i wybuchają śmiechem? Jak na tle innych krajów wyglądają posiedzenia Sejmu? Podczas wykładu porównamy dyskursy parlamentarne w Szwecji i Polsce. Zastanowimy się również, jaki język debaty jest korzystny dla społeczeństwa. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Zaprzyjaźnij się czasem! Garść wiedzy o czasie psychologicznym |
Uczestnicy otrzymają kluczowe informacje o czasie psychologicznym, orientacjach temporalnych i kompetencjach temporalnych oraz ich znaczeniu dla jakości życia. Podyskutujemy o sposobach na 'marnowanie' i 'zyskiwanie' czasu. Zastanowimy się, na czym polega 'paradoks czasu' wg Philipa Zimbardo oraz 'fenomen czasu' wg Claudii Hammond, autorki książki "70 minut na godzinę". Omówimy matrycę Eisenhovera i zasady Coveya - podyskutujemy, czy mogą nam pomóc w 'zorganizowaniu" sobie czasu na to, na co chcielibyśmy go mieć więcej. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu - zwiedzanie |
Głównym tematem wystawy jest działalność konspiracyjnej grupy działającej w getcie warszawskim pod nazwą Oneg Szabat – (hebr. Radość Soboty) oraz losy stworzonego przez nią unikatowego zbioru od jego powstania aż do dziś. Na wystawie pokazujemy ukryte z narażeniem życia w jednej z piwnic getta – dokumenty, listy i testamenty idących na śmierć, relacje świadków i ofiar ludobójstwa. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Czy w Europie mamy kryzys demograficzny? |
W Europie zachodzą poważne zmiany demograficzne, społeczeństwa starzeją się, a dzieci rodzi się coraz mniej. Czy zatem mamy do czynienia z kryzysem demograficznym? Podczas wykładu analizowane będą uwarunkowania społeczne, kulturowe i ekonomiczne procesów demograficznych w Europie, w tym zmiany modelu rodziny, wzorów dzietności, stylu życia, sytuacji gospodarczej, modeli polityki rodzinnej. Jak te procesy zachodzą w wybranych państwach europejskich? Czy w Polsce mamy do czynienia z zapaścią demograficzną? Jakie są konsekwencje tych zmian, jakie prognozy? |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Zabytki polskiej techniki pancernej dwudziestolecia międzywojennego |
Państwo polskie po odzyskaniu niepodległości postawiło na rozwój obronności. Wiązało się to szeregiem innowacji technicznych oraz rozwojem nowych rodzajów broni i uzbrojenia. Zabytki tego okresu, część z nich rozproszona po Europie, stanowią interesujący materiał dokumentalny oraz konserwatorski. Specjaliści Narodowego Muzeum Techniki przedstawią fakotografię najciekawszych z nich, zapoznają słuchaczy z przebiegiem pozyskiwania zbiorów uzbrojenia oraz ich konserwacji. |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Między procesem twórczym a publikacją. Kulisy powstawania i edycji wybranych dzieł literackich |
Losy poszczególnych dzieł polskiej literatury są często nie mniej fascynujące niż one same. Dlaczego Mazurek Dąbrowskiego, zatwierdzony przez ustawę jako polski hymn narodowy, brzmi inaczej niż ten, który Józef Wybicki pozostawił w rękopisie? Jak to się stało, że utwór napisany przez Alojzego Felińskiego na cześć cara Aleksandra I stał się jedną z najpopularniejszych patriotycznych pieśni katolickich? Do czego naprawdę posłużyła Adamowi Naruszewiczowi autocenzura, kiedy opisywał podróże Stanisława Augusta? Skąd się wzięły trzy wersje epilogu Pana Tadeusza Adama Mickiewicza? Dlaczego mamy dwie równoległe redakcje autorskie Powieści prawdziwej o kamiennicy narożnej w Kukorowcach Ignacego Krasickiego czy Warszawianki Stanisława Wyspiańskiego? Podobnych pytań można postawić znacznie więcej. Dzisiejsza historia literatury zna dzieła bez autorów, autorów bez dzieł. Zna także przypadki, w których utwory w niekontrolowany sposób odrywały się od twórców i funkcjonowały w obiegu społecznym, zmieniane ideowo przez przypadkowych ludzi. Można też spotkać sytuację, w której autor, redagując wielokrotnie swój tekst, nie pozostawiał jednoznacznych wskazówek, która z wersji jest ostateczna. Zdarza się, że literaci nie publikowali owoców swojej pracy, a dziś znamy je jedynie z nieautorskich odpisów... Podczas naszego weekendowego spotkania naukowego podejmiemy próbę przedstawienia kulisów powstawania wybranych dzieł polskiej literatury, by pokazać, że dzieło literackie – nawet takie, które liczy kilkaset lat – wciąż pulsuje życiem, wciąż może zaskakiwać i olśniewać. |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Mowa nienawiści: od poczucia wyższości - przez pogardę - po nienawiść |
