wykład

Typ Tytułsortuj rosnąco Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Topografia zbrodni

W trakcie wykładu przedstawione zostanią możliwości wykorzystania zarówno aktualnych, jak i archiwalnych dokumentów, zdjęć lotniczych i map topograficznych w procesie odtwarzania topografii obozów koncentracyjnych i zagłady z okresu II wojny światowej.

Nauki techniczne
  • wt., 2020-09-22 17:00
Spotkanie festiwalowe To straszne GMO

Wykład porusza zagadnienie modyfikacji genetycznych przeprowadzanych na roślinach i zwierzętach, opisuje techniki oraz skutki modyfikacji, przedstawia różnicę miedzy GMO i organizmami transgenicznymi oraz omawia korzyści i zagrożenia związane z GMO.

Nauki medyczne
  • sob., 2020-09-19 11:00
Spotkanie festiwalowe Testy grupowe

Wyobraźmy sobie, że chcemy testować grupę ludzi pod kątem występowania jakiejś choroby, np. wirusa. Idea testów grupowych polega na prostej obserwacji, że możemy mieszać próbki pobrane od kilku osób i poddać mieszankę pojedynczemu testowi. Powstaje pytanie: jak dużo takich testów trzeba wykonać, by ustalić zbiór wszystkich zakażonych osób? Omówię różne podejścia do tego problemu.

Nauki matematyczne
  • sob., 2020-09-19 11:30
Lekcja festiwalowa Terapeutyczne właściwości nanocząstek Ag i Au oraz ich potencjał antybakteryjny

Nanotechnologia – to ogólna nazwa całego zestawu technik i sposobów tworzenia rozmaitych struktur o rozmiarach nanometrycznych (od 0,1 do 100 nanometrów), czyli na poziomie pojedynczych atomów i cząsteczek. 

     Do struktur nanometrycznych można zaliczyć: druty, kropki kwantowe, tworzywa sztuczne, włókna sztuczne, nanorurki – których struktura jest kontrolowana na poziomie pojedynczych cząsteczek, oraz nanocząstki – materiały rozdrobnione do postaci pyłu o ziarnach będących np. klasterami atomów metalu. Na masową skalę wykorzystywane jest srebro i złoto w tej postaci. W środowisku dominują nanocząstki naturalne, antropogeniczne oraz inżynierskie.

    Nanocząstki (NPs) wytwarzane są metodami chemicznymi, fizycznymi oraz „biologicznymi” (mogą być wytwarzane przez bakterie, grzyby a także niektóre rośliny). Srebro nanocząstkowe jest ponad 100 000 razy czystsze niż srebro jonowe Ag+.

    Nanocząstki mają właściwości charakterystyczne dla metalu szlachetnego oraz dla substancji o dużym rozdrobnieniu. Czym mniejsza nanocząstka, tym większa jej skuteczność? Powierzchnia, z którą oddziałują nanocząstki, w stosunku do ich małego rozmiaru jest ogromna. Wykazują więc one bardzo silną aktywność biologiczną, już nawet w bardzo małych ilościach. W ramach wykładu zostaną przedstawione zastosowania nanocząstek srebra i złota w medycynie, biotechnologii oraz w przemyśle; omówiony zostanie również mechanizm ich działania oraz zastosowanie jako potencjalnych terapeutyków antybakteryjnych. Oprócz nanocząstek metali szlachetnych omówione zostanie zastosowanie nanocząstek tlenku cynku w stomatologii oraz „nanoroboty” w krwioobiegu i inteligentne opatrunki, jako najnowsze zastosowania NPs.

  • wt., 2020-09-22 12:00
Spotkanie festiwalowe Teleskop Horyzontu Zdarzeń

Teleskop Horyzontu Zdarzeń (Event Horizon Telescope, EHT) to wirtualna sieć radioteleskopów pracujących wspólnie jak pojedynczy teleskop o średnicy Ziemi. Jego niespotykanie wysoka rozdzielczość umożliwiła wykonanie pierwszego obrazu czarnej dziury w centrum galaktyki M87. Opowiem o tym jak działa globalny radioteleskop, jak wykonać obraz czarnej dziury, i zdradzę czego nowego możemy się spodziewać od EHT w bliskiej przyszłości.

Nauki fizyczne
  • ndz., 2020-09-20 13:00
Spotkanie festiwalowe Technologie kwantowe AD 2020

Komputery kwantowe, kryptografia kwantowa, kwantowy internet czy metrologia kwantowa to kilka haseł z rozwijającej się dynamicznie w ostatnich latach dziedziny technologii kwantowych. Na wykładzie opowiem, gdzie jesteśmy, jakie są obiecujące kierunki rozwoju, a gdzie z kolei jest więcej marketingu niż faktycznie działających urządzeń.

Nauki fizyczne
  • sob., 2020-09-26 14:00
Lekcja festiwalowa Techniki 3D - zastosowanie w technice

Proponowana lekcja jest formą zaprezentowania aktualnego stanu wiedzy na temat technik 3D oraz ich wykorzystania w technice. Uczniowie w trakcie lekcji będą mieli możliwość zapoznania się z oprogramowaniem służącym do modelowania 3D, stosowanym w technice, oraz wykorzystaniem techniki druku 3D w prototypowaniu części maszyn. Zajęcia podzielone będą na etapy, w których przedstawione zostaną podstawowe informacje teoretyczne oraz przeprowadzone zostaną warsztaty z zakresu technik 3D.

  • czw., 2020-09-24 09:00
Lekcja festiwalowa Tańczący z wściekłymi psami – wprowadzenie do prawa karnego

Razem spróbujemy dokonać rzeczy niemożliwej: w godzinę przeanalizować definicję przestępstwa (co trwa zwykle cały rok akademicki), posługując się przykładami z kanonu popkultury. Lojalnie uprzedzam: świat nie będzie już taki sam – tropienie śladów prawa karnego jest zaraźliwe.

  • pon., 2020-09-21 09:00
Lekcja festiwalowa Tajemnice Warszawskiej Cytadeli

Zbudowana po upadku Powstania Listopadowego Cytadela pełniła – obok wojskowych – także funkcję straszaka skierowanego przeciwko „buntowniczemu” miastu. W jednym z pawilonów wchodzących w skład twierdzy z rozkazu namiestnika Iwana Paskiewicza urządzono więzienie śledcze dla Polaków podejrzewanych o antycarską działalność polityczną. Przez osiemdziesiąt lat mury X Pawilonu były dla wielu setek osób ostatnim miejscem pobytu przed Sybirem bądź szubienicą. Pośród aresztantów Cytadeli odnajdujemy tak wyjątkowe postacie jak: Karol Levittoux, ks. Piotr Ściegienny, bł. Honorat Koźmiński, Bronisław Szwarce, Aleksander Sochaczewski, Adam Asnyk, Jarosław Dąbrowski, Romuald Traugutt, Ludwik Waryński, Maria Bohuszewiczówna, Jan Ludwik Popławski, Roman Dmowski, Józef Piłsudski, Marcin Kasprzak, Feliks Dzierżyński, Róża Luksemburg, Stefania Sempołowska, Stefan Starzyński czy Natalia Gąsiorowska. Zmagania osadzonych z więzienną codziennością, oryginalne wnętrza (cele, korytarze, miejsce przesłuchań, podziemny karcer) oraz liczne, związane zarówno z X Pawilonem, jak i z Cytadelą ciekawostki złożą się na barwną opowieść o fascynującym miejscu na mapie Warszawy.

