warsztat

Dzielimy okrąg! Jak, czym i po co? Czego ciekawego dowiemy się, dzieląc inne figury (i jedną bryłę)? Może nie zdążymy skonstruować 65537-kąta foremnego, ale opowiemy o astronomii, origami, nieskończonych sumach, problemie trysekcji...

Wśród roślin leczniczych, obok gatunków wyłącznie pożytecznych znajdują się też rośliny, które zaliczamy równocześnie do trujących. Takie "zielone toksyki" zawierają substancje, które stosujemy jako leki we współczesnej medycynie. Na proponowanych warsztatach poznamy kilka przedstawicieli roślin będących zarówno leczniczymi jak i trującymi, ich substancje czynne oraz budowę i sposoby jak odróżnić je do łudząco podobnych nie leczniczych "sobowtórów".

Dzielimy okrąg! Jak, czym i po co? Czego ciekawego dowiemy się, dzieląc inne figury (i jedną bryłę)? Może nie zdążymy skonstruować 65537-kąta foremnego, ale opowiemy o astronomii, origami, nieskończonych sumach, problemie trysekcji...

Już 17 września 2022 r. zapraszamy do Muzeum Ziemi PAN w Warszawie na piknik rodzinny, podczas którego poznamy historię niezwykłego bohatera Warszawy – słonia leśnego Gwidona.

60 lat temu na warszawskiej Woli podczas robót ziemnych na terenie ulicy Leszno zostały odkryte kości wymarłego gatunku – słonia leśnego (Palaeoloxodon antiquus). Badanie znaleziska zostało powierzone między innymi Gwidonowi Jakubowskiemu z PAN Muzeum Ziemi w Warszawie. Słonie leśne żyły na terenie niemal całej Europy pomiędzy ok. 780 a 30 tys. lat temu. W Europie Środkowej, w tym w na terenie dzisiejszej Polski, występowały w trakcie ciepłych okresów (interglacjałów) – oddzielających od siebie poszczególne zlodowacenia epoki lodowcowej (plejstocenu). Kości słonia na terenie Warszawy zostały znalezione w osadach datowanych na ostatni z interglacjałów – interglacjał eemski (ok. 130–115 tys. lat temu). Szczątki zwierząt lądowych, które żyły w trakcie interglacjałów są stosunkowo rzadkie ze względu na ciepły klimat, który sprzyjał szybkiemu rozkładowi.

Po 60 latach od odkrycia na Woli, szkielet warszawskiego słonia leśnego nadal można oglądać na wystawie w Muzeum Ziemi. Odkryjcie ponownie jego tajemnice razem z nami! Podczas pikniku poznamy historię słonia leśnego i innych gatunków jemu współczesnych, zaglądniemy także do muzealnych pracowni i dowiemy się, czym zajmuje się paleontologia. Nie zabraknie warsztatów i atrakcji dla starszych i młodszych. Zapraszamy.

Program: 11:00 film Słoń odsłonięty – 60-lecie odnalezienia szczątków słonia leśnego z ulicy Leszno, reż. Krzysztof Maliszewski

11:00–16:00 warsztaty Słoniowy przyjaciel, Zwierzęcy magnetyzm i Kolorowy świat słonia leśnego

11:30 i 13:00 Zgadywanka anatomiczna

12:00 i 14:00 Warsztat Mały Paleontolog

15:00 pokaz Znalazłem dużą kość i co dalej?

16:00 Słoń leśny i inni przedstawiciele fauny plejstoceńskiej – wykład dr Gwidona Jakubowskiego

wraz z koncertem

Nauka obserwacji lasu z perspektywy leśnika, poznanie metod oceny stanu zdrowotnego drzew na podstawie zdjęć lotniczych, naziemnych itp.

Wojna informacyjna w internecie to obecnie takie samo narzędzie walki jak tradycyjne wojny, ale bronią są słowa, filmy, myśli i obrazy. Na zajęciach odkryjesz jak każdego dnia walczysz na polu wojny informacyjnej w internecie, jak się możesz przed tym bronić i wyprowadzać własne atak.