Co to jest mowa nienawiści? Co jest źródłem pogardy i nienawiści? Co mają ze sobą wspólnego |
Nauki prawne |
|
Spotkanie festiwalowe | Rozrywka i wypoczynek na wsi we współczesnych Chinach: przykład z prowincji Hunan |
Czas, kiedy po kolacji prawie wszyscy siedzieli przed telewizorami już minął. Obecnie mieszkańcy chińskiej wsi wykorzystują w znacznie większym stopniu inne sposoby spędzania wolnego czasu. Słuchacze wykładu będą mogli się z nimi zapoznać oraz dowiedzieć się jakie rozrywki są najbardziej popularne w wiejskich rejonach Chin. Ponadto dowiedzą się tego, jakie znaczenie mają dokonujące się w nich przezmiany z perspektywy antropologicznej. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Zmiany i konflikty - co warto o nich wiedzieć, żeby mniej się ich bać? |
Zmiany, konflikty i kryzysy to nieodłączna część naszego życia osobistego i społecznego. Czy są nam potrzebne? Czy mogą być korzystne? Dlaczego obawiamy się zmian i często rezygnujemy w trakcie? Jak przebiegają konflikty? Od czego zależy ich dynamika i szanse na pozytywne rozwiązanie? Czy/Jak można nimi zarządzać? Jakie możemy mieć strategie radzenia sobie z sytuacjami konfliktowymi? Porozmawiamy o tym, co warto wiedzieć o zmianach i konfliktach, aby mniej się obawiać ich pojawienia się oraz minimalizować straty i maksymalizować potencjalne korzyści. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Tożsamość znana i (nie)znana ukraińskich migrantek – implikacje badawcze w Polsce i na Ukrainie |
Celem wystąpienia jest ukazanie strategii tożsamościowych ukraińskich kobiet - migrantek poprzez odwołanie się do wyników badań prowadzonych w Polsce i na Ukrainie. Autorka przedstawi autopercepcję ukraińskich kobiet - migrantek mieszkających w Polsce oraz ukaże jak są one postrzegane i wartościowane przez „swoich” na Ukrainie, a więc członków ich własnych rodzin lub najbliższego środowiska sąsiedzkiego. Jednocześnie referentka postara się odpowiedzieć na pytanie czy kobieta-Ukrainka uwikłana w sytuację migracji to nadal „Swoja-Ukrainka” czy Ukrainka, która stała się „Obca”, ponieważ w wymiarze temporalnym i przestrzennym uległa europeizacji i przemianom kulturowym w obszarze ról płciowych i społecznych. W czasie wykładu zostaną omówione czynniki, które przyczyniają się do tego, że ukraińskie kobiety podejmują decyzję o migracji, niejednokrotnie pozostawiając w ojczyźnie zarówno swoich mężów, jak i dzieci. Referentka opowie również o problemach i trudnościach, z którymi borykają się ukraińskie migrantki, a także przybliży ich życie codzienne w wymiarze funkcjonowania na rynku pracy, kwestii edukacji dzieci ukraińskich w polskich szkołach, czy też zwykłych, prozaicznych spraw związanych z pracą, domem i formami spędzania czasu wolnego. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | "Wystarczy jeden papieros.. ” – profilowanie w procesie karnym |
Jak typuje się w Polsce sprawcę przestępstwa? Ile jest prawdy w serialach kryminalnych? Czy istnieje zbrodnia doskonała? Spotkanie organizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Sędziów Polskich „Iustitia”. |
Nauki prawne |
|
Spotkanie festiwalowe | Historia Kościoła Katolickiego w Chinach |
Misje katolickie w Chinach sięgają XVI wieku. Zaś dzieje Kościoła katolickiego w Chinach są skomplikowane i pełne nieoczekiwanych zakrętów. Składają się na nie między innymi: polityka inkulturacji stosowana przez Jezuitów i uznanie ich na dworze cesarskim, prześladowania, protekcja obcych mocarstw w czasie, kiedy Chiny stały się półkolonią Zachodu, święci męczennicy mordowani podczas powstania bokserów, tudzież skomplikowane i niejednoznaczne relacje z władzami komunistycznymi. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Z perspektywy czułej żyrafy, czyli kilka słów o empatii i komunikacji bez przemocy |
