wykład

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Lekcja festiwalowa Wojny o wodę

Woda, H 2 0, związek chemiczny niezbędny do życia każdego organizmu na Ziemi. Postępujące zanieczyszczenie środowiska powoduje, że mamy coraz większe trudności ze zdobyciem dobrej jakościowo wody do picia. Ismail Serageldin wiceprezes Banku Światowego już w 1995 roku twierdził „Jeśli wojny tego wieku toczyły się o ropę, to wojny następnego stulecia będą toczyły się o wodę.” Konflikty o dostęp do źródła czystej wody pitnej nie są niczym nowym. Przez brak wody upadały cywilizacje. W czasie zajęć uczniowie dowiedzą się jak niedobór wody pitnej doprowadzał i doprowadza do lokalnych i międzynarodowych konfliktów. Jakimi zasobami wód dysponujemy jako Polska i cały świat. Jak ważne jest to co niewidoczne, czyli wody podziemne.

  • wt., 2022-09-27 10:00
Lekcja festiwalowa Wprowadzenie w Design Thinking

Jak nauczyć się szybko rozwiązywać problemy? Jak podejść z energią do wyzwań, jakie stawia nam życie? Jak wykorzystać to, co ma się pod ręką, w nowy i zaskakujący sposób?

Odkryj metodę Design Thinking i naucz się myśleć jak projektant.

Podczas tej otwartej lekcji poznasz metodę rozwiązywania problemów, którą będziesz mógł wykorzystać w nauce, pracy własnej i w każdej domenie swojego życia.

Zobaczysz, że częścią rozwiązania każdego problemu jest najpierw jego zdefiniowanie. Aby do tego doszło należy zrozumieć szeroki kontekst oraz to, dla kogo projektujesz.

Dzięki tej lekcji poznasz narzędzia i sposób myślenia projektantów, który zmieni Twój sposób pracy.

Zyskasz nowe umiejętności, wiarę we własne siły i nauczysz się pracować zespołowo. Nauczysz się szybko działać, przechodzić od pomysłu do prototypowania i kreatywnie wykorzystywać posiadane zasoby. Zobaczysz jak ważne jest umiejętne zadawanie pytań, słuchanie i obserwowanie.

Zobaczysz, jak niewiele potrzeba by doprowadzić do przeformatowania problemu i jego szybkiego rozwiązania.

Dzięki metodzie Design Thinking zaczniesz myśleć jak projektant a poznane narzędzia będziesz mógł wykorzystać w nauce i szkole oraz w pracy własnej w domu i Pracy przez duże P.

  • wt., 2022-09-27 10:00
Lekcja festiwalowa Lasery: muzyka światła

Cele:

- zapoznanie uczniów z różnicami jakościowymi między światłem niekoherentnym emitowanym przez standardowe źródła światła a spójnym światłem laserowym emitowanym przez różne układy laserowe,

- przedstawienie możliwości i zastosowań różnych rodzajów laserów,

- uświadomienie zakresu długości fali światła widzialnego oraz powszechnie występującego w przypadku laserów światła podczerwonego oraz omówienie zagrożeń z nim związanych.

Uczniowie poznają mechanizmy powstawania światła z uwzględnieniem różnic między promieniowaniem termicznym a laserowym (spójnym). Posłuży temu analogia między zależnościami w fali generowanej przez standardowe źródło i laser a falami dźwiękowymi powstającymi przy uderzaniu w bęben i w strunę gitary.

Następnie zaznaczona zostanie funkcja rezonatora w laserze (na podstawie analogii do rezonatora w gitarze). Istotne będzie także zwrócenie uwagi na spójność fali laserowej oraz jej monochromatyczność. Czynniki te umożliwiają uzyskanie kierunkowości emitowanej wiązki oraz ogniskowanie przez soczewki.

Zademonstrujemy uczniom wiązkę lasera półprzewodnika oraz manipulację jej położeniem za pomocą zwierciadeł i siatki dyfrakcyjnej. Posłuży to wyjaśnieniu opisanych wyżej zjawisk. W tej części lekcji zostanie zaprezentowany także dalmierz laserowy.

Następnie przybliżymy uczniom ideę uzyskiwania impulsów o wysokiej mocy przez skrócenie czasu trwania impulsu nawet o niezbyt wysokiej energii. Na koniec zademonstrujemy działanie pompy optycznej lasera Nd:YAG pompowanego za pomocą lamp błyskowych, efekty plazmowe wytworzone przez lasery nanosekundowe oraz niszczące działanie laserów półprzewodnikowych. Pokaz będzie punktem wyjścia do dyskusji o bezpieczeństwie pracy z laserami.

  • wt., 2022-09-27 10:30
Lekcja festiwalowa Ogniwa paliwowe jako alternatywne źródła energii

W odpowiedzi na trwający wzrost globalnej populacji na świecie, stopniowe wyczerpywanie się surowców naturalnych oraz zmiany klimatyczne spowodowane szeroko pojętą działalnością człowieka, zobowiązani jesteśmy do podjęcia radykalnych zmian w podejściu do produkcji, dystrybucji, magazynowania oraz zarządzania energią, pochodzącą z naturalnych zasobów biologicznych naszej planety.

Jedną z obiecujących niekonwencjonalnych metod wytwarzania energii elektrycznej, której początki sięgają pierwszej połowy XIX wieku są tzw. ogniwa paliwowe. Są to urządzenia, które bezpośrednio zamieniają energię chemiczną paliwa w energię elektryczną, przy wykorzystaniu procesów utleniania oraz redukcji substratów.

Zasada działania ogniw paliwowych zostanie przedstawiona na przykładzie ogniwa niskotemperaturowego z membraną polimerową.

  • wt., 2022-09-27 10:30
  • śr., 2022-09-28 10:30
Lekcja festiwalowa Po co nam uzdrowiska? Znaczenie dla ruchu turystycznego i rozwoju społecznego?

Uzdrowiska w Polsce stanowią ogromny potencjał rozwojowy. Ze względu na procesy demograficzne zachodzące w krajach Europy Zachodniej związane ze starzeniem się społeczeństw turystyka medyczna cieszy się coraz większą popularnością w Polsce i w Europie. Polska posiada ogromny potencjał 45 polskich uzdrowisk oferujących szeroką gamę możliwości leczenia wielu schorzeń. Polskie uzdrowiska są doceniane nie tylko przez polskich turystów, ale również przez cudzoziemców. Podczas wykładu zostanie ukazane znaczenie ekonomiczne tego segmentu turystyki, potencjał jego dalszego rozwoju, a także zostanie wskazane, w jaki sposób budować markę turystyczną w oparciu o zasoby naturalne (np. wody mineralne, czyste powietrze i mikroklimat sprzyjający leczeniu). Ukazane zostaną przykłady polskich uzdrowisk nizinnych, górskich, a także tych zlokalizowanych nad morzem. Pojawią się również odwołania do zagranicznych przykładów.