Wśród roślin leczniczych, obok gatunków wyłącznie pożytecznych znajdują się też rośliny, które zaliczamy równocześnie do trujących. Takie "zielone toksyki" zawierają substancje, które stosujemy jako leki we współczesnej medycynie. Na proponowanych warsztatach poznamy kilka przedstawicieli roślin będących zarówno leczniczymi jak i trującymi, ich substancje czynne oraz budowę i sposoby jak odróżnić je do łudząco podobnych nie leczniczych "sobowtórów".

Zainspirowani akwarelami prezentowanymi na wystawie czasowej “Ogród mój botaniczny.” Akwarele Diany Długosz-Jasińskiej, podejmiemy próbę stworzenia własnych akwareli botanicznych. Warsztat poprowadzi autorka prac prezentowanych na wystawie czasowej - Diana Długosz-Jasińska – konserwatorka papieru, sprawująca opiekę nad najcenniejszymi zabytkami w Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie.

Spełniamy marzenia, bo każdy marzy o ogrodzie! Dzieci stworzą swoje ogródki, tak piękne, jak tylko pozwoli im ich fantazja.

Jak to się dzieje, że niezadowolenie społeczne czasem prowadzi do protestów, a czasami nie dzieje się zupełnie nic? Bywa tak, że wielu niezadowolonych obywateli po prostu siedzi w domu, podczas gdy w innych przypadkach niewielki incydent może doprowadzić do ogromnych strajków. Aby zrozumieć jak to możliwe, zaczniemy od opowieści o czterech małych wyimaginowanych wioskach, których mieszkańcy ku swemu niezadowoleniu dowiedzieli się właśnie, że przez ich powiat ma prowadzić hałaśliwa autostrada.

W czasie warsztatów przejdziemy wspólnie przez bardzo prosty model powstawania protestu i sprawdzimy, w jaki sposób zachowania indywidualne prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów na poziomie społecznym.

Przyjrzymy się przede wszystkim temu, jak demonstracje powstają i jak nieoczywiste może być powiązanie między postawami niezadowolonych mieszkańców a rezultatem w postaci protestu. To ćwiczenie będzie pretekstem do tego, żeby zrozumieć lepiej dynamikę działań zbiorowych i zwrócić uwagę na interesujące własności różnych złożonych procesów grupowych.

Warsztat został opracowany w oparciu o materiały z realizowanego przez prowadzące projektu Action for Computational Thinking in Social Sciences (actiss-edu.eu). W trakcie projektu, finansowanego w ramach programu Erasmus+, zespół ekspertów z Warszawy, Groningen i Berlina opracował szereg otwartych kursów online i materiałów edukacyjnych wprowadzających uczestników w świat modelowania i symulacji społecznych. Materiały są ogólnodostępne, więc zainteresowani będą mogli już po warsztacie skorzystać z różnych kursowych materiałów, np. filmów na YouTube.

3 lata temu ktoś zapytany na ulicy: „Czym zajmują się biolodzy molekularni?” prawdopodobnie miałby pewną swoją mniejszą (częściej) lub większą wizję laboratorium. Jaki obraz pojawiłby się w głowie? U każdego inny. Wszystkie zebrane odpowiedzi na tak zadane pytanie łączyło by jedno: wyobrażenie. Śmiechem-żartem: jeśli wydawało Ci się, że wiesz, czym zajmuje się biolog molekularny, to miałeś rację - wydawało Ci się. A dziś? Czy w kontekście naszych wyobrażeń po epidemii COVID-19 świat wygląda tak samo? Dziś świat oczywiście odpowiada, że nic już nie będzie wyglądało tak samo. Ale świat mówił podobnie, gdy umarł Rysiek z „Klanu”. Dziś przede wszystkim inna jest nasza świadomość. Dziś większość z nas wie, czym jest „ten” RT-PCR i poruszone podczas wykładu wątki będą dla większości tylko przypomnieniem. Dziś droga z laboratorium pod strzechy jest krótsza, niż spodziewali się specjaliści od promocji. Dziś nadzieja przekuwa się w praktykę na naszych oczach. Ale jak to jest z tą naszą wiedzą zdobytą z konieczności? Czy na pewno wszyscy rozumiemy już ten dotąd obcy, a tak bliski otaczający nas molekularny świat? Czy może strach pozostał, wątpliwości się rodzą a mitologia zwycięża? Zacznijmy więc od Adama i Ewy, czyli po krótce czym jest SARS-CoV-2. Przypomnijmy sobie, na jakim etapie można identyfikować wirus testem genetycznym. O czym czarno na białym świadczy wynik badania molekularnego? Wynik pozytywny czy negatywny? A może fałszywie negatywny, fałszywie pozytywny? To w końcu jest wirus czy go nie ma i co tu może pójść nie tak? Jakie jest słowo-klucz sprawiające, że test przeznaczony do badań naukowych można stosować do celów diagnostycznych? Jeśli dodatkowo chcesz się dowiedzieć, co ma wspólnego PCR z malarstwem Kazimierza Malewicza – przyjdź i posłuchaj.