Nikomu nie jest obce poczucie krzywdy doznanej w wyniku nieumiejętnej lub celowo wrogiej komunikacji, zarówno ze strony najbliższych, jak i ledwo znanych, czy zupełnie obcych osób. Coraz częściej stajemy się ofiarami otwartych ataków lub anonimowego hejtu. Często również sami widzimy własną niekompetencję w zakresie porozumiewania się z innymi. Jak odmówić, postawić granicę, przekazać krytyczną uwagę nie wyrządzając krzywdy, nie eskalując konfliktu, jednocześnie nie rezygnując z własnych praw? Zastanowimy się nad tym, co znaczy porozumienie bez przemocy oraz jakie znaczenie dla jakości komunikacji i jakości życia ma empatia. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Prawacy, lewacy i naziole". Radykalizacja debaty publicznej czy zmiana społeczna na miarę czasów? |
Polski dyskurs publiczny za sprawą rozmaitych czynników i procesów przeżywa niespotykaną dotąd polaryzację opinii społecznych. Podział na wrogie plemiona „prawaków” i „lewaków”, gotowych bronić swoich wizji rzeczywistości „do ostatniej kropki”, widoczny jest już nie tylko w przestrzeni medialnej, ale i w przestrzeni publicznej. Uwidacznia się on w szczególności wokół dyskusji nad tematami ‘kontrowersyjnymi’, jak aborcja, pedofilia, kryzys uchodźczy czy prawa mniejszości, zatem kwestii, w których nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi, bez naruszania spójności tożsamości (Polak-katolik, postępowy Polak) oraz konsensusu wartości. Jednocześnie znaczenie zyskuje pojęcie postprawdy – swoistego naginania rzeczywistości do życzeniowej wizji świata oraz zamykania się w tzw. „bańkach informacyjnych”, do których z trudem dociera przekaz niezgodny z przekonaniami. A może jedynie... podkreślany w mediach poziom wrogości w Polsce i zjawisko przywoływania resentymentów dotyczy grup marginalnych, a w przestrzeni publicznej nic się nie zmieniło? Może to, co nazywamy polaryzacją i podziałem na plemiona jest znanym od dawna na Zachodzie zubożeniem debaty publicznej („każdy mówi, ale nikt nie słucha”) i przykładaniem mniejszej wagi do faktów niż celu, jakiemu ma służyć określony dobór mniej lub bardziej zweryfikowanych informacji (wówczas za Nietzschem możemy powiedzieć, że nie ma faktów, są jedynie interpretacje!). Podczas spotkania zaprezentowane zostaną wyniki badania dyskursu publicznego w dzielących Polaków kwestiach: m.in. przyjmowania uchodźców, dopuszczalności aborcji, penalizacji pedofilii. Staną się one punktem wyjścia do dyskusji, czy zmiany, które widzimy w dyskursie publicznym są naszym „polskim poletkiem” czy globalnym trendem, widocznym również w innych krajach. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Zdrowie – dostępne dla wszystkich? |
Prawo do ochrony zdrowia jest prawem człowieka. Konstytucja RP gwarantuje wszystkim obywatelom „równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych”. Równości w tym zakresie strzegą przepisy unijne. W praktyce jednak kobiety, mniejszości seksualne, migranci i migrantki czy przedstawiciele i przedstawicielki mniejszości religijnych i kulturowych wciąż spotykają się z nierównym traktowaniem i dyskryminacją w swoich kontaktach z instytucjami ochrony zdrowia. Czy można mówić o równym dostępie do opieki zdrowotnej, gdy lekarz zasłania się klauzulą sumienia i odmawia pacjentce recepty na środki antykoncepcyjne? Gdy niemówiący/a po polsku pacjent/ka nie może porozumieć się z personelem szpitala? Gdy osobę niebinarną klasyfikuje się jako mężczyznę lub kobietę? Gdy niepełnosprawna dziewczyna nie może wejść na fotel ginekologiczny? O formach dyskryminacji w dostępie do opieki zdrowotnej opowie prof. dr hab. Magdalena Środa (IF UW). Po wykładzie odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem badaczy i badaczek tego zagadnienia. Wydarzenie jest organizowane w ramach projektu „Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki i HERA – Humanities in the European Research Area (http://heranet.info) Public Spaces w ramach programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej „Horyzont 2020”; umowa nr 649307. |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Akademicki trójstyk na Ochocie |