  • pt., 2020-09-25 11:00
Lekcja festiwalowa Tajemnice śródbłonka naczyniowego

Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroby sercowo-naczyniowe stanowią ogromny problem zdrowotny i są główną przyczyną przedwczesnej śmierci wielu ludzi. Rocznie umiera z tego powodu 17,9 miliona ludzi, co stanowi około 30% wszystkich zgonów na świecie. Uszkodzenie śródbłonka naczyniowego jest uważane za główną przyczynę tych schorzeń. Przez lata uważano, że tkanka ta tworzy jedynie pasywną barierę, coś na kształt folii wyścielającej wnętrze naczyń. Obecnie wiadomo, że komórki te tworzą wyspecjalizowaną warstwę wyścielającą naczynia, przedsionki i komory serca oraz naczynia limfatyczne i stanowiącą skuteczną barierę pomiędzy krążącą krwią a pozostałymi tkankami. Ponadto śródbłonek, obok wątroby, jest największym organem wydzielniczym w organizmie człowieka i wytwarza szereg naczyniowo-aktywnych czynników, w tym tlenek azotu. Oprócz regulowania przepływu krwi i utrzymywania integralności ścian naczynia, komórki śródbłonka aktywnie reagują na czynniki znajdujące się we krwi, w tym czynniki wywołujące stres komórkowy i aktywację stanu zapalnego. Stan zapalny, związany z aktywacją śródbłonka, charakteryzuje zwiększenie wytwarzania reaktywnych form tlenu, które wraz z nieskuteczną ochroną antyoksydacyjną powodują stres oksydacyjny i doprowadzają do powstawania uszkodzeń w komórkach.

Wykład poprowadzi słuchacza przez struktury układu krążenia, przybliżając tajemnicze funkcje i zadania śródbłonka naczyniowego. Prof. William Aird z Harvard Medical School twierdzi wręcz, że nie ma takiej choroby, która by nie dotykała śródbłonka. Zatem, zadamy sobie pytanie, czy funkcjonalność tej niepozornej tkanki może decydować o naszym losie? Czy rzeczywiście śródbłonek może być strażnikiem prawidłowego działania wielu organów? Odpowiedzi poszukamy razem.

  • czw., 2020-09-24 10:00
Spotkanie festiwalowe Sztuczne nasiona - biotechnologiczna inspiracja naturą

Obecnie dla gatunków, których nasiona są z pewnego powodu niedostępne, można zastosować technologię sztucznych nasion. Czym są sztuczne nasiona? Jak je wytworzyć? Do czego można je zastosować?

Nauki biologiczne
  • sob., 2020-09-26 12:00
Spotkanie festiwalowe Sztuczna inteligencja gra w gry

Sztuczna inteligencja w ciągu ostatnich lat odniosła spektakularne sukcesy w obszarze gier planszowych i komputerowych: w 2015 roku pierwszy raz w historii komputer pokonał człowieka w grze GO, w wielu grach platformowych oraz bardziej złożonych jak Starcraft czy Dota2. Wspomniane gry są na tyle trudne, że dopiero nowoczesne uczące się algorytmy w połączeniu z dużą mocą obliczeniową były w stanie dokonać przełomu. Podstawową zasadą, na której bazowały najskuteczniejsze algorytmy, jest pozwolenie algorytmom uczyć się od samych siebie, wyciągać wnioski i samodzielnie się ulepszać.  Podczas spotkania omówimy kilka kluczowych pomysłów z tego obszaru sztucznej inteligencji: metodę Monte Carlo oraz zastosowanie sieci neuronowych do analizy sytuacji w grze. Omówimy też nasz projekt, który dotyczy planszowo-karcianej gry "Splendor", i na jego przykładzie pokażemy, jak wspomniane algorytmy działają w praktyce. Gra polega na gromadzeniu surowców w celu rozbudowy swoich zdolności ekonomicznych, a celem jest osiągnięcie określonego poziomu zasobów. Gry tego typu wymagają planowania na wiele ruchów do przodu. Omówimy, w jaki sposób takie planowanie jest wykonywane przez samouczące się algorytmy. 

Nauki techniczne
  • sob., 2020-09-19 11:00
Lekcja festiwalowa Swobody Rynku Wewnętrznego UE i możliwości jego ograniczania przez Państwa Członkowskie

Celem wykładu będzie przedstawienie i omówienie warunków, jakie muszą spełniać środki przyjmowane przez Państwa Członkowskie UE, aby środki te mogły zostać uznane przez Trybunał Sprawiedliwości UE za usprawiedliwione ograniczenie swobód Rynku Wewnętrznego. Wykład oparty będzie przede wszystkim na orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE, który wypracował zasady oceny takich środków pod kątem ich dopuszczalności. Omówione zostaną również: pojęcie Rynku Wewnętrznego, zakres swobód Rynku Wewnętrznego, a także dwie podstawowe zasady, na których oparte jest funkcjonowanie Unii Europejskiej i w oparciu o które dokonuje się oceny legalności krajowych środków ograniczających – zasada proporcjonalności i zasada niedyskryminacji. Wykład skierowany do starszych klas licealnych.

  • śr., 2020-09-23 10:00
Spotkanie festiwalowe Świnia domowa jako model do badań biomedycznych

Pierwsze doniesienia na temat badań eksperymentalnych na zwierzętach datuje się na ok. 305-245 rok p.n.e., kiedy to grecki lekarz Erasistratos z Keos, przeprowadzając wiwisekcję zwierząt, eksperymentalnie dowiódł istnienia węzłów chłonnych i krążenia krwi. W kolejnych wiekach naszej ery obserwowaliśmy intensywny rozwój nauki oraz medycyny, który pozwolił opanować wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii zwierząt i ludzi.
Pomimo intensywnego rozwoju technologii medycznych, badania na zwierzętach są w dalszym ciągu niezastąpionym „narzędziem” do opracowywania nowych metod diagnostycznych, terapii oraz leków dla ludzi. Najbardziej znanymi modelami zwierzęcymi są gryzonie, jednak w ostatnich latach coraz większe uznanie w badaniach przedklinicznych zdobywają modele zwierząt gospodarskich, takich jak świnia. 
Badania przedkliniczne mają na celu potwierdzenie skuteczności i bezpieczeństwa badanej substancji przed rozpoczęciem badań klinicznych z udziałem człowieka. Pozwalają one również poznać mechanizmy molekularne powodujące daną jednostkę chorobową. Rozwój przedkliniczny wymaga zatem opracowania modelu zwierzęcego, który będzie odzwierciedlał funkcje biologiczne i fizjologiczne organizmu badanego, a także uwzględniał podobieństwa i różnice międzygatunkowe, zwłaszcza w kontekście toksyczności i farmakokinetyki przyszłego produktu leczniczego. 
Badania kliniczne z udziałem ludzi można rozpocząć po charakterystyce profilu bezpieczeństwa cząsteczki „kandydującej”. Określa się go w nieklinicznych badaniach toksyczności w odniesieniu do narządów docelowych, w zależności od dawki oraz potencjalnej odwracalności. Ten etap pozwala zdefiniować potencjalne działania niepożądane, których ryzyko wystąpienia mogłoby przewyższyć zaplanowane korzyści dla docelowych pacjentów.