Ciemno, mokro, tłoczno, duszno i gorąco. W takich warunkach żyją setki gatunków bakterii i innych mikroorganizmów zasiedlających jelita człowiek. Podczas wykładu zaprezentowane zostaną wybrane grupy drobnoustrojów zasiedlających przewód pokarmowy człowieka.

W trakcie bogato ilustrowanego wykładu przedstawione zostaną odpowiedzi na pytania:

•           Skąd biorą się mikroorganizmy w jelicie?

•           Jak skład mikroflory jelitowej zmienia się w ciągu życia człowieka?

•           W jaki sposób to co jemy i pijemy wpływa na mikrobiom jelitowy?

•           Jakie znaczenie mają drobnoustroje przewodu pokarmowego w codziennym funkcjonowaniu człowieka?

Ponadto wyjaśnione zostaną pojęcia: prebiotyki, probiotyki, synbiotyki, postbiotyki oraz omówiona zostanie rola mikroorganizmów chorobotwórczych odpowiedzialnych za zakażenia i zatrucia pokarmowe.

Kondensatory jako proste elementy wielu układów elektronicznych są znane większości z nas. Niewiele osób jednak wie, że z biegiem rozwoju nauki, układy te nabrały szereg specyficznych cech, czego rezultatem jest wydzielenie odrębnej grupy urządzeń magazynujących energię elektryczną zwanych superkondensatorami. Z powodu rosnącego zanieczyszczenia środowiska i niekorzystnych zmian klimatycznych, zamiast korzystać z kopalnych źródeł energii (węgla, ropy, gazu), powinniśmy znacznie szerzej rozważać zrównoważone technologie alternatywne (energię słońca, wiatru, czy wody). Będziemy do tego celu potrzebować jednak efektywnych jej magazynów. Warunki pogodowe są bowiem zmienne, a nie każdy ma przywilej mieszkać na przykład w rejonie o wysokim nasłonecznieniu. Niezwykle użytecznym magazynem energii mogą stać się właśnie superkondensatory zbudowane ze specyficznych materiałów węglowych, tj. takich których jeden gram suchej masy zajmuje powierzchnię równą nawet połowie boiska piłkarskiego. Nie trudno sobie wyobrazić, ile ładunku elektrycznego możemy zatem zgromadzić w takim urządzeniu. Są to ogromne ilości dostępne natychmiastowo, co oznacza że możemy naładować superkondensator w przeciągu kilku sekund, a nie kilku godzin jak klasyczną baterię, czy akumulator. I o tym będą nasze warsztaty. Zapoznamy się na nich z budową i zasadą działania superkondensatorów, ich realnymi zastosowaniami, zaletami i ograniczeniami.  Zbudujemy również kilka prawdziwych, w pełni sprawnych urządzeń, które wykorzystamy jako źródło zasilania małych urządzeń elektronicznych (zabawki, zegarka, itp.). Pokażemy zatem, że energia pozyskana z węgla może być jak najbardziej ekologiczna.

Znajomość struktury przestrzennej białek pozwala zrozumieć procesy biologiczne, na najbardziej podstawowym, atomowym poziomie: sposób w jaki przebiegają reakcje katalizowane przez enzymy; sposób w jaki białka oddziałują z innymi białkami i małymi cząsteczkami; itp. Znajomość struktury, miejsc aktywnych lub wiążących w białkach, pozwala na zrozumienie ich specyficzności substratowej i zaprojektowanie cząsteczek lepiej z nimi oddziałujących, np. potencjalnych leków.