Podczas spaceru zostaną przedstawione dzieje trzech uczelni warszawskich: Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Wolnej Wszechnicy Spacer poprowadzi Dyrektor Muzeum Historii Medycyny WUM dr Adam Tyszkiewicz. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Autyzm a zaburzenia bioenergetyczne; wspieranie funkcji mitochondriów szansą na skuteczną terapię |
Autyzm to zaburzenie neurorozwojowe objawiające się: problemami z nawiązywaniem kontaktów społecznych, zaburzeniami w komunikacji werbalnej i niewerbalnej oraz przywiązaniem do schematów. Zaburzenie to dotyka ponad 0,8 % światowej populacji, a z roku na rok liczba ta wzrasta. Do chwili obecnej nie wykryto przyczyny występowania autyzmu, brak również skutecznych metod terapii. Badania poczynione w ciągu ostatnich dwóch dekad wskazują na nieprawidłowości w funkcjonowaniu mitochondriów u wielu dzieci z autyzmem. Wykazano również związek między autyzmem a mutacjami w mitochondrialnym DNA. Pojawia się zatem pytanie, czy nieprawidłowości w funkcjonowaniu mitochondriów - komórkowych „elektrowni” odpowiedzialnych za wytwarzanie energii mogą być przyczyną zaburzeń obserwowanych w autyzmie. Czy precyzyjne modulowanie funkcji mitochondriów jest szansą na opracowanie nowych, skutecznych metod leczenia autyzmu? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć podczas wykładu. |
Nauki medyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Pokazać gąszcz historii |
Historię zdarzeń, ludzi, rodzin czy narodów opowiadamy zwykle liniowo - tekstem opowieści, rodzinnej, wykładu czy podręcznika. Historia nie jest liniowa. Problemy z jej opowiedzeniem opisał wspaniale Melchior Wańkowicz w “metaopowieści” o tym, jak pisał “Monte Cassino”. Historię można pokazać. Klasyczna mapa opisująca wyprawę Napoleona na Moskwę i tragiczny odwrót resztek Wielkiej Armii pozwala na jednym arkuszu papieru przedstawić nadzieje, trudy, walki i tragedie tej wielkiej masy ludzi a seria map Bitwy Jutlandzkiej pokazać decyzje - genialne lub błędne admirałów. Historię możemy teraz pokazywać na interaktywnym obrazie komputerowym - w postaci prostej linii czasu i dynamicznej mapy czy statystyki. Można jednak sięgnąć głębiej i zbudować schemat, w którym da się zamknąć prawdziwe historie badań naukowych, genealogii rodu, bitwy czy sieci korporacji ale i schemat Hamleta czy Szewców Witkacego. Taki schemat (uczenie mówiąc - ontologię) i jego interaktywną wizualizację pokażemy jako przykład nietrywialnego podejścia do problemów humanistyki cyfrowej. |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Przygoda z chemią |
Jeśli chcecie przeżyć niesamowitą przygodę pełną kolorów, wybuchów i efektów specjalnych - zapraszamy was na pokazy „Przygoda z chemią” w ramach Festiwalu Nauki. Przekonacie się, że spotkania z chemią to nie tylko pokazy ciekawych i widowiskowych doświadczeń, ale również niepowtarzalna okazja zabawy w małego chemika - część doświadczeń będziecie mogli wykonać samodzielnie! Zapewnimy wam niezapomniane wrażenia: na własne oczy zobaczycie wybuch wulkanu, grzyba atomowego, morze ognia i tornado. Zapalicie fajerwerki przy użyciu wody. Zgłębicie tajemnice perfum i odkryjecie sekret emocjonalnego kameleona. Posiądziecie tajniki pisania prądem i zamiany „wody” w superlepką ciecz. Poczujecie grozę ruchomych piasków i ryku groźnego niedźwiedzia. Zasadzicie chemiczny ogród, zrobicie własne mydełko i będziecie mogli przejrzeć się we własnoręcznie zrobionym lustrze. Zanucicie znane melodie razem ze śpiewającymi ogórkami, „wpienicie” Pana Ziemniaka, a może nawet uda wam się oswoić chemiczne świetliki! Mówią, że smoki nie istnieją, ale zapewniamy was - nasz platynowy smok ma się doskonale i zaprasza wszystkich odważnych na pokaz swoich umiejętności! „Przygoda z chemią” to niesamowite przeżycie dla małych i dużych! Dlatego nie może was zabraknąć na tym wyjątkowym wydarzeniu! Zapraszamy! (Uwaga! wejście jest bezpłatne, ale konieczna jest rejestracja, ponieważ liczba miejsc jest ograniczona!) |
Nauki chemiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Od pomysłu do druku 3D (projektowanie szachów) |