Nauki biologiczne
  • pt., 2020-09-25 12:00
Spotkanie festiwalowe Święte księgi w badaniach psychologów (cz.II) - obcy, niewierni i święta wojna

Podczas spotkania spróbujemy spojrzeć na święte księgi judaizmu i chrześcijaństwa w świetle osiągnięć współczesnej psychologii społecznej. Dynamiczny rozwój tej dyscypliny dostarcza z roku na rok nie tylko nowych teorii i pojęć, ale też sprawdzonych empirycznie narzędzi, pozwalających podjąć niezwykle interesujące badania nad tekstami świętymi a także nad mentalnością ludzi minionej epoki. Skupimy się na psychologicznej ocenie wizerunku niewiernych i obcych, na tym, jaką funkcję pełnił on we wspólnocie tamtych czasów. Na konkretnych przykładach odtworzymy obraz „niewiernego” w świetle współczesnej wiedzy na temat stereotypów, uprzedzeń i konfliktów grupowych. W części drugiej spróbujemy przybliżyć mentalny świat autorów ksiąg świętych i odpowiedzieć na pytania:

- kim był „swój” a kim „obcy”?

- jaką rolę pełniła nienawiść w dawnej wspólnocie religijnej?

- czy autorzy tekstów świętych posługiwali się językiem stereotypów i jakie stosowali zabiegi retoryczne w celu obrony przed zagrożeniem?

- czy święta wojna była święta i jaki był jej cel?

Nauki społeczne
  • pt., 2020-09-25 17:00
Spotkanie festiwalowe Strzelono jej w tył głowy tutaj w Katyniu. Opowieść o jedynej kobiecie- ofierze zbrodni katyńskiej

Z przemówienia Donalda Tuska wygłoszonego 7 kwietnia 2010 r. w Katyniu: "Janina Lewandowska, dziewczyna utalentowana, skończyła konserwatorium muzycne, skończyła szkołę pilotażu, była świetną narciarką, świetnie jeżdziła konno.Jako pierwsza Europejka skoczyła spadochronem z ponad 5 km wysokości. Córka gen, Józefa Dowbora Muśnickiego, naszego narodowego bohatera. Kiedy wybuchła wojna wstąpiła do wojska. Miały się wówczas odbyć mistrzostwa szybowcowe w Warszawie. Bardzo chciała wygrać, ale wojna zniszczyła nie tylko to ludzkie marzenie. 22 kwietnia miała obchodzić urodziny. Strzelono jej w tył głowy właśnie tutaj, w Katyniu ".

Nauki humanistyczne
  • sob., 2020-09-26 11:30
Spotkanie festiwalowe Stres i zdrowie psychiczne w czasie pandemii Covid-19

Pandemia Covid-19 i towarzyszący jej stres odciskają piętno na wielu obszarach życia ludzi, w tym na ich zdrowiu psychicznym. Z tego względu niezwykle ważne jest śledzenie
stanu zdrowia psychicznego społeczeństwa w czasie pandemii i wynikających z niej obciążeń. W trakcie wystąpienia zostaną zaprezentowane wyniki dwóch badań na ten temat realizowanych w Polsce w czasie pandemii.

Pierwsze z nich, przeprowadzono na przełomie marca i kwietnia br., a więc tuż po wprowadzeniu ograniczeń w związku z pandemią. Dotyczyło ono występowania
objawów zaburzeń psychicznych związanych ze stresem, depresji i lęku uogólnionego. W czasie wystąpienia zostanie udzielona odpowiedź na pytanie, czy sytuacja pandemii była
postrzegana jako stresująca przez wszystkich uczestników oraz jak bardzo nasilone były w tym czasie u nich objawy zaburzeń psychicznych.

Drugie badanie, prowadzone w ramach projektu obejmującego 12 krajów europejskich, koncentrowało się na określeniu, w jakim zakresie sytuacja pandemii koronawirusa była
obciążeniem psychicznym dla Polaków. Ponadto, pytaliśmy o to, co pomaga uczestnikom w radzeniu sobie z przeżywanymi trudnościami. W trakcie wystąpienia zostaną
omówione rodzaje obciążeń najczęściej wskazywane przez uczestników oraz podejmowane przez nich sposoby radzenia sobie ze stresem.

Nauki społeczne
  • sob., 2020-09-26 10:00
Spotkanie festiwalowe Stres – największy problem XXI wieku?

Stres definiowany jest przez Słownik Języka Polskiego jako stan wzmożonego napięcia nerwowego, będący reakcją na działanie negatywnych bodźców fizycznych lub psychicznych. Wyróżniamy różne rodzaje stresu i śmiało można powiedzieć, że każdy człowiek współczesny doświadczył w swoim życiu jednego lub wielu jego rodzajów. 

Pojęcie stresu wprowadzone zostało do użycia przez Hansa Hugona Selye'a, który badaniu tego zjawiska poświęcił 50 lat pracy naukowej. Selye jako pierwszy postawił hipotezę, że szereg chorób somatycznych jest skutkiem niezdolności człowieka do radzenia sobie ze stresem i opisał ją w pierwszej swojej książce na temat stresu w roku 1956 pt. The Stress of Life.

Badania nad wpływem stresu na mózg przeprowadza się, wykorzystując badania behawioralne na gryzoniach. Dzięki temu możemy poznać dokładnie mechanizmy sterujące mózgiem podczas zarówno krótkotrwałego, jak i długotrwałego stresu. Ponadto wykorzystując modele zwierzęce, możemy zbadać ogólny wpływ stresu na organizm zwierząt. 

Na szczęście, jak z wieloma chorobami, ze stresem można dobrze sobie radzić, stosując szereg technik.

Podczas wykładu opowiem, czym jest stres, jakie znamy jego rodzaje, jak można badać go u zwierząt i ludzi, oraz jakie można stosować metody radzenia sobie ze stresem.

 

Nauki biologiczne
  • wt., 2020-09-22 17:00
Lekcja festiwalowa Starożytni hutnicy znad Utraty (Nrowy)

Zachodnie Mazowsze 2 tysiące lat temu. Osady hutnicze – ludzie, domy, urządzenia i technologia starożytnych hutników.  Narzędzia i wyroby od biżuterii po broń.  Świat wierzeń  i życie codzienne mieszkańców znad Nrowy.

  • wt., 2020-09-22 09:00
  • wt., 2020-09-22 11:00
Lekcja festiwalowa Średniowieczna tradycja wizji sennych w Pieśni Ognia i Lodu George’a R. R. Martina

Prezentacja omawia wybrane przykłady wizji sennych z Pieśni Ognia i Lodu  George’a R. R. Martina na tle średniowiecznych koncepcji i teorii wyjaśniających ich znaczenie i implikacje. Ogólnie celem spotkania jest prześledzenie, jak ten konkretny aspekt intelektualnej kultury średniowiecza, zakorzeniony głęboko w kulturze i literaturze wieków średnich, wykorzystany został w najlepszym, współczesnym dziele wysokiej fantastyki.