W najbliższych latach rozwój polskich uzdrowisk będzie związany ze wzrostem zainteresowania wyjazdami w celach zdrowotnych, a frekwencja będzie zależeć od grupy osób chcących podreperować swoje zdrowie po przebytej chorobie COVID-19.

Niestety gminy uzdrowiskowe oraz gminy z obszarami ochrony uzdrowiskowej poniosły szczególnie dotkliwe finansowe straty w wyniku pandemii COVID-19 wynikające ze spadków wpływów pochodzących z opłaty klimatycznej. Na wykładzie zostanie poruszany także wątek opłaty klimatycznej oraz opłaty miejscowej oraz przykłady opodatkowania turystycznego funkcjonujące w innych krajach, gdzie są zlokalizowane uzdrowiska.

  • wt., 2022-09-27 10:30
Lekcja festiwalowa Wirusy – nieproszeni goście

Wirus - w dosłownym tłumaczeniu z łaciny virus - jad, oznacza, że wirusy są czynnikami wyłącznie patogennymi. Jednak warto dodać, że są to nie tylko niebezpieczni wrogowie, lecz również współtowarzysze, najdyskretniejsi współpracownicy. Są wszędzie, wewnątrz nas i na zewnątrz, zadziwiają skutecznością działania do tego stopnia, iż można ich uznać za doskonałą formę życia. Ale, czy można powiedzieć, że wirusy żyją? Wirusy określa się przecież jako pogranicze materii żywej i nieożywionej. Celem warsztatów „Wirusy – nieproszeni goście” będzie wprowadzenie młodych uczestników w ważny i ekscytujący świat wirusów. Pierwszym etapem będzie zapoznanie słuchaczy z budową wirusów oraz procesem zakażenia komórek ludzkich, zwierzęcych i bakteryjnych. Pokazane zostaną sposoby namnażania wirusów in vitro oraz metody ich wykrywania – praca z mikroskopem. Następnie, zaprezentowane zostanie ich działanie chorobotwórcze na przykładach chorób ludzi i zwierząt. W kolejnym etapie wspólnie z uczestnikami opisane zostaną sposoby radzenia sobie z wirusami. Pokazana zostanie, walka z inwazją wirusów jaką toczy każdego dnia układ odpornościowy człowieka, i w jakim stopniu organizm skutecznie odrzuca atak niechcianych gości. Analizując rodzaje odpowiedzi przeciwwirusowej uczestnicy zobaczą, że kiedy wirus przeniknie przez pierwsze bariery ochronne i wniknie do komórek, to jedną z ostatnich desek ratunku jest niszczenie samego siebie - własnych komórek.

  • wt., 2022-09-27 10:30
Lekcja festiwalowa Niebezpieczne kleszcze

Podczas planowanej lekcji wykorzystana będzie prezentacja, w której prowadzący omówi biologię występujących w Polsce kleszczy (przede wszystkim zwyczajnego i pastwiskowego). Uczestnicy poznają objawy najważniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze (zapalenie mózgu i opon mózgowych oraz borelioza u ludzi, babeszjoza u psów), zdobędą również wiedzę na temat sposobu unikania ataku kleszczy i usuwania ich jeśli już do ataku doszło. Planowane jest także oglądanie spreparowanych kleszczy i okazów żywych (jeśli uda się takowe złapać).

  • pon., 2022-09-26 11:00
  • wt., 2022-09-27 11:00
Lekcja festiwalowa Rynek pracy i kompetencje przyszłości

W jaki sposób nowoczesne technologie zmieniają świat i rynek pracy? Jakie kompetencje przydadzą się w przyszłości? Zapraszam na przygodę do świata cyfrowych technologii, który otwiera przed nami nowe możliwości i wyzwania!

  • wt., 2022-09-27 11:00
Lekcja festiwalowa Zamiast przeczytać tysiące rozdziałów z książek, zbadamy właściwości mechaniczne materiałów

Celem prowadzonych zajęć jest przybliżenie młodzieży podstaw badań wytrzymałościowych prowadzonych w Laboratorium Badań Materiałów i Konstrukcji IPPT PAN. Podczas interaktywnych zajęć z młodzieżą omówione zostaną podstawowe materiały inżynierskie, ich właściwości i zastosowania. Zajęcia praktyczne prowadzone przez pracowników Laboratorium pozwolą zrozumieć podstawy zagadnień związanych z wytrzymałością materiałów oraz umożliwią czynne uczestnictwo w zajęciach podczas przeprowadzania statycznej próby rozciągania czy dynamicznej próby ściskania. Zaprezentowane zostaną również możliwości mikroskopu skaningowego.

  • wt., 2022-09-27 11:00
Lekcja festiwalowa Celebryta - persona upadła? O genezie medialnego celebrytyzmu

„Znani z tego, że są znani” – najsłynniejsza definicja celebrytów, którą sformułował w latach 60 XX wieku amerykański historyk i kulturoznawca Daniel Boorstin jest aktualna do dziś. Celebryci ogniskują społeczną uwagę, wszyscy się nimi interesujemy, choć nie wszyscy się do tego przyznajemy. W czasie lekcji omówiona zostanie geneza medialnego celebrytyzmu oraz społeczne funkcje celebrytyzmu. Zastanowimy się czym różnią się celebryci ery telewizyjnej od celebrytów ery Instagrama i Tik-toka. W czasie lekcji poszukamy także odpowiedzi na pytanie, czy celebryci są lub mogą być użyteczni i pożyteczni dla społeczeństwa.

  • wt., 2022-09-27 11:30
Lekcja festiwalowa Osady jeziorne i rzeczne jako archiwum zmian środowiskowych i gospodarczej działalności człowieka

Osady akumulowane w dnach jezior, torfowisk i dolin rzecznych to niezwykłe archiwum pozwalające zrekonstruować zarówno zmiany warunków klimatycznych w przeszłości oraz fazy aktywności gospodarczej człowieka. Zmienność typów osadów akumulowanych w tych środowiskach pozwala na wyróżnianie okresów ciepłych i zimnych, wilgotnych i suchych, które występowały na badanym terenie w przeszłości. Te same osady pozwalają rozpoznać moment rozpoczęcia działalności rolniczej w regionie oraz zmiany natężenia działalności gospodarczej. W trakcie zajęć zostaną omówione podstawowe metody badawcze wykorzystywane do tych rekonstrukcji (litologiczne, geofizyczne, sedymentologiczne, palinologiczna, geochemiczne i in.). Zajęcia będą składały się z 2 części teoretycznej (wykład/konwersatorium) po której uczniowie samodzielnie będą zanalizować zapis różnorodnych zmian środowiskowych zapisanych w wybranych profilach geologicznych osadów.