Po krótkim wprowadzeniu do interfejsu Blendera (programu do grafiki 3D) każdy z uczestników zaprojektuje w nim pionek oraz wydrukuje go na drukarce 3D. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Aktywna aerodynamika szybkich samochodów |
Konstruktorzy szybkich samochodów sportowych zauważają korzyści ze stosowania elementów aerodynamicznych podnoszących ich osiągi. Pojawiają się nowe konstrukcje i nowe modele o czasem zagadkowych kształtach. Wykład ma na celu przybliżenie podstaw procesów przepływu wpływających na zachowanie się szybkiego pojazdu. W trakcie pokazu zaprezentowane zostaną modele różnych elementów aerodynamicznych zmieniających parametry pojazdów. |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Attoświat - gdzie sekunda oznacza tyle, co wiek Wszechświata |
Tutaj jedna attosekunda w stosunku do sekundy wydaje się być jak jedno uderzenie serca w stosunku do wieku Wszechświata. O attoświecie oraz o tym, jak go badać przy użyciu współczesnej technologii laserowej opowiem w trakcie wykładu. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Detektory dla szkół |
Na stanowisku przedstawimy ofertę, którą udostępniamy szkołom - nieodpłatnie wypożyczane przez nas liczniki promieniowania jonizującego. Zaprezentujemy rzeczone liczniki oraz ich możliwości, a także warunki, na jakich wypożyczamy je szkołom. Uczciwie wyjaśnimy, co można nimi zmierzyć, a w czym ustępują komercyjnym, drogim urządzeniom. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Elektronika - pierwsze kroki |
Elektronika to wspaniały świat, w którym nie ma rzeczy niemożliwych, a droga do ich realizacji jest niezwykle ciekawa i daje wiele satysfakcji. Na zajęciach postawimy pierwsze kroki, które jak wiadomo bywają najtrudniejsze. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Elektrownia jądrowa kawałek po kawałku |
Na zwiedzających czeka interesująca i pouczająca układanka - staną przed zadaniem skompletowania schematu elektrowni jądrowej. Oprócz tego będą musieli dopasować każdy z elementów układanki do odpowiadającego mu opisu. Zapraszamy nie tylko najmłodszych, ale wszystkich lubiących zdobywać wiedzę przez zabawę. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak możemy wykorzystać swoją nieracjonalność? Rzecz o teorii szturchnięcia (nudge) |
Jedną z najważniejszych zmian, jakie zaszły w ekonomii na przełomie XX i XXI wieku był wzrost znaczenia psychologii, co przyczyniło się do narodzin ekonomii behawioralnej. Przedstawiciele ekonomii behawioralnej, posiłkując się intensywnie dorobkiem psychologii, starają się wyjaśnić nieracjonalne zachowania ludzi w różnych sferach życia oraz pomóc im podejmować bardziej optymalne decyzje dla nich samych, a tym samym również dla całego społeczeństwa. W szczególności, na wykładzie tym słuchacze dowiedzą się o najnowszej teorii z obszaru ekonomii behawioralnej, tj. tzw. teorii szturchnięcia (ang. nudge) autorstwa Richarda Thalera, noblisty z ekonomii z 2017 r. Nudge to lekkie szturchnięcie, impuls służący nakierowaniu jednostki w taki sposób, by nie nakazując oraz nie zakazując jej niczego sprawić, by zachowywała się bardziej racjonalnie i tym samym podejmowała lepsze dla siebie i innych ludzi decyzje. Reasumując, słuchacze będą mieli okazję dowiedzieć się nie tylko o najczęstszych przejawach nieracjonalnego zachowania człowieka, ale też posiądą wiedzę o tym, jak będąc świadomym ograniczeń swojej racjonalności, wykorzystać ten fakt do lepszego podejmowania decyzji w życiu codziennym. |
Nauki społeczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Kolorowa plazma kwarkowo-gluonowa |
Gdy Wszechświat był bardzo młody, wypełniała go prawdopodobnie materia w postaci plazmy kwarkowo-gluonowej. Jest to stan silnie oddziałującej materii, który tworzony jest przez bardzo gorącą i gęstą mieszankę kwarków i gluonów. Kwarki i gluony, określane wspólnie mianem partonów, niosą tzw. ładunek kolorowy, powodujący silne oddziaływania między składnikami plazmy. Takie kolorowe partony znaleźć można na przykład wewnątrz nukleonów (proton i neutron), z których zbudowane są jądra atomowe. Poprzez zderzanie ze sobą ciężkich jąder atomowych, tak szybkich niemal jak światło, możliwe jest wytworzenie kropel kolorowej plazmy kwarkowo-gluonowej w warunkach laboratoryjnych. W czasie wykładu przedstawione zostaną wyniki badań tego typu zderzeń, otrzymane przez eksperymenty przeprowadzane m. in. w ośrodku CERN pod Genewą. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Komora izotopowa |