Wywód rozpoczyna się od nawiązania do najbardziej wpływowych wczesnośredniowiecznych klasyfikacji doświadczenia sennego zawartych w dziełach Makrobiusza i Kalcydiusza, a następnie krótko omawia ich ewolucję od późnego średniowiecza, kiedy to myśl filozoficzna epoki podlegała zwiększonemu wpływowi arystotelesowskiego racjonalizmu, reprezentowanego głównie przez św. Tomasza z Akwinu.

Na tym tle kulturowym przeanalizujemy następnie kilka z kluczowych scen z dzieła Martina, gdzie motyw wizji sennej jest szczególnie istotny i gdzie średniowieczny kontekst kulturowy pozwala nam wzbogacić interpretację tego współczesnego tekstu.

W toku prezentacji omówione zostaną, między innymi, profetyczne wizje Brana Starka i Jojena Reeda, senne reminiscencje Eddarda Starka i Jaime’go Lannistera przywołujące wydarzenia z okresu Rebelii Roberta, wilcze sny Johna Snowa czy smocze sny Daenerys.

Prezentacja pozwoli dostrzec, jak średniowieczne terminy, takie jak insomnium, visum, somnium, visio, admonition, oracumlum, czy revelatio pozwalają wydobyć wiele nowych znaczeń z bogactwa opowieści Martina.

  • pon., 2020-09-21 10:30
Lekcja festiwalowa Srebro dolnośląskie

Dolny Śląsk był dawniej jednym z ważnych obszarów srebronośnych w Europie. Po wstępie, przedstawiającym najdawniejsze wydobycie srebra rodzimego przez ludność rejonu Mezopotamii i in., zwięźle przestawiono pozyskiwanie srebra na Dolnym Śląsku w późnym średniowieczu, a także mapę, na której zaznaczono ponad 50 wystąpień minerałów tego metalu. Na kilku przykładach pokazano kruszce z tych wystąpień, by następnie szczegółowo omówić minerały srebra z 16 nowych znalezisk na obszarze polskiej części granitowej intruzji karkonoskiej. Wskazano także warunki krystalizacji tych minerałów.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Lekcja festiwalowa Srebro dolnośląskie

Dolny Śląsk był dawniej jednym z ważnych obszarów srebronośnych w Europie. Po wstępie, przedstawiającym najdawniejsze wydobycie srebra rodzimego przez ludność rejonu Mezopotamii i in., zwięźle przestawiono pozyskiwanie srebra na Dolnym Śląsku w późnym średniowieczu a także mapę, na której zaznaczono ponad 50 wystąpień minerałów tego metalu. Na kilku przykładach pokazano kruszce z tych wystąpień, by następnie szczegółowo omówić minerały srebra z 16 nowych znalezisk na obszarze polskiej części granitowej intruzji karkonoskiej. Wskazano także warunki krystalizacji tych minerałów.

  • pon., 2020-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Sprężanie falami uderzeniowymi – zastosowania w silnikach rotacyjnych

Inżynierowie zwykle unikają w swoich konstrukcjach jakichkolwiek objawów przepływów pulsujących, oscylujących. Istnieją jednak maszyny przepływowe wykorzystujące oscylujący przepływ. Z sukcesem wykorzystywane były jako urządzenia doładowujące silniki tłokowe (Comprex). Wykład poświęcony jest prezentacji zasad działania takich urządzeń i współczesnych projektów wykorzystujących przepływy nieustalone.

Nauki techniczne
  • sob., 2020-09-26 12:00
Spotkanie festiwalowe Sprawiedliwość klimatyczna: pomiędzy etyką, aksjologią i prakseologią

Zmiany klimatyczne przyjmujące skalę ogólnoplanetarną,a ściślej zachodząca obecnie globalna destabilizacja klimatu panującego na
Ziemi rodzi istotne pytania po pierwsze, o zakres odpowiedzialności i powinności określonych podmiotów (w tym poszczególnych państw, rządowych organizacji międzynarodowych, korporacji transnarodowych, przedstawicieli władz centralnych,regionalnych oraz lokalnych i wreszcie zwykłych obywateli) za zaistniały stan rzeczy oraz po drugie, o wybór efektywnych strategii zapobiegawczych. Istotne wobec tego stają się następujące zagadnienia: kto przed kim i w jaki sposób odpowiada (np. państwa bogatej Północy versus biedne kraje Południa, wielkie korporacje versus „zwykli” obywatele itp.) oraz kto i jak powinien postępować
(dotyczy to poszczególnych aktorów danej kategorii), aby skutecznie ograniczyć lub zatrzymać zachodzące w
atmosferze Ziemi zjawiska?

W wystąpieniu poruszony zostanie aspekt moralny globalnych zmian klimatycznych (omawiany w kategoriach winy i zadośćuczynienia) oraz aspekt prakseologiczny   (związany z wybieraniem adekwatnych, tj. skutecznych, strategii postępowania względem stawianych celów ekologicznych). W podejmowanych wywodach uwzględnione będą uwarunkowania społeczno-polityczne działań aktorów danej kategorii oraz problem uznawanych przez dane podmioty norm i hierarchii wartości wpływające na   podejmowanie decyzji co do wyboru określonych strategii działania.Całość omawianych zagadnień będzie rozważana w kontekście postępowania uważanego za sprawiedliwe lub odpowiednio niesprawiedliwe względem innych podmiotów.

Nauki społeczne
  • czw., 2020-09-24 18:00
Lekcja festiwalowa Spadki, torrenty, procenty - codzienność i prawo cywilne

Od kiedy mogę zawrzeć umowę? Co prawo cywilne mówi o tym, że pożyczam 5 złotych? Do czego mi te wszystkie ubezpieczenia? Co to znaczy, że otwiera się spadek? Jak można komuś coś podarować? Jak to jest z tym ściąganiem filmów z netu? Jak mogę chronić swój wizerunek w sieci? Czym się różni gwarancja od rękojmi?

  • wt., 2020-09-22 10:00
Lekcja festiwalowa Sonda Międzygwiazdowa: następny krok

Wszechświat jest pełen galaktyk, a te – pełne gwiazd. Gwiazdy emitują w przestrzeń kosmiczną swoją materię, nazwalibyśmy ją wiatrem gwiazdowym, a obszar wypełniony wiatrem gwiazdowym i  gwiazdowym polem magnetycznym – astrosferą.

Obszar przestrzeni kosmicznej zanurzony w ekspandującej koronie słonecznej przenikniętej słonecznym polem magnetycznym to heliosfera.  Heliosfera jest naszą rodzimą astrosferą. Dużo już o niej wiemy, bo badamy więcej niż pół wieku. I chociaż misje Voyager są już poza granicą heliosfery – heliopauzą, to jednak za blisko, by mieć widok jak na astrosfery innych gwiazd – z daleka.

By tak się stało, musimy polecieć w kosmos znacznie dalej niż Voyagery, które niestety zakończą swoją misję około 2025 roku. I właśnie to jest zadanie Sondy Międzygwiazdowej, którą ludzkość zamierza wysłać około 2030 roku prawie 10 razy dalej od Słońca niż Voyagery.