W krystalografii rentgenowskiej białek największym wyzwaniem jest pierwszy etap na drodze do uzyskania struktury, czyli otrzymanie dobrze rozpraszającego kryształu białka, co będzie tematem poniższych ćwiczeń.

Zwierzaki są fajne, ale roślinki fajniejsze! Świat roślin, roślinek, zielska w oczach dziecka. Które rośliny są dla nas bezpieczne, a których musimy się wystrzegać.

W trakcie warsztatów zostaną pokazane cechy języka węgierskiego. Słuchacze poznają reguły tworzenia wyrazów i zdań, nauczą się wymowy głosek oraz odkryją logikę w pozornie trudnym języku bratanków.

Celem warsztatu jest przedstawienie procesu komunikacji oraz najważniejszych jego aspektów, a także zachęcenie uczestników do podnoszenia własnych kompetencji komunikacyjnych.

W ramach spotkania omówione zostaną w szczególny sposób bariery w procesie komunikacji, na które mamy wpływ, a które w istotny sposób mogą obniżać jakość naszych relacji z innymi  ludźmi, a także zmniejszać naszą ogólną efektywność w działaniu.

Jednym z tematów agendy polityki podatkowej Unii Europejskiej, który w ostatnim czasie zyskuje coraz większe zainteresowanie opinii publicznej jest konkurencja podatkowa. Zjawisko konkurencji powszechnie uznawane jest za fundament wolnego rynku, jest procesem wzajemnego współzawodniczenia występujących w nim podmiotów. Celem tej rywalizacji jest przede wszystkim realizacja własnych interesów wyrażająca się dążeniem do osiągnięcia określonego zysku. Przyjmując, że dany uczestnik pragnie je maksymalizować, często niezbędne jest zaoferowanie warunków lepszych niż jego konkurenci.

Zważywszy na brak harmonizacji podatków dochodowych, kompetencje Komisji Unii Europejskiej w danym zakresie są znacznie ograniczone. W przeciwieństwie do podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, państwa członkowskie mają pełną swobodę w zakresie ich kształtowania. Podczas gdy polityka podatkowa w zakresie podatków bezpośrednich należy zasadniczo do kompetencji państw członkowskich, polityka konkurencji obejmująca zasady dopuszczalności pomocy publicznej stanowi obszar kompetencji wyłącznych organów Unii Europejskiej. Reguły przyznawania pomocy nie leżą zatem w gestii rządów narodowych, lecz są ustanawiane na szczeblu unijnym. Art. 108 TFUE upoważnia przy tym Komisję Europejską do monitorowania systemów pomocy publicznej w państwach członkowskich, a w przypadku stwierdzenia naruszenia zasad do wydawania decyzji nakazujących dokonanie zwrotu przyznanej pomocy. Członkowie Wspólnoty zobowiązani są do respektowania prawa unijnego w szczególności postanowień traktatowych, co wydaje się uzasadniać wykorzystywanie przez Komisję narzędzi polityki pomocy publicznej celem weryfikacji preferencji podatkowych występujących w Unii Europejskiej.

Chinina jest jednym z alkaloidów pozyskiwanych z kory drzewa chinowego. Budowa cząsteczkowa chininy nadaje jej określone właściwości chemiczne. Jest słabo rozpuszczalna w wodzie. Z kwasami tworzy sole, np. chlorowodorek chininy, dwuwodorosiarczan(VI) chininy, które są dobrze rozpuszczalne w wodzie. Podczas naświetlania promieniowaniem elektromagnetycznym, bliskim nadfioletem (np. wiązką o długości fali 365 nanometrów, typowo wykorzystywaną w testerach do banknotów), chinina emituje własne światło widzialne o niebieskiej barwie. Zjawisko to nazywane jest fluorescencją.