Goście będą brać czynny udział w warsztatach, po uprzednim wprowadzeniu teoretycznym. W atrapie komory gorącej będą atrapy zasobników i przechowywanych w nich próbek. Goście obserwując wnętrze komory przez wziernik będą mogli z pomocą manipulatora wykonać przygotowane zadania polegające na przekładaniu próbek do odpowiednich zasobników. Opiekun stanowiska opowie im przy okazji o zastosowaniu komór izotopowych i izotopów promieniotwórczych wytwarzanych w reaktorach jądrowych. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | ODWOŁANE_Maszyny i urządzenia energetyczne w życiu codziennym |
Koło Naukowe Energetyków jest jedną z najstarszych i najprężniej działających organizacji przy Politechnice Warszawskiej. Istnieje nieprzerwanie od 1966 roku, zrzeszając najambitniejszych i najzdolniejszych studentów, którzy pragną rozwijać i pogłębiać swoją wiedzę oraz zainteresowania z zakresu energetyki i techniki cieplnej. KNE PW osiąga wiele sukcesów zarówno na arenie narodowej, jak i międzynarodowej. Na naszym pokazie w czasie Festiwalu Nauki będzie można zapoznać się z zastosowaniami maszyn i urządzeń energetycznych w życiu codziennym. Przedstawimy między innymi działanie: modułu fotowoltaicznego, komory Wilsona, chłodni kominowej, modelu elektrowni wodnej, licznika energii czy instalacji magazynowania energii. |
Nauki techniczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Pokaz robotów przemysłowych |
Podczas pokazu będzie można zobaczyć roboty przemysłowe "na żywo" oraz spróbować swoich sił w sterowaniu niektórymi robotami. Są to jedne z najnowocześniejszych urządzeń, aktualnie stosowanych w światowym przemyśle. Zaprezentujemy, jakie zadania mogą wykonywać roboty w warunkach pracy przemysłowej i w jakim stopniu mogą wyręczyć ludzi. Opowiemy także o istotnych zagadnieniach bezpieczeństwa pracy z robotami. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Ptasie trele |
Wycieczka ornitologiczna po Ogrodzie Botanicznym to okazja do poznania naszych ptasich sąsiadów: kapturki, szpaka, kosa, kwiczoła i ... Będzie o tym, jakie gatunki zamieszkują parki i ogrody w Warszawie oraz kto i gdzie gniazdował w ogrodzie w tym roku. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Reaktor jądrowy źródłem energii |
Wykorzystując interaktywną aplikację, omówimy budowę i zasadę działania reaktorów jądrowych, ze szczególnym uwzględnieniem elektrowni jądrowej typu PWR. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Symulator reaktora jądrowego |
Na udostępnionym stanowisku komputerowym zwiedzający będą mogli skorzystać z aplikacji symulującej sterownię reaktora jądrowego. Symulacji tej używano do szkolenia zawodowych operatorów. Pod opieką doświadczonych pracowników NCBJ zwiedzający przeprowadzą rozruch reaktora i poznają podstawowe zasady jego działania. Zwiedzający zobaczą także makiety elementów paliwowych reaktora i innych jego części, a od opiekuna stanowiska dowiedzą się, jakie reakcje fizyczne zachodzą w reaktorze. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Więcej światła - Dziekani Wydziału Fizyki prezentują |
Światło fascynowało ludzi od najdawniejszych czasów. Najpierw obserwowali tylko zadziwiające zjawiska optyczne w przyrodzie, później sami zaczęli wytwarzać światło. Wreszcie zaczęli także rozumieć, czym jest i jakie ma własności. Dzisiejsza technologia nie potrafi obejść się bez zaawansowanych źródeł i detektorów światła. O zjawiskach optycznych w przyrodzie i świetle w nowoczesnych technologiach opowiemy w trakcie tego wykładu. Naszą opowieść wzbogacimy pokazami, które pomogą przybliżyć najważniejsze własności światła. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Zbudujmy sobie wieżę |