  • wt., 2022-09-27 11:30
Lekcja festiwalowa Biofilm bakteryjny jako złożona struktura wykazująca zwiększoną antybiotykoporność

Biofilm to struktura powstająca zazwyczaj na powierzchniach stałych. W zależności od mikroorganizmów wchodzących w jej skład może być ona płaską mozaiką lub wielowarstwową złożoną społecznością mikroorganizmów jednogatunkową lub wielogatunkową. Komórki wchodzące w skład biofilmu wykazują odmienne cechy metaboliczne w porównaniu z ich wolnożyjącymi odpowiednikami. Struktura biofilmu zapewnia komórkom przeżycie w skrajnie trudnych warunkach. Jedną z unikatowych cech biofilmu jest jego wysoka oporność na antybiotyki co ma szczególne znacznie w przypadku bakterii patogennych. Zagrożenia wynikające z powstawania struktur biofilmowych dotyczą zdrowia publicznego, szeroko pojętej medycyny oraz wielu gałęzi przemysłu. Złożoność struktury znacząco wpływa na skuteczne metody ich eradykacji. W ramach wykładu przedstawiona zostanie struktura i funkcjonowanie biofilmów ich rozprzestrzenienie oraz mechanizmy wpływające na ich zwiększoną antybiotykoporność.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Nie tylko jajko ma białko

Spotkanie przybliży dzieciom cudowny świat białek - molekuł, które laikom kojarzą się z jednym białkiem - jaja kurzego. Tymczasem każdy żywy organizm zawiera ich tysiące. Białka mają unikalną strukturę przestrzenną, która umożliwia im pełnienie różnorodnych funkcji (np. transportu innych molekuł, budowanie naszego ciała, przyspieszania reakcji chemicznych). Wyznaczenie struktury białek stało się możliwe dzięki rozwojowi nowoczesnych technik biofizycznych. Podczas warsztatów dzieci dowiedzą się, czym są białka dla biofizyków, czego chcieliby, a czego mogą dowiedzieć się o ich strukturze, jak wrażliwa na czynniki fizyczne (np. temperaturę, pH) jest struktura białek i poznają świecące na zielono białko, które umożliwia biologom oświetlenie wnętrza komórek

  • wt., 2022-09-27 09:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
  • śr., 2022-09-28 09:00
  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Protokół dyplomatyczny- relikt przeszłości- czy nadal ważny instrument

Wprowadzeniem do zajęć będzie poznanie drogą głosowania stanowiska uczestników zajęć w kwestii: czy protokół dyplomatyczny to zestaw zmurszałych i przez nikogo nie stosowanych zasad, czy też – nie sposób wyobrazić sobie stosunków międzynarodowych bez obowiązywania i stosowania reguł protokolarnych. Ponadto omówione zostaną zagadnienia: - Dlaczego doszło do powstania protokołu dyplomatycznego? - Ewolucja protokołu. - Zasady uznawania przez państwo przyjmujące – dyplomatów państw obcych za persona nongrata. - Czy dyplomata akredytowany w danym kraju może interesować się życiem politycznym , gospodarczym i kulturalnym oraz sprawami wojskowymi? - Zagadnienie komunikowania się w dyplomacji i stosowania różnych instrumentów – z wizytówkami włącznie. Na zakończenie zajęć – przeprowadzone zostanie głosowanie nad ich główną tezą: protokół to relikt przeszłości - czy też nie? Zobaczymy czy wykład i dyskusja wpłynęła na zmianę stanowiska wobec znaczenia protokołu dyplomatycznego we współczesnych stosunkach międzynarodowych.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Rozwój i narodziny człowieka - niezwykły proces zaprojektowany przez naturę

Tematem zajęć jest przedstawienie procesu poczęcia, rozwoju wewnątrzmacicznego i narodzin człowieka z punktu widzenia biologii, fizjologii, psychologii i socjologii. Celem zajęć jest przedstawienie procesu poczęcia, rozwoju i narodzin człowieka jako doskonałego zjawiska natury, zaprogramowanego w sposób perfekcyjny, pełnego emocji, wzruszeń, miłości i wysiłku. Ukazanie zjawisk biologicznych w kontekście filozofii personalistycznej.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Świat atomów w komputerze: projektowanie nowych antybiotyków

Antybiotyki są niezastąpione w zwalczaniu infekcji bakteryjnych. Gdybyśmy chcieli projektować nowe antybiotyki metodą "zgadywania" i testowania ich skuteczności doświadczalnie, potrwałoby to bardzo długo i by było bardzo kosztowne. Z tego powodu każda cząsteczka, która może być nowym antybiotykiem, jest najpierw zaprojektowana w komputerze. W ten sposób sprawdza się jej miejsce wiązania, ocenia szanse na zwalczanie infekcji bakteryjnych oraz toksyczność. Cząsteczki, które pomyślnie przeszły ten etap, są następnie badane eksperymentalnie w laboratorium. Dopiero wiele lat później, po wielu badaniach i eksperymentach, taki lek może być zatwierdzony do podawania ludziom.

Na etapie komputerowego projektowania nowych antybiotyków wykorzystuje się modelowanie molekularne. Jesteśmy w stanie zobaczyć trójwymiarowy obraz zarówno cząsteczki, która może być nowym lekiem, jak i jej sposobu wiązania do receptora. Dzięki symulacjom dynamiki molekularnej możemy też obserwować jak poruszają się dane cząsteczki. Wszystko to jest możliwe, ponieważ znamy strukturę elektronową atomów, wiemy w jaki sposób atomy wiążą się między sobą oraz znamy charakter tych wiązań. Ponadto, znamy masę każdego atomu i za pomocą prostych praw fizyki, jesteśmy w stanie modelować ich sposób poruszania się. Na wykładzie zaobserwujemy m. in. sposób wiązania wybranych antybiotyków do rybosomu bakteryjnego oraz obejrzymy krótkie filmiki z symulacji dynamiki molekularnej.

  • wt., 2022-09-27 10:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Tajemniczy świat pradawnych mórz i oceanów

Lekcja przybliży uczniom zagadnienia ewolucji organizmów morskich na przestrzeni dziejów, począwszy od prekambru, aż po czasy prawie współczesne. W trakcie zajęć dowiemy się jaki jest wiek Ziemi i kiedy na naszej planecie mogło powstać życie. Poznamy także wiele ciekawych etapów ewolucji, takich jak np.: powstanie pierwszych organizmów tkankowych – tzw. fauna ediakarańska; zjawisko kambryjskiej eksplozji życia; najstarsze drapieżnictwo; wyjście kręgowców na ląd oraz ich powrót do wody, etc. Prowadzący opowie również o: największych kryzysach w historii życia na Ziemi – tak zwanych wielkich wymieraniach, ich przyczynach oraz konsekwencjach dla dalszej ewolucji. Uczniowie dowiedzą się także czym są skamieniałości, jakie są ich rodzaje i dlaczego ich badanie jest takie ważne. Przybliżone będzie również pojęcie skamieniałości przewodnich, wraz z ich zastosowaniem jako narzędzi do określania względnego wieku skał (biostratygrafia). Uczestnicy zajęć będą też mieli szansę poznać największych drapieżców swoich czasów takich jak: gigantyczne głowonogi, morskie skorpiony, ryby pancerne, dziwaczne rekiny, ichtiozaury, długoszyje plezjozaury, czy też olbrzymie morskie jaszczury – mozazaury. Wycieczkę w czasie młodzież zakończy w paszczy największego rekina wszechczasów.