Chinina ma zastosowanie w przemyśle spożywczym jako aromat. Jest związkiem odpowiedzialnym za charakterystyczny gorzki smak powszechnie znanego napoju bezalkoholowego- toniku. Napoje typu tonik należą do napojów gazowanych i mogą być słodzone cukrem bądź substancjami słodzącymi. W Unii Europejskiej za dopuszczalną dawkę uznaje się 6.74 miligramów chininy na 100 mililitrów toniku. Sprzedawany w sklepach tonik może zawierać od 21 do 83 miligramów chlorowodorku chininy w 1 litrze płynu opartego na wodzie.

W trakcie 150-minutowych warsztatów uczestnicy:

• poznają właściwości optyczne chininy w interakcji z bliskim nadfioletem oraz zjawisko fluorescencji;

• zdobędą ogólną wiedzę na temat metod fluorymetrycznych i ich zastosowania w nauce, przemyśle, medycynie;

• będą mieli możliwość zapoznania się z budową oraz zasadą działania spektrofluorymetru;

• dokonają analizy ilościowej chininy w komercyjnie dostępnym napoju typu tonik.

DNA – kwas deoksyrybonukleinowy jest w każdej żywej komórce i odpowiada za jej funkcjonowanie. Dzięki odkryciom z zakresu genetyki, biochemii i biologii molekularnej naukowcy potrafią je wyizolować i badać. Pozwala to na poznanie cech wrodzonych jakie ma każdy żywy organizm w tym predyspozycji do różnych chorób. W ramach tego spotkania dzieci dowiedzą się czym jest DNA, jak wpływa na funkcjonowanie organizmów żywych oraz jak możemy je wyizolować i badać. Natomiast w części praktycznej każdy uczestnik samodzielnie wykona izolację DNA z owocu kiwi, żeby przekonać sie na własne oczy, że DNA istnieje.

W ramach spotkanie zaprezentowana zostanie cała ścieżka technologiczna od wykonania pomiarów geometrii obiektu zabytkowego, aż po stworzenie fizycznej kopii danego obiektu. Na wstępie omówione zostanie metodologiczne podejście do wykonywania kopii obiektów zabytkowych wynikające z obowiązujących zasad konserwacji dzieł sztuki, jak również międzynarodowych zasad obowiązujących przy tworzeniu komputerowych modeli obiektów zabytkowych (na przykładzie London Charter).

Następnie zdefiniowane zostaną główne etapy takiego projektu:

1. Pozyskanie danych pomiarowych

2. Przetworzenie danych cyfrowych do postaci wirtualnego modelu o konkretnym spektrum wykorzystania.

3. Wykonanie fizycznego modelu przy użyciu zgromadzonych danych cyfrowych.

W rozwinięciu przedstawionych zostanie kilka zaawansowanych technik cyfrowych pozwalających na wykonywanie pomiarów trójwymiarowych obiektów zabytkowych (fotogrametria, skanowanie trójwymiarowe z oświetleniem strukturalnym oraz skan laserowy ToF ang. Time of Flight) oraz scharakteryzowane zostaną produkty, które mogą być efektem takiego procesu cyfryzacyjnego (na przykład modele trójwymiarowe przeznaczone do prezentacji w Internecie).

Następnie pokazana zostanie konieczność precyzyjnego zdefiniowania zakresu wykorzystania tworzonych danych cyfrowych oraz potencjalny zakres wykorzystania takich kopii lub modeli wykonywanych w skali na potrzeby edukacji lub ułatwiania dostępu do kultury osobom niedowidzącym.

Przedstawiona zostanie również ścieżka prowadząca do wykonania przy użyciu zgromadzonych danych cyfrowych fizycznej kopii danego obiektu przy użyciu technik takich jak druk trójwymiarowy lub frezowanie CNC (ang. Computerized Numerical Control, czyli komputerowe sterowanie urządzeń numerycznych).

Na zakończenie omówione zostaną możliwe do osiągnięcia dokładności i poziom wierności w stosunku do oryginału, jak również ograniczenia technologiczne występujące przy różnych typach realizacji. Podstawą prezentacji będzie model figury Chrystusa z Kaplicy Baryczków z Archikatedry Warszawskiej wykonany w skali 1:2 w drewnie lipowym oraz model rzeźby Madonna na Masce Lunarnej ze zbiorów Muzeum Archidiecezji Warszawskiej wykonany w skali 1:4 metodą druku trójwymiarowego w technice PolyJet. 