Każdy kiedyś budował wieżę z prostopadłościennych klocków, na każdym piętrze dokładnie jeden klocek. Taką też wieżę będziemy budować podczas zajęć. Nasza wieża nie będzie jednak musiała być najwyższa, za to będziemy chcieli, żeby sięgała możliwie daleko. Na wykładzie dowiemy się, jaki to ma związek z sumą 1+1/2+1/3+1/4+1/5+... oraz rozszerzaniem się Wszechświata. |
Nauki matematyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | „A jednak się kręci…” - pokazy doświadczalne z mechaniki |
Nawet mechanika może być ciekawa, pod warunkiem, że przeprowadza się doświadczenia, a nie tylko czyta w podręcznikach „o klockach zsuwających się po równi pochyłej”, „piłkach rzucanych z wieży” lub „samochodach jadących z miasta A do miasta B”. W trakcie wykładu będziemy mogli przekonać się sami, że wiedza książkowa jednak opisuje rzeczywistość. W szczególności dowiemy się: Jak sprawdzić, że Ziemia obraca się wokół własnej osi? Czy można podlać cały trawnik, nawet mając zbyt krótki wąż? Czy ciało może „staczać się do góry” po równi pochyłej? Co to są i skąd się biorą siły odśrodkowa i Coriolisa? Jak zabezpieczyć statek przed kołysaniem przez fale? Z jaką siłą działa powietrze na wszystkie przedmioty? Na zakończenie grupa widzów uniesie się na powietrznej prasie. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Czy mózg można odmłodzić? |
Wraz z biegiem lat dostrzegamy, że nasze ciało starzeje się, my stajemy się nieco wolniejsi, a sprawność i zwinność coraz trudniej utrzymać pomimo licznych zabiegów i ćwiczeń. Podobne zmiany, choć niechętnie, zauważamy w funkcjonowaniu naszej pamięci, w zdolności do nabywania nowych umiejętności, w reakcjach na zaskakujące sytuacje. Czasem te zmiany nie są związane z wiekiem, lecz z narzucanym tempem życia. Co zrobić, gdy dostrzegamy gorszą koncentrację i mniejszą podzielność uwagi? Jest jednak dobra wiadomość. Pomimo stresu i upływu lat nasz mózg zachowuje umiejętność rejestrowania i uczenia się, co związane jest m.in. z jego plastycznością, u podstawy której leży tworzenie się nowych połączeń pomiędzy neuronami. Aby utrzymać lepszą sprawność umysłową zalecana jest zmiana stylu życia czy utrzymanie aktywności intelektualnej. Proponowane są terapie konwencjonalne, ale i te niekonwencjonalne. Obok informacji o dostępnych lekach mających wspomagać procesy pamięci, znajdujemy również reklamy suplementów diety, preparatów dietetycznych lub terapii eksperymentalnych. Po pomoc sięgają nie tylko ludzie dorośli, ale również młodzież, gdyż każdy chce w jak największym stopniu wykorzystać zasoby, które tkwią w jego mózgu. W trakcie naszego spotkania postaramy się odpowiedzieć na pytania: czy i jak możemy wpłynąć na stan naszego umysłu, zdolności percepcji lub koncentrację? |
Nauki medyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Gry matematyczne |
Jak zawsze wygrywać w kasynie (pod warunkiem, że ma się dużo pieniędzy)? Co to jest dylemat więźnia? Czym się zajmuje matematyczna teoria gier? Jak nigdy nie przegrać w gry typu "przegrywa ten, który weźmie ostatni kamień"? Na te i inne pytania odpowiedzi poznają uczestnicy warsztatów. |
Nauki matematyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak zostać Samurajem lub Sifu Kung Fu – warsztaty wschodnich sztuk walki dla dzieci i młodzieży |
Prowadzący zajęcia zabiorą uczestników w ekscytującą podróż w przeszłość, do świata wojowników dawnych Chin i Japonii. Zaprezentują podstawy dwóch wielkich systemów bojowych – chińskiego Taijiquan (Tai Chi Chuan) oraz japońskiego Karate Shorin-Ryu z Okinawy. Warsztaty rozpoczną się pokazem stanowiącym połączenie ruchu, muzyki i światła, zawierającym pełne energii i siły dynamiczne kata karate i kobudo z Okinawy oraz subtelne układy Taiji (Tai Chi), medytacyjne i spokojne formy ręczne oraz bojowe formy z bronią, wykonywane w rytm niezwykłych i tajemniczo brzmiących dźwięków. Tradycyjne stroje, zapach kadzideł i dekoracje przeniosą publiczność w świat dawnych Chin oraz wyspy Okinawy. Część druga to zajęcia ruchowe pozwalające na zapoznanie się z podstawowymi elementami obu stylów – fragmentami form i kata, bojowymi ćwiczeniami w parach, a także technikami z bronią (kij, miecz, szabla, wachlarze). Na