W trakcie prezentacji multimedialnej uczniowie będą mieli także okazję dowiedzieć się jak na przestrzeni setek milionów lat zmieniał się układ kontynentów oraz zapoznać się z oryginalnymi okazami skamieniałości, które każdy z uczniów będzie mógł dokładnie zbadać.

Ostatnim etapem zajęć będzie zwiedzanie wystawy stałej Skamieniały świat, prezentującej jeden z największych zbiorów skamieniałości w Polsce, w tym bardzo różnorodną kolekcję fauny morskiej z różnych okresów geologicznych.

  • wt., 2022-09-27 12:00
  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Wsparcie informatyczne warunkiem bezpieczeństwa szkoły

Bezpieczeństwo szkoły jest tu rozumiane jako umożliwienie funkcjonowania i prowadzenia działalności edukacyjnej dzięki wykorzystaniu wsparcia informatycznego. Na lekcji zostaną zaprezentowane wyniki badań.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego w rozwiązywaniu prostych zagadnień z dynamiki

Arkusz kalkulacyjny Excel jest uniwersalnym narzędziem, które kojarzy nam się z prostymi obliczeniami związanymi z ewidencją domowych wydatków, rozliczeniami podatkowymi. Okazuje się, że Excel wspaniale nadaje się do rozwiązywania numerycznego prostych zagadnień z dynamiki punktu materialnego.

Zagadnienia z dynamiki punktu materialnego prowadzą do równań różniczkowych (zwyczajnych lub cząstkowych). Na wykładzie zaprezentuję jak sprowadzić zagadnienie z dynamiki punktu materialnego do schematu różnicowego i krok po kroku rozwiązać je w Excelu znajdując położenie ciała i jego prędkości w kolejnych chwilach czasu. Czyli zobaczymy jak numerycznie rozwiązywać równania różniczkowe.

Będą to zagadnienia, które mogą być rozwiązane w sposób analityczny. Porównamy rozwiązania otrzymane numerycznie z tymi otrzymanymi analitycznie. Przedyskutujemy jakość rozwiązań numerycznych.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Nanomateriały w medycynie – jakie możliwości i zagrożenia niosą nowe technologie?

Produkcja nanomateriałów to proces na miarę XXI wieku, w którym materiały o ściśle sprecyzowanych i unikalnych właściwościach są budowane od podstaw, często atom po atomie. Nanocząstki, nanowłókna, nanorurki…rewolucjonizują one nasze życie w bardzo wielu obszarach, między innymi w medycynie. Już teraz możemy korzystać z antybakteryjnych opatrunków z nanocząstkami srebra, rusztowań komórkowych z nanowłókien czy radiofarmaceutyków stosowanych w diagnostyce chorób nowotworowych…kto z nas o nich nie słyszał? A może już je stosowałeś? Czy wiesz jak działają? Czemu są takie wyjątkowe? Nanotechnologie w zastosowaniu medycznym to szczególnie wrażliwy obszar badawczy, ponieważ ostatecznie dotyczy zdrowia, a nawet życia wielu pacjentów. Zwolennicy nanotechnologii uważają, że przyniesie społeczeństwu niezrównane korzyści. Tymczasem jej przeciwnicy twierdzą, że nanotechnologia może stanowić poważne zagrożenie dla środowiska oraz zdrowia, a nawet życia żywych organizmów. A jak jest naprawdę? Jaki jest obecny stan wiedzy dotyczący nanomateriałów w zastosowaniu medycznym? Jak regulacje prawne gwarantują bezpieczeństwo stosowania produktów bazujących na nanomateriałach? Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, serdecznie zapraszamy na spotkanie, w czasie którego przyjrzymy się bliżej nanomateriałom stosowanym w medycynie.

  • wt., 2022-09-27 12:30
Lekcja festiwalowa Sport osób niepełnosprawnych – wyczyn czy rehabilitacja?

Sport osób niepełnosprawnych przeszedł w ostatnich 20 latach olbrzymią metamorfozę. Początkowo traktowany był jako forma rehabilitacji lecz z czasem przeistoczył się w sport profesjonalny. Osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności mają możliwość uprawiania niemal wszystkich dyscyplin sportu które są dostępne dla osób pełnosprawnych. Współzawodnictwo w sporcie niepełnosprawnych odbywa się na każdym możliwym poziomie: regionalnym, narodowym oraz paraolimpijskim. Technologia wspomagająca oraz rozwój metod treningowych sprawia, iż poziom współzawodnictwa stale rośnie, a niepełnosprawni sportowcy rywalizują razem z pełnosprawnymi. Aktualnie sportowcy z niepełnosprawnością mogą rywalizować na Igrzyskach Paraolimpijskich w 22 letnich i 6 zimowych dyscyplinach sportu. Od wielu lat Igrzyska Paraolimpijskie odbywają się w tym samym roku i na tych samych obiektach co olimpijskie, ciesząc się wielkim zainteresowaniem kibiców oraz coraz większym mediów.

W przypadku wielu osób niepełnosprawnych sport stał się ich sposobem na życie. Zawodnicy w wielu dyscyplinach mają możliwość uprawiania sportu na poziomie zawodowym na wzór sportowców pełnosprawnych. Sport to również naturalne środowisko integracji osób pełno – i niepełnosprawnych, jest jej bardzo ważnym środkiem. Niepełnosprawni sportowcy oraz ich sukcesy osiągane na zawodach najwyższej rangi, motywują do podejmowania aktywności fizycznej innych niepełnosprawnych. Pokazują im że ciężką pracą oraz wytrwałością w dążeniu do celu można osiągnąć sukces w sporcie, który może mieć realne przełożenie na sukcesy odnoszone w życiu. Dla pełnosprawnych są dowodem na to że ograniczenia istnieją tylko w nas samych!

 

  • wt., 2022-09-27 12:30
Lekcja festiwalowa Wszystko, co byście chcieli wiedzieć o plejstocenie

Plejstocen był epoką w dziejach Ziemi, która trwała pomiędzy 2,58 mln. a 11,7 tys. lat temu. Popularnie nazywa się ją często „epoką lodowcową”. Plejstocen charakteryzował się bowiem cyklicznymi zmianami światowego klimatu, który oscylował pomiędzy okresami ciepłymi (interglacjałami) a okresami zimnymi (glacjałami/zlodowaceniami). W trakcie interglacjałów średnie roczne temperatury na Ziemi były zbliżone do tych, które panują obecnie. Glacjały charakteryzowały się za to wyraźnie niższymi temperaturami. Celem lekcji jest przedstawienie zmian środowiska przyrodniczego, jakie towarzyszyły oscylacjom klimatycznym. W PAN Muzeum Ziemi znajdują się zbiory reprezentujące interglacjał eemski (ok. 130–115 tys. lat temu) oraz zlodowacenie Wisły (ok. 115–11,7 tys. lat temu). Na przykładzie tego pojedynczego cyklu zmian klimatu prześledzimy jak zmieniało się środowisko Europy oraz jego fauna i flora.