Z pomocą mikroskopów poznamy tajniki życia roślin. Poznamy czar i moc kryjącą się w roślinie. Jak również zobaczymy jak ta magia i czas działa na nas, bo przecież rośliny są w naszym życiu i to pod różną postacią.

Kondensatory jako proste elementy wielu układów elektronicznych są znane większości z nas. Niewiele osób jednak wie, że z biegiem rozwoju nauki, układy te nabrały szereg specyficznych cech, czego rezultatem jest wydzielenie odrębnej grupy urządzeń magazynujących energię elektryczną zwanych superkondensatorami. Z powodu rosnącego zanieczyszczenia środowiska i niekorzystnych zmian klimatycznych, zamiast korzystać z kopalnych źródeł energii (węgla, ropy, gazu), powinniśmy znacznie szerzej rozważać zrównoważone technologie alternatywne (energię słońca, wiatru, czy wody). Będziemy do tego celu potrzebować jednak efektywnych jej magazynów. Warunki pogodowe są bowiem zmienne, a nie każdy ma przywilej mieszkać na przykład w rejonie o wysokim nasłonecznieniu. Niezwykle użytecznym magazynem energii mogą stać się właśnie superkondensatory zbudowane ze specyficznych materiałów węglowych, tj. takich których jeden gram suchej masy zajmuje powierzchnię równą nawet połowie boiska piłkarskiego. Nie trudno sobie wyobrazić, ile ładunku elektrycznego możemy zatem zgromadzić w takim urządzeniu. Są to ogromne ilości dostępne natychmiastowo, co oznacza że możemy naładować superkondensator w przeciągu kilku sekund, a nie kilku godzin jak klasyczną baterię, czy akumulator. I o tym będą nasze warsztaty. Zapoznamy się na nich z budową i zasadą działania superkondensatorów, ich realnymi zastosowaniami, zaletami i ograniczeniami.  Zbudujemy również kilka prawdziwych, w pełni sprawnych urządzeń, które wykorzystamy jako źródło zasilania małych urządzeń elektronicznych (zabawki, zegarka, itp.). Pokażemy zatem, że energia pozyskana z węgla może być jak najbardziej ekologiczna.

Chinina jest jednym z alkaloidów pozyskiwanych z kory drzewa chinowego. Budowa cząsteczkowa chininy nadaje jej określone właściwości chemiczne. Jest słabo rozpuszczalna w wodzie. Z kwasami tworzy sole, np. chlorowodorek chininy, dwuwodorosiarczan(VI) chininy, które są dobrze rozpuszczalne w wodzie. Podczas naświetlania promieniowaniem elektromagnetycznym, bliskim nadfioletem (np. wiązką o długości fali 365 nanometrów, typowo wykorzystywaną w testerach do banknotów), chinina emituje własne światło widzialne o niebieskiej barwie. Zjawisko to nazywane jest fluorescencją.

Chinina ma zastosowanie w przemyśle spożywczym jako aromat. Jest związkiem odpowiedzialnym za charakterystyczny gorzki smak powszechnie znanego napoju bezalkoholowego- toniku. Napoje typu tonik należą do napojów gazowanych i mogą być słodzone cukrem bądź substancjami słodzącymi. W Unii Europejskiej za dopuszczalną dawkę uznaje się 6.74 miligramów chininy na 100 mililitrów toniku. Sprzedawany w sklepach tonik może zawierać od 21 do 83 miligramów chlorowodorku chininy w 1 litrze płynu opartego na wodzie.

W trakcie 150-minutowych warsztatów uczestnicy:

• poznają właściwości optyczne chininy w interakcji z bliskim nadfioletem oraz zjawisko fluorescencji;

• zdobędą ogólną wiedzę na temat metod fluorymetrycznych i ich zastosowania w nauce, przemyśle, medycynie;

• będą mieli możliwość zapoznania się z budową oraz zasadą działania spektrofluorymetru;

• dokonają analizy ilościowej chininy w komercyjnie dostępnym napoju typu tonik.