O tej misji Sondy Międzygwiazdowej  opowiemy.

  • pon., 2020-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Smog. Jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na nasze zdrowie

Smog jest zjawiskiem powstającym w wyniku przedostawania się do atmosfery szkodliwych związków chemicznych w postaci gazów oraz cząstek stałych, czyli pyłów zawieszonych w powietrzu w postaci aerozolu. Pyły zawieszone są mieszaniną cząstek sadzy, popiołu, metali ciężkich i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Do najbardziej szkodliwych gazowych zanieczyszczeń powietrza należą dwutlenek azotu, tlenki siarki, węgla i ozon. Głównym źródłem smogu są procesy spalania w gospodarstwach domowych oparte na przestarzałych instalacjach grzewczych, kiepskiej jakości paliwach oraz spalaniu odpadów komunalnych. Rodzaje pyłów zawieszonych obecnych w smogu  klasyfikuje się ze względu na ich wielkość; cząstki o średnicy do 10 μm tworzą pył PM 10, natomiast cząsteczki o średnicy do  2,5 μm  pył PM 2,5.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opisała ten ostatni jako najbardziej szkodliwy dla zdrowia człowieka w grupie zanieczyszczeń atmosferycznych. Jego szkodliwość, zwłaszcza ultra drobnych cząstek, wynika z faktu, że cząsteczki te są na tyle małe, że mogą przenikać przez pęcherzyki płucne do krwiobiegu i docierać do innych organów wywołując stan zapalny oraz stres oksydacyjny. Smog nasila oraz wywołuje choroby układu oddechowego takie jak: astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc oraz rak. Jednakże to choroby układu krążenia, będące następstwem zanieczyszczonego powietrza, WHO uznała za jedną z wiodących przyczyn globalnej zachorowalności, inwalidztwa i śmiertelności. Najczęstszymi chorobami układu krążenia spowodowanymi wdychaniem cząstek PM 2,5 są: udary, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, miażdżyca, niewydolność serca. 

Nauki medyczne
  • sob., 2020-09-19 10:00
Spotkanie festiwalowe Śmiech na cenzurowanym. Z historii urzędowej kontroli słowa w PRL

Czy poczucie humoru można wtłoczyć w urzędowe ramy? Przez ponad cztery dekady ubiegłego wieku pracownicy Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk (GUKPPiW) dokładali wszelkich starań, aby twierdząca odpowiedź na to pytanie stała się oczywistością. Prawa do zaistnienia w przestrzeni publicznej udzielali tylko tym przekazom, w których satyra, żart, czy nawet kpiarskie przymrużenie oka nie podważały założeń socjalistycznego państwa i społeczeństwa. Co to oznaczało w praktyce? Czym wyróżniały się pozycje kwestionowane przez urzędników za przekroczenie granic dobrej zabawy? Jak zmieniały się kryteria oceny w tym zakresie i kto je ustalał?  Na czym polegały cenzorskie ingerencje i jak były zróżnicowane? Jakie skutki odnosiło stawianie granic śmiechowi  w wymiarze krótko- i długofalowym? Wokół tej problematyki  koncentrować się będzie spotkanie festiwalowe, oparte na przeglądzie materiałów z teczek GUKPPiW. Dokumenty z lat 1950-1984, wybrane z zasobów stołecznego Archiwum Akt Nowych, posłużą do przybliżenia mechanizmów deformowania i eliminowania z oficjalnego obiegu humorystycznych i satyrycznych treści. Oprócz zjawisk z zakresu literatury, teatru, filmu i estrady, przedmiotem omówienia będą też m.in. teksty i rysunki prasowe, audycje telewizyjne i radiowe, czy skreślenia w repertuarze cyrku. Za motto prezentacji posłuży fraszka dedykowana Cenzurze: „Gdy bierzesz w rękę ostre narzędzie, /Miej tylko chore miejsce na względzie,/ Bacz, by pacjent po tym zabiegu/ Nie stanął zaraz w trupów szeregu”.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2020-09-19 13:00
Spotkanie festiwalowe Smart fluid - you can do it

Ciecz, która staje się twarda jak kamień?

Tak, to możliwe.

Płyny nienewtonowskie są znanymi substancjami, ale jak skutecznie wykorzystać ich właściwości? To wie zespół Politechniki Warszawskiej.

W praktyce - jeśli zanurzamy do takiej cieczy bardzo powoli jakiś przedmiot, to swobodnie się w niej zapadnie. Natomiast gdy chcielibyśmy do takiej cieczy włożyć coś bardzo gwałtownie, to ta ciecz natychmiast będzie stawiać opór.

Podczas wykładu zaprezentujemy podstawowe, jednakże interesujące, informacje o cieczach zagęszczanych ścinaniem. Pokażemy również ich potencjalne zastosowania oraz jak przygotować taką ciecz we własnej kuchni.

Jeśli chcecie aktywnie uczestniczyć w pokazie, przygotujcie szklankę wody, 3 łyżki skrobi ziemniaczanej i barwnik spożywczy w ulubionym kolorze.  

Nauki techniczne
  • śr., 2020-09-23 10:00
Spotkanie festiwalowe Skryba też człowiek – zachwycające niedoskonałości manuskryptów

Manuskrypty są niewyczerpanym źródłem informacji nie tylko o języku, ale także o technologii i kulturze dawnych wieków. Wywołują podziw swym wyglądem: ozdobnym pismem i bogato zdobionymi ilustracjami. Jednakże wiele z nich zawiera różne niedoskonałości wynikające z błędów w produkcji, pomyłek, nieodpowiedniego przechowywania, nanoszenia zmian czy usuwania co cenniejszych ozdób. Nie należy ich jednak traktować jak wady. Niedoskonałości te bowiem są w stanie bardzo wiele nam powiedzieć o życiu w dawnych czasach, o pracy jakiej wymagało wykonanie manuskryptów oraz o wartości jaką przedstawiały dla ówczesnych ludzi.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2020-09-19 10:00
Lekcja festiwalowa Sekretne życie spinów jądrowych

Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (MRJ) bada oddziaływania spinów jądrowych z polem magnetycznym. Obserwacja takich oddziaływań wymaga zastosowania niezwykle silnych i jednorodnych pól magnetycznych oraz zastosowania zaawansowanej inżynierii układów działających na częstościach radiowych. Mimo szczególnie wysokich wymagań stawianych w eksperymentach MRJ znajduje szereg zastosowań ze względu na to, że dostarcza ważnych informacji  fizykom i chemikom, jak np. informacji o strukturze i dynamice cząsteczek, rodzaju produktów uzyskanych w syntezie chemicznej, trójwymiarowej strukturze narządów wewnętrznych do celów diagnostyki medycznej, właściwościach nowych materiałów oraz danych potrzebnych w projektowaniu układów, w których praktycznie stosowana jest informatyka kwantowa.

  • pon., 2020-09-21 12:00
Lekcja festiwalowa Rynki finansowe – co każdy powinien o nich wiedzieć?

Rynki finansowe kojarzą nam się zazwyczaj z bankami i giełdą papierów wartościowych. Ale to znacznie więcej. To każda transakcja finansowa, jaką dokonujemy codziennie. Podczas spotkania opowiem, jak działają te rynki i co powinien wiedzieć o nich każdy z nas. 