  • pon., 2022-09-26 12:30
  • wt., 2022-09-27 12:30
Lekcja festiwalowa Wykorzystanie zjawiska burzliwości w procesach inżynierii chemicznej

Przepływ burzliwy jest nieuporządkowanym ruchem płynu, w którym wszystkie charakteryzujące ten ruch wielkości fizyczne wykazują losową zmienność w czasie i przestrzeni. Jego trójwymiarowy i dyfuzyjny charakter pozwala na intensyfikacje zachodzących w przepływie procesów transportu pędu, masy i ciepła. Z tego względu znacząca większość procesów inżynierii chemicznej prowadzona jest w reżimie burzliwym z czego wynikają dobre, ale również złe skutki.

Tematem wykładu jest przedstawienie przykładów wykorzystania zjawiska przepływu burzliwego w celu intensyfikacji rzeczywistych procesów inżynierii chemicznej zarówno historycznych, aktualnych jak i przyszłościowych. Zaprezentowane zostaną również problemy z jakimi spotykają się inżynierowie odpowiedzialni za projektowanie i prowadzenie procesów przemysłowych w reżimie burzliwym z branży chemicznej, biotechnologicznej, farmaceutycznej i energetycznej.

  • wt., 2022-09-27 12:30
  • czw., 2022-09-29 12:30
Lekcja festiwalowa Mieszkańcy Bałtyku

Gdy stoisz na brzegu, morze Bałtyckie może wydawać się spokojne i niezamieszkane. W rzeczywistości jest jednak miejscem tętniącym życiem. Ssaki morskie są grupą zwierząt przystosowana do życia w morzach. To doskonali nurkowie i pływacy. Jakie ssaki mieszkają w Bałtyku? Czy w Bałtyku mieszkają delfiny? Na lekcji opowiem o mieszkańcach Bałtyku. Dowiecie się, jak zachować się, kiedy spotkamy na plaży fokę; jak rozpoznać, czy foka wymaga interwencji. Opowiem, jak działa ośrodek rehabilitacji fok na Helu i co się dzieje, kiedy co roku wypełnia się pacjentami. Będziemy towarzyszyć foczym pacjentom, którzy po rehabilitacji wracają do swojego domu, którym jest morze. Przybliżę, w jaki sposób naukowcy śledzą wędrówki fok. Opowiem też z jakimi zagrożeniami zmagają się mieszkańcy Bałtyku i co każdy z nas może zrobić, żeby ochronić ich dom.

  • wt., 2022-09-27 13:00
Lekcja festiwalowa Mózg, Mikroskop i Meduza

Mózg człowieka składa się z miliardów neuronów. Są one połączone ze sobą w gęste sieci, które spajają tryliony złączy. Dzięki zmianom w tych sieciach uczymy się, zapamiętujemy, odczuwamy emocje, ale też chorujemy, gdy sieci nie działają prawidłowo. Mózg to dobrze zorganizowane centrum dowodzenia, które odbiera sygnały ze środowiska i pozwala na nie zareagować. Jak zdobyliśmy taką wiedzę? Na wykładzie opowiem o historii badań neuroanatomicznych i o tym jak doszło do odkrycia neuronów. Zobaczymy, jak wyglądały pierwsze badania nad mózgiem. Przybliżę, w jaki sposób meduza i nieudany eksperyment naukowy doprowadziły do jednego z największych odkryć współczesnej biologii, Nagrody Nobla i przełomu w badaniach neuroanatomicznych. Opowiem też o tym, jak powstają myszy transgeniczne ze święcącymi neuronami. Dowiecie się, jak neurobiolodzy tworzą przezroczyste mózgi i oglądają pod mikroskopem tysiące komórek i połączeń naraz.

  • wt., 2022-09-27 14:00
Lekcja festiwalowa Wyznaczanie raty kredytu lub pożyczki

Celem wykładu będzie przedstawienie uczestnikom podstawowych pojęć matematyki finansowej: procent prosty, procent składany, renta matematyczna, rata kredytu (część kapitałowa i odsetkowa), schemat spłaty kredytu, RRSO. Na podstawie wiedzy zdobytej w trakcie wykładu uczestnik powinien znać, rozumieć i rozróżniać podstawowe pojęcia związana z wyznaczaniem raty kredytu (w szczególności jej składowych), oceniać koszt kredytu, analizować oraz potrafić porównać dostępne oferty kredytu, jak również dokonać racjonalnego wyboru spośród dostępnych ofert na rynku.

  • wt., 2022-09-27 14:00
Spotkanie festiwalowe Jak rosną nanorurki

Zostaną omówione następujące tematy: helisa Coxetera- Boerdijka, diament, grafit i grafen, związki aromatyczne, fulereny, nanorurki, defekty w nanorurkach, wzrost nanorurek, bryły platońskie i ich podobieństwo do wirusów.

 Nanorurki węglowe (/carbon nanotube/ –/CNT/ ) są odmianą alotropową węgla i stanowią twory pośrednie między kulistymi fulerenami i płaskimi arkuszami grafenu. Mogą powstawać poprzez zwinięcie takich arkuszy. Idealna, nieskończenie długa nanorurka ma budowę sieci sześciokątnej zawiniętej na powierzchni walca. W wierzchołkach sześciokątów znajdują się atomy węgla. Wszystkie nanorurki mają symetrię helisy o kącie zwinięcia danym przez dwie liczby całkowite  (/n/, /m/), które oznaczają sposób skręcenia rurki.

 Wzrost nanorurki zachodzi poprzez tworzenie w sieci sześciokątnej (6) dysklinacji, w postaci pięciokątów (5) lub siedmiokątów (7). Prawa ruchu są różne dla 5 i 7. W przypadku 5 dzieli się sąsiednia 6 na dwie 5, a pierwotna 5 zmienia się w 6. W przypadku 7 ona sama dzieli się na 5 i 6, skutkiem czego sąsiednia 6 staje się 7.

Nauki techniczne
  • wt., 2022-09-27 16:30
Spotkanie festiwalowe Wyznaczanie raty kredytu lub pożyczki

Celem wykładu będzie przedstawienie uczestnikom podstawowych pojęć matematyki finansowej: procent prosty, procent składany, renta matematyczna, rata kredytu (część kapitałowa i odsetkowa), schemat spłaty kredytu, RRSO. Na podstawie wiedzy zdobytej w trakcie wykładu uczestnik powinien znać, rozumieć i rozróżniać podstawowe pojęcia związana z wyznaczaniem raty kredytu (w szczególności jej składowych), oceniać koszt kredytu, analizować oraz potrafić porównać dostępne oferty kredytu, jak również dokonać racjonalnego wyboru spośród dostępnych ofert na rynku.