zakończenie uczestnicy będą mieli możliwość przebrania się w tradycyjne stroje karate i Tai Chi oraz pozowania do zdjęć z bronią. Zajęcia prowadzić będzie wykwalifikowana kadra instruktorska: pracownicy Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Sekcji Taijiquan (Tai Chi Chuan) oraz Sekcji Karate KU AZS WUM, instruktorzy Stowarzyszenia Dojo oraz Szkoły Tai Chi Yin Long – Srebrny Smok, a zarazem pasjonaci tradycyjnych wschodnich sztuk walki pod wodzą Jerzego Chrzanowskigo, 6 dan Shorin-Ryu Karate, 5 dan Okinawa Kobudo, trenera pierwszej klasy karate, założyciela Stowarzyszenia DOJO, oraz Kingi Klaś-Pupar, 4 duan Wu Shu Międzynarodowej Federacji Chińskich Sztuk Walki, instruktora sportu Wu Shu, instruktora rekreacji ze specjalnością Kung Fu, Tai Chi i Chi Kung, założycielki Szkoły Yin Long – Srebrny Smok. |
Nauki medyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Afrykańskie Galimoto - recyklingowe pojazdy z drutu |
Podczas warsztatu uczestnicy będą mieli okazję skonstruować samodzielnie Galimoto-zabawkę recyklingową z Kenii. Jest to pojazd ( samochód, riksza lub rower ) z drutu, w którym siedzi postać ubrana w kolorowe stroje. Kiedy wprowadza się koła w ruch, można zobaczyć, jak porusza on nogami. |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Ciepło + Prąd = Termoelektryczność |
Zjawiska termoelektryczne, a więc łączące ze sobą ciepło i prąd, znane są od prawie 200 lat i wykorzystywane z powodzeniem w generatorach i chłodziarkach termoelektrycznych małej mocy. W ostatnich latach, wobec wyczerpujących się i w dodatku szkodliwych dla środowiska paliw kopalnych, głównym problemem staje się poszukiwanie alternatywnych źródeł oraz metod lepszego gospodarowania energią. W związku z tym zjawiska termoelektryczne wzbudziły ponowne zainteresowanie naukowców jako bardzo atrakcyjny sposób na lepsze wykorzystywanie energii przy pomocy prostych w konstrukcji i przez to niezawodnych przyrządów termoelektrycznych. W czasie wykładu przedstawię strategie poszukiwania nowych materiałów termoelektrycznych. Omówię również najnowsze metody, takie jak nano-strukturyzacja, na zwiększanie wydajności termoelektrycznej już znanych materiałów. Nano-strukturyzacja wiąże ze sobą najnowsze metody otrzymywania materiałów wraz ze zdobyczami fizyki kwantowej. Omówione zostaną również nowe trendy w konstrukcji modułów termoelektrycznych mające na celu efektywniejsze wykorzystanie właściwości materiałów termoelektrycznych. |
Nauki fizyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Co zobaczyła Alicja podrugiej stronie lustra? |
Przeglądając się odbiciu w lustrze, możemy odkryć wiele ciekawych sytuacji w geografii, technice, biologii i chemii, medycynie i farmacji, fizyce, zdobnictwie, krystalografii, a nawet zobaczyć rzeczy, które nie istnieją - wszystko będzie związane z najbardziej zagadkowym pojeciem matematyki, jakim jest orientacja. Trop zaprowadzi nas nawet do pytania, skad biorą się pojęcia, których używamy. |
Nauki matematyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Czego można się dowiedzieć z rybich kiszek? |
Z jednej strony budowa wewnętrzna ryb przypomina anatomię człowieka – można odnaleźć te same narządy: jelito, wątrobę, nerkę, mózg… Ale z drugiej jest ona ściśle związana z wodnym środowiskiem życia i dietą tych zwierząt. Celem warsztatów będzie poznanie anatomii ryb oraz związku pomiędzy rodzajem zdobywanego pokarmu a budową przewodu pokarmowego. Uczestnicy dowiedzą się także, jak ryby ewoluowały, skąd się wzięły zęby, szczęki i pęcherz pławny oraz poznają organizmy, którymi ryby mogą się odżywiać: skorupiaki (Daphnia, Artemia), wodne larwy owadów oraz skąposzczety. Uczestnicy samodzielnie przeprowadzą sekcję ryby oraz będą oglądać pod mikroskopem organizmy, którymi ryby się żywią. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Elektronika - pierwsze kroki |
Elektronika to wspaniały świat, w którym nie ma rzeczy niemożliwych, a droga do ich realizacji jest niezwykle ciekawa i daje wiele satysfakcji. Na zajęciach postawimy pierwsze kroki, które jak wiadomo bywają najtrudniejsze. |
Nauki fizyczne |
|