  • śr., 2020-09-23 10:30
Spotkanie festiwalowe Rynek - forum - miejsce wyceny w perspektywie historycznej

Czy pojęcie „rynku" pojawiło się w sposób naturalny wraz z rozwojem gospodarki, czy też mogło zostać zdefiniowane dopiero w określonym kontekście kulturowym? Dlaczego nie znano go w starożytnym Rzymie,choć istniały tam stosunki, które określamy dziś jako „rynkowe"? Czy rację miał Joseph Schumpeter  podkreślając, że zainteresowanie etyką gospodarczą stało się katalizatorem postępu analizy i doprowadziło między innymi do pojawienia się „rynku" w języku ekonomicznym naszej cywilizacji. „Rynek" był najpierw miejscem, a stał się pojęciem teoretycznym...Jak był określany w łacinie średniowiecznej? Dlaczego ten sam termin był używany w zarówno w odniesieniu do wyceny wartości towarów, jak i do oceny postepowania ludzi? Jak rozumiano termin „wolny rynek" w przywilejach książęcych w Polsce epoki rozbicia dzielnicowego? Jak chroniono niegdyś rynek przed oszustami? Jakie sposoby praktycznej wyceny wartości towarów wskazywano w tekstach późnośredniowiecznych ? Dlaczego pojęcia rynku i słusznej ceny wiążą się ze sobą? Jak rozumieli rynek uczeni, od Tomasza z Akwinu do Mikołaja Kopernika? Czy pojęcia „wspólnotowy" i „rynkowy" w każdym kontekście traktowano przeciwstawnie?Czy występujący w średniowiecznych tekstach termin „wspólny rynek" miał podobne znaczenie jak dziś ? Odpowiedzi na te pytania będą zawarte w prezentacji multimedialnej dr. hab. Marcina Bukały badacza filozofii i kultury średniowiecznej oraz wczesnych koncepcji ekonomicznych, wydawcy i tłumacza tekstów łacińskich poświęconych etyce kupieckiej.

 

 

 

Nauki humanistyczne
  • sob., 2020-09-26 14:30
Spotkanie festiwalowe Rozważania o rozwoju z latynoamerykańskiej perspektywy

Współczesne światowe przemiany implikują coraz intensywniejsze wzajemne oddziaływania między globalnymi siłami polityczno-ekonomicznymi a lokalnymi strukturami społecznymi. Debata nad możliwymi drogami rozwoju wobec wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi, wzrastającymi nierównościami i konkurencyjnością, intensyfikacją migracji, indywidualizacją życia, dotyka również społeczności lokalne, często odcięte od światowego przepływu informacji, jednakże o wiele bardziej podatne na występowanie różnorodnych ryzyk, środowiskowych jak i ekonomicznych.

Naszym zamiarem jest przedstawienie prowadzonych obecnie badań i rozważań nad rozwojem w Ameryce Łacińskiej przez zespół naukowców z Polski, Kostaryki i Francjiw ramach grantu "Dyskursy i dylematy rozwojowe lokalnych społeczności Ameryki Środkowej" finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki.

Nauki społeczne
  • ndz., 2020-09-27 17:00
Lekcja festiwalowa Rozpoznawanie chmur i praca meteorologa

Chmury będące widzialnym efektem kondensacji lub sublimacji pary wodnej w atmosferze składają się z maleńkich kropelek wody w stanie ciekłym lub stałym. Chmury stale rozwijają się i pojawiają się w ogromnej różnorodności form. Formy te mogą być rozmaite, tak jak rozmaite są procesy ich powstawania oraz okoliczności, w których powstają. Istnieją pewne charakterystyczne formy chmur, które często obserwowane są na całym świecie. Do ich rozpoznania i nazwania stworzono system klasyfikacji. Podczas lekcji zapoznamy się z podziałami chmur w zależności od wysokości na jakiej występują, a także kształtu oraz budowy wewnętrznej. Do lekcji zostaną wykorzystywane materiały przygotowane przez Światową Organizację Meteorologiczną (WMO).

  • śr., 2020-09-23 12:30
Spotkanie festiwalowe Różnorodność społeczna a dostęp do opieki zdrowotnej

Równe traktowanie osób należących do różnych grup społecznych i kulturowych ma szczególne znaczenie w przestrzeni opieki zdrowotnej. Choć prawo gwarantuje równość, kobiety, przedstawiciele i przedstawicielki mniejszości seksualnych, religijnych i kulturowych, migranci i migrantki doświadczały i nadal doświadczają dyskryminacji w kontaktach z instytucjami opieki zdrowotnej.

Zjawisko ograniczania praw społecznych w zakresie opieki zdrowotnej omówi dr Mariusz Baranowski (WS UAM), który wygłosi wykład pt.  „Redefinicja pojęcia niepełnosprawności w «warunkowych» państwach dobrobytu: podejście welfare scarcity. Po wykładzie odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem badaczy i badaczek zagadnienia dostępu do opieki zdrowotnej w Europie.

Kontakt: katarzyna.bielinska@uw.edu.pl, anna.chowaniec90@gmail.com.

Biorąc udział w spotkaniu pt.: „Różnorodność społeczna a dostęp do opieki zdrowotnej” wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie Państwa danych przez Uniwersytet Warszawski. Szczegółowa informacja nt. przetwarzania danych zostanie przekazana uczestnikom na początku spotkania.

Wydarzenie jest organizowane w ramach Projektu HcPubS: Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: Integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie finansowanego  przez Narodowe Centrum Nauki (Polska, nr projektu 2018/28/Z/HS1/00554), Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji/Chorwacką Akademię Nauk i Sztuk  (Chorwacja) i Słoweńskie Ministerstwo Nauki i Sportu (Słowenia) ze środków HERA – Humanities in the European Research Area (http://heranet.info) Public Spaces i Komisji Europejskiej w ramach programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej „Horyzont 2020”, umowa nr 769478.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2020-09-26 17:00
Spotkanie festiwalowe Romantyzm, młodość, rewolucja: co łączy Mickiewicza i hippiesów?

Romantyzm to pierwszy z europejskich (a szerzej: europejsko-amerykańskich) ruchów młodzieżowego protestu. „Młodość” została stworzona przez romantyków jako specyficzna, szczególnie wartościowa kategoria społeczno-kulturowa, przeciwstawiana światu ludzi starszych. W Polsce sugestywnym manifestem takich przekonań była Mickiewiczowska Oda do młodości. Idea mającej zmienić ludzkie życie młodzieżowej wspólnoty miała różnorodne konsekwencje kulturowe, społeczne i polityczne. Stała się nieodłącznym składnikiem nowoczesnego świata.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2020-09-22 17:00
Spotkanie festiwalowe Rok nietoperza – nietoperz roku

Międzynarodowa organizacja BatLife Europe ogłosiła rok 2020 ROKIEM MOPKA. Skorzystamy z tej okazji, aby przybliżyć słuchaczom sylwetkę tego niezwykłego pod wieloma względami nietoperza. Przyjrzymy się zatem temu, jak wygląda rok nietoperza roku oraz jakie są jego preferencje mieszkaniowe w ciepłych, a jakie w zimnych porach roku. Przyjrzymy mu się z bliska (to znaczy przyjrzymy się jego rozmaitym portretom – żywy nietoperz na sali wykładowej zdecydowanie nie czułby się na swoim miejscu) i spróbujemy odgadnąć, czym zasłużył sobie na swoją dość zaskakującą nazwę (cóż, podobieństwo do znanej rasy psa nie jest przypadkowe). Dowiemy się, jak się zdobywa pożywienie, kiedy się jest mopkiem i co w tym zdobywaniu pożywienia jest niezwykłego. No i wreszcie – choć to może nie do końca będzie nam dawało powód do zadowolenia z siebie – spróbujemy zrozumieć, co by nam powiedziały mopki na temat obserwowanych ostatnio zmian klimatu, gdyby potrafiły mówić.