Nauki matematyczne
  • wt., 2022-09-27 17:00
Spotkanie festiwalowe O poszukiwaniu igły w stogu siana

Na wykładzie zostaną omówione podstawy techniki obliczeniowej zwanej analizą przedziałową oraz jej zastosowanie w obliczeniach komputerowych oraz do dowodzenia twierdzeń i testowania hipotez matematycznych takich jak:  problem Keplera, czyli jak pakować pomarańcze w skrzynkach, aby zmieścić ich jak najwięcej, stabilność Układu Słonecznego, czyli czy planety krążąc dookoła Słońca w przyszłości nie pozderzają się, czy wreszcie testy hipotezy Riemanna, wciąż hipotezy, nie twierdzenia, będącej jednym z najsłynniejszym nierozwiązanych problemów matematycznych.

Nauki techniczne
  • wt., 2022-09-27 18:00
Spotkanie festiwalowe Rosyjska propaganda historyczna przeciw Polsce Nauki społeczne
  • wt., 2022-09-27 18:00
Lekcja festiwalowa Dobre i złe bakterie

Podczas spotkania opowiemy o bezpieczeństwie pracy w laboratorium mikrobiologicznym, poznamy "dobre" i "złe" bakterie, zobaczymy jak można je hodować w laboratorium oraz jak wyglądają pod mikroskopem. Opowiemy, co można zrobić, aby ustrzec się przed „złymi” bakteriami. Wykonamy także preparaty z jogurtu oraz wody z ogórków kiszonych, aby poznać naszych sprzymierzeńców.

  • śr., 2022-09-28 09:00
  • śr., 2022-09-28 11:00
Lekcja festiwalowa Fizyka dla bramkarzy

W czasie lekcji dyskutowane są szanse bramkarza na obronę rzutu karnego w przypadku dwóch dyscyplin: piłki ręcznej i piłki nożnej. W czasie lekcji korzystając z prostych zjawisk fizycznych mierzy się czas reakcji oraz skoczność uczestników zajęć. W czasie zajęć wykorzystuje się podstawowe wiadomości z kinematyki (ruch jednostajnie przyśpieszony) i dynamiki (energia kinetyczna i potencjalna). Lekcja jest pomyślana jako powtórzenie materiału z I klasy gimnazjum oraz zachęta do praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy.

  • śr., 2022-09-28 09:00
Lekcja festiwalowa Nie tylko jajko ma białko

Spotkanie przybliży dzieciom cudowny świat białek - molekuł, które laikom kojarzą się z jednym białkiem - jaja kurzego. Tymczasem każdy żywy organizm zawiera ich tysiące. Białka mają unikalną strukturę przestrzenną, która umożliwia im pełnienie różnorodnych funkcji (np. transportu innych molekuł, budowanie naszego ciała, przyspieszania reakcji chemicznych). Wyznaczenie struktury białek stało się możliwe dzięki rozwojowi nowoczesnych technik biofizycznych. Podczas warsztatów dzieci dowiedzą się, czym są białka dla biofizyków, czego chcieliby, a czego mogą dowiedzieć się o ich strukturze, jak wrażliwa na czynniki fizyczne (np. temperaturę, pH) jest struktura białek i poznają świecące na zielono białko, które umożliwia biologom oświetlenie wnętrza komórek

  • wt., 2022-09-27 09:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
  • śr., 2022-09-28 09:00
  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Niedźwiedź polarny – król Arktyki

Niedźwiedzie polarne, żyjąc w mroźnym klimacie Arktyki, wykształciły wiele przydatnych przystosowań ułatwiających im przetrwanie – wybrane z nich omówimy podczas zajęć.

  • śr., 2022-09-28 09:00
  • śr., 2022-09-28 10:30
Lekcja festiwalowa Owady z bliska

Przybliżymy złożoność budowy owadów. Udowodnimy, że ta różnorodność budowy owadów to przejaw dostosowań do sposobu życia i warunków, w jakich owady żyją.  Odkrywać będziemy wspólnie mordki, pyszczki, oczka i inne części ciał owadzich.

  • pon., 2022-09-26 09:00
  • śr., 2022-09-28 09:00
  • pt., 2022-09-30 09:00
Lekcja festiwalowa Prawo cywilne w koszyku czyli paragrafy na zakupach

Odklejona podeszwa w nowym bucie. Uszkodzona przesyłka kurierska. Popsute słuchawki. Co oznaczają w praktyce: zdolność do czynności prawnych, rękojmia, gwarancja, zawieranie umowy na odległość.

  • śr., 2022-09-28 09:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
  • czw., 2022-09-29 11:00
Lekcja festiwalowa Śródbłonek naczyniowy – tajemniczy organ i jego rola w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych

Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroby sercowo-naczyniowe stanowią ogromny problem zdrowotny i są główną przyczyną przedwczesnej śmierci wielu ludzi. Rocznie umiera z tego powodu ok. 18 mln ludzi, co stanowi około 30% wszystkich zgonów na świecie. Uszkodzenie śródbłonka naczyniowego jest uważane za główną przyczynę tych schorzeń. Przez lata uważano, że tkanka ta tworzy jedynie pasywną barierę, coś na kształt folii wyścielającej wnętrze naczyń. Obecnie wiadomo, że komórki te tworzą wyspecjalizowaną warstwę wyścielającą naczynia, przedsionki i komory serca oraz naczynia limfatyczne, która stanowi skuteczną barierę pomiędzy krążącą krwią a pozostałymi tkankami. Ponadto śródbłonek, obok wątroby, jest największym organem wydzielniczym w organizmie człowieka i wytwarza szereg naczyniowo-aktywnych czynników, w tym tlenek azotu. Oprócz regulowania przepływu krwi i utrzymywania integralności ścian naczynia, komórki śródbłonka aktywnie odpowiadają na czynniki znajdujące się we krwi, w tym czynniki wywołujące stres komórkowy i aktywację stanu zapalnego. Stan zapalny, związany z aktywacją śródbłonka, charakteryzuje zwiększenie wytwarzania reaktywnych form tlenu, które, wraz z nieskuteczną ochroną antyoksydacyjną, doprowadzają do powstawania uszkodzeń w komórkach.

Wykład wprowadzi słuchacza do struktur układu krążenia przybliżając tajemnicze funkcje i zadania śródbłonka naczyniowego. Prof. Aird z Harvard Medical School twierdzi, że nie ma takiej choroby, która by nie dotykała śródbłonka. Zadamy sobie pytanie, czy funkcjonalność tej niepozornej tkanki może decydować o naszym losie? Czy rzeczywiście śródbłonek może być strażnikiem prawidłowego działania wielu organów? Komu zagrażają choroby sercowo-naczyniowe i jak in zapobiegać? 

  • śr., 2022-09-28 09:00
Lekcja festiwalowa Czego nauczyliśmy się od robaków na temat ludzkiego starzenia się (i nie tylko)

Czego nauczyliśmy się od robaków na temat ludzkiego starzenia się. O wiele więcej niż mogłoby się nam wydawać. Badacze odkryli podstawowe mechanizmy odpowiedzialne za starzenie się dzięki maleńkiemu robakowi znanego jako Caenorhabditis elegans (C. elegans). C. elegans jest niezwykle cennym modelem, ze względu na wiele zalet, w tym łatwość manipulacji genetycznych, krótki czas życia i wyraźne zmiany fizjologiczne zależne od wieku. Starzejące się C. elegans wykazują spadek cech anatomicznych i funkcjonalnych, w tym integralności tkanek, ruchliwości, uczenia się i pamięci oraz odporności. Wiele nowych technik i pomysłów jest początkowo testowanych na C. elegans, ze względu na jego wszechstronność jako organizmu badawczego. Wykorzystanie robaków pozwoliło na identyfikacje genów i mechanizmów, które modulują długość życia oraz biomarkerów starzenia się. W niniejszym wykładzie przedstawię ogólne podstawy pracy z robakami, w tym selektywną listę niektórych z ważniejszych wyników studiów nad starzeniem się, oraz aktualnych tematów badawczych wykorzystujących robaki C.elegans.

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Czy na pewno wiesz jak zaparzać herbatę? O zdolnościach antyutleniających herbat słów kilka

Wykład omawia proces parzenia herbaty w taki sposób, aby wydobyć z niej to, co najlepsze. Przybliżony zostanie skład chemiczny herbat, jej rodzaje i właściwości. Omówione zostaną zagadnienia zdolności antyutleniających i roli związków polifenolowych w organizmie człowieka. Poruszone zostanie zagadnienie stresu oksydacyjnego i sposobów walki z nim. W ramach omawiania metod badania zdolności antyutleniających przeprowadzony zostanie pomiar zdolności antyutleniających wybranego naparu herbacianego. Wykład dla fanów herbaty i nie tylko. Jeżeli ktoś chce dowiedzieć się, czy można oszukać czas i zatrzymać proces starzenia się bez ingerencji chirurga plastycznego, to ten wykład jest dla niego.

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Dlaczego żaglówka pływa pod wiatr?

Na wykładzie będzie poruszony temat powstawania sił na żaglówce podczas poruszania się po wodzie gdy wieje na nią określony wiatr. Wyjaśnione zostanie powstawanie sił aerodynamicznych na żaglach oraz sił hydrodynamicznych na mieczu i opływany kadłubie żaglówki. Poruszone zostanie wpływ: prędkości wiatru pozornego, powierzchni ożaglowania, własności aerodynamicznych ożaglowania, kąta natarcia i wybrzuszenia żagla na powstającą siłę aerodynamiczną. Podczas pokazu zaprezentujemy mały tunel aerodynamiczny, w którym linie prądu płynącego powietrza są obrazowane poprzez smugi dymu. Do tunelu wkładane będą różne obiekty np. profile skrzydeł różnego typu, a także elementy o innych kształtach. Uczestnicy będą mogli obserwować, jak kształtują się linie prądu wokół profilu lotniczego, samochodu osobowego i innych kształtów. Zaprezentujemy też tunel hydrodynamiczny, w którym można zaobserwować zjawiska powstające podczas kontaktu statycznych i ruchomych obiektów z cieczą. Blok zajęć składa się z wykładu (60 min), zwiedzania laboratorium aerodynamiki (30 min) oraz pokazów (120 min).

  • śr., 2022-09-28 10:00
  • czw., 2022-09-29 10:00
  • pt., 2022-09-30 10:00
Lekcja festiwalowa Do domu po nocy, czyli skąd nietoperz wie, gdzie mieszka

Czy to możliwe, że nietoperze pomimo ciemności potrafią przelecieć z domu do miejsca, gdzie mogą coś zjeść - i z powrotem do domu też? Czy da się po ciemku odnaleźć drogę, czy też trzeba iść spać w jakimś miejscu, gdzie nas świt zastał? A jeśli się jest młodym nietoperzem, który tego lata przyszedł na świat, to skąd się dowiedzieć, jak znaleźć jakaś odpowiednią jaskinię czy piwnicę, gdzie da się przetrwać zimę? Podczas naszych lekcji spróbujemy zajrzeć do wciąż tajemniczego i kryjącego wiele zagadek świata nocnych ssaków i dowiedzieć się, jak one to robią, że nie błądzą w ciemnościach. Przekonamy się także, co my, ludzie, wiemy obecnie o ich zdolności do orientacji w terenie – oraz jakich sztuczek trzeba było użyć, żeby w ogóle czegokolwiek się o tym dowiedzieć… Posłuchamy przy okazji, jak brzmią głosy nietoperzy przekształcone przez elektroniczne urządzenia, pozwalające nam usłyszeć dźwięki zbyt wysokie dla ludzkich uszu. Spróbujemy wreszcie sami odrobinę wczuć się w rolę nietoperzy i sprawdzić, jak dalibyśmy sobie radę w różnych niecodziennych (dla nas) sytuacjach.

  • śr., 2022-09-28 10:00
  • śr., 2022-09-28 12:00
  • śr., 2022-09-28 14:00
Lekcja festiwalowa Dobre i złe strony ognia w lesie – czy to możliwe

Słuchacze na spotkaniu dowiedzą się: Dlaczego pożary są groźne dla ekosystemów leśnych i co może być ich przyczyną? Czy zawsze ogień w lesie jest niebezpieczny dla środowiska przyrodniczego? Jakie działania są podejmowane, aby wykryć pożar lasu? Jakie są sposoby gaszenia pożarów lasu?

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Historia komputerów. Liczy się!

Interdyscyplinarna lekcja festiwalowa, prowadzona stacjonarnie na terenie Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie, poświęcona historii obliczeń maszynowych. Skąd wywodzą się początki obliczeń, jaki siedemnastowieczny wynalazek regularnie lata w kosmos, co wspólnego mają ze sobą kalkulator i młynek do pieprzu? A ponadto - polskie korzenie informatyki, tajemniczy AKAT-1, nieśmiertelny kalkulator ELWRO 144.

  • wt., 2022-09-27 10:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
  • czw., 2022-09-29 10:00
  • pt., 2022-09-30 10:00
Lekcja festiwalowa Inwazyjne gatunki zwierząt występujące w Polsce - wybrane przykłady

Zajęcia będą dotyczyły historii introdukcji i ekspansji inwazyjnych gatunków, których obecność w Polsce przyczynia się do zaniku gatunków rodzimych lub szkód gospodarczych. W ramach wykładów zostanie przedstawiona "kariera" nowych przybyszów wprowadzonych przez człowieka. Będzie to dotyczyło skorupiaków dziesięcionogich (raki amerykańskie i kraby), wybranych gatunków owadów (m.in. biedronka azjatycka), ryby (m.in. czebaczek amurski, trawianka, ryby z rodziny babkowatych), gady (m.in. żółw ozdobny).