Nauki biologiczne
  • sob., 2020-09-26 17:00
Spotkanie festiwalowe Roboty medyczne – przyszłość medycyny

Podczas wykładu zostaną przedstawione istniejące rozwiązania robotów-telemanipulatorów chirurgicznych i medycznych stosowane w praktyce medycznej, a także
nowe koncepcje takich robotów i doświadczenia własne autora z zakresu projektowania i konstrukcji manipulatorów do zastosowań w medycynie.

Zostanie zaprezentowane spektakularne zastosowanie robotów chirurgicznych wykorzystywanych do operacji minimalnie inwazyjnych serca dotyczących wykonywania
tzw. by-passów w chorobie niedokrwiennej serca. Najbardziej znane roboty dla chirurgii to AESOP i ZEUS oraz daVinci produkcji USA. W referacie zostanie przedstawiona typowa
procedura stosowana w chirurgii z użyciem robota-telemanipulatora, w którym narzędzia są sterowane zdalnie, zaś kamera endowizyjna, przekazująca obraz operowanego miejsca, jest sterowana głosem. Stosowana jest tu technika endoskopowa, w której wprowadza się do ciała pacjenta narzędzia laparoskopowe zamocowane do ramion robota i specjalny układ optyczny – obrazowód z kamerą i źródłem światła. Ramiona robota kopiują ruchy rąk chirurga, ale są o wiele precyzyjniejsze, ponieważ drżenie rąk chirurga nie przenosi się na ramiona robota.

Ta nowa technika stała się obecnie bardzo atrakcyjna i dynamicznie się rozwija, brak jeszcze jednolitych standardów technicznych i projektowo-konstrukcyjnych w tym zakresie i
wiele zagadnień czeka nadal na rozwiązania. Można je uzyskać na drodze analizy odpowiednio sformułowanych modeli uwzględniających specyfikę podejmowanych
zagadnień z pogranicza anatomii, medycyny, biomechaniki i inżynierii medycznej – w referacie zostaną przedstawione nowatorskie metody projektowania i konstruowania
innowacyjnych rozwiązań manipulatorów do zastosowania w medycynie.

Nauki techniczne
  • sob., 2020-09-26 12:00
Spotkanie festiwalowe Rezonans magnetyczny NMR okiem fizyka kwantowego

Czym jest rezonans magnetyczny? Cóż, jedną z wielu metod medycznych opartych na zjawiskach z mechaniki kwantowej, a naukowcy wykorzystujący ją, w różnych kontekstach, otrzymywali Nagrody Nobla.

Pierwsze doświadczenia nad podobnym zjawiskiem sięgają lat 30. XX w. i wcale nie dotyczyły rezonansu jądrowego. Wykonał je Rabi, który, jak określił komitet noblowski: "powiązał fale radiowe ze światem elektronów i jąder atomowych". Ojcem jądrowego rezonansu jest jednak Felix Bloch. W obu przypadkach, zasada działania jest taka sama i wymaga przyswojenia sobie pojęcia "spinu kwantowego". Postaram się opowiedzieć o zasadach działania i fizycznych zastosowaniach tego rezonansu, ale również o tym, jak podczas badania kwantowe zjawiska zachodzące wewnątrz naszego ciała przekładają się na obraz z rezonansu.

Nauki fizyczne
  • sob., 2020-09-19 10:00
Lekcja festiwalowa Religia i religijność w naukach społecznych

W trakcie wykładu wyjaśnię, czym zajmuje się socjologia religii. Celem wykładu będzie przedstawienie różnych teorii dotyczących religii i religijności. Przedstawię aktualne wyniki badań dotyczące polskiej religijności, a także wyjaśnię takie terminy jak „sekularyzacja”, „desekularyzacja”, „indywidualizacja”, „prywatyzacja religii”. W trakcie wykładu przywołam różne socjologiczne ujęcia pojęcia sekularyzacji. Przybliżę ten paradygmat na gruncie teoretycznym, a także omówię istniejący w naukach społecznych spór dotyczący procesu sekularyzacji. Wyjaśnię poglądy wpływowych socjologów religii – zarówno zwolenników, jak i przeciwników teorii mówiącej o spadku znaczenia religii. Pokrótce opiszę główne zarzuty kierowane w stronę teorii sekularyzacji.

  • śr., 2020-09-23 12:00
Spotkanie festiwalowe Regeneracja tkanek z wykorzystaniem podłoży komórkowych

Wykład będzie obejmować omówienie zagadnień wykorzystania podłoży komórkowych w regeneracji wybranych tkanek: kości, tkanki nerwowej, więzadeł, chrząstki. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem  następujących trójwymiarowych struktur polimerowych: elektroprzędzionych nanowłókien, włókien otrzymanych z druku 3D oraz termowrażliwych hydrożeli. Uczestnicy będą mogli obejrzeć jeden z procesów tworzenia tego typu trójwymiarowych struktur polimerowych. Zaprezentowany zostanie proces druku 3D jako wielofunkcyjna metoda produkcji struktur polimerowych przeznaczonych do regeneracji różnych tkanek. Struktury hydrożelowe zostaną przedstawione z wykorzystaniem polimerów pochodzenia naturalnego. (więcej na: polybiolab.ippt.pan.pl, ligamed.ippt.pan.pl)

Nauki techniczne
  • śr., 2020-09-23 16:00
Spotkanie festiwalowe Punkty przegięcia i życie

Celem wykładu jest pokazanie, jak ważne jest to, że w pewnych krzywych opisujących funkcjonowanie organizmów żywych pojawiają się punkty przegięcia. Opisana zostanie sytuacja, gdy się nie pojawiają i gdy się pojawiają, i wskazana zostanie waga tego dla istnienia życia. Wiele było bon motów określających, czym jest życie. Moja propozycja to ,,życie to punkty przegięcia lub ich brak, w zależności od sytuacji''.

Nauki matematyczne
  • sob., 2020-09-19 12:30
Lekcja festiwalowa Przydatne strony i aplikacje

Internet jest pełen informacji i użytecznych narzędzi. Jeśli dopiero zaczynacie z niego korzystać, zaprezentujemy wam wybór, moim zdaniem, szczególnie godnych uwagi aplikacji. Wszystkie z nich mają nieograniczone czasowo wersje bezpłatne, są dostępne przez internet, ale nie wszystkie wymagają stałego połączenia z nim. O wielu z nich mogliście słyszeć, część możecie już znać. Na tej prezentacji opowiem, czemu warto je bliżej poznać, dostosować do swoich potrzeb i wypróbować.