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Na tropie tajemnicy masy atomowej

Gdy zerkniemy na układ okresowy to poza nazwą pierwiastka i symbolem podawanymi danymi jest regularnie rosnąca liczba atomowa i właśnie masa atomowa. Ta ostatnia wartość rośnie, dość regularnie, ale zmiany nie są jednostkowe. Na proponowanym wykładzie/lekcji wyjaśnimy skąd pojawiają się ułamkowe wartości mas atomowych i zastanowimy się jak możemy poszczególne wartości zmierzyć. Będzie to okazja do zaprezentowania współczesnych narzędzi chemików na przykładzie techniki spektrometrii mas.

  • pon., 2022-09-26 10:00
  • wt., 2022-09-27 10:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa PCR – wszechpotężna reakcja, niezbędna w każdym laboratorium

Podczas lekcji uczestnicy rozcieńczą DNA do "homeopatycznych" stężeń, a następnie przeprowadzą PCR - łańcuchową reakcję polimerazy, pozwalającą wykryć nawet śladowe ilości DNA. Następnie uczestnicy przeprowadzą elektroforezę w żelu agarozowym, aby na własne oczy zobaczyć DNA. Dodatkowo w czasie trwania reakcji i elektroforezy przedstawiony zostanie krótki wykład o wykorzystaniu "molekularnej kserokopiarki" jaką jest PCR. Uczestnicy będą mieli także okazję zajrzeć w zakamarki laboratorium inżynierii genetycznej.

  • pon., 2022-09-26 10:00
  • pon., 2022-09-26 13:00
  • wt., 2022-09-27 10:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Prawo cywilne w koszyku czyli paragrafy na zakupach

Odklejona podeszwa w nowym bucie. Uszkodzona przesyłka kurierska. Popsute słuchawki. Co oznaczają w praktyce: zdolność do czynności prawnych, rękojmia, gwarancja, zawieranie umowy na odległość.

  • śr., 2022-09-28 09:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
  • czw., 2022-09-29 11:00
Lekcja festiwalowa Sekretny świat iluzji

Coś się porusza przed oczami mimo, że obraz jest nieruchomy, coś smakuje jak truskawka mimo, że ma kolor zielony, coś słychać za plecami, mimo, że nic tam nie ma. Magia czy zabawa? Dlaczego nasze oczy, uszy i inne zmysły dają się oszukać? Iluzje sprawiają, że rzeczywistość jest ciekawsza i bardziej intrygująca niż sny, a wyobraźnia pozwala zobaczyć niewidzialne. Magicy, iluzjoniści, scenarzyści, aktorzy, muzycy, youtuberzy i influencerzy korzystają z iluzji. Malarze i artyści graffiti potrafią przekonać nas, że tam, gdzie się kończy horyzont, jest ukryty inny, wyjątkowy, czasem zabawny a czasem niesamowity świat. Armie i drużyny sportowe korzystają z iluzji aby oszukać przeciwnika. Nawet w świecie zwierząt i roślin iluzje są całkiem popularne. Niektórym zwierzętom pozwalają się schować przed wrogiem, innym zdobyć pożywienie albo spokojnie odpoczywać. Rośliny próbują wyglądać inaczej i udają, że są zupełnie czymś innym, aby przyciągnąć owady. Im więcej dowiadujemy się o iluzjach w świecie przyrody, tym bardziej zaskakuje nas pomysłowość natury. Od wielu lat w ośrodkach naukowych prowadzone są badania, których celem jest wyjaśnić, jak działa mózg, kiedy doświadcza iluzji. Naukowcy badają złudzenia i próbują odpowiedzieć na pytanie: Co dzieje się w umyśle człowieka, kiedy widzi lub czuje rzeczy, których nie ma albo które nie mogą istnieć? Zapraszamy na warsztaty, na których zanurzymy się w magię iluzji. Przyjrzymy się złudzeniom optycznym, poszukamy ich na ulicach i w grach komputerowych. Spróbujemy zrozumieć jak oszukują nas uszy i dlaczego słyszymy kosmitów i śpiew wiatru. Sprawdzimy, czy można mieć wrażenie, że chodzą po nas mrówki. Przetestujemy czy najbardziej smakuje nam to, co lubimy czy raczej to, co nam się podoba.

  • śr., 2022-09-28 10:00
  • śr., 2022-09-28 11:00
Lekcja festiwalowa Świat atomów w komputerze: projektowanie nowych antybiotyków

Antybiotyki są niezastąpione w zwalczaniu infekcji bakteryjnych. Gdybyśmy chcieli projektować nowe antybiotyki metodą "zgadywania" i testowania ich skuteczności doświadczalnie, potrwałoby to bardzo długo i by było bardzo kosztowne. Z tego powodu każda cząsteczka, która może być nowym antybiotykiem, jest najpierw zaprojektowana w komputerze. W ten sposób sprawdza się jej miejsce wiązania, ocenia szanse na zwalczanie infekcji bakteryjnych oraz toksyczność. Cząsteczki, które pomyślnie przeszły ten etap, są następnie badane eksperymentalnie w laboratorium. Dopiero wiele lat później, po wielu badaniach i eksperymentach, taki lek może być zatwierdzony do podawania ludziom.

Na etapie komputerowego projektowania nowych antybiotyków wykorzystuje się modelowanie molekularne. Jesteśmy w stanie zobaczyć trójwymiarowy obraz zarówno cząsteczki, która może być nowym lekiem, jak i jej sposobu wiązania do receptora. Dzięki symulacjom dynamiki molekularnej możemy też obserwować jak poruszają się dane cząsteczki. Wszystko to jest możliwe, ponieważ znamy strukturę elektronową atomów, wiemy w jaki sposób atomy wiążą się między sobą oraz znamy charakter tych wiązań. Ponadto, znamy masę każdego atomu i za pomocą prostych praw fizyki, jesteśmy w stanie modelować ich sposób poruszania się. Na wykładzie zaobserwujemy m. in. sposób wiązania wybranych antybiotyków do rybosomu bakteryjnego oraz obejrzymy krótkie filmiki z symulacji dynamiki molekularnej.

  • wt., 2022-09-27 10:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Szlaki wielkich odkrywców - wiatr w żagle!

Najważniejsze podróże i odkrycia geograficzne, które legły u podstaw współczesnej cywilizacji zachodu. Nieustraszeni podróżnicy oraz ich okręty. Jak zdobyto świat niemal wyłącznie dzięki sile wiatru oraz krótki instrukcja, jak zostać kapitanem żaglowca. Interdyscyplinarna lekcja z elementami warsztatu edukacyjnego prowadzona we wnętrzach Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie.

  • wt., 2022-09-27 10:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
  • czw., 2022-09-29 10:00
  • pt., 2022-09-30 10:00

©2022 Festiwal Nauki