 

  • wt., 2020-09-22 09:00
Spotkanie festiwalowe Przyczyny zgonu i choroby współistniejące – o zbieraniu danych dotyczących umieralności w Polsce

Epidemia COVID-19 stała się okazją do ogólnonarodowej dyskusji o regułach rejestrowania przyczyn zgonu i chorób współistniejących. Reguły te, określone przez polskiego ustawodawcę na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia, często pozostają niejasne nawet dla praktykujących lekarzy. Celem niniejszego wykładu jest przedstawienie tych zasad, a także praktyki zbierania i sprawdzania danych o przyczynach zgonu i chorobach współistniejących w Polsce, od momentu wystawienia karty zgonu przez lekarza stwierdzającego zgon do momentu publikacji Rocznika Demograficznego. Ważnym punktem wykładu i dyskusji z uczestnikami będzie niska jakość danych o przyczynach zgonu, jej zróżnicowanie regionalne w Polsce oraz okoliczności, które sprzyjają rejestrowaniu wiarygodnych informacji o umieralności. Wykład będzie też unikalną okazją do zapoznania się z danymi o chorobach współistniejących w Polsce: zazwyczaj dane o tych chorobach nie są zachowywane dla celów publikacyjnych, jednak raz, na prośbę badaczy Uniwersytetu Warszawskiego, Główny Urząd Statystyczny udostępnił jednostkowy (choć oczywiście anonimowy) zbiór zawierający zgony z roku 2013 według przyczyn i chorób współistniejących. Chociaż za wcześnie na rzetelne dane, dyskusja może też dotyczyć naszych przewidywań dotyczących konsekwencji epidemii COVID-19 dla umieralności w Polsce: wpływu na przeciętne dalsze trwanie życia, liczbę zgonów, liczbę zgonów z innych (niż COVID) przyczyn.

Spotkanie jest przeznaczone dla wszystkich osób zainteresowanych procesami ludnościowymi w Polsce, a wykształcenie i wiedza medyczna nie są niezbędne do zrozumienia treści wykładu.

Nauki społeczne
  • śr., 2020-09-23 18:00
Spotkanie festiwalowe Przychodzi socjolog do lekarza i… Społeczno-kulturowa perspektywa zdrowia i choroby

 

Zagadnienia medyczne bardzo długo nie były uważane za właściwy przedmiot badań dla socjologów oraz antropologów - jako fakty natury przyrodniczej były postrzegane w oderwaniu od społecznych, kulturowych i politycznych kontekstów, w których występują. Jednak kultura nie tylko stanowi podstawę naszych przekonań i praktyk jako społeczeństwa, ale kształtuje również nasze poglądy i zachowania (pro)zdrowotne.  Ma też niebagatelny wpływ na procesy diagnozy, leczenia oraz rekonwalescencji.

 

Nauki społeczne badając zagadnienia medyczne pozwalają lepiej zrozumieć jak definiujemy, rozumiemy i praktykujemy zdrowie, jak postrzegamy choroby oraz w jaki sposób radzimy sobie ze zmianami zachodzącymi w naszym ciele. Pozwalają również zobaczyć jakie przekonania i wierzenia, jako społeczeństwo, mamy na temat tego, czym jest medycyna i jak działa.

 

Podczas wykładu opowiem o najważniejszych badaniach i teoriach dotyczących społecznych aspektów zdrowia, choroby i leczenia. Przyjrzymy się przejawom medykalizacji życia codziennego oraz zastanowimy się nad możliwościami krytycznej analizy tak zwanego biomedycznego modelu wiedzy.

 

Nauki humanistyczne
  • sob., 2020-09-26 12:30
Spotkanie festiwalowe Przemoc zbiorowa w XXI wieku. Od kozłów ofiarnych po ludobójstwa klimatyczne

W wykładzie przedstawione zostaną drogi wiodące do zbiorowej przemocy, omówione zostaną wybrane przypadki z XXI wieku (Papua Zachodnia, Birma, Darfur) oraz przedstawione zostaną wybrane scenariusze przyszłości (w tym prawdopodobieństwo ludobójstwa klimatycznego).

Szczegółowe zagadnienia:

- sprawcy zbiorowej przemocy jako osoby normalne i moralne;

- dyskursy ideologiczne mobilizujące do zbiorowej przemocy, w tym ludobójstw;

- ideologiczny model kozła ofiarnego Petera Glicka;

- przemoc wobec Papuasów (Papua Zachodnia); znaczenie korporacji dla przemocy;

- czystka etniczna w Birmie (Mjanmie) wymierzona w lud Rohingya;

- nowe wojny i decentralizacja przemocy;

- Darfur – pierwsza wojna klimatyczna?;

- ryzyko wystąpienia ludobójstwa klimatycznego.

Nauki społeczne
  • ndz., 2020-09-27 15:00
Spotkanie festiwalowe Przekonania na temat inteligencji, czyli kto i dlaczego chce być (postrzegany jako) mądry Nauki społeczne
  • sob., 2020-09-26 11:00
Spotkanie festiwalowe Przeciwnowotworowe właściwości diety bogatej w tylakoidy

Wykład przedstawi najnowsze wyniki naukowe dotyczące wpływu tylakoidów - błon zawartych w zielonych częściach warzyw - na rozwój niektórych chorób nowotworowych.

Czynniki żywieniowe odgrywają ważną rolę w rozwoju różnych chorób metabolicznych. Dieta oparta na liściach zielonych warzyw, bogata w specjalne błony zwane „tylakoidami”, może pełnić rolę ochronną przed niektórymi nowotworami. Badania nad chemicznym składem szpinaku wykazały wysoki poziom niektórych związków żywieniowych, w tym witamin, kwasów tłuszczowych oraz minerałów, istotnych w leczeniu wielu problemów zdrowotnych, w tym chorób nowotworowych

Nauki biologiczne
  • czw., 2020-09-24 18:30
Spotkanie festiwalowe Profilaktyka cukrzycy – wiedzieć więcej !

W trakcie spotkania dowiesz się, czy jesteś w grupie osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia cukrzycy, jakie badania profilaktyczne wykonać, jak się odżywiać aby ograniczyć ryzyko wystąpienia cukrzycy, jakie są rodzaje cukrzycy. Omówimy także, co oznacza indeks glikemiczny, wymienniki węglowodanowe i białkowo-tłuszczowe, funkcjonowanie rodzin osób chorych na cukrzycę.  Z jakimi problemami może spotkać się rodzina chorego na cukrzycę. Znaczenie wsparcia społecznego w leczeniu cukrzycy. Gdzie szukać pomocy? Jakie świadczenia może otrzymać pacjent chory na cukrzycę?  Ile kosztuje leczenie cukrzycy? Psychospołeczne aspekty funkcjonowania chorych na cukrzycę. Z jakimi trudnościami może spotkać się chory podczas leczenia cukrzycy? Co nowego w leczeniu cukrzycy? Nowe leki i technologie.

Nauki medyczne
  • pt., 2020-09-25 17:00